Base description which applies to whole site

19 UITGAVENOVERZICHT STIKSTOF EN KLIMAAT

Deze bijlage geeft een uitgavenoverzicht voor stikstof en klimaat. De bijlage is opgesteld ter invulling van toezeggingen aan D66 en BBB. In tabel 19.1 is een uitgavenoverzicht tot en met 2030 voor stikstof opgenomen. Dit is gelijk aan de looptijd van het vastgestelde stikstofpakket. De klimaatmiddelen zijn in tabel 19.2 conform reguliere systematiek tot en met 2026 weergegeven, omdat dit een combinatie is van reguliere middelen voor klimaatbeleid, maatregelpakketten voor Urgenda en maatregelen uit het klimaatakkoord.

De verschillende regelingen worden op de betreffende departementale begrotingen toegelicht. Een deel van de middelen staat nog gereserveerd op de Aanvullende Post.

Tabel 19.1 Uitgavenoverzicht Stikstof (bedragen in duizenden euro)
  

2020

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

  

Totaal beschibare middelen stikstof 1*

 

68.718

605.400

1.231.500

1.050.700

857.590

632.000

669.900

467.900

464.900

464.900

462.900

Totale reeks op departementale begrotingen

 

68.718

578.400

820.000

500.950

452.590

420.000

365.650

347.900

338.400

338.400

341.400

Totale reeks reservering Aanvullende Post (AP)

 

0

27.000

411.500

549.750

405.000

212.000

304.250

120.000

126.500

126.500

121.500

             

Maatregelen volledig overgeboekt naar departementale begrotingen

 

49.018

526.700

780.600

480.450

440.790

415.200

362.750

345.000

335.500

335.500

338.500

Programma Natuur (LNV art. 22)

LNV

 

200.000

250.000

300.000

300.000

300.000

300.000

300.000

300.000

300.000

300.000

Subsidieregeling sanering varkenshouderijen (srv, stikstofdeel) (LNV art. 21/24)

LNV

 

41.300

66.300

        

Verdunnen mest (LNV art. 21/23)

LNV

 

900

56.900

45.600

1.600

      

Vegroten aantal uren weidegang (totaal) (LNV art. 21)

LNV

500

500

1.000

500

500

      

Mestverwerking (stikstofdeel) (LNV art. 21)

LNV

   

2.000

2.000

2.000

5.000

1.000

1.000

1.000

1.000

PAS-melders (financiering uit reservering handhaving) (LNV art. 22)

LNV

 

4.800

         

Gerichte opkoop (LNV art. 21/22)

LNV

 

230.500

249.300

800

600

200

     

w.v. financiering uit onderuitputting srv

  

133.400

         

w.v. financiering uit begrotingsreserve

  

97.100

249.300

800

600

200

     

Natuurbank (uit begrotingsreserve) (LNV art. 22)

LNV

6.318

8.020

10.000

25.000

35.670

40.000

     

Natuurimpuls (uit begrotingsreserve) (LNV art. 22)

LNV

38.400

9.480

20.900

23.800

21.920

10.500

     

Voortzetting 6e Actieprogramma Nitraat 2022 (financiering uit reservering handhaving)

LNV

  

18.200

        

Retrofit binnenvaart (IenW art. 18)

IenW

 

16.000

14.000

16.000

16.000

5.000

4.000

4.000

2.000

2.000

 

Walstroom zeevaart (IenW art. 26)

IenW

  

26.000

5.000

       

w.v. financiering uit onderuitputting srv

   

19.000

        

Innovatieregeling bouw en GWW (IenW art. 26)

IenW

3.800

11.200

10.000

        

Maatregelen bouw (IenW art. 14/26)

IenW

 

4.000

43.000

61.750

62.500

57.500

53.750

40.000

32.500

32.500

37.500

w.v. subsidieregeling bouwwerktuigen

   

20.000

35.000

40.000

35.000

35.000

25.000

25.000

25.000

30.000

w.v. regeling rijksdiensten

   

15.000

18.750

22.500

22.500

18.750

15.000

7.500

7.500

7.500

w.v. regeling innovatie

  

4.000

8.000

8.000

       

