Het advies van de Raad van State wordt niet openbaar gemaakt, omdat het zonder meer instemmend luidt, dan wel uitsluitend opmerkingen van redactionele aard bevat (artikel 25a, vierde lid, onderdeel b, van de Wet op de Raad van State).

Inhoudsopgave

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET BEGROTINGSWETSVOORSTEL

Wetsartikel 1 (begrotingsstaat ministerie)

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om de begrotingsstaat van het ministerie van Defensie voor het jaar 2006 vast te stellen.

Alle voor dit jaar vastgestelde begrotingswetten tezamen vormen de Rijksbegroting voor het jaar 2006. Een toelichting bij de Rijksbegroting als geheel is opgenomen in de Miljoenennota 2006.

Met de vaststelling van dit wetsartikel worden de uitgaven, verplichtingen en de ontvangsten voor het jaar 2006 vastgesteld. De in de begroting opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

Wetsartikel 2 (begrotingsstaat baten-lastendiensten)

Met de vaststelling van dit wetsartikel worden de baten en lasten en de kapitaaluitgaven en -ontvangsten van de baten-lastendiensten Defensie Telematica Organisatie (DTO), Dienst Gebouwen, Werken en Terreinen (DGW&T) en Defensie Horecabedrijf Paresto voor het jaar 2006 vastgesteld.

De in die begrotingen opgenomen begrotingsartikelen worden toegelicht in onderdeel B (begrotingstoelichting) van deze memorie van toelichting en wel in de paragraaf inzake de baten-lastendiensten.

B. BEGROTINGSTOELICHTING

Inhoudsopgave blz.

1. LEESWIJZER

Indeling begroting

Het tot stand brengen van een nieuw evenwicht tussen de taken en de middelen van de krijgsmacht is in volle gang. De Bestuursstaf, het Commando Dienstencentra, de Defensie Materieelorganisatie en het Commando Koninklijke marechaussee werken sinds januari 2005 volgens het nieuwe besturingsmodel. De hoofden van deze onderdelen hebben de verantwoordelijkheden overgenomen die samenhangen met de aan hen opgedragen taken. De commandanten van de operationele commando's, de zeestrijdkrachten, de landstrijdkrachten, de luchtstrijdkrachten en de Koninklijke marechaussee, dragen vanaf september 2005 eveneens de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van hun taken.

De reorganisaties als gevolg van de operatie «Nieuw Evenwicht» leiden ertoe dat de defensiebegroting moet worden aangepast. Overeenkomstig de wens van de Staten-Generaal blijft de begroting ingericht naar organisatieonderdelen. De nieuwe organisatie van Defensie heeft in de indeling van de begrotingsartikelen zijn weerslag gekregen. Daarnaast is beter inzichtelijk gemaakt hoe op resultaten wordt gestuurd. In de nieuwe begroting hebben de Operationele Commando's hun eigen beleidsartikel gekregen waarop uitgaven worden geraamd en verantwoord voor:

– het gereedstellen van operationele eenheden;

– de inzet van operationele eenheden (alleen verantwoording);

– het verlenen van militaire bijstand en ondersteuning (civiele taken).

Ook voor het Commando Dienstencentra (CDC) en de Defensie Materieelorganisatie (DMO) zijn in de nieuwe begroting beleidsartikelen opgenomen.

Voorlopig kunnen de budgetten nog niet direct worden gekoppeld aan de output (gereedstellen, inzetten en civiele taken). Pas door de invoering van de nieuwe geautomatiseerde administraties (zoals Enterprise Resource Planning (ERP)) kan dit structureel worden verbeterd. Voor de begroting 2006 zijn de maximaal bereikbare veranderingen ten opzichte van de begroting 2005 als volgt samen te vatten:

– De investeringsbudgetten voor materieelprojecten en de budgetten voor de logistieke ondersteuning worden ondergebracht bij het nieuwe beleidsartikel voor de DMO. Overeenkomstig de ontwikkelingen op het gebied van de klant-leverancierrelatie bij Defensie zal jaarlijks worden bezien of delen van de budgetten voor de logistieke ondersteuning bij de beleidsartikelen van de Operationele Commando's kunnen worden ondergebracht.

– De investeringsbudgetten voor infrastructuur en informatievoorziening (IV) worden belegd bij het beleidsartikel voor het Commando Dienstencentra.

– De budgetten voor civiele taken in het kader van de kustwacht Nederland en de kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba, de explosievenopruiming en militaire bijstand en ondersteuning worden separaat zichtbaar op de beleidsartikelen van de Operationele Commando's geraamd en verantwoord. Het begrotingsartikel «Civiele taken» is daarmee komen te vervallen.

– Op de beleidsartikelen van de Operationele Commando's worden de programma- en apparaatsuitgaven geraamd die noodzakelijk zijn voor het in stand houden en oefenen van operationele eenheden, inbegrepen de budgetten voor opleidingen.

Gezien de gewijzigde beleids- en budgetverantwoordelijkheden worden naast de bovenstaande veranderingen door de indeling van de Defensiebegroting 2006 enkele (kleinere) budgetten herbelegd. Het betreft hier onder meer de uitgaven voor de investeringen voor het Europees veiligheids- en defensiebeleid (EVDB) naar het beleidsartikel DMO, de bijdrage aan de Navo naar het niet-beleidsartikel Algemeen en de uitgaven voor attachés naar het beleidsartikel CDC. Hiermee komt het begrotingsartikel «Internationale samenwerking» te vervallen.

Het begrotingsartikel «Uitvoeren crisisbeheersingsoperaties», waarop de additionele uitgaven van de crisisbeheersingsoperaties worden geraamd en verantwoord, is ongewijzigd.

Deze uitgaven vormen, samen met de bij beleidsartikel 26 geraamde bedragen voor attachés, het defensiedeel van het totale HGIS-budget (Homogene Groep Internationale Samenwerking) dat door het ministerie van Buitenlandse Zaken wordt beheerd. Hiermee is structureel € 234,2 miljoen gemoeid.

Het overzicht van de veranderingen in de indeling van de begrotingsartikelen ziet er als volgt uit:

In de overzichten van budgettaire gevolgen van beleid zijn bedragen voor de jaren 2004 en 2005 opgenomen die vergelijkbaar zijn gemaakt met de nieuwe begrotingsindeling voor 2006. De begroting 2005 wordt echter wel volgens de (oude) begrotingsindeling verantwoord.

Nader geoperationaliseerde doelstellingen en outputgegevens

Modern militair vermogen behelst de geïntegreerde inzet van gespecialiseerde middelen van uiteenlopende onderdelen van strijdkrachten (doorgaans) in internationaal verband. Daarbij gaat het nadrukkelijk niet uitsluitend om hoofdwapensystemen, zoals jachtvliegtuigen, tanks of fregatten, maar om de volledige keten van operationele capaciteiten waarover de krijgsmacht beschikt of zou moeten beschikken. Doorgaans worden zeven operationele capaciteiten als «essentieel» aangemerkt, te weten tijdige beschikbaarheid, betrouwbare inlichtingen, ontplooibaarheid en mobiliteit, effectieve inzet, effectieve commandovoering, toereikende logistieke ondersteuning en, ten slotte, veiligheid en bescherming. Het idee om deze operationele capaciteiten als oriëntatiepunten bij de planvorming te hanteren heeft inmiddels in een aantal landen en in de Navo ingang gevonden. De benadering is bovendien nuttig gebleken om het gezamenlijke, defensiebrede denken over capaciteiten en investeringen in de nieuwe defensieorganisatie te stimuleren.

Het operationele product van Defensie is onder meer de «beschikbaarheid van militaire capaciteit». Dit product is feitelijk de inzet van militaire capaciteiten, met het oogmerk een bijdrage te leveren aan de uitvoering van het Nederlandse buitenlands- en veiligheidsbeleid. Dit kan een inzet zijn ter bevordering van de internationale rechtsorde, maar ook ten behoeve van de nationale taken. In overeenstemming met de VBTB-uitgangspunten heeft Defensie in het besturingsmodel gekozen voor resultaatgerichtheid. Het gaat daarbij om het operationele product: wat levert Defensie op? In de begroting en de verantwoording zullen vooral resultaten aan de Tweede Kamer worden bericht: het gaat bij Defensie om geschikte en beschikbare operationele eenheden. Hieraan worden de begrotingsgelden rechtsreeks gekoppeld. Dit veronderstelt een relatie tussen de doelstellingen, activiteiten en gelden. Thans is de begrotingsadministratie hier nog niet op ingericht. Dit betekent dat in deze begroting de uitgaven nog zijn toegerekend naar organisatorische verbanden, in plaats van naar de doelstellingen voor operationele gereedheid. Derhalve is voor de voorliggende, traditionele, indeling gekozen.

In de beleidsartikelen van drie operationele commando's (zee-, land- en luchtstrijdkrachten) is de gewenste operationele gereedheid in tabellen weergegeven. Deze gereedheidstabellen tonen de beschikbare eenheden in relatie tot hun inzetbaarheidstermijnen. Hun aantal en de termijn waarop ze beschikbaar moeten zijn, is afgeleid uit het ambitieniveau van Nederland zoals verwoord in de Prinsjesdagbrief en toezeggingen in nationaal en internationaal verband. De inzet van eenheden heeft derhalve gevolgen voor de doelstellingenmatrices zoals deze in de begroting worden gemeld. In het jaarverslag zal in de ontwikkelingen inzicht worden gegeven.

Thans wordt bijzondere aandacht geschonken aan verbetering van de meting van de operationele gereedheid. Dit past ook in de rijksbrede ontwikkeling om in de begroting en in het jaarverslag meer informatie te geven over de beoogde en gerealiseerde productie, de «output», van het beleid. De meetbaarheid van de operationele gereedheid is echter een complex proces. Het gaat niet alleen om het inventariseren van de beschikbaarheid van individuele militairen en van materieel, het gaat ook over geoefendheid van de eenheden. Door de jaren heen hebben de krijgsmachtdelen verschillende technieken geprobeerd om de getraindheid te objectiveren. Ook zijn er strikte normen waaraan eenheden moeten voldoen om het predikaat «geoefend» te verkrijgen. Het Commando landstrijdkrachten en het Korps mariniers bijvoorbeeld hebben een uitgewerkt normoefenprogramma. Bij de vloot van het Commando zeestrijdkrachten en bij het Commando luchtstrijdkrachten worden operationele eenheden periodiek door de Navo, de Flag Officer Sea Training (FOST) te Plymouth in Engeland, de Mine Countermeasures Operational Sea Training (MOST) te Zeebrugge/Oostende in België en de Nato Taceval Branch in Ramstein (Duitsland) beoordeeld. Op basis van deze gegevens wordt een oordeel gevormd over de gereedheid van de operationele eenheden.

Om de totale systematiek inzichtelijker en transparanter te maken, is Defensie begonnen met de verdere ontwikkeling van een integrale doelstellingenmatrix. Gekoppeld aan deze matrix worden in de tweede helft van 2005 en in 2006 de normen en definities nauwkeurig geactualiseerd. Op basis van deze normen en definities geven de eenheidscommandanten, en uiteindelijk de commandant van het operationeel commando, een oordeel over de operationele gereedheid. Daardoor krijgt de besluitvorming over eventuele inzet van eenheden een nieuw aandachtspunt dat van invloed kan zijn. De vastgestelde normen en definities en de uit de meetsystematiek voortkomende gegevens zullen de besluitvorming ondersteunen en verantwoording mogelijk maken. Ook waarborgt deze systematiek dat deze informatie reproduceerbaar en verifieerbaar is. Brongegevens en beoordelingen worden vastgelegd en zijn achteraf ook traceerbaar en controleerbaar. Op deze manier is Defensie in de naaste toekomst nog beter in staat om continu een goed onderbouwd en controleerbaar overzicht te geven van de werkelijke staat van inzetbaarheid van de eenheden.

De budgetten voor logistieke ondersteuning (DMO) en de dienstencentra zullen worden onderbouwd met outputgegevens die in de begroting 2005 waren opgenomen of reeds zijn aangekondigd. Met ingang van de begroting 2007 zullen de (meer) zinvolle en relevante outputgegevens vooral gebaseerd worden op de klant/leverancierrelaties en de af te sluiten dienstverleningsovereenkomsten.

Baten-lastendiensten

Na een proefperiode in 2004 heeft het horecabedrijf Paresto, dat de gehele defensieorganisatie bedient, met ingang van 2005 de formele status van een baten-lastendienst gekregen. De door de defensieonderdelen geraamde uitgaven aan deze dienst zijn als «bijdragen aan baten-lastendiensten» in de beleidsartikelen en het niet-beleidsartikel Algemeen opgenomen.

Het Defensie Materieelproces (DMP)

Het DMP is reeds sinds jaren een effectief instrument om de grote investeringsprojecten te plannen en te sturen. Ook de verantwoording aan de Kamer over de voortgang is er in gewaarborgd. De voor 2006 aangekondigde evaluatie van het DMP zal in 2005 beginnen, zodat in 2006 een op het nieuwe besturingsmodel van Defensie toegesneden DMP beschikbaar zal zijn.

Het onder beleidsartikel 25 opgenomen samenvattend integraal overzicht van de grote investeringsprojecten is opgezet met als doel deze transparanter en toegankelijker te maken en de omvang van de begroting te beperken. Daarbij is rekening gehouden met de toezeggingen over de informatievoorziening over de grote materieelprojecten in de Kamerbrief van 11 mei 2001 (27 830 X, nr. 2) naar aanleiding van de laatste evaluatie van het DMP. Tevens spelen de toezeggingen in de Kamerbrief van 9 augustus 2004 over het Interdepartementaal BeleidsOnderzoek (IBO)«Verwerving van Defensiematerieel», een rol.

Aanwezigheid van een dekkende evaluatieprogrammering

Voor de programmering en werkwijze van beleidsevaluaties baseert Defensie zich op de evaluatiesystematiek waaraan, naar aanleiding van de VBTB-evaluatie, in de Rijksbegrotingvoorschriften 2006 vorm is gegeven. Naast ex ante evaluatieonderzoek worden de beleidsdoorlichting en het ex post evaluatieonderzoek naar de effecten van beleid onderscheiden. Daarbij neemt Defensie de kernvragen mee die aan de orde moeten komen bij een beleidsdoorlichting bij het ex post evaluatieonderzoek.

De genoemde evaluaties betreffen methodologisch verantwoorde evaluatie-instrumenten die leiden tot periodiek beschikbare, betrouwbare en controleerbare gegevens waarmee de doeltreffendheid en de doelmatigheid van het beleid, alsook de doelmatigheid van de bedrijfsvoering, kunnen worden beoordeeld. De evaluatiefunctie richt zich op hetgeen in de beleidsparagraaf van de begroting is opgenomen. Uitgangspunt is dat elke beleidsdoelstelling tenminste eens in de vijf jaar wordt geëvalueerd. De evaluaties die in 2006 worden uitgevoerd zijn opgenomen bij de beleidsartikelen. Bij het niet-beleidsartikel 90 Algemeen zijn ook ex ante en ex post evaluaties vermeld. Deze evaluaties hebben een defensiebreed karakter en zijn om die reden niet exclusief aan een bepaald beleidsartikel toe te rekenen. De planning van de evaluaties ex post is onderdeel van het Meerjarenoverzicht evaluaties Defensie. De planning van de evaluaties ex ante komt voort uit de planning van de beleidsontwikkeling van Defensie.

De resultaten van de evaluaties vinden hun weerslag in het departementaal jaarverslag en het Evaluatieoverzicht Rijksoverheid.

Verdiepingshoofdstuk

Op grond van de motie Mastwijk (29 949 X, nr. 10) is de verdiepingsbijlage omgezet in een verdiepingshoofdstuk.

2. HET BELEID

2.1. De beleidsagenda

Het kabinet streeft naar nieuwe evenwichten in onze samenleving: naar een veiliger Nederland, met meer mensen aan het werk, meer respect voor elkaar en minder regels. Daarbij kiest het kabinet vol overtuiging voor een aanpak die echte oplossingen binnen bereik brengt, ook al is dat vaak niet de weg van de minste weerstand.

Een wezenlijke doelstelling van het kabinet is dat Nederland veiliger wordt. Het is belangrijk daarbij te onderstrepen dat de veiligheid van onze burgers, zowel dicht bij huis als ver weg, wordt bevorderd en afgedwongen. Gelet op het open karakter van onze samenleving en de internationale oriëntatie van onze economie, is een stabiele en vreedzame internationale omgeving voor Nederland van levensbelang. In de afgelopen jaren is tevens duidelijk geworden dat de veiligheid binnen onze landsgrenzen in hoge mate door onze internationale omgeving wordt beïnvloed. Zo kan ook Nederland doelwit zijn van terroristische organisaties.

De krijgsmacht is bij uitstek geschikt om zowel in internationaal als in nationaal verband de veiligheid van de burger en de belangen van ons land te bevorderen. Zij vormt daarmee een uniek en onmisbaar bestanddeel in het instrumentarium van de overheid, waarop terecht een groot beroep wordt gedaan. De inzet van Nederlandse militairen in Afghanistan, Irak, Bosnië en tal van andere plaatsen, vaak onder moeilijke en risicovolle omstandigheden, onderstreept de bereidheid van ons land om actief bij te dragen aan internationale veiligheid en stabiliteit. In 2004 namen ongeveer 7000 Nederlandse militairen deel aan crisisbeheersingsoperaties en ook in 2005 levert Nederland een actieve militaire bijdrage. Voorts neemt de inzet van onze militairen in het kader van het geïntegreerde buitenlands veiligheidsbeleid van dit kabinet toe. Binnen onze landsgrenzen ontwikkelt de krijgsmacht zich eveneens tot een belangrijke veiligheidsorganisatie.

