Base description which applies to whole site

1 RIJKSREKENING VAN UITGAVEN EN ONTVANGSTEN

Op grond van artikel 2.35, tweede lid, van de Comptabiliteitswet 2016, neemt de Minister van Financiën in het Financieel Jaarverslag van het Rijk de rekening van uitgaven en ontvangsten van het Rijk op. Deze rekening, de Rijksrekening genoemd, is het overzicht op het totaalniveau van de rijksbegroting van alle uitgaven en ontvangsten van de rijksdienst in een jaar die binnen begrotingsverband zijn gerealiseerd. Voor de departementale en niet-departementale begrotingen zijn in tabellen 1.1, 1.2 en 1.3 de verplichtingen, kasuitgaven en kasontvangsten opgenomen. In aanvulling op de gegevens onder de begroting voor Nationale schuld vermelden de tabellen 1.4 en 1.5 de voor 2023 onder de begroting van Nationale schuld oorspronkelijk geraamde en de gerealiseerde rentelasten onderscheidenlijk rentebaten. Deze gegevens zijn opgesteld in overeenstemming met het hier toepasselijke transactiestelsel. De tabellen 1.6 tot en met 1.9 hebben betrekking op baten-lastenagentschappen die, zoals het woord, aangeeft het batenlastenstelsel als begrotingsstelsel hanteren. Tabel 1.10 blijft leeg vanwege het in 2023 niet voorkomen van verplichtingen-kasagentschappen.

In de onderstaande tabellen worden de verschillen in de verschillenkolom niet toegelicht. Voor die toelichtingen wordt verwezen naar de betrokken jaarverslagen. Let op! Door afrondingen kunnen er verschillen ontstaan met de cijfers op de Rijkssaldibalans.

Tabel 1.1 Verplichtingen 2023 van de departementale en niet departementale begrotingen ( x € 1000)
 

Onderdeel

Oorspronkelijk vastgestelde begroting

Realisatie

Verschil

I

Koning

50.169

56.199

6.030

IIA

Staten-Generaal

210.993

241.929

30.936

IIB

Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten

164.289

168.792

4.503

III

Algemene Zaken

89.857

91.908

2.051

IV

Koninkrijksrelaties

165.638

141.250

‒ 24.388

V

Buitenlandse Zaken

13.360.878

12.433.022

‒ 927.856

VI

Justitie en Veiligheid

18.420.706

23.366.828

4.946.122

VII

Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

9.237.942

9.831.425

593.483

VIII

Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

52.953.242

56.088.598

3.135.356

IXA

Nationale Schuld1

33.421.977

50.175.587

16.753.610

IXB

Financiën

25.428.966

21.165.959

‒ 4.263.007

X

Defensie

15.007.982

15.931.491

923.509

XII

Infrastructuur en Waterstaat

12.595.707

12.495.274

‒ 100.433

XIII

Economische Zaken en Klimaat

32.919.971

26.066.752

‒ 6.853.219

XIV

Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

2.663.292

2.023.774

‒ 639.518

XV

Sociale Zaken en Werkgelegenheid

50.808.854

48.390.891

‒ 2.417.963

XVI

Volksgezondheid, Welzijn en Sport

36.216.810

51.528.610

15.311.800

XVII

Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking

2.907.784

4.967.351

2.059.567

A

Mobiliteitsfonds

9.233.225

10.687.979

1.454.754

B

Gemeentefonds

39.977.613

41.410.629

1.433.016

C

Provinciefonds

2.996.423

3.130.325

133.902

F

Diergezondheidsfonds

24.891

41.984

17.093

H

BES-fonds

53.094

87.850

34.756

J

Deltafonds

2.464.635

1.705.080

‒ 759.555

K

Defensiematerieelbegrotingsfonds

12.312.131

8.836.919

‒ 3.475.212

L

Nationaal Groeifonds

7.702.871

38.880

‒ 7.663.991

 

Totalen

381.389.940

401.105.286

19.715.346

1

Van de Nationale schuld zijn in dit overzicht de verplichtingen opgenomen, exclusief de renteverplichtingen. Voor de renteuitgaven, die op transactiebasis worden verantwoord, zie tabel 1.4.