Projectspecifieke mitigerende maatregelen voor MIRT projecten (financiering uit onderuitputting srv) (IenW art. 26)

IenW

  

15.000

        
             

Middelen deels overgeboekt naar begroting, deels op AP

 

19.700

52.700

158.900

96.000

31.300

21.300

16.900

16.900

16.900

16.900

16.900

w.v. op begroting departementen

 

19.700

51.700

39.400

20.500

11.800

4.800

2.900

2.900

2.900

2.900

2.900

w.v. resterend op AP

 

0

1.000

119.500

75.500

19.500

16.500

14.000

14.000

14.000

14.000

14.000

Verlagen ruw eiwitgehalte veevoer (LNV art. 21/23)

LNV

2.000

14.200

25.400

22.500

8.000

900

     

w.v. op begroting LNV

 

2.000

14.200

16.400

13.500

5.000

900

     

w.v. resterend op AP (art. 55)

   

9.000

9.000

3.000

      

Omschakelprogramma (LNV art. 21)

LNV

 

15.000

110.000

50.000

       

w.v. op begroting LNV

  

15.000

         

w.v. resterend op AP (art. 55)

   

110.000

50.000

       

Programmakosten DGS (LNV art. 22/50)

LNV

17.700

21.500

21.500

21.500

21.300

18.400

14.900

14.900

14.900

14.900

14.900

w.v. op begroting LNV

 

17.700

21.500

21.500

7.000

6.800

3.900

2.900

2.900

2.900

2.900

2.900

w.v. resterend op AP (intensivering) (art. 55)

    

14.500

14.500

14.500

12.000

12.000

12.000

12.000

12.000

Gerichte handhaving Adblue (IenW art. 14)

IenW

 

2.000

2.000

2.000

2.000

2.000

2.000

2.000

2.000

2.000

2.000

w.v. op begroting IenW

  

1.000

1.500

        

w.v. resterend op AP (art. 55)

  

1.000

500

2.000

2.000

2.000

2.000

2.000

2.000

2.000

2.000

             

Reservering voor maatregelen op AP (art. 55)

 

0

26.000

292.000

474.250

385.500

195.500

290.250

106.000

112.500

112.500

107.500

Landelijke beeïndigingsregeling (lbv)

LNV

  

100.000

345.000

230.000

95.000

200.000

    

Reservering pilot grondfonds (financiering uit middelen lbv)

LNV

  

30.000

        

Stalmaatregelen

LNV

   

35.000

35.000

35.000

35.000

35.000

35.000

35.000

35.000

Elektrisch taxiën

IenW

    

7.000

1.000

1.000

1.000

   

Piekbelasters industrie

EZK

 

5.000

10.000

5.000

       

Maatregelen bouw BZK

BZK

 

4.000

19.000

18.250

7.500

7.500

6.250

5.000

2.500

2.500

2.500

w.v. regeling rijksdiensten

   

5.000

6.250

7.500

7.500

6.250

5.000

2.500

2.500

2.500

w.v. regeling innovatie

  

4.000

14.000

12.000

       

Reservering borging structureel pakket

  

17.000

113.000

20.000

30.000

35.000

40.000

55.000

65.000

65.000

60.000

Handhaving

    

6.000

6.000

7.000

8.000

10.000

10.000

10.000

10.000

Reservering extra bronmaatregelen Hordijk

   

20.000

45.000

70.000

15.000

     
1

dit bedrag bestaat uit: 24 april brief (5,2 mld.), reservering bouw (1 mld.), reserve (600 mln.), intensivering tbv Hordijk (150 mln.)