Defensie is ook in andere opzichten in beweging. In de Prinsjesdagbrief 2003 (29 200 X, nr. 4) is de koers uitgezet naar een nieuw evenwicht in een kleinere, maar kwalitatief hoogwaardige en volledig inzetbare krijgsmacht. De uitvoering van de in deze brief genoemde maatregelen vergt veel van het defensiepersoneel. Het biedt echter ook perspectief op een gezonde en sterke organisatie, die vele tienduizenden uitdagend en afwisselend werk kan blijven bieden. De ingrijpende omvorming van de defensieorganisatie naar de gewenste situatie in 2007 is uiteengezet in de migratieplannen die de Tweede Kamer in februari heeft ontvangen (29 800 X, nr. 62). Als gevolg van deze maatregelen zal ook de personele samenstelling van de krijgsmacht veranderen. Zo vergt de volledige vulling van het functiebestand bij operationele eenheden een forse inspanning om meer beroepsmilitairen bepaalde tijd (BBT-ers) te werven. Dit zal leiden tot een verjonging van het personeelsbestand en een vergroting van de inzetbaarheid van de krijgsmacht.

In het begrotingsjaar 2006 is er een beperkte herschikking van de beleidsprioriteiten ten opzichte van 2005. In 2006 onderscheidt Defensie de volgende beleidsprioriteiten:

1. het verbeteren van de (snelle) inzetbaarheid van de krijgsmacht;

2. het leveren van een bijdrage aan een geïntegreerd buitenlands veiligheidsbeleid;

3. het verdiepen van de samenwerking met civiele autoriteiten in het kader van de nationale veiligheid;

4. het realiseren van een nieuw evenwicht bij de krijgsmacht;

5. het vernieuwen van het personeelsbeleid.

1. Verbetering van de (snelle) inzetbaarheid van de krijgsmacht

De verbetering van de inzetbaarheid van de krijgsmacht is een speerpunt in zowel het Hoofdlijnenakkoord van het tweede kabinet-Balkenende als het Strategisch Akkoord van het eerste kabinet-Balkenende. Op grond van het Hoofdlijnenakkoord is voor dit doel in 2006 € 80 miljoen beschikbaar; als gevolg van het Strategisch Akkoord is in 2006 voorts € 50 miljoen beschikbaar voor de versterking van de Europese defensiecapaciteiten in EU- en Navo-verband. Verder komt de verhoging van het investeringspercentage in het kader van het nieuwe evenwicht binnen de krijgsmacht ten goede aan investeringen in militair hoogwaardige capaciteiten. De in 2006 geraamde inkomsten uit de verkoop van overtollige goederen (€ 157,4 miljoen) worden eveneens voor dit doel aangewend.

Om de inzetbaarheid van de Nederlandse krijgsmacht te verbeteren worden in 2006 onder andere de onderstaande maatregelen uitgevoerd, waarmee een groot deel van de maatregelen in de Prinsjesdagbrief 2003 zal zijn voltooid.

Defensiebreed

– Vanaf 2006 zullen het materieelbeheer en het financieel beheer bij Defensie tijdens uitzendingen en in Nederland worden verbeterd dankzij de stapsgewijze invoering van een Enterprise Resource Planning (Erp)-systeem voor tracking en tracing, bevoorrading, verwerving en onderhoud. De logistieke ondersteuning van eenheden wordt hierdoor aanzienlijk verbeterd.

– In het kader van het soldier modernisation programme (SMP) zal de persoonlijke uitrusting van individuele militairen voor de inzet in het kader van crisisbeheersingsoperaties verder worden verbeterd. In de periode 2005–2010 is voor het SMP-programma en de hieraan gerelateerde projecten ongeveer € 200 miljoen gereserveerd.

– Het eerste deel van het project Militaire satellietcommunicatie (Milsatcom) wordt in 2006 voltooid. Dit project verschaft Defensie militaire satellietcommunicatie in eigen beheer en is belangrijk om de beschikbaarheid van satellietcapaciteit en de beveiliging en bescherming van gevoelige informatie te waarborgen. Het tweede deel, in het kader waarvan meer geavanceerde apparatuur wordt verworven, wordt in 2012 voltooid.

Zeestrijdkrachten

– In de periode 2005–2008 krijgt het Korps mariniers de beschikking over een nieuw communicatie- en informatiesysteem (Nimcis).

– In het voorjaar van 2006 wordt het ondersteuningsschip in het Caribische gebied, Hr. Ms. Pelikaan, vervangen door een nieuw schip met verbeterde transportcapaciteit.

– In 2006 wordt begonnen met de invoering van de antitanksystemen voor de korte afstand (SRAT) bij eenheden van het Korps mariniers.

– In 2006 zal het amfibisch transportschip Hr. Ms. Johan de Witt met proefvaarten beginnen. In 2007 wordt het schip operationeel beschikbaar.

Landstrijdkrachten

– De versterking van de parate capaciteit van de pantserinfanterie wordt, zoals voorzien in de Prinsjesdagbrief, in 2006 voltooid met de paraatstelling van het vierde pantserinfanteriebataljon.

– In 2006 wordt ook de uitbreiding van de genie met 150 vte'n gerealiseerd.

– In 2006 wordt het Intelligence, Surveillance, Target Acquisition and Reconnaisance (Istar)-bataljon operationeel.

– De reorganisaties in het kader van het project Fysieke distributie en de invoering van de wissellaadsystemen worden in 2006 voltooid. Het gehele project wordt in 2007 voltooid.

– De invoering van het lichte verkennings- en bewakingsvoertuig Fennek wordt in 2006 voortgezet. Dit project wordt in 2008 voltooid.

– De invoering van 39 Pantserhouwitzers 2000 is in 2005 begonnen en wordt in 2008 voltooid.

– Het eerste deel van het BMC4I-systeem en de Stingerplatforms worden aangeschaft. De eerste parate Pantserrups tegen luchtdoelen (PRTL-Cheetah) worden in 2006 afgestoten.

– In 2006 begint de invoering van de antitanksystemen voor de korte afstand (SRAT) bij eenheden van de landstrijdkrachten.

Luchtstrijdkrachten

– In 2006 wordt de derde DC-10 verder aangepast om de strategische luchttransportcapaciteit te vergroten. Deze DC-10 zal in 2007 inzetbaar zijn.

– Een derde C-130 transportvliegtuig wordt in 2006 operationeel inzetbaar, waarna twee F-60's kunnen worden afgestoten.

– Evenals in de voorgaande twee jaren wordt in 2006 € 5 miljoen beschikbaar gesteld voor de verbetering van de inzetbaarheid van de transporthelikopters.

– De vervanging van het F-16 jachtvliegtuig is hét materieelproject in de komende jaren. Overeenkomtig het regeerakkoord zal nog in deze kabinetsperiode een verwervingsbesluit worden genomen. Eind 2006 is aan de orde de ondertekening van een Memorandum of Understanding met de Amerikaanse overheid over de productie, de instandhouding en de verdere ontwikkeling van de Joint Strike Fighter. Het parlement zal hierover ruim van tevoren worden geïnformeerd.

Koninklijke marechaussee

– Met ingang van 2006 zijn 153 functionarissen van de Koninklijke marechaussee inzetbaar voor internationale civiele politiemissies. Om functionarissen van de marechaussee op eventuele inzet in het buitenland voor te bereiden wordt een «pool» gevormd waarvan zij enkele jaren van hun loopbaan deel zullen uitmaken.

– De snel inzetbare Europese Gendarmerie Force (EGF), waartoe tijdens het Nederlandse EU-voorzitterschap het initiatief is genomen, wordt in 2006 operationeel. Nederland heeft hiervoor veertig tot zestig functionarissen van de Koninklijke marechaussee aangeboden en geeft hiermee tevens invulling aan de Civilian Headline Goal van de Europese Unie. Inmiddels is het hoofdkwartier in Vicenza (Italië) met personeel van de Koninklijke marechaussee versterkt.

In de Navo zijn eveneens belangrijke initiatieven genomen om de inzetbaarheid van de bondgenootschappelijke strijdkrachten te vergroten. Zoals aan de Tweede Kamer eerder gemeld is, zal Nederland ook in 2006 een bijdrage leveren aan de snelle reactiemacht van de Navo, de NATO Response Force (NRF) (zie 28 767, nr. 14; 28 767, nr. 16; 28 767, nr. 19).

De volgende bijdrage is aan NRF 6 (in de eerste helft van 2006) aangeboden: een fregat, een mijnenjager, drie teams speciale eenheden, twaalf F-16 jachtvliegtuigen (inclusief een beveiligings- en explosievenopruimingspeloton) en twee Patriot-luchtverdedigingseenheden. Wegens een soortgelijk aanbod van andere lidstaten heeft de Navo laten weten geen gebruik te hoeven maken van het Nederlandse aanbod de commandant van een amfibische taakgroep en een mariniersbataljon met een amfibisch transportschip te leveren. De rest van het aanbod heeft de Navo geaccepteerd, waardoor de totale Nederlandse bijdrage aan NRF 6 ongeveer 900 militairen bedraagt.

Voor NRF 7 (tweede helft van 2006) zal de Nederlandse bijdrage kleiner zijn en bestaan uit een fregat, een mijnenjager en twaalf F-16 jachtvliegtuigen (inclusief een beveiligings- en een explosievenopruimingspeloton). De totale Nederlandse bijdrage bedraagt in deze periode in totaal ongeveer 600 militairen.

Ook de Europese Unie verbetert de inzetbaarheid van strijdkrachten, onder meer door de oprichting van «battlegroups» die, bijvoorbeeld op verzoek van de Verenigde Naties, snel kunnen worden ingezet. Nederland zal met Duitsland en Finland in de eerste helft van 2007 een battlegroup aan de EU beschikbaar stellen. Hiervoor worden in 2005 en 2006 de voorbereidingen getroffen. Samen met het Verenigd Koninkrijk heeft Nederland een battlegroup aangeboden voor de eerste helft van 2010. In 2006 worden afspraken gemaakt over de coördinatie van de politieke besluitvorming met landen waarmee Nederland in het kader van de NRF en de EU battlegroups samenwerkt.

In 2004 is in EU-verband het Europees Defensie Agentschap (EDA) voor materieelsamenwerking opgericht. Het EDA speelt een centrale rol bij de capaciteitsversterking in Europees verband. Het agentschap zal de versnippering van Europese defensie-inspanningen moeten helpen tegengaan en de Europese prestaties op defensiegebied verbeteren, onder meer door bevordering van multinationale samenwerking. Met behulp van het EDA kan de ontwikkeling, verwerving en exploitatie van defensiematerieel door lidstaten van de Europese Unie worden geharmoniseerd. Ook neemt het EDA initiatieven op het gebied van onderzoek en technologie. Defensie streeft naar een optimale samenwerkingsrelatie met het EDA en zal hiertoe concrete procedures, mechanismen en initiatieven ontwikkelen voor de inschakeling van het agentschap bij de totstandkoming van de nationale defensieplannen. Vertegenwoordigers van de planningsstaven van Defensie nemen in EDA-verband inmiddels deel aan overleg over de capaciteitenontwikkeling voor de middellange termijn (Headline Goal 2010) en de lange termijn (na 2010).

2. Leveren van een bijdrage aan het geïntegreerd buitenlands veiligheidsbeleid

Het kabinet is zich er terdege van bewust dat vraagstukken op het gebied van buitenlands beleid, veiligheidsbeleid en ontwikkelingssamenwerking nauw met elkaar verbonden zijn. Het voorkómen en oplossen van de hedendaagse conflicten vraagt een geïntegreerde en vaak regionale inzet van beleidsinstrumenten, waarbij diplomatieke, economische, financiële, humanitaire, juridische en militaire beleidsinstrumenten in samenhang worden ingezet. Het kabinet beschouwt vrede, veiligheid en stabiliteit daarbij als voorwaarden voor economische, politieke en sociale ontwikkeling. Dit heeft ook gevolgen voor Defensie.

In aansluiting op de gezamenlijke notitie «Wederopbouw na gewapend conflict» (de Wederopbouwnotitie) van maart 2005, van de hand van de ministers van Buitenlandse Zaken, voor Ontwikkelingssamenwerking en van Defensie en van de staatssecretaris van Economische Zaken, zal de geïntegreerde aanpak van veiligheid en ontwikkeling verder worden versterkt (30 075, nr. 1). Duidelijk is dat de Nederlandse wederopbouwinspanning in een land na een gewapend conflict moet bestaan uit een samenhangend pakket van militaire, politieke en ontwikkelingsgerichte activiteiten. Daarbij zijn er voor Defensie taken weggelegd in het kader van ontwapenings- en demobilisatieprogramma's, de opbouw van een veiligheidsapparaat en hervorming van de veiligheidssector. De inzet van militairen voor deze doeleinden kan worden gefinancierd uit het Stabiliteitsfonds.

De interdepartementale samenwerking zal in het kader van het geïntegreerd buitenlandse veiligheidsbeleid de komende jaren verder worden geïntensiveerd. In overeenstemming met de Wederopbouwnotitie zal de krijgsmacht voorts haar capaciteiten op dit gebied uitbreiden. In 2005 worden de voorbereidingen getroffen voor de oprichting van een «pool» van deskundigen op het gebied van Security Sector Reform (SSR) en Demobilisation, Disarmament and Reintegration (DDR). Daarbij worden de volgende uitgangspunten gehanteerd:

– vanaf 1 januari 2006 voorziet deze «pool» in ten minste zestig militaire deskundigen om SSR/DDR-projecten in het buitenland uit te voeren. Daarbij kunnen overigens ook reservisten met een specifieke deskundigheid worden ingeschakeld;

– de militairen uit deze pool kunnen binnen een maand beschikbaar zijn, met een maximum van dertig deskundigen tegelijkertijd;

– de militairen die deelnemen aan de SSR/DDR-pool zullen een specifieke opleiding krijgen.

3. Verdieping samenwerking met civiele autoriteiten in het kader van de nationale veiligheid

In maart 2005 ondertekenden de ministers van Defensie, van Justitie en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een convenant over de Civiel Militaire Bestuursafspraken (CMBA). Op grond van uitgebreide scenarioanalyses door de politie, de brandweer, de Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen (GHOR) en Defensie bevat dit convenant structurele afspraken over de ondersteuning door de krijgsmacht. Het convenant beschrijft tevens een scala aan maatregelen om de procedures voor de aanvraag van militaire steun en bijstand te vereenvoudigen en te versnellen. Defensie garandeert, door de inzet van zowel actieve eenheden als reserve-eenheden, de beschikbaarheid van 3 000 militairen voor de ondersteuning van civiele autoriteiten bij rampen en incidenten, binnen vooraf overeengekomen reactietijden.

De groeiende rol van Defensie op het vlak van nationale veiligheid komt eveneens tot uitdrukking in de brieven van de ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 10 september 2004 en 24 januari 2005 over terrorismebestrijding. In de brieven is een pakket maatregelen ter bestrijding van terrorisme vastgelegd, die onder andere hebben geleid tot een nauwere samenwerking tussen de inlichtingendiensten, alsmede tot een capaciteitsuitbreiding van de Militaire inlichtingen- en veiligheidsdienst (MIVD) en het Commando Koninklijke marechaussee. Ook is vorig jaar een bijzondere bijstandseenheid opgericht. Deze «Snelle Interventie Eenheid» (BBE-SIE) met personeel van de politie en de krijgsmacht is reeds enkele malen ingezet.

Beide ontwikkelingen tonen de groeiende rol van Defensie op het gebied van nationale veiligheid. De samenleving verwacht dat de krijgsmacht er ook in Nederland staat wanneer dat nodig is. Bij een aanslag, incident of ramp moeten civiele en militaire autoriteiten elkaar blindelings kunnen vinden en moeten zij weten wat ze aan elkaar hebben. Dit vereist duidelijke afspraken over beschikbaar te stellen capaciteiten, een goede afstemming van de te hanteren procedures, gezamenlijke draaiboeken en oefeningen, alsmede goed overleg over de harmonisatie en de standaardisatie van in te zetten materieel.

In de brief «Defensie en nationale veiligheid» (29 800 X, nr. 84) is uiteengezet hoe Defensie haar traditionele rol als vangnet voor civiele autoriteiten ontgroeit en zich ontwikkelt tot een volwaardige nationale veiligheidsorganisatie die onder het gezag van de civiele autoriteiten wordt ingezet. De brief beschrijft de maatregelen die zijn getroffen om de vele vormen van militaire bijstand en steunverlening van Defensie te intensiveren. Naast de CMBA-afspraken die zich richten op de personele ondersteuning door Defensie, wordt nu ook gekeken naar specialistische capaciteiten van Defensie voor de bescherming van het luchtruim en de beveiliging van havens en aanvoerroutes. Uiteraard zijn alle militairen inzetbaar als de nationale veiligheid dat vereist.

In 2006 moeten de genoemde ontwikkelingen tot de volgende resultaten leiden:

– een gemeenschappelijk oefenbeleid en -programma voor de vier nationale veiligheidsorganisaties (politie, brandweer, Geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen en Defensie);

– een concept voor de besluitvorming en aansturing van de nationale veiligheidsorganisaties onder crisisomstandigheden en de eventuele ondersteuning daarvan door Defensie;

– afspraken over de nationale inzet van hoogwaardige defensiecapaciteiten ter ondersteuning van civiele autoriteiten bij rampenbestrijding, openbare ordehandhaving of rechtshandhaving;

– een gezamenlijke kennisbasis op het gebied van nationale crisisbeheersing;

– verdere samenwerking tussen instellingen als de Hogere Defensieopleidingen (HDO), het Nederlands instituut voor brandweer en rampenbestrijding (NIBRA) en de Politieacademie;

– verdere uitbreiding van de samenwerking tussen de inlichtingendiensten, vooral op het terrein van de inlichtingentaak buitenland, teneinde transnationale verschijnselen zoals terrorisme en de proliferatie van massavernietigingswapens zo effectief mogelijk te kunnen bestrijden;

– een heldere regeling voor de Kustwacht Nederland. De mogelijkheden voor verdergaande samenwerkingsvormen op het gebied van een concentratie van de kustwachtmiddelen onder één operationeel kustwachtcentrum en een duidelijke scheiding van beleid en uitvoering worden inmiddels rijksbreed onderzocht.