Tabel 1.2 Kasuitgaven 2023 van de departementale en niet departementale begrotingen ( x € 1000)
 

Onderdeel

Oorspronkelijk vastgestelde begroting

Realisatie

Verschil

I

Koning

50.169

56.199

6.030

IIA

Staten-Generaal

210.993

237.793

26.800

IIB

Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten

168.909

175.897

6.988

III

Algemene Zaken

89.857

92.525

2.668

IV

Koninkrijksrelaties

196.454

155.913

‒ 40.541

V

Buitenlandse Zaken

13.113.330

12.145.555

‒ 967.775

VI

Justitie en Veiligheid

19.606.887

22.966.529

3.359.642

VII

Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

9.286.890

9.604.031

317.141

VIII

Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

53.253.766

55.122.878

1.869.112

IXA

Nationale Schuld1

33.421.977

50.175.587

16.753.610

IXB

Financiën

14.179.542

14.559.398

379.856

X

Defensie

15.038.661

15.122.235

83.574

XII

Infrastructuur en Waterstaat

12.981.307

12.333.414

‒ 647.893

XIII

Economische Zaken en Klimaat

27.178.059

13.651.601

‒ 13.526.458

XIV

Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

3.177.915

2.277.463

‒ 900.452

XV

Sociale Zaken en Werkgelegenheid

50.611.204

48.323.431

‒ 2.287.773

XVI

Volksgezondheid, Welzijn en Sport

35.673.691

47.586.476

11.912.785

XVII

Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking

4.031.912

3.903.723

‒ 128.189

A

Mobiliteitsfonds

8.723.649

8.367.399

‒ 356.250

B

Gemeentefonds

39.977.613

42.204.804

2.227.191

C

Provinciefonds

2.996.423

3.130.354

133.931

F

Diergezondheidsfonds

32.955

44.490

11.535

H

BES-fonds

53.094

87.850

34.756

J

Deltafonds

1.908.448

1.734.351

‒ 174.097

K

Defensiematerieelbegrotingsfonds

6.678.776

5.613.920

‒ 1.064.856

L

Nationaal Groeifonds

1.195.710

0

‒ 1.195.710

 

Totalen

353.838.191

369.673.816

15.835.625

1

Van de Nationale schuld zijn in dit overzicht de kasuitgaven opgenomen, exclusief de renteuitgaven. Voor de renteuitgaven, die op transactiebasis worden verantwoord, zie tabel 1.4.

Tabel 1.3 Kasontvangsten 2023 van de departementale en niet departementale begrotingen ( x € 1000)
 

Onderdeel

Oorspronkelijk vastgestelde begroting

Realisatie

Verschil

I

Koning

1.727

1.790

63

IIA

Staten-Generaal

3.865

9.802

5.937

IIB

Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten

6.040

8.012

1.972

III

Algemene Zaken

7.631

8.958

1.327

IV

Koninkrijksrelaties

1.090.372

88.686

‒ 1.001.686

V

Buitenlandse Zaken

2.785.406

1.339.955

‒ 1.445.451

VI

Justitie en Veiligheid

1.605.046

1.614.621

9.575

VII

Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

679.570

1.059.887

380.317

VIII

Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

1.665.440

2.024.243

358.803

IXA

Nationale Schuld1

69.005.506

70.649.769

1.644.263

IXB

Financiën

201.164.293

222.644.894

21.480.601

X

Defensie

142.234

222.910

80.676

XII

Infrastructuur en Waterstaat

42.871

46.750

3.879

XIII

Economische Zaken en Klimaat

18.637.558

7.919.806

‒ 10.717.752

XIV

Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

101.396

170.666

69.270

XV

Sociale Zaken en Werkgelegenheid

2.300.813

3.344.597

1.043.784

XVI

Volksgezondheid, Welzijn en Sport

168.122

1.349.652

1.181.530

XVII

Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking

50.130

135.409

85.279

A

Mobiliteitsfonds

8.723.649

8.503.381

‒ 220.268

B

Gemeentefonds

39.977.613

42.204.703

2.227.090

C

Provinciefonds

2.996.423

3.130.354

133.931

F

Diergezondheidsfonds

39.987

40.978

991

H

BES-fonds

53.094

87.850

34.756

J

Deltafonds

1.908.448

1.710.335

‒ 198.113

K

Defensiematerieelbegrotingsfonds

6.678.776

5.656.925

‒ 1.021.851

L

Nationaal Groeifonds

1.195.710

0

‒ 1.195.710

 

Totalen

361.031.720

373.974.933

12.943.213

1

Van de Nationale schuld zijn in dit overzicht de ontvangsten opgenomen, exclusief de rentebaten. Voor de rentebaten, die op transactiebasis worden verantwoord, zie tabel 1.5.