Tabel 19.2 Uitgavenoverzicht Klimaat (bedragen in duizenden euro)
  

2020

2021

2022

2023

2024

2025

2026

  

Totaal uitgavenkant

 

4.104.571

4.290.391

5.970.819

5.735.036

5.819.100

4.954.976

4.765.510

         

ELEKTRICITEIT

 

3.278.681

3.320.077

3.602.623

4.146.417

4.199.503

4.054.236

3.963.998

MEP

EZK

429

0

0

0

0

0

0

SDE

EZK

587.388

623.000

687.400

648.200

559.800

515.500

492.500

SDE+ incl. flankerend beleid en Net op Zee

EZK

1.192.654

1.859.096

2.435.508

3.077.956

3.117.976

2.819.219

2.634.347

SDE++

EZK

0

471.000

68.000

55.000

171.000

396.000

538.000

Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking

EZK

0

418

10.519

13.096

15.385

17.428

18.877

Storting in begrotingsreserve duurzame energie

EZK

1.253.716

66.333

66.333

66.333

66.333

66.333

66.333

InvesteringsSubsidie Duurzame Energie

EZK

101.383

130.250

130.000

100.000

100.000

100.000

100.000

Missiegedreven Onderzoek Ontwikkeling en Innovatie (MOOI)

EZK

40.675

55.437

60.135

58.524

54.015

48.735

43.700

Demonstratieregeling Klimaat en Energie-innovatie (DEI+)

EZK

33.605

52.715

75.963

55.143

46.369

38.856

45.576

Hernieuwbare Energietransitie (HER+)

EZK

38.427

32.426

42.140

45.540

42.000

25.540

0

Maatregelen CO2-reductie

EZK

303

0

0

0

0

0

0

Retourpremie koel- en vrieskasten

IenW

0

1.000

0

0

0

0

0

Bijdrage RVO.nl uitvoeringslasten MEP/SDE/SDE+/SDE++/ISDE/HER+

EZK

30.101

28.402

26.625

26.625

26.625

26.625

24.665

         

INDUSTRIE

 

153.927

275.968

256.579

140.224

171.589

125.985

113.780

Compensatie indirecte kosten ETS

EZK

0

0

81.600

0

0

0

0

Compensatie indirecte kosten ETS

EZK

110.083

179.542

0

0

0

0

0

Verduurzaming industrie

EZK

4.844

15.104

23.936

45.744

60.429

72.725

78.700

Urgendamaatregelen industrie

EZK

9.982

34.983

35.300

43.150

36.350

10.200

2.100

Opschalingsinstrument Waterstof

EZK

0

0

4.000

18.150

15.130

9.080

12.500

Infrastructuur Duurzame Industrie (PIDI)

EZK

0

10.410

13.500

13.500

13.500

13.500

0

Stimulering van CO2-reducerende maatregelen Circulaire Economie en Recycling en biobase kunsstoffen en textiel

IenW

17.733

7.523

10.763

0

0

0

0

Chemische recycling

IenW

0

2.700

0

0

0

0

0

Circulaire maatregelen in de Grond, Weg en Waterbouw

IenW

0

7.500

0

0

0

0

0

Maatregelen in de Grond- Weg- en Waterbouw (GWW)

IenW

1.000

2.000

2.000

3.000

3.000

3.000

3.000

Ketenaanpak

IenW

3.000

3.000

3.000

5.000

5.000

5.000

5.000

Klimaatneutraal en circulair inkopen en aanbesteden

IenW

1.000

2.000

2.000

3.000

3.000

3.000

3.000

Kunststof- en textielrecycling

IenW

0

3.000

3.000

4.000

4.000

4.000

4.000

Ophoging budget subsidieregeling circulaire ketenprojecten

IenW

0

3.000

0

0

0

0

0

CCS, leningdeel

EZK

0

0

53.400

0

0

0

0

CCS, subsidiedeel

EZK

6.285

5.206

4.080

4.680

6.480

5.480

5.480

Reservering Noodfonds Bedrijven

AP

0

0

20.000

0

24.700

0

0

         

GEBOUWDE OMGEVING

 

430.278

357.701

328.186

229.218

174.409

162.533

161.075

Aardwarmte (SCAN-programma EBN)

EZK

15.000

15.000

17.500

17.500

25.000

0

0

Expertisecentrum Warmte

EZK

4.012

2.101

0

0

0

0

0

WarmtelinQ, subsidiedeel

EZK

0

35.000

50.000

0

0

0

0

WarmtelinQ, leningdeel

EZK

0

0

0

37.500

0

0

0

Storting in begrotingsreserve aardwarmte

EZK

0

774

0

0

0

0

0

Garantieregeling Aardwarmte

EZK

4.475

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

BZK

6.336

3.982

5.012

682

523

523

523

Energiebesparing huursector STEP

BZK

101.506

35.800

18.951

0

0

0

0

Energietransitie en duurzaamheid (Subsidies en opdrachten)