4. Het realiseren van een nieuw evenwicht

De herstructurering van Defensie behelst vergaande maatregelen die moeten leiden tot een nieuw evenwicht tussen de taken van de krijgsmacht en de daarvoor beschikbare middelen. Door het terugdringen van de exploitatielasten blijft de krijgsmacht betaalbaar en ontstaat ruimte voor investeringen om de inzetbaarheid van de krijgsmacht verder te vergroten. De Prinsjesdagbrief 2003 bevat de maatregelen die dit nieuwe evenwicht tot stand moeten brengen. Het merendeel van de maatregelen uit deze brief krijgt met de uitvoering van deze begroting zijn beslag. Zo zal de reductie van 11 700 functies vrijwel geheel zijn voltooid. Twee grote defensielocaties (de legerplaatsen Seedorf en Ede-Oost) worden in 2006 gesloten. De andere drie, het vliegkamp Valkenburg en de vliegbases Twenthe en Soesterberg, sluiten in 2007.

De maatregelen uit de Prinsjesdagbrief zijn opgenomen in de migratieplannen waarover de Tweede Kamer in februari 2005 is ingelicht (29 800 X, nr. 62). Deze plannen beschrijven per defensieonderdeel de ontwikkeling naar de beoogde situatie in 2007 en zijn richtinggevend voor de nieuwe organisatie van Defensie. Dat betekent dat in de migratieplannen behalve reductiemaatregelen ook maatregelen zijn opgenomen om het personeelsbestand te verjongen. In 2006 zal de aandacht in het bijzonder uitgaan naar de werving van BBT-ers. In januari 2007 moet de opnieuw ingerichte en verkleinde defensieorganisatie volledig zijn gevuld met het juiste personeel binnen de beschikbare financiële ruimte.

Als gevolg van de bestuurlijke vernieuwing is de organisatie van Defensie ingrijpend gewijzigd. Met de opheffing van de functie van bevelhebber en de bijbehorende staven in 2005 is de beoogde topstructuur bereikt. In 2006 zullen de besturingsrelaties tussen de bestuursstaf, de Operationele commando's, het Commando Dienstencentra (CDC) en de Defensie Materieelorganisatie (DMO) volledig in werking treden.

Investeringen vormen een wezenlijk onderdeel van het nieuwe evenwicht. Juist een technologisch hoogwaardige en innovatieve krijgsmacht kan het verschil maken in de veranderende internationale veiligheidssituatie. Daarom beoogt de Prinsjesdagbrief tevens een investeringspercentage van minimaal twintig te bereiken. Voorzien wordt dat dit gewenste niveau vanaf 2006 wordt bereikt. De DMO vervult hierbij een belangrijke taak (zie gevoegde tabel voor de geplande ontwikkeling van het investeringspercentage).

Planmatige ontwikkeling investeringspercentage

Hieronder worden de uitvoeringsmaatregelen voor 2006 beschreven die bijdragen aan het nieuwe evenwicht.

Commando zeestrijdkrachten

– In 2006 worden de voorbereidingen getroffen voor de overdacht van het tweede en laatste L-fregat aan Chili. Er zijn dan twee L-fregatten aan Chili overgedragen.

– Nadat in 2005 het eerste M-fregat is overgedragen aan Chili worden in 2006 voorbereidingen getroffen voor de overdracht van het tweede M-fregat in 2007.

– In 2006 wordt de sluiting van het marinevliegkamp Valkenburg verder voorbereid. De maritieme patrouillevliegtuigen zijn inmiddels verkocht aan Duitsland en Portugal en de toestellen worden vóór eind 2006 overgedragen aan deze landen. Vervolgens zal het marinevliegkamp in 2007 worden gesloten.

Commando landstrijdkrachten

– In 2006 verhuizen de laatste eenheden van de legerplaats Seedorf naar Nederland. De overdracht van de legerplaats Seedorf en de sluiting van legerplaats Ede-Oost zijn voorzien voor eind 2006. De herverdeling van de operationele eenheden wordt daardoor voltooid, zodat het Commando landstrijdkrachten gaat bestaan uit twee in plaats van drie gemechaniseerde brigades.

– In verband met de verhuizing van eenheden als gevolg van de bovengenoemde sluitingen wordt een groot aantal infrastructurele projecten uitgevoerd in Ermelo, Stroe, Ede-West en Oirschot.

– In 2006 wordt gestreefd naar het werven van 5 000 beroepsmilitairen bepaalde tijd (BBT-ers).

– In 2006 wordt de opheffing voltooid van de reserve-eenheden, die reeds in 2004 buiten dienst zijn gesteld. Aansluitend worden de laatste administratieve afwikkelingen en de afstoting van materieel en militaire complexen voltooid.

– In 2006 worden de eerste grond-luchtverdedigingseenheden ondergebracht op De Peel. De reorganisatie wordt in 2007 voltooid.

Commando luchtstrijdkrachten

– In 2006 wordt een aanvang gemaakt met de verplaatsing van de transporthelikopters van vliegbasis Soesterberg naar vliegbasis Gilze-Rijen. De verhuizing zal in 2007 worden voltooid en vereist grote infrastructurele aanpassingen op vliegbasis Gilze-Rijen.

– In 2006 wordt de laatste hand gelegd aan de sluiting van de vliegbasis Twenthe. De F-16's worden verdeeld over de vliegbases Leeuwarden en Volkel en de daarvoor benodigde infrastructuur wordt in gereedheid gebracht. In 2007 wordt vliegbasis Twenthe gesloten.

Commando Koninklijke marechaussee

– In 2006 wordt begonnen met de herinrichting van de brigades en de halvering van het aantal brigadestaven.

Commando Dienstencentra

– Door het verder samenvoegen van ondersteunende onderdelen van de voormalige krijgsmachtdelen en de bestuursstaf en deze onder te brengen in het Commando Dienstencentra (CDC), wordt de doelmatigheid en effectiviteit van de ondersteuning geoptimaliseerd. Zo wordt onder meer de personeels- en organisatieondersteuning van de gehele defensieorganisatie in het HRM-service centrum bij het CDC ondergebracht.

Defensie Materieelorganisatie

– In 2006 is het Haagse deel van de Defensie Materieelorganisatie (DMO) als nieuw defensieonderdeel nagenoeg geheel ingericht en operationeel. De bedrijven van de DMO voltooien hun reorganisatie in 2006.

– In 2006 is een investeringspercentage van minimaal 20 voorzien.

5. Het vernieuwen van het personeelsbeleid

Om te komen tot een moderne, flexibele en snel inzetbare krijgsmacht is verjonging van het personeelsbestand noodzakelijk. Daartoe is een flexibel personeelssysteem in ontwikkeling. Dit personeelssysteem is gericht op een optimale vulling van de krijgsmacht en op een verbetering van de besturingsmogelijkheden. Het laatste wordt bereikt door de introductie van mogelijkheden om de aantallen militairen per rang en de duur van de functievervulling in een rang periodiek te kunnen aanpassen. Voor een optimale vulling en de vergroting van de flexibiliteit worden militairen in dit systeem niet aangesteld bij een krijgsmachtdeel, maar bij de krijgsmacht in het algemeen. Ook verdwijnt het onderscheid tussen de aanstelling voor bepaalde tijd (BBT) en die voor onbepaalde tijd (BOT) vanaf 2007. Dit brengt met zich dat in overleg met alle militaire personeelsleden in de loop van hun carrière een keuze zal worden gemaakt tussen de uitstroom naar de burgermaatschappij of de verdere ontwikkeling van de loopbaan naar de hogere en hoogste functieniveaus. Of de militair zijn loopbaan bij Defensie kan vervolgen is afhankelijk van de vraag of hij zich kwalificeert voor de functies in de hogere rangen. De selectie daarvoor geschiedt omstreeks het 35^ste levensjaar. Voor een zorgvuldige selectie zullen meer instrumenten worden benut, waaronder de resultaten van beoordelingen en functioneringsgesprekken, assessments en resultaten van opleidingen en trainingen. Personeel dat de loopbaan bij Defensie niet kan voortzetten, wordt begeleid naar een functie elders. Dit kan een burgerfunctie bij Defensie zijn of een functie buiten Defensie. Om externe plaatsing te vergemakkelijken worden defensieopleidingen zoveel mogelijk gecertificeerd.

De ontslagregeling voor militairen zal worden herzien. In de nieuwe systematiek zal de huidige generieke ontslagleeftijd worden vervangen door een individueel te bepalen ontslagmoment dat, op grond van de behoefte van de organisatie, ligt in de periode tussen het 60^ste en 65^ste levensjaar.

De inrichting van het nieuwe personeelssysteem en de daarmee samenhangende verbetering van de balans tussen jonger en ouder personeel hebben tot doel de uitvoering van de operationele taakstelling van Defensie te verbeteren en te borgen. De noodzakelijke aanpassingen van het personeelsbeleid zullen in 2006 met de centrales van overheidspersoneel worden besproken. Met het oogmerk vanaf 1 januari 2007 over te gaan tot de invoering van dit flexibele personeelssysteem worden in 2006 de laatste voorbereidingen getroffen.

Tegenover de verkleining van de organisatie staat de noodzaak aanzienlijke aantallen jong personeel te werven. De wervingsinspanningen zijn erop gericht in 2007 een volledige vulling van de organisatie met het juiste personeel te bewerkstelligen. Dit vereist een grote inspanning in het gehele traject van werving tot en met opleidingen. Het doel is om in 2006 7400 BBT-ers aan te nemen. De verhouding tussen militair personeel voor onbepaalde tijd (BOT) en bepaalde tijd (BBT) zal zich in 2006 van 52:48 tot 47:53 ontwikkelen. Een taakgroep Personeelsvoorziening moet het gehele proces van werving, selectie, aanstelling en opleiding kritisch volgen. Deze taakgroep bewaakt de voortgang en stelt waar mogelijk verbeteringen voor.

In 2006 wordt voorts bijzondere aandacht besteed aan de positie van vrouwen. Het onderwerp «gender» zal worden opgenomen in de defensieopleidingen en -trainingen, waaronder de missiegerichte opleiding. Ook wordt in 2006 een bureau «Integriteit» opgericht dat als aanspreekpunt en kenniscentrum voor de gehele organisatie dient.

Financiële gevolgen van het Defensiebeleid

Om de aansluiting van de begroting 2006 met de begroting 2005 (in totalen) mogelijk te maken, is hieronder een overzicht opgenomen met de mutaties.

Toelichting mutaties

Algemeen

Beleidsmatige mutaties voor 2006

Controle Schiphol drugsbeleid

Bij Voorjaarsnota 2005 is het budget van de Koninklijke marechaussee verhoogd om de 100% drugscontrole op de luchthaven Schiphol structureel voort te zetten en te intensiveren teneinde de invoer van verdovende middelen terug te dringen. Het betrokken bedrag zal voornamelijk worden besteed aan de uitbreiding van de personele capaciteiten.

Herziening diensteindestelsel

De uitgavenreeks voor militair prepensioen komt te vervallen. De desbetreffende middelen zullen op termijn, na overleg met de Centrales van Overheidspersoneel, ingezet worden voor de meerlasten UKW (Uitkeringswet gewezen militairen). Dit is een gevolg van het voornemen van het kabinet om de instroom in VUT- en prepensioenregelingen vanaf 1 januari 2006 te ontmoedigen door de bestaande fiscale faciliëring, waarbij UKW in fiscale zin als VUT wordt aangemerkt, te beëindigen. In latere jaren zal de ophoging van de ontslagleeftijd, conform de Personeelsbrief 2004, leiden tot besparingen.

Taakstelling elektronische overheid

Door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt uitvoering gegeven aan de taakstelling «elektronische overheid». Deze mutatie betreft het aandeel van Defensie hierin.

Korting PIA-taakstelling

De taakstelling van de doelmatigheidsoperatie ten aanzien van het Project Innovatief Aanbesteden leidt tot een korting van ook het defensiebudget.

HGIS-besluitvorming

Een toevoeging aan het budget voor de HGIS heeft voor Defensie tot gevolg dat vanaf 2006 structureel een bedrag van € 18,5 miljoen extra beschikbaar komt voor het uitvoeren van crisisbeheersingsoperaties. Deze budgettoevoeging zal voornamelijk worden gebruikt om de stijgende kosten van operaties te dekken. In lijn hiermee dient ook rekening gehouden te worden met een stijging van de uitgaven voor VN-contributies, extra afdracht aan het ABP door een verhoogde inzet en tenslotte een aanpassing van de arbeidsvoorwaarden (vergoedingen voor extra werkdruk en onkosten).

Overhevelingen naar/van andere departementen

Het kabinet heeft besloten € 12,8 miljoen beschikbaar te stellen voor een intensivering van «Terrorismebestrijding en Veiligheid». De hiervoor benodigde uitbreidingen van personeel en specifieke investeringen worden daarmee mogelijk gemaakt. Hiertegenover staat het berekende voordeel van € 27,0 miljoen door de dollarkoers die lager is dan bij het vaststellen van de begroting 2005 het geval was. Dit is, conform de vigerende regelgeving, ten gunste van de algemene middelen gebracht. Daarnaast is door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties € 15,0 miljoen overgeheveld voor de luchtverkenningscapaciteit van de kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba. In afwachting van een civiel alternatief worden de taken door het Commando luchtstrijdkrachten waargenomen. Voorts is er een additionele toevoeging van € 0,6 miljoen voor terrorismebestrijding en een compensatie van € 0,9 miljoen voor de gestegen WW-premies. Al deze overhevelingen hebben per saldo geleid tot een verhoging van de defensiebegroting met € 2,3 miljoen.

Technische mutaties voor 2006

Loon- en prijsbijstelling

De uitdeling van de loonbijstelling dient mede ter financiering van de gestegen sociale lasten en premies voor ziektekosten. Tevens wordt het prijsniveau aangepast.

Herziening ouderdomspensioen

Het betreft de actualisering op basis van de prognoses van ABP van de uitgavenreeks in het kader van een met het ABP overeengekomen financieringsarrangement bij de introductie van kapitaaldekking per 1 juni 2001.

Overhevelingen naar/van andere departementen

Defensie levert bijdragen in de uitgaven voor de Onderzoeksraad voor Veiligheid (€ 0,5 miljoen) en éénmalig voor het Rijksweb, waarbij de departementale begrotingen op het internet zullen worden geplaatst (€ 0,6 miljoen). Daartoe worden de betrokken bedragen overgeheveld naar het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Ramingsbijstelling ontvangsten

De ramingsbijstelling betreft vooral de ontvangsten van het CSZK en het CLAS.

2.2 De beleidsartikelen

Inleiding tot de beleidsartikelen

De hoofdtaken van Defensie

Evenals de begroting 2005 staat de begroting 2006 in het teken van het streven naar nieuw evenwicht tussen de taken en de middelen van de krijgsmacht zoals beschreven in de Prinsjesdagbrief en de Personeelsbrief van september 2003. Teneinde de begrotingsindeling beter te laten aansluiten bij de organisatie is de defensiebegroting aangepast. Daarnaast staan de hoofdtaken van Defensie centraal in deze begroting.

De basis van de hoofdtaken van Defensie is vastgelegd in artikel 97, lid 1 van de Grondwet: «Ten behoeve van de verdediging en ter bescherming van de belangen van het Koninkrijk, alsmede ten behoeve van de handhaving en de bevordering van de internationale rechtsorde, is er een krijgsmacht». Voor de krijgsmacht gelden drie hoofddoelstellingen, te weten:

1. de bescherming van de integriteit van het eigen en bondgenootschappelijk grondgebied, inclusief de Nederlandse Antillen en Aruba;

2. de bevordering van de internationale rechtsorde en stabiliteit;

3. ondersteuning van de civiele autoriteiten bij rechtshandhaving, rampenbestrijding en humanitaire hulp, zowel nationaal als internationaal.

Al naar gelang de aard en wijze van optreden zijn per operationeel commando nader geoperationaliseerde doelstellingen bepaald en in het betreffende beleidsartikel opgenomen en toegelicht.

Beleidsartikel 20 Uitvoeren crisisbeheersingsoperaties

Algemene beleidsdoelstelling

De krijgsmacht wordt ingezet ter bescherming van de integriteit van het eigen en bondgenootschappelijk grondgebied, ter bevordering van de belangen van het Koninkrijk en in het kader van de handhaving en bevordering van de internationale rechtsorde. Nederland voert daartoe een actief veiligheidsbeleid. Deelneming aan crisisbeheersingsoperaties maakt daar deel van uit.

Budgettaire gevolgen van beleid

De financiële middelen die thans planmatig voor crisisbeheersingsoperaties ter beschikking staan voor de uitvoering van de operationele doelstellingen, zijn in onderstaande tabel opgenomen.

* Peace Support Operations

Nader geoperationaliseerde doelstellingen

Overeenkomstig het in de Prinsjesdagbrief 2003 vastgestelde ambitieniveau moet de krijgsmacht in staat zijn tot:

– een kwalitatief en technologisch hoogwaardige militaire bijdrage aan internationale operaties in alle delen van het geweldsspectrum, ook in de beginfase van een operatie. Het gaat hierbij in het bijzonder om het volgende:

• een bijdrage aan het ambitieniveau van de Navo om gelijktijdig drie grote crisisbeheersings-operaties op legerkorpsniveau in het gehele geweldsspectrum uit te voeren. Het ambitieniveau van de Europese Unie– het vermogen om binnen zestig dagen een troepenmacht van 50 000 tot 60 000 militairen te kunnen ontplooien – is hierbij inbegrepen. In verband hiermee moet de krijgsmacht als geheel tevens een bijdrage kunnen leveren aan de NATO Response Force;

• deelneming voor maximaal een jaar aan een operatie in het hogere deel van het geweldsspectrum met één op de missie toegesneden brigade(taakgroep) van de landstrijdkrachten, twee squadrons met elk achttien jachtvliegtuigen van de luchtstrijdkrachten, een maritieme taakgroep met maximaal vijf fregatten of een combinatie hiervan. In de praktijk zullen de Nederlandse bijdragen afhankelijk van de missie en van de bijdragen van andere landen moeten worden samengesteld. Bij deelneming aan een vredesafdwingende operatie kan het noodzakelijk zijn ook eenheden in te zetten die in het kader van vredesoperaties elders zijn ontplooid;

• deelneming aan maximaal drie operaties in het lagere deel van het geweldsspectrum met bijdragen van bataljonsgrootte of, bij zee- en luchtoperaties, equivalenten daarvan;

• het optreden als «lead nation» op het niveau van een brigade – of, bij zee- en luchtoperaties, het equivalent daarvan – en, samen met andere landen, op legerkorpsniveau;

– de bescherming van het eigen en bondgenootschappelijk grondgebied en luchtruim, inclusief de Nederlandse Antillen en Aruba, met alle beschikbare middelen;

– de uitvoering van nationale militaire taken en van civiele overheidstaken, zoals politietaken door het Commando Koninklijke marechaussee (grensbewaking, mobiel toezicht vreemdelingen en politie en veiligheidszorg op burgerluchtvaartterreinen), hydrografie door het Commando zeestrijdkrachten en militaire bijstand en steun aan civiele autoriteiten (bijvoorbeeld in het kader van de kustwacht en van de bestrijding van de drugshandel).