Het gerealiseerde saldo van de kasuitgaven en de kasontvangsten over 2023, zoals dat uit de tabellen 1.2 en 1.3 blijkt – het verschil tussen 369,7 miljard euro en 374,0 miljard euro, zijnde een verschil van 4,3 miljard euro – heeft geen directe relatie met het EMU-saldo 2023 van het Rijk. De saldoberekeningen van beide opstellingen verschillen daartoe teveel van elkaar. Een belangrijk verschil vormen de uitgaven en ontvangsten van Nationale Schuld (IXA) die betrekking hebben op de financieringstransacties (de aflossingen en de aangetrokken leningen in verband met de tekortfinanciering en herfinanciering). Deze zijn wel in de tabellen 1.2 en 1.3 meegenomen, maar tellen niet mee in de berekening van het EMU-saldo. Ook wordt het EMU-saldo opgesteld op transactiebasis, terwijl hier de gepresenteerde opstelling op kasbasis is. Het Europees Stelsel van Rekeningen (ESR) 2010 schrijft voor welke uitgaven en ontvangsten als relevant voor het EMU-saldo worden aangemerkt.

Tabel 1.4 Rentekosten 2023 (op transactie basis) van de begroting Nationale Schuld ( x € 1000)
 

Onderdeel

Oorspronkelijk vastgestelde begroting

Realisatie

Verschil

IXA

Nationale Schuld

5.463.320

7.589.962

2.126.642

 

Totalen

5.463.320

7.589.962

2.126.642

Tabel 1.5 Rentebaten 2023 ( op transactiebasis) van de begroting Nationale schuld ( x € 1000)
 

Onderdeel

Oorspronkelijk vastgestelde begroting

Realisatie

Verschil

IXA

Nationale Schuld

369.452

332.289

‒ 37.163

 

Totalen

369.452

332.289

‒ 37.163

Tabel 1.6 Lasten 2023 van de baten-lastenagentschappen ( x € 1000)
 

Onderdeel

Oorspronkelijk vastgestelde begroting

Realisatie

Verschil

AZ

Dienst Publiek en Communicatie

135.444

160.653

25.209

BZK

Rijksdienst voor Identiteitsgegevens

148.085

160.302

12.217

BZK

Logius

348.626

325.669

‒ 22.957

BZK

Organisatie en Personeel Rijk

115.204

248.886

133.682

BZK

Rijksorganisatie Beveiliging en Logistiek

0

129.404

129.404

BZK

FM Haaglanden

164.154

170.449

6.295

BZK

SSC-ICT Haaglanden

335.955

375.884

39.929

BZK

Rijksvastgoedbedrijf

1.470.138

1.517.543

47.405

BZK

Dienst Huurcommissie

18.229

24.273

6.044

BZK

Rijksorganisatie voor Ontwikkeling, Digitalisering en Innovatie

325.110

90.338

‒ 234.772

JenV

Centraal Justitieel Incassobureau

196.879

196.110

‒ 769

JenV

Dienst Justitiële Inrichtingen

2.900.982

3.044.977

143.995

JenV

Immigratie- en naturalisatiedienst

579.320

739.524

160.204

JenV

Justis

58.031

56.801

‒ 1.230

JenV

De Justitiële ICT Organisatie

156.316

165.189

8.873

JenV

Justitiële Informatiedienst (Justid)

75.025

85.779

10.754

JenV

Nederlands Forensisch Instituut (NFI)

98.381

121.968

23.587

OCW

Dienst Uitvoering Onderwijs

376.684

486.184

109.500

OCW

Nationaal Archief

52.185

60.938

8.753

DEF

Paresto

80.804

92.282

11.478

IenW

Rijkswaterstaat

3.587.763

3.585.124

‒ 2.639

IenW

Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

100.768

104.318

3.550

EZK

Rijksdienst voor ondernemend Nederland

1.054.012

1.121.859

67.847

EZK

Rijksinspectie Digitale Infrastructuur

69.597

79.277

9.680

EZK

Dienst ICT Uitvoering

356.700

373.520

16.820

EZK

Nederlandse Emissieautoriteit

15.929

14.285

‒ 1.644

LNV

Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

543.256

556.715

13.459

VWS

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu

639.000

713.538

74.538

VWS

Centrum Informatiepunt Beroepen in Gezondheidszorg

129.345

125.462

‒ 3.883

VWS

College ter Beoordeling Geneesmiddelen

67.558

69.338

1.780

 