BZK

15.701

13.415

10.598

8.275

8.152

2.700

6.552

Energiebesparing Koopsector SEEH

BZK

2.490

15.500

4.990

810

3.400

800

1.500

Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken Innovatieprogamma CO2

BZK

0

38

9.135

11.201

13.584

13.760

30.000

GF aardgasvrije wijken (PAW)

BZK

0

0

55.000

0

0

0

0

Stimuleringsregeling aardgasvrije huurwoningen (SAH)

BZK

28.796

21.000

26.000

32.500

20.000

28.000

38.000

Renovatieversneller klimaatakkoord

BZK

0

0

9.000

18.750

29.750

39.750

0

Verduurzaming en ontzorging maatschappelijk vastgoed

BZK

8.000

15.317

0

0

0

0

0

Subsidieregeling energiebesparing eigen huis (SEEH+) en Programma reductie energieverbruik (PRE)

BZK

146.898

77.400

7.800

4.600

0

0

0

Programma reductie energieverbruik (PRE) ( koop en huur)

BZK

30.064

94.974

0

0

0

0

0

Warmtefonds

BZK

67.000

27.400

114.200

97.400

74.000

77.000

77.000

Reservering opschaling aardgasvrije wijken

AP

0

0

0

0

0

0

7.500

         

MOBILITEIT

 

86.513

124.797

122.775

184.316

209.526

164.596

95.456

Subsidieregeling Duurzame Scheepsbouw

EZK

2.834

3.372

7.075

5.296

1.696

1.696

1.696

Demonstratieregeling Klimaattechnologie - Klimaatenveloppe 2019

IenW

13.700

8.000

0

0

0

0

0

Laadinfrastructuur - Klimaatenveloppe 2019

IenW

15.000

0

0

0

0

0

0

Duurzame energiedragers zero-emissiebussen

IenW

2.146

2.900

11.700

14.200

14.700

12.200

12.200

Duurzame energiedragers tankinfra

IenW

1.140

3.500

5.000

6.500

8.700

5.000

5.000

Duurzame logistiek

IenW

4.885

13.000

15.000

20.000

20.000

15.000

15.000

Verduurzaming personenmobiliteit

IenW

7.800

10.000

10.000

11.000

11.500

10.000

10.000

Klimaatakkoord: Elektrisch Vervoer

IenW

3.699

6.000

6.000

6.000

6.940

6.820

0

Klimaatakkoord: nieuwe elektrische auto's

IenW

7.261

18.250

9.000

24.870

41.750

46.750

0

Klimaatakkoord: 2e hands elektrische auto's

IenW

6.168

15.000

9.000

32.750

37.750

2.750

2.750

Klimaatakkoord: Bestel en Vracht

IenW

120

17.300

25.000

38.700

41.490

44.380

33.810

Aavulling klimaatakkoord: Fietsparkeren

IenW

0

25.000

25.000

25.000

0

0

0

Maatregelen in de Grond-Weg- en Waterbouw

IenW

16.500

0

0

0

0

0

0

Campagne veilige, zuinige, stille banden op spanning

IenW

514

775

0

0

0

0

0

Campagne het nieuwe rijden

IenW

200

1.700

0

0

0

0

0

Versterken overige gedragsmaatregelen, monitoring en evaluatie

IenW

2.046

0

0

0

0

0

0

Bijdrage RWS

IenW

2.500

0

0

0

0

0

0

Reservering duurzame logistiek

AP

0

0

0

0

25.000

20.000

15.000

         

LANDBOUW EN LANDGEBRUIK

 

147.341

194.724

175.755

99.693

103.205

133.758

118.133

Innovatieagenda Energie

LNV

5.761

12.095

8.503

11.788

11.909

11.909

14.909

Marktintroductie energie innovaties (MEI)

LNV

3.764

6.039

5.889

5.789

5.539

5.539

5.539

Energie-efficiency glastuinbouw (EG)