Voor de uitvoering van deze doelstellingen put Defensie uit de beschikbare eenheden van de krijgsmachtdelen. De voor inzet gerede militaire eenheden zijn geschikt voor wereldwijde inzet en voldoen aan de criteria die bij crisisbeheersingsoperaties zijn gesteld. De belangrijkste criteria die aan gereedstelling van de operationele eenheden worden gesteld, zijn:

• het kunnen optreden onder uiteenlopende geografische en klimatologische omstandigheden;

• het tijdig kunnen optreden met de juiste middelen, inclusief logistieke ondersteuning tijdens ontplooiing en inzet;

• het kunnen optreden met andere krijgsmachtdelen (joint) en andere krijgsmachten (combined).

De doelstellingen van de missies en daaraan gerelateerde activiteiten

Bijdrage aan snelle reactiemachten

De regeringsleiders van de Navo-lidstaten hebben tijdens de Top van Praag in november 2002 besloten tot de oprichting van de NATO Response Force (NRF). De NRF heeft in haar uiteindelijke samenstelling een omvang van ongeveer 20 000 militairen en kan binnen korte tijd (uiterlijk dertig dagen) worden ingezet voor bondgenootschappelijke verdedigingstaken, in de beginfase van crisisbeheersingsoperaties of bij een onverwachte escalatie van een conflict. De vulling van deze strijdmacht geschiedt op basis van een roulatiemechanisme, waarin landen voor een periode van zes maanden eenheden beschikbaar stellen. In het daaraan voorafgaande half jaar worden de desbetreffende eenheden getraind en gecertificeerd. De NRF is niet alleen een snelle en kwalitatief hoogwaardige reactiemacht, maar moet tevens de modernisering van vooral de Europese Navo-strijdkrachten bevorderen. Ook Nederland levert een kwalitatief hoogwaardige bijdrage aan de NRF. Het herziene ambitieniveau, zoals vastgelegd in de Prinsjesdagbrief 2003, bepaalt onder meer dat de krijgsmacht als geheel tot een dergelijke bijdrage in staat moet zijn. De NRF bereikte oktober 2004 de initiële operationele status. Voorzien is dat de snelle reactiemacht van de Navo tijdens NRF 7 (tweede helft 2006) zijn volledige inzetbaarheid heeft bereikt. Dit betekent dat de NRF over de vereiste capaciteiten beschikt en voor alle missies inzetbaar is.

Over de Nederlandse bijdrage aan NRF 6 (eerste helft 2006) is de Tweede Kamer reeds separaat geïnformeerd (28 767, nr. 14 en 28 767, nr. 16 respectievelijk 28 767, nr. 19 over NRF 7 en 8). Nederland heeft de volgende eenheden aangeboden voor deelneming aan NRF 7 (tweede helft 2006): een fregat, een mijnenjager en twaalf F-16 jachtvliegtuigen, inclusief beveiliging en een EOD-peloton. De totale Nederlandse bijdrage bedraagt in deze periode ongeveer 600 militairen (van de in totaal ongeveer 25 000 militairen), exclusief de nationale ondersteuning.

EU Rapid Response

In het kader van de Headline Goal 2010 wordt in EU-verband het Rapid Response concept uitgewerkt. De Europese Unie en de Navo streven in dit kader beide een gelijksoortige doelstelling na. De NRF zal zich meer richten op snelle inzet binnen het hele geweldsspectrum (met inbegrip van operaties op grond van artikel 5 en vredesafdwinging), terwijl de EU Rapid Response capaciteit zich in het kader van de EVDB-taken, wat betreft de snelle inzet, vooral zal richten op evacuatieoperaties, humanitaire ondersteuning alsmede, in het geval van kleinere crises, op initial entry-operaties en conflictpreventie.

De battlegroups van de EU worden geformeerd op het niveau van «bataljon plus». Zij bestaan elk uit ongeveer 1 500 militairen inclusief gevechtssteun, logistiek en (strategische) transportcapaciteit, zijn in staat om gedurende 30 tot 120 dagen te opereren en kennen een inzetgereedheid van 15 dagen of minder. Inzet geschiedt in eerste instantie in het kader van autonome EU-operaties (dus zonder Navo-middelen) op verzoek van de VN, al behoren ook operaties op basis van de «Berlijn Plus» arrangementen tot de mogelijkheden.

VN-CONTRIBUTIES

De contributies aan de VN zijn de afgelopen jaren sterk gestegen door de toename van het aantal VN-missies en omdat een aantal missies naar verhouding relatief kostbaar is. Deze contributies beïnvloeden de ruimte die binnen de HGIS-post «Crisisbeheersingsoperaties» beschikbaar is voor de inzet van de Nederlandse krijgsmacht. De plek van de VN-contributies binnen de HGIS als geheel wordt thans bezien.

DEELNEMING CRISISBEHEERSINGSOPERATIES

De internationale veiligheidssituatie blijft onvoorspelbaar. Nederlandse deelneming aan crisisbeheersingsoperaties kan derhalve niet op voorhand worden gepland.

MISSIES IN EUROPA

European Force (Eufor)/Althea

Tijdens de Top van Istanbul van 28 juni 2004 heeft de Navo besloten om de SFOR-operatie in Bosnië-Herzegovina eind 2004 te beëindigen. Met instemming van de VN-Veiligheidsraad en conform het besluit van de Europese Raad werd de Navo-missie in Bosnië-Herzegovina opgevolgd door een EU-missie. Deze operatie heeft de naam «Althea». De nieuwe missie is gestart met dezelfde troepenomvang als de eindsterkte van SFOR. De Nederlandse bijdrage aan deze EU-geleide operatie is initieel dan ook gelijk aan de («oude») SFOR-bijdrage. Het accent van de internationale betrokkenheid bij Bosnië-Herzegovina is geleidelijk verlegd naar de civiele aspecten van het vredesproces. In juni 2004 is het operatieplan gewijzigd door het inzetten van Liaison Observation Teams (LOT's). In mei 2005 heeft het kabinet besloten om de Nederlandse militaire deelname aan de EU-geleide troepenmacht EUFOR ook na 2 juni 2005 voort te zetten. Aangezien jaarlijks besluitvorming plaatsvindt over de Nederlandse bijdrage aan EUFOR geldt dit besluit tot 2 juni 2006. Aanvankelijk zal de omvang van de Nederlandse bijdrage gelijk blijven aan de huidige omvang van ongeveer 450 militairen. Vanaf 1 januari 2006 is de regering voornemens, mede op basis van de tussentijdse evaluatie eind 2005, het aandeel van de Nederlandse troepen geleidelijk te reduceren tot ongeveer 150 per 1 mei 2006. Hierover heeft nog geen besluitvorming plaatsgevonden.

Naast het inzetten van LOT's draagt Nederland bij aan Harvest-operaties. De kenmerken van de Harvest-operaties zijn onder andere het inzamelen en vernietigen van overtollige wapens, het tegengaan van illegale houtkap en het opsporen en ruimen van explosieven.

Kleinere missies

De volgende kleinere missies zijn gepland in Europa.

European Union Police Mission (EUPM)

Voortbordurend op de activiteiten van de United Nations Police Task Force is op 1 januari 2003 de EUPM van start gegaan. Doel van de EUPM is het coachen van het Bosnische midden- en hogere politiekader in het uitoefenen van politietaken naar Europees model. De EUPM heeft geen executieve taken en verricht haar taken ongewapend. De Nederlandse bijdrage bestaat uit 20 militairen van het Commando Koninklijke marechaussee en 12 civiele politieagenten.

EU-missie «Proxima»

De missie richt zich door middel van monitoring, mentoring en advising op het midden en senior management van de Macedonische politie. De Nederlandse bijdrage bestaat uit vier militairen van het Commando Koninklijke marechaussee en zes civiele politieagenten.

Kosovo Force (KFOR)

Nederland levert vanaf oktober 2005 vier militairen aan het KFOR-hoofdkwartier in Pristina.

European Union Monitor Mission (EUMM)

Met de missie wordt toezicht gehouden op ontwikkelingen van het democratiseringsproces in Kosovo en Albanië. De defensiebijdrage bestaat uit drie militairen.

MIDDEN-OOSTEN

Nato Training Mission Irak (NTM-I).

Op 14 januari 2005 heeft het kabinet besloten deel te nemen aan de Navo-trainingsmissie in Irak (NTM-I). De missie is op 20 februari 2005 gestart. In de eerste rotatie, van medio februari tot medio augustus 2005, heeft Nederland 15 stafofficieren/trainers, één tolk en tien man militaire politie aangeboden aan de Navo. Hiervan zijn 13 stafofficieren/trainers en de tolk daadwerkelijk door de Navo ingezet. In de tweede rotatie, van medio augustus 2005 tot medio februari 2006, biedt Nederland 14 stafofficieren/trainers en een tolk aan. De functies die de Nederlanders vervullen, variëren van administratieve ondersteuning tot training van Iraakse staven. Een eventuele verhoging van de Nederlandse bijdrage aan de Navo-trainingsmissie is niet uitgesloten, maar hierover dient nadere besluitvorming plaats te vinden.

UN Truce Supervision Organisation (UNTSO)

Vanaf november 2004 vervult Nederland de functie van Commandant Observer Group Golan. Het totaal aantal militairen voor UNTSO komt daarmee op dertien.

AFGHANISTAN

International Security Assistance Force (ISAF)

De International Security Assistance Force (ISAF) heeft van de VN een mandaat gekregen om de Afghaanse overgangsregering in geheel Afghanistan te assisteren bij het handhaven van de veiligheid. Dit heeft ertoe geleid dat de Navo een nieuw operatieplan heeft opgesteld, dat op 1 juli 2004 is geactiveerd. De hoeksteen van de geografische uitbreiding vormen de zogenoemde Provincial Reconstruction Teams (PRT's). Het nieuwe operatieplan (OPLAN) voorziet er in dat de geografische uitbreiding in de richting «tegen de klok in» gebeurt, vanuit de noordelijke provincies, via de gebieden in het westen naar die in het zuiden en zuidoosten. Opname van nieuwe provincies zal plaatsvinden indien de veiligheidssituatie dit toelaat. De mogelijkheid van een Nederlandse bijdrage in de zogenaamde Stage 3 wordt momenteel uitgewerkt. Afhankelijk van de omvang van de Nederlandse bijdrage zal de voorziene inspanning leiden tot een evenredige belasting van de voorziening HGIS.

Op 25 februari 2005 heeft het kabinet besloten om vier F-16's (waarvan één als reserve) en 100 militairen ter beschikking te stellen aan ISAF voor de duur van één jaar. Op 1 april 2005 heeft heeft de overdracht van Apaches naar F-16's plaatsgevonden. Daarnaast maakt sedert de rotatie in augustus 2004 een eenheid van ongeveer vijftien militairen deel uit van het HQ ISAF (Kabul).

Provincial Reconstruction Team (PRT) in Afghanistan (ISAF)

Op 28 juni 2004 heeft het kabinet tot de ontplooiing van een Nederlands PRT in de provincie Baghlan voor de duur van één jaar besloten. De Tweede Kamer heeft op 5 juli 2004 ingestemd met het zenden van het PRT naar Baghlan. Het PRT staat onder commando van de internationale troepenmacht ISAF. Op 1 juli 2004 werden de vijf noordelijke provincies aan het ISAF-verantwoordelijkheidsgebied toegevoegd. Op 3 juni 2005 heeft de Ministerraad ingestemd met de verlenging van de inzetperiode van het PRT in Baghlan tot 1 oktober 2006.

In een later stadium zullen, zodra de omstandigheden dat toelaten, gefaseerd de overige provincies van Afghanistan volgen. De vestiging van nieuwe PRT's of de overneming van bestaande PRT's vormen de concrete uitwerking van deze gefaseerde uitbreiding. De omvang van het detachement is 125 tot 150 militairen.

Operatie «Enduring Freedom» (OEF)

De operatie Enduring Freedom, waaraan een coalitie van de Verenigde Staten met verschillende andere landen deelneemt, is van onverminderd belang in de strijd tegen het internationale terrorisme. Bovendien is de operatie Enduring Freedom onmisbaar bij het streven van de internationale gemeenschap om de stabiliteit van Afghanistan te bevorderen. Afghanistan mag geen vrijplaats vormen voor terreurnetwerken als Al Qa'ida.

De operatie Enduring Freedom is in Afghanistan gescheiden van de Navo-geleide veiligheidsmacht ISAF. De regering heeft op 25 februari 2005 besloten om een taakgroep met «Special Forces» (SF) van ongeveer 165 militairen en een helikopterdetachement van ongeveer 85 militairen ter beschikking te stellen voor operatie Enduring Freedom in Afghanistan. De kern van de SF-taakgroep wordt geleverd door het Korps commandotroepen aangevuld met elementen van de speciale eenheden van het Korps mariniers. De bijdrage van het helikopterdetachement bestaat uit vier Chinook-transporthelikopters. Helikopters zijn van grote operationele waarde bij de inzet van speciale eenheden.

Op 3 juni 2005 besloot het kabinet met drie marineschepen bij te dragen aan het maritieme deel van de operatie Enduring Freedom in de periode december 2005 tot april 2006. Het gaat om de inzet in de wateren rondom het Arabisch schiereiland van een Luchtverdedigings- en Commandofregat (LCF) met commandostaf, een bevoorradingsschip en een onderzeeboot. Nederland zal in deze periode via de commandostaf op het LCF het bevel voeren over een maritieme taakgroep van de operatie Enduring Freedom. De inzet van het commandofregat komt ten laste van de voorziening HGIS. De overige uitgaven verbonden aan de inzet worden geaccommodeerd binnen de begroting van het Commando zeestrijdkrachten.

* Vanaf december 2005: +204

AFRIKA

UN Organization Mission in Democratic Republic of Congo

Nederland is met één stafofficier vertegenwoordigt in deze VN-missie in Congo.

Ten behoeve van het militaire integratieproces binnen het Congolese leger werken Nederland en Zuid-Afrika samen. Nederland heeft hiervoor 5 miljoen euro ter beschikking gesteld. Een Nederlandse generaal zal vanuit Kinshasa dit project begeleiden.

EUPOL Kinshasa

Deze EU-missie heeft tot doel de door de EU opgeleide Congolese Integrated Police Unit te begeleiden naar volledige inzetbaarheid, waarna zij de taken van de VN-missie (MONUC) zullen overnemen. Nederland neemt met één marechaussee deel aan deze missie en zal eind 2005 mogelijk een tweede marechaussee inzetten.

L'Opération des Nations Unies au Burundi (ONUB)

Nederland was tot op heden met één stafofficier op het hoofdkwartier vertegenwoordigd in deze missie. De deelneming wordt niet verlengd.

International Military Advisory Team (IMAT) te Soedan.

Nederland, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen hebben een gezamenlijk initiatief ontwikkeld om de Soedanese regering te adviseren bij het hervormen van de veiligheidssector. Hiertoe wordt een adviesteam opgericht in Khartoem (IMAT). Vanaf eind 2005 zullen initieel twee Nederlandse officieren van dit team deel uitmaken. De uiteindelijke betrokkenheid kan oplopen tot 6 jaar en de omvang van de Nederlandse bijdrage kan op basis van de eerste ervaringen toenemen.

African Union Mission Sudan (AMIS) te Soedan

Deze missie van de Afrikaanse Unie ziet toe op het staakt-het-vuren in Darfur. Nederland is in EU-verband op het hoofdkwartier in El Fasher vertegenwoordigd met één inlichtingenexpert. Omtrent de voortzetting van deze bijdrage in 2006 is nog geen besluit genomen.

United Nation's Mission Sudan (UNMIS) te Soedan

Doel van deze missie is toe te zien op het alomvattend vredesakkoord tussen Noord- en Zuid-Soedan. Thans worden de mogelijkheden onderzocht om hier Nederlandse waarnemers in te zetten.

Combined Joint Task Force «Horn of Africa» (CJTF HOA)

Twee Nederlandse officieren zijn als liason opgenomen in de staf van de Combined-Joint Task Force Horn of Africa (CJTF HoA). Het betreft een taakgroep van de Verenigde Staten in Djibouti, die in samenwerking met de landen in de Hoorn van Afrika bijdraagt aan operatie «Enduring Freedom».

Beleidsartikel 21. Commando zeestrijdkrachten

Algemene beleidsdoelstelling

Het Commando zeestrijdkrachten (CZSK) levert een bijdrage aan de hoofddoelstellingen van de krijgsmacht, zoals die zijn opgenomen in hoofdstuk 2.2. «Inleiding tot de beleidsartikelen/De hoofdtaken van Defensie» en daarmee aan het behalen van het Nederlandse ambitieniveau. Dit ambitieniveau is verwoord in de Prinsjesdagbrief 2003 en geeft een beschrijving van de taken die eenheden van het CZSK moeten kunnen uitvoeren. Om het ambitieniveau te kunnen waarmaken en de inzetbaarheid op peil te houden, worden de operationele eenheden van het CZSK volledig gevuld en voortdurend getraind.

De eenheden van het CZSK zijn met eenheden van andere operationele commando's (joint) en met eenheden van andere staten (combined) inpasbaar in grotere internationale verbanden. De maritieme inspanning richt zich primair op het veiligstellen van de zee als uitvalsbasis voor militaire operaties (initial entry), alsmede op de ondersteuning van land- of luchtoperaties. Vanuit zee worden doelen bestreden en eenheden aan land gezet. De benodigde maritieme capaciteit wordt daartoe in taakgroepverband bijeengebracht.