Totalen

14.199.480

14.996.589

797.109

Tabel 1.7 Baten 2023 van de baten-lastenagentschappen ( x € 1000)
 

Onderdeel

Oorspronkelijk vastgestelde begroting

Realisatie

Verschil

AZ

Dienst Publiek en Communicatie

134.836

161.267

26.431

BZK

Rijksdienst voor Identiteitsgegevens

139.293

152.112

12.819

BZK

Logius

348.626

331.533

‒ 17.093

BZK

Organisatie en Personeel Rijk

115.204

262.618

147.414

BZK

Rijksorganisatie Beveiliging en Logistiek

0

129.953

129.953

BZK

FM Haaglanden

164.154

169.922

5.768

BZK

SSC-ICT Haaglanden

324.405

373.287

48.882

BZK

Rijksvastgoedbedrijf

1.470.138

1.532.823

62.685

BZK

Dienst Huurcommissie

18.229

24.920

6.691

BZK

Rijksorganisatie voor Ontwikkeling, Digitalisering en Innovatie

325.110

88.846

‒ 236.264

JenV

Centraal Justitieel Incassobureau

196.879

196.468

‒ 411

JenV

Dienst Justitiële Inrichtingen

2.900.982

3.033.164

132.182

JenV

Immigratie- en naturalisatiedienst

579.320

800.160

220.840

JenV

Justis

58.031

61.693

3.662

JenV

De Justitiële ICT Organisatie

156.316

163.308

6.992

JenV

Justitiële Informatiedienst (Justid)

75.025

82.271

7.246

JenV

Nederlands Forensisch Instituut (NFI)

98.381

121.942

23.561

OCW

Dienst Uitvoering Onderwijs

376.684

486.393

109.709

OCW

Nationaal Archief

52.185

62.099

9.914

DEF

Paresto

80.804

93.364

12.560

IenW

Rijkswaterstaat

3.592.988

3.595.711

2.723

IenW

Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

100.793

103.685

2.892

EZK

Rijksdienst voor ondernemend Nederland

1.054.012

1.112.066

58.054

EZK

Rijksinspectie Digitale Infrastructuur

69.597

75.184

5.587

EZK

Dienst ICT Uitvoering

356.700

373.089

16.389

EZK

Nederlandse Emissieautoriteit

15.929

15.430

‒ 499

LNV

Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

543.256

547.250

3.994

VWS

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu

639.000

727.157

88.157

VWS

Centrum Informatiepunt Beroepen in Gezondheidszorg

129.345

131.773

2.428

VWS

College ter Beoordeling Geneesmiddelen

67.558

66.876

‒ 682

 

Totalen

14.183.780

15.076.364

892.584

Tabel 1.8 Kapitaaluitgaven 2023 van de baten-lastenagentschappen ( x € 1000)
 

Onderdeel

Oorspronkelijk vastgestelde begroting

Realisatie

Verschil

AZ

Dienst Publiek en Communicatie

0

0

0

BZK

Rijksdienst voor Identiteitsgegevens

32.625

10.519

‒ 22.106

BZK

Logius

0

‒ 63

‒ 63

BZK

Organisatie en Personeel Rijk

2.520

3.612

1.092

BZK

Rijksorganisatie Beveiliging en Logistiek

0

534

534

BZK

FM Haaglanden

15.111

14.384

‒ 727

BZK

SSC-ICT Haaglanden

100.500

114.462

13.962

BZK

Rijksvastgoedbedrijf

1.143.372

1.229.961

86.589

BZK

Dienst Huurcommissie

65

596

531

BZK

Rijksorganisatie voor Ontwikkeling, Digitalisering en Innovatie

1.000

39.754

38.754

JenV

Centraal Justitieel Incassobureau

7.405

8.106

701

JenV

Dienst Justitiële Inrichtingen

12.000

21.973

9.973

JenV

Immigratie- en naturalisatiedienst

6.290

12.206

5.916

JenV

Justis

0

0

0

JenV

De Justitiële ICT Organisatie

42.242

23.732

‒ 18.510

JenV

Justitiële Informatiedienst (Justid)