LNV

9.367

22.737

16.275

17.275

18.356

27.854

52.561

Subsidieregeling sanering varkenshouderijen (klimaat)

LNV

25.137

41.863

3.000

0

0

0

0

Energiebesparingsmaatregelen warmtenetten (restwarmte CO2 project )

LNV

0

0

0

0

0

0

0

Subsidieregeling brongerichte verduurzaming stal- en managementmaatregelen

LNV

2.049

13.748

15.853

19.820

18.518

51.637

10.000

Geïntegreerde aanpak methaan en ammoniak via voer- en dierspoor pilots en demo's en randvoorwaarden voor verdienmodel klimaatvriendelijke producten1

LNV

12.355

2.034

7.580

8.678

8.609

8.805

8.805

Bodem (bodemkoolstof) en klimaatadaptatie

LNV

1.378

3.599

4.428

3.036

1.917

2.017

1.092

Kunstmestvervanging (klimaat)

LNV

0

500

3.000

4.000

4.000

3.500

6.000

Advisering ondernemers ikv kringlooplandbouw en tegengaan voedselverspilling2

LNV

5.235

4.109

4.227

4.227

4.227

4.227

4.227

Versterken bomen, bos, natuur

LNV

6.000

6.000

6.000

6.000

6.000

3.500

3.500

Aanpak veenweideproblematiek en impuls veenweidegebieden

LNV

76.295

62.000

10.500

8.580

7.630

3.770

1.500

Minder intensief landgebruik veehouderijen nabij Natura 2000-gebieden

LNV

0

20.000

80.000

0

0

0

0

Reservering veenweidegebieden

AP

0

0

10.500

10.500

16.500

11.000

10.000

         

Sectoroverstijgende en overige maatregelen

 

7.831

17.124

28.001

2.368

2.368

2.368

2.368

MJA3 / MEE / Uitvoeringsprogramma Energiebesparing

EZK

2.249

1.860

2.368

2.368

2.368

2.368

2.368

MKB-vouchers

EZK

0

3.392

25.633

0

0

0

0

Uitvoeringkosten voor RVO.nl voor de ophoging van de MIA en de VAMIL

IenW

300

0

0

0

0

0

0

Verbetering en optimalisatie industriele wasproces van plastic verpakkingen

IenW

0

1.872

0

0

0

0

0

Subsidieregeling Energiebesparing en duurzame energie sportaccommodaties

EZK

32

0

0

0

0

0

0

Bijdrage aan RVO.nl uitvoeringslasten Energieakkoord/Klimaatakkoord

EZK

5.250

10.000

0

0

0

0

0

         

Aanvullende uitgavenmaatregelen per Miljoenennota 2022

 

0

0

1.456.900

932.800

958.500

311.500

310.700

Onderzoeken gebieden Wind op Zee

EZK

0

0

150.000

0

0

0

0

Reservering ophoging SDE++ toekenningsbudget 20223

AP

0

0

200.000

200.000

200.000

200.000

200.000

Reservering Handhaving energiebesparingsplicht

AP

0

0

9.200

9.200

9.200

9.200

9.200

Reservering Verbreding energiebesparingsplicht naar ETS-bedrijven

AP

0

0

5.000

5.000

0

0

0

Reservering IPCEI Waterstof

AP

0

0

3.000

15.000

15.000

2.000

0

Reservering Waterstofopslag

AP

0

0

0

0

35.000

0

0

Reservering Waterstofbackbone

AP

0

0

135.000

100.000

100.000

100.000

100.000

Uitvoeringskosten decentrale overheden

BZK

0

0

72.500

0

0

0

0

Reservering Warmtetransportnetwerk Zuid-Holland

AP

0

0

427.000

0

0

0

0

Reservering Stimuleren hybride warmtepompen

AP

0

0

64.000

96.000

128.000

0

0

Reservering Nationaal isolatieprogramma

AP

0

0

157.000

177.000

180.000

0

0

Reservering verduurzaming maatschappelijk vastgoed

AP

0

0

105.000

210.000

210.000

0

0

Reservering communicatie en gedragsmaatregelen duurzame mobiliteit

AP

0

0

11.500

5.500

5.500

0

0

Reservering Walstroom

AP

0

0

50.000

50.000

50.000

0

0

Reservering Subsidieregeling circulaire ketenprojecten

AP

0

0

6.000

10.500

4.500

4.500

1.500

Reservering stimulering EV particulier (uitgavendeel)