Een amfibische taakgroep kan zich in crisissituaties op volle zee verzamelen en voorbereiden. Zij voorziet in voortzettingsvermogen van een militaire operatie en aanwezigheid nabij een conflictgebied, zonder het territorium van landen te schenden. Zonodig kunnen zeestrijdkrachten direct (door de inzet van scheepswapens of mariniers) of indirect (door het uitvoeren van een embargo) de situatie op het land beïnvloeden. In geval van een grootschalige, landgebonden operatie kunnen de zeestrijdkrachten cruciale ondersteuning en bescherming leveren. De zee is een belangrijke aanvoerroute van materieel en voorraden. De maritieme inspanning richt zich ook op de bescherming van het zeeverkeer, vooral bij zeestraten en zeehavens, die kwetsbaar zijn voor terrorisme en zeeroof, en op de bescherming van zeeroutes nabij conflictgebieden. Voorts is de maritieme inspanning gericht op politionele en justitiële taken (kustwachttaken) en taken lager in het geweldsspectrum, zoals blokkade, embargo, bestrijding van smokkelorganisaties, maritieme presentie en surveillance, zowel in kustwateren als op volle zee en niet alleen in de thuiswateren van het Koninkrijk maar ook verder van onze landsgrenzen.

Mede naar aanleiding van de motie-Kortenhorst (Kamerstuk nr. 29 800 X, nr. 34) onderzoekt Defensie de toekomstige omvang en samenstelling van de zeestrijdkrachten, met inbegrip van de mogelijkheid de kustbeschermings- en patrouilletaken te laten uitvoeren door patrouillevaartuigen. De Tweede Kamer zal over de uitkomsten van dit onderzoek vóór de begrotingsbehandeling worden ingelicht.

Budgettaire gevolgen van beleid

De financiële middelen die het CZSK ter beschikking staan voor de realisatie van de operationele doelstellingen zijn opgenomen in de volgende tabel.

Overzicht personele uitgaven

* Het betreft de Antilliaanse en Arubaanse militie

Toelichting

De vierde beleidsprioriteit in de beleidsagenda is het bereiken van een nieuw evenwicht tussen de taken van de krijgsmacht en de daarvoor beschikbare middelen. De in de tabel «overzicht personele uitgaven» opgenomen personeelsaantallen en het daarvoor geraamde budgettair kader zijn gebaseerd op de in februari 2005 aan de Kamer gezonden nadere informatie over de migratieplannen (29 800 X, nr. 62) en de in het kader van de begrotingsvoorbereiding 2006 genomen aanvullende maatregelen. Hiermee zal het voorziene evenwicht tussen de formatie, de personele bezetting en het budget in 2007 worden bereikt.

Nader geoperationaliseerde doelstellingen

De geoperationaliseerde doelstellingen waaraan het CZSK moet voldoen, worden weergegeven in de vorm van operationeel inzetbare eenheden. Uit de doelstellingenmatrix blijkt hoeveel eenheden (kwantiteit) binnen welk tijdbestek (reactietermijn) beschikbaar zijn. Het uitgangspunt daarbij is dat de eenheden binnen de aangegeven gereedheidstermijn voor het gehele geweldsspectrum inzetbaar zijn (kwaliteit). De indeling van de gereedheidstermijnen sluit aan bij de Navo-indeling in High Readiness Forces (HRF) en Forces of Lower Readiness (FLR).

* Reactietermijnen: HRF Direct = < 20/30 dagen; HRF kort = < 90 dagen; FLR = 180 dagen.

** Deze opgave is exclusief het stationsschip in het Caribisch gebied. Het tweede fregat in de kolom FLR betreft een LCF in proeftochtstatus gedurende een deel van het jaar.

*** Deze opgave is exclusief de boordhelikopter van het stationsschip in het Caribisch gebied.

**** Gevechtssteun-, het Amfibisch Ondersteunings- en het Logistieke Bataljon.

***** Algemeen: de uitgaven voor luchtverkenning voor de Kustwacht worden sinds 1 januari 2005 gedragen door het ministerie van BZK.

Specifiek: de uitgaven van deze luchtmacht-patrouillevliegtuigen komen ten laste van het budget van CLSK.

Militaire bijstand en ondersteuning

In het convenant over de «Civiel-Militaire Bestuursafspraken» (CMBA) zijn afspraken vastgelegd over de aard, de omvang en de reactietijd van de door Defensie te leveren ondersteuning aan civiele autoriteiten. In het CMBA is vastgelegd dat de krijgsmacht 3 000 militairen gereed heeft staan met verschillende opkomsttijden, de zogenaamde «notices to move» (NTM). Onder NTM wordt de waarschuwingstijd verstaan waarbinnen de eenheid gereed moet zijn om van de eigen locatie te vertrekken naar het betrokken gebied. In dit kader heeft het CZSK de volgende ondersteuning (totaal 700 militairen) op afroep beschikbaar:

• met een NTM van 12 uur 100 militairen;

• met een NTM van 24 uur 250 militairen;

• als aanvulling na 24 uur 350 militairen.

Activiteiten

Commando zeestrijdkrachten (CZSK)

De activiteiten van de staf van het CZSK zijn procesmatig verdeeld in operationele en ondersteunende activiteiten, die zijn ondergebracht bij twee uitvoerende directies: de Directie Operaties (DOPS) en de Directie Operationele Ondersteuning (DOST). De directie Planning en Control (P&C) ondersteunt de Commandant zeestrijdkrachten (C-ZSK) bij het besturen van zijn organisatie en bewaakt de operationele gereedheid. De staf van het Korps Mariniers is bestuurlijk geheel in de CZSK-organisatie geïntegreerd. Het CZSK kent de onderstaande organisatiestructuur.

Directie Operaties (DOPS)

De hoofdactiviteiten van de DOPS zijn het operationeel gereedstellen (en gereedhouden) en het inzetten van de eenheden van de vloot (waaronder de helikopters inclusief de SAR-taak) en eenheden van de mariniers. Deze activiteiten omvatten onder andere een veelheid aan oefeningen in Navo-, Partnerschap voor de Vrede-, multinationaal en nationaal verband, de uitvoering van kustwachttaken, alsmede de opwerkactiviteiten op het niveau van de individuele eenheid en in nationaal verband. De coördinatie van opwerken en opereren valt voor alle eenheden onder de verantwoordelijkheid van de geïntegreerde en uitzendbare staf van de Netherlands Maritime Forces (NLMARFOR). De activiteiten worden gecoördineerd door het DOPS vanuit het in Den Helder gevestigde Maritiem Situatiecentrum (MARSITCEN).

Directie Operationele Ondersteuning (DOST)

De DOST is belast met het gereedstellen en gereedhouden van materieel en personeel ten behoeve van de operationele eenheden. Tevens worden eenheden onder de verantwoordelijkheid van de DOST opgewerkt tot die basisgeoefendheid die benodigd is om het verdere opwerktraject veilig uit te kunnen voeren (het «conditioneel gereedstellen»). Eenheden met de status «conditioneel gereed» worden overgedragen aan de Directie Operaties.

Scholen en ondersteunende eenheden

De opleidingen bij het CZSK zijn ondergebracht in de DOST. Het betreft een aantal scholen en het Mariniers Opleidingscentrum (MOC). Deze inrichtingen verzorgen initiële opleidingen en bijscholings- en functieopleidingen. De activiteiten omvatten opleidingen voor nieuw personeel, cursussen en opleidingen voor het vervullen van specifieke functies, loopbaanfase-opleidingen voor de ontwikkeling en de voorbereiding op een hoger functieniveau, professionele ondersteuning bij het opwerken van operationele eenheden en de ontwikkeling van cursussen en opleidingen voor de bediening, het onderhoud en de opsporing van storingen bij nieuw materieel.

Operationele eenheden

Onder het CZSK vallen de volgende operationele eenheden: de eskaderschepen, waaronder het amfibisch transportschip, de onderzeeboten, de mijnenbestrijdingsvaartuigen, de hydrografische vaartuigen, de maritieme helikopters en de operationele marinierseenheden. De groep Maritieme patrouillevliegtuigen heeft haar operationele activiteiten op 1 januari 2005 beëindigd. In 2006 wordt de sluiting van het Marinevliegkamp Valkenburg verder voorbereid. Na het afronden van het Capability Update Programme (CUP-Orion) en het verkopen van de vliegtuigen zal het marinevliegkamp in 2007 worden gesloten.

De Commandant zeestrijdkrachten (C-ZSK) vervult tevens de functie van Admiraal Benelux (ABNL). Daartoe beschikt hij over een Nederlands-Belgische operationele staf en taakorganisatie. Deze organisatie realiseert de operationele inzet van de Belgische en Nederlandse eenheden. De C-ZSK heeft als nevenfunctie de operationele leiding over de Kustwacht Nederland (KWNED). Het Kustwachtcentrum bevindt zich op dezelfde locatie als het MARSITCEN.

Commandant der zeemacht in het Caribisch Gebied (C-ZMCARIB)

De C-ZMCARIB is verantwoordelijk voor het inzetbaar houden en inzetten van de operationele eenheden in zijn bevelsgebied. De C-ZMCARIB vervult de nevenfunctie van Commandant Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba. In de Amerikaanse organisatie voor de bestrijding van drugshandel, de Joint Interagency Task Force South (JIATF-SOUTH), vervult de C-ZMCARIB de functie van Commander Task Group 4.4 (CTG 4.4). De autoriteit waaronder de operationele eenheden organiek vallen, is logistiek verantwoordelijk. De C-ZMCARIB is tevens belast met de keuring, de selectie, het opleiden en de plaatsing van rekruten voor de Antilliaanse en Arubaanse militie.

Met het oog op de specifieke taakstelling en de kenmerken van het bevelsgebied bestaat het CZMCARIB uit vloot- en marinierseenheden, alsmede eenheden van de Antilliaanse en Arubaanse militie, een hoofdkwartier, drie kazernes en ondersteunende eenheden. De staf van het CZMCARIB en het centrum van de kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba, zijn op één locatie ondergebracht.

Kustwacht Nederland (KWNED)

De KWNED is een samenwerkingsorganisatie van zes departementen (de ministeries van Verkeer en Waterstaat, Defensie, Justitie, Financiën, Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties). De operationele leiding is in handen van het CZSK. Voor de uitvoering van deze taken worden door de participerende diensten varende en vliegende eenheden ter beschikking gesteld. De Kustwacht beschikt over een kustwachtcentrum in Den Helder. Dit centrum heeft een 24-uurs bezetting en fungeert als meld-, informatie- en coördinatiecentrum. Het is tevens het Nationaal Maritiem en Aeronautisch Reddingscoördinatiecentrum (RCC).

De beleidsmatige aansturing voor de uitvoering van deze taken geschiedt door het ministerie van Verkeer en Waterstaat aangaande verkeerstaken, door het ministerie van Justitie wat betreft de strafrechtelijke en opsporingstaken en door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit met betrekking tot de visserij-inspecties. De KWNED voert de volgende activiteiten uit:

Toezichthoudende en opsporingstaken:

• controle op vangstbeperkende en technische maatregelen die van toepassing zijn op de zeevisserij;

• controle op de naleving van voorschriften voor het scheepvaartverkeer;

• toezicht op de uitrusting van schepen;

• handhaving van milieuvoorschriften;

• controle op de door-, uit- en invoer van goederen;

• weren van ongewenste vreemdelingen.

Dienstverlenende taken:

• permanent afluisteren en afwikkelen van nood-, spoed- en veiligheidsverkeer;

• coördinatie en uitvoering van hulpverlenings- en reddingsacties, al dan niet in samenwerking met het CZSK en andere particuliere c.q. buitenlandse organisaties;

• bij voorkomende noodzaak zorgdragen voor scheepvaart- en verkeersbegeleidende maatregelen;

• verlenen van hulp.

Voor het uitvoeren van de taken van de KWNED stelt het CZSK, naast functionarissen voor onder meer de bezetting van het Kustwachtcentrum, een aantal vaardagen en vlieguren ter beschikking. Voorts beschikt de KWNED over een bergingsvaartuig, een patrouillevliegtuig, surveillancevaartuigen, betonningsvaartuigen en een oliebestrijdingsvaartuig. Deze eenheden worden voor de kustwachttaken beschikbaar gesteld door de betrokken ministeries. De financiering hiervan wordt bij die ministeries geraamd en verantwoord. Mede naar aanleiding van motie van de leden Van Hijum en Van der Ham (29 800 XII, nr. 19) en het oordeel van de Algemene Rekenkamer, heeft het kabinet besloten tot de vorming van een «Kustwacht Nieuwe Stijl» per 1 maart 2006. De kustwacht krijgt de beschikking over eigen personeel en materieel (schepen, vliegtuigen en een kustwachtcentrum) en het recht op afgesproken gebruik van andere schepen en vliegtuigen van de overheid. Beleid, plannen en begrotingen worden geïntegreerd en op politiek niveau vastgesteld. De mogelijkheid van één rijksbrede civiele rederij wordt nader onderzocht.

De explosievenopruimingsdiensten zijn belast met het (mede) opsporen en ruimen van conventionele en geïmproviseerde explosieven. Ook worden preventief locaties onderzocht. Het EOC-CLAS is daarbij verantwoordelijk voor de coördinatie van de ruimingen in Nederland. Naast deze civiele taken wordt bij vrijwel alle buitenlandse crisibeheersingsoperaties een beroep gedaan op personeel van deze diensten. Dit kan dan zowel het ruimen van explosieven betreffen als het opzetten van «mijnenscholen» voor de opleiding van (buitenlandse) lokale ruimploegen. De Duik- en Demonteergroep Commando zeestrijdkrachten (DDG-CZSK) is hiernaast verantwoordelijk voor alle opsporings- en ruimactiviteiten onder water en op zee. Het Kustwachtcentrum Nederland draagt zorg voor de coördinatie op zee.

Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba (KWNA&A)

De Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba is een civiele organisatie, waarvan de minister van Defensie beheerder is. De Kustwachtcommissie, waarin de drie landen van het Koninkrijk vertegenwoordigd zijn, bereidt het beleid, het activiteitenplan en de begroting voor de KWNA&A voor. De Rijksministerraad stelt de beleidsdocumenten vervolgens vast. De Commandant zeemacht in het Caribisch gebied (C-ZMCARIB) voert als Commandant Kustwacht (CKW) de dienstverlenende, toezichthoudende en opsporingstaken uit.

De Kustwacht neemt in het kader van de internationale en regionale maritieme samenwerking deel aan internationale drugsbestrijdingsoperaties. De KWNA&A voert de onderstaande activiteiten uit:

Toezichthoudende en opsporingstaken:

• algemene politietaken, waaronder het uitvoeren van (internationale) drugsbestrijdingsoperaties;

• grensbewaking;

• douanetoezicht in samenwerking met de douanediensten en politiekorpsen (vreemdelingendiensten) van de Nederlandse Antillen en Aruba;

• toezicht op milieu en visserij;

• toezicht op de scheepvaart, waaronder het verkeer en de uitrusting van schepen.

Dienstverlenende taken:

• hulpverlening en rampenbestrijding waaronder ook het uitvoeren van Search and Rescue (SAR), al dan niet in samenwerking met particuliere, binnenlandse en/of buitenlandse organisaties;

• afwikkeling van nood-, spoed- en veiligheidsverkeer.

De dienstverlenende taken, vooral opsporings- en reddingstaken, krijgen de hoogste prioriteit. Voor de kustwachttaken stelt het CZSK, naast functionarissen voor onder meer de bezetting van het Kustwachtcentrum, vaardagen en vlieguren ter beschikking.

De civiele luchtverkenningcapaciteit voor de Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba komt naar verwachting in 2007 beschikbaar. Tot die tijd wordt de luchtverkenning uitgevoerd met twee Fokker 60 vliegtuigen.

Hydrografie

De Dienst der Hydrografie verzorgt namens de Staat der Nederlanden navigatorische publicaties voor de Nederlandse kustwateren en delen van de Noordzee, als ook de wateren rond de Nederlandse Antillen en Aruba. Tevens voorziet de Dienst in militair-hydrografische kennis en producten voor expeditionair maritiem optreden.

Ontvangsten

De ontvangstenraming van het CZSK omvat in 2006 € 22,8 miljoen. In de ontvangstenbegroting zijn de ontvangsten geraamd die in het bijzonder betrekking hebben op de personele, de materiële en de specifieke ontvangsten.

Indien de ontvangsten het gevolg zijn van het in rekening brengen van gemaakte kosten voor het verlenen van diensten of goederen aan andere defensieonderdelen of baten-lastendiensten van Defensie, dan worden additionele uitgaven doorberekend.

Indien de ontvangsten het gevolg zijn van het in rekening brengen van gemaakte kosten voor het verlenen van diensten en goederen aan andere ministeries of derden, dan worden de afgesproken dan wel de integrale kosten gehanteerd.

Beleidsartikel 22. Commando landstrijdkrachten

Algemene beleidsdoelstelling

Het Commando landstrijdkrachten (CLAS) levert met landstrijdkrachten een bijdrage aan de hoofddoelstellingen van de krijgsmacht zoals die zijn opgenomen in hoofdstuk 2.2. «Inleiding tot de beleidsartikelen/De hoofdtaken van Defensie» en daarmee aan het behalen van het Nederlandse ambitieniveau. Dit ambitieniveau is verwoord in de Prinsjesdagbrief 2003 en geeft een beschrijving van de taken die eenheden van het CLAS moeten kunnen uitvoeren. Om dit ambitieniveau te kunnen waarmaken en de inzetbaarheid op peil te houden, worden de operationele eenheden van het CLAS volledig gevuld en voortdurend getraind.