4.370

5.395

1.025

JenV

Nederlands Forensisch Instituut (NFI)

10.417

8.209

‒ 2.208

OCW

Dienst Uitvoering Onderwijs

79.700

88.376

8.676

OCW

Nationaal Archief

4.941

16.878

11.937

DEF

Paresto

0

0

0

IenW

Rijkswaterstaat

56.649

61.705

5.056

IenW

Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

7.497

3.749

‒ 3.748

EZK

Rijksdienst voor ondernemend Nederland

44.500

41.974

‒ 2.526

EZK

Rijksinspectie Digitale Infrastructuur

11.019

6.308

‒ 4.711

EZK

Dienst ICT Uitvoering

42.425

46.322

3.897

EZK

Nederlandse Emissieautoriteit

180

2.641

2.461

LNV

Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

14.741

12.755

‒ 1.986

VWS

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu

‒ 16.500

‒ 8.400

8.100

VWS

Centrum Informatiepunt Beroepen in Gezondheidszorg

‒ 13.760

‒ 2.643

11.117

VWS

College ter Beoordeling Geneesmiddelen

‒ 650

‒ 986

‒ 336

 

Totalen

1.608.659

1.762.059

153.400

Tabel 1.9 Kapitaalontvangsten 2023 van de baten-lastenagentschappen ( x € 1000)
 

Onderdeel

Oorspronkelijk vastgestelde begroting

Realisatie

Verschil

AZ

Dienst Publiek en Communicatie

0

0

0

BZK

Rijksdienst voor Identiteitsgegevens

15.200

0

‒ 15.200

BZK

Logius

0

564

564

BZK

Organisatie en Personeel Rijk

0

2.994

2.994

BZK

Rijksorganisatie Beveiliging en Logistiek

0

2

2

BZK

FM Haaglanden

8.400

5.748

‒ 2.652

BZK

SSC-ICT Haaglanden

71.550

58.800

‒ 12.750

BZK

Rijksvastgoedbedrijf

772.000

894.567

122.567

BZK

Dienst Huurcommissie

0

0

0

BZK

Rijksorganisatie voor Ontwikkeling, Digitalisering en Innovatie

0

2.738

2.738

JenV

Centraal Justitieel Incassobureau

2.930

24.816

21.886

JenV

Dienst Justitiële Inrichtingen

3.000

50.118

47.118

JenV

Immigratie- en naturalisatiedienst

710

26.303

25.593

JenV

Justis

0

2.684

2.684

JenV

De Justitiële ICT Organisatie

27.858

15.095

‒ 12.763

JenV

Justitiële Informatiedienst (Justid)

2.731

3.745

1.014

JenV

Nederlands Forensisch Instituut (NFI)

6.400

5.060

‒ 1.340

OCW

Dienst Uitvoering Onderwijs

47.700

37.770

‒ 9.930

OCW

Nationaal Archief

1.066

3.100

2.034

DEF

Paresto

0

0

0

IenW

Rijkswaterstaat

44.485

27.636

‒ 16.849

IenW

Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

5.600

3.934

‒ 1.666

EZK

Rijksdienst voor ondernemend Nederland

28.500

54.672

26.172

EZK

Rijksinspectie Digitale Infrastructuur

5.750

9.237

3.487

EZK

Dienst ICT Uitvoering

22.000

7.329

‒ 14.671

EZK

Nederlandse Emissieautoriteit

500

1.557

1.057

LNV

Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

9.350

19.911

10.561

VWS

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu

15.000

0

‒ 15.000

VWS

Centrum Informatiepunt Beroepen in Gezondheidszorg

10.000

0

‒ 10.000

VWS

College ter Beoordeling Geneesmiddelen

0

0

0

 

Totalen

1.100.730

1.258.380

157.650

Tabel 1.10 Verplichtingen, kasuitgaven en kasontvangsten 2023 van de verplichtingen- kasagentschappen ( x € 1000)
 

Onderdeel

Oorspronkelijk vastgestelde begroting

Realisatie

Verschil

In 2023 waren er geen verplichtingen-kasagentschappen.

Licence