AP

0

0

42.000

35.000

4.000

‒ 18.000

0

Reservering stimulering EV emissieloze bestelbusjes

AP

0

0

2.000

4.000

9.000

13.000

0

Reservering subsidieregeling CO2-levering glastuinbouw

AP

0

0

9.200

9.200

4.600

0

0

Reservering Warmtesysteem Westland

AP

0

0

6.500

5.400

2.700

800

0

Reservering uitvoeringskosten MIA/VAMIL

AP

0

0

1.000

1.000

1.000

0

0

Reservering reductie narcosegassen

AP

0

0

1.000

0

0

0

0

         

Totaal lastenkant

 

571.000

954.000

1.091.000

1.242.000

1.370.000

1.425.000

622.000

EIA

FIN

147.000

149.000

149.000

149.000

149.000

149.000

149.000

MIA/VAMIL

FIN

149.000

139.000

139.000

139.000

139.000

139.000

139.000

Fiscale stimulering EV (KA-pakket)

FIN

‒ 38.000

332.000

390.000

378.000

483.000

730.000

32.000

EB - salderingsregeling4

FIN

303.000

330.000

355.000

344.000

345.000

333.000

302.000

EB - verlaagd tarief laadpalen5

FIN

3.000

4.000

5.000

0

0

0

0

EB - verlaagd tarief lokaal opgewekte duurzame energie

FIN

7.000

0

0

0

0

0

0

Aanvullende maatregelen

        

Derving nieuwe raming aantal Evs (niet toepassen HADK)

FIN

0

0

‒ 18.000

183.000

251.000

159.000

0

Fiscale opbrengst verlagen cap bijtelling Evs

FIN

0

0

‒ 36.000

‒ 72.000

‒ 105.000

‒ 117.000

0

Huidige invulling aanschafsubsidie particuliere Evs

FIN

0

0

77.000

91.000

78.000

32.000

0

Uitbreiding MIA/VAMIL

FIN

0

0

30.000

30.000

30.000

0

0

1

De enveloppegelden voor Integrale aanpak methaan en ammoniak, brongerichte maatregelen pilots en demo's en randvoorwaarden voor verdienmodellen klimaatvriendelijke producten zijn samengevoegd binnen één begrotingsinstrument. De budgetten voor 2021 en verder voor klimaat op dit instrument - gecorrigeerd voor stikstofmiddelen voor extra uren weidegang - zijn weergegeven op stand julibrief 2021; 2020 betreft hoofdzakelijk realisatie middels overboekingen naar andere (kennis- en innovatie-)instrumenten. Ook voor 2021 en 2022 zijn overboekingen verwerkt in het kader van de uitvoering van bestedingenplannen, waardoor het budget lager is. Bij de realisatie zullen telkens de gerealiseerde overboekingen worden weergegeven naast de belasting van het begrotingsinstrument om een goed beeld te geven van de uitgaven.

2

Reguliere LNV-middelen, die bijvoorbeeld ook al voor het Voedingscentrum waren bestemd, zijn ook in de reeks opgenomen. Dit omdat bij het desbetreffende begrotingsinstrument ook met reguliere uitgaven onder andere verspilling wordt tegengegaan.

3

Het openstellingsbudget van de SDE++ wordt in in 2022 met maximaal 6 miljard euro verhoogd, wat naar verwachting leidt tot cumulatief 3 miljard euro aan extra kasuitgaven.

4

De salderingsregeling wordt vanaf 1 januari 2023 geleidelijk fiscaal afgebouwd naar nihil. Met deze afbouw is rekening gehouden in de gepresenteerde reeks voor het budgettaire belang van de regeling.

5

Deze regeling kent een horizonbepaling. Vandaar dat in Tabel 1 alleen het budgettaire belang van de regeling in de jaren tot en met het jaar 2022 is gepresenteerd.

Licence