Kenmerken van het huidige en toekomstige landoptreden zijn veelzijdige inzetbaarheid in het gehele geweldsspectrum, modulaire inpasbaarheid in nationale en internationale verbanden, en expeditionair optreden, zodat inzet over grote afstanden en een snelle ontplooiing mogelijk zijn. Het CLAS is in staat een verscheidenheid aan middelen in te zetten om, ook op grote afstand van Nederland, de gebeurtenissen te beïnvloeden (preventief) of te kunnen reageren op onvoorziene negatieve ontwikkelingen (reactief). Met de beschikbare capaciteit, zowel actieve eenheden als het Korps nationale reserve (Natres), ondersteunt het CLAS ook civiele overheden. Verder vervult het Explosievenopruimingscommando (EOC-CLAS) een structurele en belangrijke taak op het gebied van de opruiming van explosieven.

Budgettaire gevolgen van beleid

De financiële middelen die het CLAS ter beschikking staan voor het realiseren van de operationele doelstellingen zijn opgenomen in de volgende tabel.

Overzicht personele uitgaven

Toelichting

De vierde beleidsprioriteit in de beleidsagenda is het bereiken van een nieuw evenwicht tussen de taken van de krijgsmacht en de daarvoor beschikbare middelen. De in de tabel «overzicht personele uitgaven» opgenomen personeelsaantallen en het daarvoor geraamde budgettair kader zijn gebaseerd op de in februari 2005 aan de Kamer gezonden nadere informatie over de migratieplannen (29 800 X, nr. 62) en de in het kader van de begrotingsvoorbereiding 2006 genomen aanvullende maatregelen. Hiermee zal het voorziene evenwicht tussen de formatie, de personele bezetting en het budget in 2007 worden bereikt.

Nader geoperationaliseerde doelstellingen

De geoperationaliseerde doelstellingen waaraan het CLAS moet voldoen, worden weergegeven in de vorm van operationeel inzetbare eenheden. Uit de doelstellingenmatrix blijkt hoeveel eenheden (kwantiteit) binnen welk tijdsbestek (reactietermijn) beschikbaar zijn. Uitgangspunt daarbij is dat de eenheden binnen de aangegeven gereedheidstermijn voor het gehele geweldsspectrum inzetbaar zijn (kwaliteit). De indeling van de gereedheidstermijnen sluit aan bij de Navo-indeling in High Readiness Forces (HRF) en Forces of Lower Readiness (FLR).

De hierna genoemde reorganisaties leiden in 2006 tot verminderde inzetbaarheid van een aantal eenheden. In de loop van het jaar zullen bij de reeds gereorganiseerde afdelingen Veldartillerie de nieuwe pantserhouwitsers (PzH-2000) instromen. Ook bij de eenheden van het Commando luchtdoelartillerie zal vanaf eind 2006 nieuw materieel instromen. De grootste invloed op de inzetbaarheid van CLAS-eenheden hebben de reorganisaties in het logistieke domein van het CLAS. Hierbij gaat het meer concreet om de reorganisatie van de Geneeskundige dienst, de Materieeldienst en de invoering van een nieuw concept voor de fysieke distributie, gekoppeld aan de instroom van, voor dit concept benodigd, nieuw materieel (waaronder de wissellaadsystemen). Hierdoor is gedurende het jaar 2006 slechts een deel van de totale logistieke capaciteit voor inzet beschikbaar.

* Reactietermijnen: HRF Direct = < 20/30 dagen; HRF kort = < 90 dagen; FLR = 180 dagen.

** Dit betreft vier Pantserinfanteriebataljons (waarvan één in oprichting) en twee tankbataljons.

*** Als gevolg van de instroom van nieuw materieel niet inzetbaar als vuursteuneenheid

**** Als gevolg van reorganisatie zijn deze eenheden tijdelijk verminderd inzetbaar

NB: De logistieke compagnieën van de brigades en de herstelcompagnieën van de logistieke brigade volgen het opwerktraject van gerelateerde, operationele eenheden en zijn inzetbaar met dezelfde gereedheidstermijn.

Militaire bijstand en ondersteuning

In het raamconvenant van het project «Civiel-Militaire Bestuursafspraken» (CMBA) zijn afspraken vastgelegd over de aard, de omvang en de reactietijd van de door Defensie te leveren ondersteuning aan civiele autoriteiten. In de CMBA is vastgelegd dat de krijgsmacht 3000 militairen gereed heeft staan met verschillende opkomsttijden, de zogenaamde «notices to move» (NTM). Onder NTM wordt de waarschuwingstijd verstaan waarbinnen de eenheid gereed moet zijn om van de eigen locatie te vertrekken naar het betrokken gebied. In dit kader heeft het CLAS de volgende ondersteuning (totaal 2000 militairen) op afroep beschikbaar:

• met een NTM van 8 uur 200 militairen;

• met een NTM van 12 uur 100 militairen;

• met een NTM van 24 uur 700 militairen;

• als aanvulling na 24 uur 1000 militairen.

Activiteiten

Commando landstrijdkrachten

De activiteiten van het CLAS zijn procesmatig onderverdeeld in operationele en ondersteunende activiteiten. De operationele activiteiten zijn belegd binnen het HRF-hoofdkwartier, de operationele eenheden en de nationale eenheden. De ondersteunende activiteiten zijn belegd binnen het personeelscommando en het Opleidings- en Trainingscommando. De Staf van het CLAS ondersteunt de Commandant landstrijdkrachten (C-LAS). Het CLAS kent de onderstaande organisatiestructuur.

Commandant landstrijdkrachten

De Commandant landstrijdkrachten (C-LAS) is verantwoordelijk voor het primaire proces van het CLAS: het opleiden, trainen en gereedstellen van eenheden. Daarnaast formeert C-LAS eenheden voor crisisbeheersingsoperaties, voert uiteenlopende steunverleningsopdrachten uit, verleent militaire bijstand en militaire steun, voorziet in de beveiliging van essentiële locaties op nationaal grondgebied, onderhoudt en beveiligt militaire objecten, voert explosievenopruimingsactiviteiten uit en verricht maatschappelijke dienstverlening.

Staf Commando landstrijdkrachten

De staf ondersteunt de commandant bij de aansturing en bestaat voornamelijk uit delen van de voormalige landmachtstaf en het voormalige Operationeel Commando.

High Readiness Forces (Land) Headquarters (HRF (L) HQ)

Het Duits-Nederlandse HRF(L)HQ is een multinationale eenheid waarvan de kern wordt geleverd door Duitsland en Nederland. Dit snel inzetbare hoofdkwartier kan leiding geven aan eenheden van verschillende omvang. Zo kan zij een zelfstandige, multinationale brigadetaakgroep met ondersteunende (multi)nationale eenheden aansturen, bijvoorbeeld in het kader van de Nato Response Force (NRF), maar kan zij ook optreden als het hoofdkwartier van een Landcomponent Command (LCC) van een Combined Joint Task Force (CJTF). Het Hoofdkwartier wordt ondersteund door een binationaal «Staff Support Battalion» en een «Communication and Information System Battalion» (CIS-Bn).

Operationele eenheden

Alle operationele eenheden, behoudens het HRF(L)HQ en de eenheden die direct daaraan gerelateerd zijn, worden hiertoe gerekend. Dit zijn de 13 en 43 Gemechaniseerde brigade, 11 Luchtmobiele brigade (die tezamen met de Tactische Helikoptergroep (THG) de 11 Air Manoeuvre brigade vormt), het Korps commandotroepen, 101 Gevechtssteun brigade (voorheen Combat Support Command) en 1 Logistieke brigade (voorheen Divisie Logistiek Commando).

Opleiden en trainen zijn de kernactiviteiten van deze eenheden die leiden tot het tijdig beschikbaar hebben van operationeel gerede eenheden.

In 2005 is op de De Peel het Joint-Air Defence-Centre (JADC) opgericht als eerste stap in de intensievere samenwerking met de luchtverdedigingseenheden van het CLAS. In 2006 zullen de eerste Luchtdoelartillerie(LUA)-eenheden van het CLAS naar De Peel verhuizen.

Nationale eenheden

Onder deze noemer zijn de Regionale Militaire Commando's (RMC's), het Netherlands Armed Forces Support Agency Germany (NASAG), het Korps nationale reserve (NATRES) en het Explosievenopruimingscommando (EOC-CLAS) opgenomen. Het NASAG ondersteunt het in Duitsland geplaatste personeel en voert haar taken in afgeslankte vorm vanuit het buitenland uit. De bestaande vijf RMC's zijn uiterlijk in 2007 gereorganiseerd naar drie RMC's. Met hun geografische spreiding en regionale indeling vormen de RMC's een belangrijk aanspreekpunt voor lokale en regionale autoriteiten tijdens de voorbereiding, planning en inzet bij calamiteiten en dreigingen in het kader van militaire bijstand. Ook ondersteunen de RMC's de lokale en regionale civiele autoriteiten met specialistische kennis en advies voor de ontwikkeling en beoefening van rampenplannen.

Het Korps NATRES speelt een belangrijke rol bij nationale operaties. Naast beschikbaarheid binnen het project «Civiel-Militaire Bestuursafspraken» (CMBA) wordt het regelmatig ingezet voor tal van binnenlandse, operationele activiteiten zoals de beveiliging van militaire en civiele complexen, en gastlandsteun. De NATRES-bataljons zijn samengesteld uit vrijwillige reservisten. Bij het verankeren van de netwerken met civiele autoriteiten en aansluiting bij (civiele) veiligheidsregio's is voor het Korps NATRES een belangrijke rol weggelegd. Naast de Reservist Militaire Taken beschikt het CLAS ook over Reservisten Specifieke Deskundigheid.

Explosievenopruiming

De explosievenopruimingsdiensten zijn belast met het (mede) opsporen en ruimen van conventionele en geïmproviseerde explosieven. Ook worden preventief locaties onderzocht. Het EOC-CLAS is daarbij verantwoordelijk voor de coördinatie van de ruimingen in Nederland. Naast deze civiele taken wordt bij vrijwel alle buitenlandse crisisbeheersingsoperaties een beroep gedaan op personeel van deze diensten. Dit kan dan zowel het ruimen van explosieven betreffen als het opzetten van «mijnenscholen» voor de opleiding van (buitenlandse) lokale ruimploegen. Uiterlijk in 2008 zal het EOC opgaan in een krijgsmachtbrede Explosievenopruimingsdienst Defensie (EODD), die ondergebracht zal worden in de organisatie van het CLAS.

Personeelscommando (PERSCO)

Het PERSCO is verantwoordelijk voor het personele in-, door- en uitstroomproces van het CLAS. Dit concentreert zich op het kwantitatief en kwalitatief gevuld houden van het CLAS en de aangewezen organisatiedelen daarbuiten met goed opgeleid, inzetbaar en gemotiveerd personeel. Het PERSCO ondersteunt en adviseert tevens het lijnmanagement/commandanten en medewerkers met betrekking tot P&O-aspecten. Daarnaast ondersteunt het PERSCO het personeel dat de dienst verlaat en overgaat naar de burgermaatschappij.

Opleidings- en Trainingscommando (OTCO)

Het OTCO zorgt voor alle individuele initiële- en functieopleidingen van het CLAS. In het OTCO concentreert zich de expertise van landoptreden op het gebied van opleiden en trainen. Daarnaast beheert het OTCO alle opleidings- en trainingsfaciliteiten waarvoor specifieke kennis en/of vaardigheid is vereist. Verder levert het OTCO integrale ondersteuning van opleiding en training van operationele eenheden.

Ontvangsten

De ontvangstenraming van het CLAS beslaat in 2006 € 37,3 miljoen. In de ontvangstenbegroting zijn de ontvangsten geraamd die in het bijzonder betrekking hebben op de personele, de materiële en de specifieke ontvangsten.

Indien de ontvangsten het gevolg zijn van het in rekening brengen van gemaakte kosten voor het verlenen van diensten of goederen aan andere defensieonderdelen of baten-lastendiensten van Defensie, dan worden additionele uitgaven gehanteerd.

Indien ontvangsten het gevolg zijn van het in rekening brengen van gemaakte kosten voor het verlenen van diensten en goederen aan andere ministeries of derden, dan worden de afgesproken dan wel de integrale kosten gehanteerd.

Beleidsartikel 23. Commando luchtstrijdkrachten

Algemene beleidsdoelstelling

Het Commando luchtstrijdkrachten (CLSK) levert met luchtstrijdkrachten een bijdrage aan de hoofddoelstellingen van de krijgsmacht zoals die zijn opgenomen in hoofdstuk 2.2. «Inleiding tot de beleidsartikelen/De hoofdtaken van Defensie» en daarmee aan het behalen van het Nederlandse ambitieniveau. Dit ambitieniveau is verwoord in de Prinsjesdagbrief 2003 en geeft een beschrijving van de taken die eenheden van het CLSK moeten kunnen uitvoeren. Om het ambitieniveau te kunnen waarmaken en de inzetbaarheid op peil te houden worden de operationele eenheden van het CLSK volledig gevuld en voortdurend getraind.

Kenmerkend voor het huidige en toekomstige optreden van het CLSK is de inzetbaarheid in het gehele geweldsspectrum, de modulaire inpasbaarheid in nationale en internationale verbanden, en het expeditionair kunnen optreden, waardoor inzet over grote afstanden en snelle ontplooiing mogelijk zijn. In operatiegebieden levert het CLSK slagkracht in en vanuit de lucht. Met zijn wapensystemen is het in staat het luchtruim te domineren. Eenheden van het CLSK creëren daarmee vrijheid van handelen voor eigen en andere eenheden (joint/combined) voor operaties in en vanuit de lucht, op het land en vanaf de zee. Met de luchttransportmiddelen van het CLSK worden operaties van de krijgsmacht, waar ook ter wereld, ondersteund. Grond-lucht geleide wapeneenheden bieden bescherming tegen vijandelijke luchtaanvallen voor eigen eenheden en die van coalitiepartners in inzetgebieden.

Luchtstrijdkrachten kunnen zich goed aanpassen aan wisselende omstandigheden door hun reactiesnelheid, precieze inzet en gedoseerde slagkracht. Zij hebben het vermogen om bij snel escalerende of deëscalerende situaties in een operatiegebied de wijze van inzet direct daarop aan te passen.

Budgettaire gevolgen van beleid

De financiële middelen die het CLSK ter beschikking staan voor het realiseren van de operationele doelstellingen zijn opgenomen in de volgende tabel.

Overzicht personele uitgaven

Toelichting

De vierde beleidsprioriteit in de beleidsagenda is het bereiken van een nieuw evenwicht tussen de taken van de krijgsmacht en de daarvoor beschikbare middelen. De in de tabel «overzicht personele uitgaven» opgenomen personeelsaantallen en het daarvoor geraamde budgettair kader zijn gebaseerd op de in februari 2005 aan de Kamer gezonden nadere informatie over de migratieplannen (29 800 X, nr. 62) en de in het kader van de begrotingsvoorbereiding 2006 genomen aanvullende maatregelen. Hiermee zal het voorziene evenwicht tussen de formatie, de personele bezetting en het budget in 2007 worden bereikt.

Nader geoperationaliseerde doelstellingen

De geoperationaliseerde doelstellingen waaraan het CLSK moet voldoen, worden weergegeven in de vorm van operationeel inzetbare eenheden. Uit de doelstellingenmatrix blijkt hoeveel eenheden (kwantiteit) binnen welk tijdbestek (reactietermijn) beschikbaar zijn. Uitgangspunt daarbij is dat de eenheden binnen de aangegeven gereedheidstermijn voor het gehele geweldsspectrum inzetbaar zijn (kwaliteit). De indeling van de gereedheidstermijnen sluit aan bij de Navo-indeling in High Readiness Forces (HRF) en Forces of Lower Readiness (FLR).

* Reactietermijnen: HRF Direct = < 20/30 dagen; HRF kort = < 90 dagen; FLR = 180 dagen.

Militaire bijstand en ondersteuning

In het raamconvenant van het project «Civiel-Militaire Bestuursafspraken» (CMBA) zijn afspraken vastgelegd over de aard, de omvang en de reactietijd van de door Defensie te leveren ondersteuning aan civiele autoriteiten zoals bewaking van het Nederlandse luchtruim, fotoverkenning en brandbestrijding. SAR-helikopters worden specifiek ingezet voor medische ondersteuning.

In het CMBA is vastgelegd dat de krijgsmacht 3 000 militairen gereed heeft staan met verschillende opkomsttijden, de zogenaamde «notices to move» (NTM). Onder NTM wordt de waarschuwingstijd verstaan waarbinnen de eenheid gereed moet zijn om van de eigen locatie te vertrekken naar het betrokken gebied. In dit kader heeft het CLSK de volgende ondersteuning (totaal 300 militairen) op afroep beschikbaar:

• met een NTM van 12 uur 100 militairen;

• met een NTM van 24 uur 50 militairen;

• als aanvulling na 24 uur 150 militairen.

Activiteiten

Commando luchtstrijdkrachten

De activiteiten van de staf van het CLSK zijn procesmatig onderverdeeld in drie directies: de Directie Operaties, de Directie Operationele Ondersteuning en de Directie Planning en Control. Deze directies vormen tezamen de Staf CLSK. De Directie Operaties is verantwoordelijk voor de besturing van het operationele gereedstellingsproces, de Directie Operationele Ondersteuning voor de besturing het operationele ondersteuningsproces en de Directie Planning en Control voor het bestuurlijke proces. De operationele activiteiten binnen het CLSK zijn belegd binnen de verschillende Resultaat Verantwoordelijke Eenheden (RVE'n) van het CLSK. Het CLSK kent de onderstaande organisatiestructuur:

Jachtvliegtuigen

De jachtvliegtuigen zijn ondergebracht op drie «Main Operating Bases» (MOB's), de vliegbases Leeuwarden, Twenthe en Volkel. De vliegbasis Twenthe wordt in 2007 gesloten. In totaal worden 29 F-16's gefaseerd afgestoten. Vijftien F-16's zijn aangeboden voor verkoop en worden in verkoopbare staat gehouden, de resterende veertien worden afgestoten in 2007. Het aantal aan de Navo aangeboden F-16's is 90.

De Nederlandse F-16 squadrons werken in nationaal en internationaal verband samen met diverse eenheden. Enkele voorbeelden van nationale samenwerking zijn de samenwerking met het CLAS in de «close air support» rol (CAS) en met het CZSK in «tactical air support for maritime operations» (TASMO). Internationale samenwerking vindt voornamelijk plaats met andere Navo-eenheden, zoals tankers, «Airborne Early Warning and Control System» (AWACS) en grond-luchtverdedigingseenheden en tijdens geïntegreerde oefeningen zoals Optic Windmill, Red Flag en Maple Flag.

De CLSK-bijdrage van jachtvliegtuigen aan de NATO Response Force (NRF) zal, waar mogelijk, plaatsvinden in het kader van de «European Participating Air Forces (EPAF) Expeditionary Air Wing» (EEAW): een internationaal samenwerkingsverband van Nederland, België, Noorwegen, Denemarken en Portugal. De EEAW-bijdrage in het kader van de NRF wordt specifiek afgestemd op de politieke en militaire missie («mission tailoired») en bestaat uit «self-supporting» modulaire luchtmachtcomponenten van de deelnemende landen.

In het kader van luchtruimbewaking staan twee F-16's 24 uur per dag en zeven dagen in de week paraat voor de beveiliging van het eigen en het Navo-luchtruim («Quick Reaction Alert» of QRA). Ter ondersteuning van civiele autoriteiten kunnen F-16's op aanvraag van de minister van Justitie ook worden ingezet voor fotoverkenningsvluchten ten behoeve van justitieel onderzoek.

Helikopters

De helikoptervloot van het CLSK is ingedeeld bij de Tactische Helikoptergroep (THG) en de SAR. De helikopters van de THG zijn thans nog gestationeerd op de vliegbases Soesterberg (Chinook CH-47D, Cougar AS-532U2 en Alouette III) en Gilze-Rijen (Apache AH-64D). Voor Search & Rescue (SAR) taken zijn drie Agusta AB-412SP helikopters gestationeerd op de vliegbasis Leeuwarden. De vliegbasis Soesterberg wordt in 2007 gesloten en alle transporthelikopters worden ondergebracht op de vliegbasis Gilze-Rijen.

De helikopters van de THG vormen samen met 11 LMB tijdens oefeningen en inzet de «11 Air Manoeuvre Brigade» (11 AMB). Naast de inzet met 11 LMB worden de THG-helikopters veelvuldig krijgsmachtbreed ingezet in kleinere verbanden ter ondersteuning van crisisbeheersingsoperaties alsook ter ondersteuning van civiele autoriteiten.

Eind 2007 wordt binnen het CLSK het Defensie Helikoptercommando (DHC) belegd. Uiteindelijk worden alle helikopters van Defensie hierin ondergebracht. Het grootste deel van deze helikopters wordt gestationeerd op de vliegbasis Gilze-Rijen. Behalve de huidige helikopters van de THG gaat het daarbij om vier nieuw te verwerven Chinook-helikopters en acht NH-90's in de maritieme transportversie. Twaalf NH-90's in de fregatten-versie zullen worden gestationeerd op Marine-vliegkamp De Kooy dat eveneens deel uit gaat maken van het DHC. De oprichting van het DHC moet zijn voltooid op 31 januari 2007.

Voor nationale taken zijn de twee AB-412's inzetbaar voor reddingsoperaties en patiëntenvervoer van en naar de Waddeneilanden. De Alouette-III is op afroep beschikbaar voor VIP-transport. Na een voorwaarschuwing voor militaire bijstand en ondersteuning en na gereedstelling, zijn twee Chinooks en één Cougar transporthelikopters binnen één uur beschikbaar voor hulp bij calamiteiten, brandbestrijding en evacuaties.

Luchttransport

De luchttransportvloot van het CLSK is ondergebracht op de vliegbasis Eindhoven en levert een belangrijke bijdrage aan de (strategische) mobiliteit en logistieke ondersteuning van de krijgsmacht. De luchttransportvloot voorziet in de luchttransportbehoefte van de krijgsmacht en wordt ingezet voor de logistieke ondersteuning van Nederlandse expeditionaire eenheden, paradroppings van het Korps Commando Troepen en het Korps Mariniers. Internationaal wordt de transportvloot van het CLSK ingezet ten behoeve van humanitaire hulpverlening en verzorgt het luchttransport voor andere Navo-krijgsmachten.

Nationaal wordt de luchttransportvloot van het CLSK gebruikt voor hulp bij calamiteiten en medische evacuatie (MEDEVAC). Voor het ministerie van Buitenlandse Zaken worden vluchten gemaakt in het kader van ontwikkelingssamenwerking, voor het ministerie van Justitie ten behoeve van Vreemdelingenzaken en Integratie. Voor de Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba wordt tijdelijk de luchtverkenningstaak uitgevoerd. Tevens verzorgt de luchttransportvloot van het CLSK vervoer van leden van het Koninklijk Huis en de Regering.

Grond-lucht geleide wapens

De Grondgebonden Luchtverdedigings(GLVD)-eenheden van de Groep Geleide Wapens (GGW) hebben als thuisbasis de luchtmachtbasis De Peel. De GLVD-eenheden zijn nationaal en internationaal ingekaderd. Met Duitsland en de Verenigde Staten wordt samengewerkt in de Extended Air Defence Task Force (EADTF). Voorts wordt jaarlijks deelgenomen aan (inter-)nationale en Navo-oefeningen, zodat wordt voldaan aan Navo- en EU-criteria voor deelname aan Crisis Response Operaties. In 2005 is op De Peel het Joint Air Defence Centre (JADC) opgericht als eerste stap in de intensievere samenwerking met de luchtverdedigingseenheden van het CLAS. In 2006 zullen de eerste Luchtdoelartillerie(LUA)-eenheden van het CLAS naar De Peel verhuizen.

Commandovoering

Het «Air Operations Control Station Nieuw Milligen» (AOCS NM) omvat het «Control and Reporting Centre» (CRC) en het «Military Air Traffic Control Centre» (MilATCC). Het CRC maakt deel uit van het «NATO Integrated Air Defence System» (NATINADS) en bewaakt permanent de integriteit van het Nederlandse en toegewezen Navo-luchtruim.

Opleidingen

De Koninklijke Militaire School Luchtmacht Vliegbasis Woensdrecht (KMSL Vlb Wdt) voorziet in het beheer van opleidingscapaciteit van het CLSK. Uitgezonderd hiervan zijn de opleidingen die worden gegeven aan de Nederlandse Defensie Academie (NDA), de vervolgvliegopleiding in de Verenigde Staten en de vliegveiligheids- en survivaltrainingen op het Vliegveiligheids-, Oefen- en Testcentrum (VOTC). De opleidingsactiviteiten omvatten het verzorgen van de initiële en om- en bijscholingsopleidingen. Hiermee wordt nieuw en zittend personeel gereedgemaakt en gehouden voor het functioneren bij de krijgsmacht en met name het CLSK.

Explosievenopruiming

Als gevolg van de reorganisatie van Defensie, is de luchtmacht-explosievenopruimingsdienst, als onderdeel van LCW (voorheen LCKLu), tijdelijk bij de DMO ondergebracht.

Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba

De civiele luchtverkenningcapaciteit voor de Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba komt naar verwachting in 2007 beschikbaar. Tot die tijd wordt de luchtverkenning uitgevoerd met twee Fokker 60 vliegtuigen. In de programma-uitgaven van het Commando LSK is € 15 miljoen opgenomen voor deze luchtverkenning. Dit bedrag is door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties overgeheveld.

Ontvangsten

De ontvangstenraming van het CLSK beslaat in 2006 € 14,2 miljoen. In de ontvangstenbegroting zijn de ontvangsten geraamd die in het bijzonder betrekking hebben op de personele, de materiële en de specifieke ontvangsten.

Indien de ontvangsten het gevolg zijn van het in rekening brengen van gemaakte kosten voor het verlenen van diensten of goederen aan andere defensieonderdelen of baten-lastendiensten van Defensie, dan worden additionele uitgaven gehanteerd.

Indien ontvangsten het gevolg zijn van het in rekening brengen van gemaakte kosten voor het verlenen van diensten en goederen aan andere ministeries of derden, dan worden de afgesproken dan wel de integrale kosten gehanteerd.

Beleidsartikel 24. Commando Koninklijke marechaussee

Algemene beleidsdoelstellingen

Het Commando Koninklijke marechaussee draagt zorg voor de handhaving van de rechtsorde en de verlening van hulp aan hen die dat behoeven. Het Commando Koninklijke marechaussee is ondergeschikt aan het bevoegd gezag en voert haar taken uit in overeenstemming met de geldende rechtsregels. Dit komt tot uitdrukking in de algemene beleidsdoelstellingen van het Commando Koninklijke marechaussee:

1. de uitvoering van de hoofdtaken van de krijgsmacht, in het bijzonder ten aanzien van crisisbeheersing en humanitaire taken;

2. de handhaving van de rechtsorde en de integriteit van de krijgsmacht en haar personeel, zowel in Nederland als daarbuiten;

3. het leveren van een bijdrage aan de interne, nationale veiligheid door middel van de handhaving van de openbare orde en de strafrechtelijke en bestuurlijke handhaving van de rechtsorde.

Het Commando Koninklijke marechaussee is een politieorganisatie met een militaire status. Met een in de Politiewet 1993 vastgelegd takenpakket is het Commando Koninklijke marechaussee onderdeel van het politiebestel in Nederland, maar zij ressorteert als een zelfstandig operationeel commando onder het ministerie van Defensie. Kenmerkend voor het Commando Koninklijke marechaussee is de landelijke organisatiestructuur, een centrale aansturing, de scheiding tussen het gezag en beheer en een afgebakend takenpakket zoals opgedragen in artikel 6 van de Politiewet 1993.

Budgettaire gevolgen van beleid

De financiële middelen die het Commando Koninklijke marechaussee ter beschikking staan voor het realiseren van de operationele doelstellingen zijn opgenomen in de volgende tabel.

Overzicht personele uitgaven

Toelichting

De vierde beleidsprioriteit in de beleidsagenda is het bereiken van een nieuw evenwicht tussen de taken van de krijgsmacht en de daarvoor beschikbare middelen. De in de tabel «overzicht personele uitgaven» opgenomen personeelsaantallen en het daarvoor geraamde budgettair kader zijn gebaseerd op de in februari 2005 aan de Kamer gezonden nadere informatie over de migratieplannen (29 800 X, nr. 62) en de in het kader van de begrotingsvoorbereiding 2006 genomen aanvullende maatregelen. Hiermee zal het voorziene evenwicht tussen de formatie, de personele bezetting en het budget in 2007 worden bereikt.

Nader geoperationaliseerde doelstellingen

De algemene beleidsdoelstellingen van het Commando Koninklijke marechaussee worden vertaald in operationele doelstellingen die geclusterd zijn in een vijftal taakvelden. De operationele doelstellingen worden hoofdzakelijk vastgesteld op basis van de beleidslijnen van de verschillende gezagsdragers. De toelichtingen per taakveld zijn gebaseerd op deze doelstellingen en de daaraan gekoppelde activiteiten en budgetten.

Activiteiten

Het Commando Koninklijke marechaussee beschikt voor het realiseren van bovenstaande doelstellingen over vijf districten, het Opleidingscentrum (OCKMar) en de KMar Service Unit (KSU). Onder de districten ressorteren de brigades van het Commando Koninklijke marechaussee.

De Korpsstaf van het Commando Koninklijke marechaussee draagt, namens de Commandant Koninklijke marechaussee, zorg voor het algemeen operationeel beleidskader en vervult een sturende en coördinerende rol bij districtsniveau-overstijgende aspecten. Voorts ondersteunt de Korpsstaf de Commandant en de minister van Defensie in de afstemming tussen Gezag en Beheer. De activiteiten van het OCKMar omvatten initiële opleidingen aan nieuw binnenstromend personeel, cursussen en opleidingen voor het vervullen van specifieke functies en zogenoemde loopbaanopleidingen.

Civiele internationale vredestaken

Het Commando Koninklijke marechaussee voert zelfstandig politietaken uit in het kader van internationale crisis-, vredes- en humanitaire operaties. Omdat de internationale behoefte aan politiemissies groeit, is recent de European Gendarmerie Force (EGF) opgericht. Het Commando Koninklijke marechaussee neemt hier aan deel.

De Europese Unie heeft de «Civilian Headline Goal» vastgesteld met als doel eenheden te kunnen uitzenden op het terrein van onder andere orde en veiligheid. Deze eenheden kunnen ook worden gebruikt om bij te dragen aan politiemissies van de VN en de OVSE of aan missies van de Navo, alsmede aan multinationale ad hoc coalities. Het CKMar zal bijdragen aan het uitvoeren van deze internationale (politie)missies.

Hiertoe creëert het Commando Koninklijke marechaussee in 2006 een «pool» van 230 marechaussees, van wie er, in verband met opleidingen en nazorg, steeds 153 tegelijk in aanmerking komen voor uitzending. Honderd van de 230 marechaussees worden gefinancierd vanuit de voorziening voor het Europees Veiligheids- en Defensiebeleid (EVDB).

Operationele Taakvelden

Taakveld Beveiliging

Het Commando Koninklijke marechaussee is belast met het waken voor de veiligheid van de leden van het Koninklijk Huis. Hiertoe worden de volgende paleizen beveiligd: Huis Ten Bosch, Noordeinde, Soestdijk, Drakensteijn, Het Loo en De Eikenhorst. Voorts wordt de ambtswoning van de Minister-president beveiligd. Hoge militairen die Nederland bezoeken worden ook beveiligd door het Commando Koninklijke marechaussee.

Het Commando Koninklijke marechaussee is belast met de beveiliging van de burgerluchtvaart (waaronder hoog risicovluchten) tegen terroristische aanslagen onder gezag van de minister van Justitie. De beveiliging van de burgerluchtvaart is een aangelegenheid van internationale aard. De internationale verdragsverplichtingen zijn overgenomen in de Luchtvaartwet. In de Luchtvaartwet is neergelegd dat het Commando Koninklijke marechaussee is belast met het toezicht op de controle van de passagiers en hun bagage, die wordt uitgevoerd door of namens de exploitant van een luchtvaartterrein, alsmede op de beveiligingsmaatregelen betreffende de post en vracht.

De beveiliging van de waardetransporten van De Nederlandsche Bank NV wordt door het Commando Koninklijke marechaussee, in opdracht van de minister van Justitie, uitgevoerd.

Het subtaakveld ceremoniële diensten beslaat het leveren van onder meer erewachten, ereposten, couloirs en ere-escortes. De taken worden uitgevoerd in opdracht van de chef van het Militaire Huis of de minister van Defensie.

Taakveld Handhaving Vreemdelingenwetgeving

De handhaving van de vreemdelingenwetgeving is voor het Commando Koninklijke marechaussee onderverdeeld in vier subtaakvelden. Allereerst de grensbewaking aan de (Schengen-)buitengrenzen. Ten tweede het Mobiel Toezicht Vreemdelingen (MTV) aan de binnengrenzen. Een derde subtaakveld is het ondersteunen van de asielprocedures. Het vierde subtaakveld betreft het uitvoeren van verwijderingen.

«Het uitvoeren van strafrechtelijke onderzoeken mensensmokkel» is een specifiek gedefinieerd activiteitengebied dat meerdere subtaakvelden beslaat. Thans is er een wetsvoorstel in voorbereiding waarin de bestrijding van mensensmokkel en fraude met reis- en identiteitsdocumenten als zelfstandige (maar niet exclusieve) taken van het Commando Koninklijke marechaussee worden benoemd.

Taakveld Politietaken Defensie

Het taakveld «Politietaken Defensie» bestaat uit de handhaving van de militaire en openbare orde op militaire terreinen, de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde en het verlenen van hulp aan hen die dat behoeven. De handhaving van de militaire orde valt onder het gezag van de commandant van het militaire onderdeel. De handhaving van de openbare orde berust bij de burgemeester in wiens gemeente de taak wordt uitgevoerd. De strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde vindt plaats onder het gezag van het Openbaar Ministerie.

¹ Dit betreft de normering van alleen het Arrondissementsparket Arnhem.

Taakveld Politietaken Burgerluchtvaartterreinen

Op grond van de Politiewet 1993 is het Commando Koninklijke marechaussee belast met de uitvoering van de politietaak op de luchthaven Schiphol en andere aangewezen luchtvaartterreinen. Deze politietaak beslaat de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde, de handhaving van de openbare orde en het verlenen van hulp aan hen die dat behoeven. De strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde vindt plaats onder het gezag van het Openbaar Ministerie en richt zich op zowel de uitvoering van de basis politiezorg als op de recherche. De handhaving van de openbare orde geschiedt onder gezag van de burgemeester.

Taakveld Assistentieverlening, samenwerking en bijstand

Het Commando Koninklijke marechaussee kan op diverse manieren bijstand en assistentie verlenen aan, dan wel samenwerken met, de politie. Hierbij zijn er raakvlakken met de andere taakvelden. De inzet kan een (semi-)permanent karakter hebben, maar kan ook incidenteel en tijdelijk zijn. De inzet kan bestaan uit het leveren van capaciteit op het gebied van recherche (inclusief de Aanhoudings- en Ondersteuningseenheid en het Observatieteam), persoons- en objectbeveiliging en eenheden voor de inzet bij grootschalig en bijzonder politieoptreden. Ook de samenwerking met de politie in het kader van de reguliere taakuitvoering van het Commando Koninklijke marechaussee op basis van een convenant valt binnen dit taakveld.

Opleidingen

Voor de opleidingen van het Commando Koninklijke marechaussee is het Opleidingscentrum Koninklijke marechaussee (OCKMar) verantwoordelijk.

Ontvangsten

De ontvangsten van het Commando Koninklijke marechaussee bedragen structureel € 8,0 miljoen en hebben betrekking op:

– verhaalde salaris- en ziektekosten bij ongevallen;

– inhoudingen wegens het verstrekken van kleding, voeding en huisvesting;

– verrekeningen met derden in verband met dienstverlening.

De ontvangsten zijn te onderscheiden in personele ontvangsten en materiële ontvangsten. Het aandeel van de personele ontvangsten is in totaal 52%. Het aandeel materiële ontvangsten is derhalve 48%.

Indien de ontvangsten het gevolg zijn van het in rekening brengen van gemaakte kosten voor het verlenen van diensten of goederen aan andere defensieonderdelen of baten-lastendiensten van Defensie, dan worden additionele uitgaven gehanteerd.

Indien ontvangsten het gevolg zijn van het in rekening brengen van gemaakte kosten voor het verlenen van diensten en goederen aan andere ministeries of derden, dan worden de afgesproken dan wel de integrale kosten gehanteerd.

Beleidsartikel 25. Defensie Materieelorganisatie (DMO)

Algemene beleidsdoelstelling

De Defensiematerieelorganisatie (DMO) levert aan alle operationele gebruikers van de krijgsmacht modern en kwalitatief hoogwaardig materieel dat voldoet aan de operationele eisen, voldoende bescherming biedt voor het defensiepersoneel en op zorgvuldige, kosteneffectieve en doelmatige wijze wordt verworven. De belangrijkste werkzaamheden van de DMO zijn:

– het ontwikkelen van defensiebreed beleid op het gebied van materieellogistiek en Research & Development (R&D);

– het voorzien in nieuw materieel;

– het instandhouden van het defensiematerieel;

– het afstoten van overtollig materieel.

De DMO zal in 2006 een nieuwe beleidsvisie opstellen ten aanzien van de defensiebrede materieellogistiek en Research & Development (R&D). De beleidsvisie materieellogistiek zal onder meer ingaan op het (inter-)nationale materieelbeleid, de internationale materieelbetrekkingen en de relatie tussen Defensie en de defensiegerelateerde industrie, waaraan samen met het ministerie van Economische Zaken invulling wordt gegeven. De raming van de R&D-uitgaven en de toelichting op de te ontwikkelen beleidsvisie R&D zijn opgenomen onder het niet-beleidsartikel 90 Algemeen.

Budgettaire gevolgen van beleid

De financiële middelen, die ter beschikking van de DMO staan voor de realisatie van de doelstellingen, zijn in de onderstaande tabel opgenomen.

Overzicht personele uitgaven

Toelichting

De vierde beleidsprioriteit in de beleidsagenda is het bereiken van een nieuw evenwicht tussen de taken van de krijgsmacht en de daarvoor beschikbare middelen. De in de tabel «overzicht personele uitgaven» opgenomen personeelsaantallen en het daarvoor geraamde budgettair kader zijn gebaseerd op de in februari 2005 aan de Kamer gezonden nadere informatie over de migratieplannen (29 800 X, nr. 62) en de in het kader van de begrotingsvoorbereiding 2006 genomen aanvullende maatregelen. Hiermee zal het voorziene evenwicht tussen de formatie, de personele bezetting en het budget in 2007 worden bereikt.

Nader geoperationaliseerde doelstellingen

De beleidsprioriteiten van de DMO dragen bij tot de realisatie van de operationele doelstellingen. De beleidsprioriteiten, waaronder de bijdrage aan het realiseren van een investeringspercentage van ten minste 20%, zijn opgenomen in de beleidsagenda van deze begroting.

De doelstellingen voor 2006 zijn:

Klantinterface

In 2005 worden de voorbereidingen getroffen om op basis van producten- en dienstencatalogi in 2006 dienstverleningsovereenkomsten te kunnen afsluiten voor het totale pakket van producten en diensten van de DMO. Dat zijn voornamelijk de operationele commando's van Defensie.

Harmonisatie en vereenvoudiging beleidsregelgeving en -voorschriften.

De DMO richt zich vooral op het harmoniseren en vereenvoudigen van de defensiebrede materieellogistieke regelgeving. Daarbij zal worden gestreefd naar zoveel mogelijk uniforme, direct toepasbare regelgeving, echter met behoud van de mogelijkheid tot het leveren van maatwerk als dat gewenst of doelmatig is.

Transitie naar de DMO

De projectdirecteur-generaal van de DMO geeft sinds 1 januari 2005 ambtelijk leiding aan de Defensie Materieelorganisatie en draagt de verantwoordelijkheid voor het Defensie materieelbeleid. Hiertoe zijn vanaf 1 januari 2005 de diverse materieelorganisaties onder de DMO geplaatst.

Het reorganisatietraject om te komen tot een geïntegreerde DMO bestaat uit drie fasen:

– fase 1: het per 1 januari 2006 realiseren van het Haagse deel van de DMO;

– fase 2: het per 1 januari 2007 effectueren van de herinrichting van de DMO-bedrijven. Een uitzondering hierop is het Munitiebedrijf, dat om bedrijfsvoeringstechnische redenen vóór 1 januari 2006 de staf reorganiseert;

– fase 3: 2007 en verder: het onderbrengen van de locatie Woensdrecht en realisatie van de vereiste infrastructuur, alsmede het sluiten van de locaties Rhenen en Dongen.

Vanwege de noodzakelijke nieuwbouw, vooral ten behoeve van het Logistiek Centrum Woensdrecht (LCW, voorheen LCKLu) en eventueel bij het Munitiebedrijf, zal de reorganisatie op 1 januari 2007 nog niet volledig zijn uitgevoerd. De reorganisatie krijgt pas volledig zijn beslag als in de loop van 2008 de nieuwbouw is opgeleverd en de locatie van de desbetreffende eenheden is gerealiseerd.

Vervolgens zal de DMO in de periode 2007–2010, als gevolg van de defensiebrede invoering van ERP, opnieuw worden gereorganiseerd en in omvang gereduceerd. Parallel hieraan zal tevens de defensiebrede P&O verder worden geoptimaliseerd, hetgeen eveneens tot een reductie zal leiden.

CDV-trajecten

Binnen de DMO wordt een aantal CDV/PPS-trajecten doorlopen. Zo wordt bij het LCW nader onderzoek uitgevoerd naar het verbeteren van de doelmatigheid van het vliegtuigmotorenonderhoud. De uitbesteding van het onderhoud en het overgaan naar een publiek-private samenwerkingsrelatie behoren tot de mogelijkheden. Over de mogelijke privatisering van de Mechanisch Centrale Werkplaats (MCW) worden momenteel onderhandelingen gevoerd. Bij het Marinebedrijf worden diverse vormen van publiek-private samenwerking onderzocht voor het conserveren van schepen, voor oppervlaktebehandeling van onderdelen en voor de activiteiten van het Meet- en Kalibratiecentrum.

Activiteiten

Het jaar 2005 is een overgangsjaar voor de DMO, waarin de organisatie wordt gevormd en de DMO-onderdelen overgaan in de definitieve organisatievorm. De diverse materieelorganisaties zijn onder leiding van de projectdirecteur-generaal DMO gebracht. Op 31 december 2005 zal de herschikking van het «Haagse» deel zijn voltooid, waardoor de nieuwe organisatie haar vorm krijgt. Uiterlijk eind 2006 zullen de herschikkingen van de bedrijven grotendeels zijn uitgevoerd.

De DMO is een materieellogistieke organisatie waarin alle wapensysteemgerelateerde materieellogistieke ondersteuning is gebundeld en geïntegreerd.

De nieuwe organisatie is als volgt samengesteld:

INVESTERINGEN

Toelichting

De budgetten voor investeringen bij materieelprojecten zijn belegd bij de directeur van de DMO. Hij is verantwoordelijk voor de tijdige uitvoering van projecten binnen de vastgestelde financiële kaders. De Commandant der Strijdkrachten is verantwoordelijk voor de operationele behoeften van de krijgsmacht die in de vorm van plannen aan materieelprojecten ten grondslag liggen. Hij initieert behoeften, beoordeelt ze, weegt ze tegen elkaar af en brengt ze onder in een samenhangend programma. De Commandant der Strijdkrachten volgt hierbij een krijgsmachtbrede benadering waarin het gezamenlijke operationele eindproduct voorop staat. Het gaat hierbij, met andere woorden, om de operationele output waarmee Defensie haar politieke ambitieniveau kan bereiken.

Modern militair vermogen behelst de geïntegreerde inzet van gespecialiseerde middelen van uiteenlopende onderdelen van strijdkrachten (doorgaans) in internationaal verband. Daarbij gaat het nadrukkelijk niet uitsluitend om hoofdwapensystemen, zoals jachtvliegtuigen, tanks of fregatten, maar om de volledige keten van operationele capaciteiten waarover de krijgsmacht beschikt of zou moeten beschikken. Doorgaans worden zeven operationele capaciteiten als «essentieel» aangemerkt, te weten tijdige beschikbaarheid, betrouwbare inlichtingen, ontplooibaarheid en mobiliteit, effectieve inzet, effectieve commandovoering, toereikende logistieke ondersteuning en, ten slotte, veiligheid en bescherming. Het idee om deze operationele capaciteiten als oriëntatiepunten bij de planvorming te hanteren heeft inmiddels in een aantal landen en in de Navo ingang gevonden. De benadering is bovendien nuttig gebleken om het gezamenlijke, defensiebrede denken over capaciteiten en investeringen in de nieuwe defensieorganisatie te stimuleren.

Toelichting presentatievorm

In voorgaande begrotingen werd informatie over de grote materieelprojecten per project gepresenteerd, in tabellen met een toelichting. In het streven om de omvang van de begroting te beperken en de aangeboden informatie meer toegankelijk en transparanter te maken, is gekozen voor een nieuwe presentatievorm. Daarbij is rekening gehouden met de toezegging aan de Kamer over de informatievoorziening «Grote materieelprojecten» (Kamerbrief «Evaluatie DMP» van 11 mei 2001 (27 830 X, nr. 2) en de Kamerbrief «IBO-rapport Verwerving Defensiematerieel» van 9 augustus 2004). In de nieuwe opzet zijn de projecten geordend naar defensieonderdeel. Vervolgens is binnen de projecten per defensieonderdeel een onderverdeling gemaakt naar drie categorieën:

– projecten die reeds in uitvoering zijn;

– projecten in voorbereiding;

– nieuwe projecten.

De laatste categorie betreft projecten die niet eerder in een begroting zijn opgenomen en waarover nog geen schriftelijke informatie inzake de verwervingsvoorbereiding aan de Tweede Kamer is verzonden. Per nieuw project zal een korte toelichting worden gegeven. In de tabel is projectinformatie opgenomen die direct relevant is voor het begrotingsjaar 2006 of waarmee het projectkader wordt aangegeven.

Legenda

1 Projectnaam

2 DMP-fase waarin het project verkeert bij het aanbieden van de ontwerpbegroting;

3 Kamerbrieven die naar verwachting worden aangeboden tussen aanbieding ontwerpbegroting en 31 december 2005

4 Kamerbrieven die naar verwachting worden aangeboden in 2006

5 Verwachte uitgaven tot en met 2005

6 Gereserveerd budget voor het begrotingsjaar 2006

7 Verwacht te verplichten voor het begrotingsjaar in 2006; bij nieuwe projecten en projecten in voorbereiding wordt een bandbreedte opgenomen waarbinnen het projectvolume zich bevindt; dit vanwege de commerciële vertrouwelijkheid van deze informatie

8 Totaal projectvolume; bij nieuwe projecten en projecten in voorbereiding wordt een bandbreedte opgenomen waarbinnen het projectvolume zich bevindt; dit vanwege de commerciële vertrouwelijkheid van deze informatie

9 Fasering; het eerste en laatste jaar projectbudget (indien het projectbudget aanliep voor 2005 is volstaan met laatste betalingsjaar).

Grote materieelprojecten ten behoeve van het CZSK (bedragen x € 1 miljoen)

NH90

Het helikopterproject NH90 is een Europees samenwerkingsproject – waaraan inmiddels vijf landen deelnemen – dat de ontwikkeling en productie inhoudt van een middelzware helikopter in een maritieme variant (de «NATO Frigate Helicopter», NFH) en in een tactische transportvariant (de «Tactical Transport Helicopter», TTH). Ook wordt nauw samengewerkt met Noorwegen, Zweden en Finland. Het huidige Nederlandse contract gaat uit van twintig fregattenhelikopters, waarvan veertien met een volledig missiesysteem en zes met voorzieningen voor de inbouw van een dergelijk systeem. Inmiddels is de behoefte gewijzigd in twaalf fregattenhelikopters met een volledig missiesysteem en acht maritieme transporthelikopters (plus een optie op twee). Hiertoe wordt een wijziging van het contract voorbereid waarover de Kamer naar verwachting eind 2005 zal worden geïnformeerd. Het Commando zeestrijdkrachten zal vanaf 2008 deelnemen aan de internationale operationele evaluatie (OPEVAL). De NH90 helikopters worden vanaf eind 2007 geleverd. Op basis van het huidige contract zullen alle twintig NH90 helikopters naar verwachting in 2012 zijn afgeleverd.

Toelichting nieuwe projecten

Vervanging Hr.Ms. Zuiderkruis

De voorstudie en de studie naar de vervanger van het bevoorradingsschip Hr.Ms. Zuiderkruis worden in 2006 verder uitgevoerd. Over de resultaten daarvan wordt de Kamer in 2006 met een BC-brief nader geïnformeerd. De fasering van dit materieelproject hangt samen met de resultaten van de studie naar de toekomstige omvang en samenstelling van de marine. Over de uitkomsten van deze studie wordt de Tweede Kamer separaat geïnformeerd.

Tactical Tomahawks (TACTOM).

Het modificeren voor en uitrusten met kruisvluchtwapens van de luchtverdedigings- en commandofregatten zijn thans onderwerp van onderzoek. Dit onderzoek is onderdeel van de studie naar de omvang en samenstelling van het CZSK, waarover het Parlement afzonderlijk wordt geïnformeerd.

Grote materieelprojecten ten behoeve van het CLAS (bedragen x € 1 miljoen)

Infanteriegevechtsvoertuig

Naast de FENNEK (MRAD/AD) en het Groot Pantserwielvoertuig is dit het derde deel van het overkoepelende project Vervanging Pantservoertuigen. Dit deelproject betreft de vervanging van de technisch en operationeel sterk verouderde YPR-PRI door een nieuw infanteriegevechtsvoertuig. Met dit nieuwe infanteriegevechtsvoertuig wordt voldaan aan de operationele eisen van het moderne optreden: betere bescherming, grote mobiliteit en goede vuurkracht. Eind 2004 is het contract voor levering van de CV-90 getekend. Dit contract betreft de levering van 150 infanterie- en 34 commandovoertuigen in de periode van 2007 tot en met 2010.

Toelichting projecten in voorbereiding

(bij wijze van uitzondering worden deze «projecten in voorbereiding» toegelicht, omdat het oorspronkelijke verwervingstraject, namelijk de voorgenomen materieelruil met Noorwegen, niet is doorgegaan. Thans wordt de verwerving van deze projecten op een reguliere wijze ter hand genomen).

FGBADS (Future Ground Based Air Defense System)

Het project FGBADS bestaat uit twee delen. Het eerste deel betreft de verwerving van een commandovoeringssysteem (het BMC4I) voor aansturing van (V)SHORAD-systemen en de koppeling met het Patriot-systeem. Tijdens het tweede deel worden de SHORAD-lanceerinstallaties aangeschaft. Deel één (BMC4I) is in twee fasen opgedeeld. Fase één betreft de aanschaf van een initiële C2-capaciteit en bevindt zich inmiddels in de uitvoeringsfase. Met de tweede fase vindt uitbreiding plaats naar een volledige BMC4I-capaciteit. Verwerving van de SHORAD-wapensystemen was voorzien in relatie met de voorgenomen materieelruil met Noorwegen. Door de voortijdige beëindiging van deze ruilovereenkomst wordt nu onderzocht op welke wijze de behoefte aan SHORAD-lanceerinstallaties kan worden ingevuld.

Vervanging brugleggende tank

Dit project betreft de ontwikkeling en serielevering van brugleggende tanks in samenwerking met Duitsland. De huidige brugleggende tank is inmiddels verouderd en is bovendien niet in staat het gewicht van de gemodificeerde Leopard II-tank te dragen. De levering van de nieuwe systemen was eveneens een onderdeel van de voorgenomen materieelruil met Noorwegen. Na het niet doorgaan van die materieelruil, wordt het oorspronkelijke samenwerkingsproject met Duitsland doorgestart. Afronding van de D-fase is afhankelijk van afstemming met Duitsland en wordt in 2006 verwacht.

Vervanging genietank en doorbraaktank

De huidige genietank kent een aantal operationele tekortkomingen en bereikt spoedig het einde van de levensduur. Verder heeft de krijgsmacht geen adequate mijndoorbraakmiddelen voor de ondersteuning in de verschillende inzetten. Dit project combineert de vervanging van de genietank en de verwerving van een mijndoorbraaksysteem in een multifunctioneel mobiliteitssysteem. De levering van dergelijke systemen was eveneens voorzien als onderdeel van de materieelruil met Noorwegen. Na het wegvallen hiervan is het oorspronkelijke verwervingstraject doorgestart. Naar verwachting kan eind 2005 het B/C-document worden afgerond.

Toelichting nieuwe projecten

Vervanging Deelsystemen TITAAN

Het project TITAAN voorziet in de verwerving van een beveiligd, flexibel en geïntegreerd communicatie- en informatiesysteem dat grote hoeveelheden spraak- en datacommunicatie kan verwerken. Daarnaast ondersteunt dit systeem optreden over grote afstanden in elk terrein. Omdat de technische levensduur van IT-apparatuur beperkt is en de componenten van dit modulair opgebouwde systeem altijd actueel moeten zijn, dient in 2007 te worden aangevangen met de vervanging van de eerst geleverde componenten.

Verwerving nieuwe tentsystemen

Defensie beschikt over een expeditionaire krijgsmacht die overal in de wereld snel kan worden ingezet. Voor de slaap-, woon- en werkaccommodatie van het uitgezonden personeel wordt veelvuldig gebruik gemaakt van tentsystemen. Aan het begin van een operatie kan vaak niet over voldoende infrastructurele voorzieningen voor onderbrenging worden beschikt. De bouw van een meer permanente infrastructuur (prefabs) neemt vaak enige maanden in beslag. Daarnaast is bij missies van relatief korte duur de bouw van dergelijke meer permanente infrastructuur veelal niet lonend. De nieuwe tentsystemen dienen te voldoen in uitzendgebieden met extreme weersomstandigheden (kou, hitte, stof).

Grote materieelprojecten ten behoeve van het CLSK (bedragen x € 1 miljoen)

Vervanging F-16 productie

Dit project betreft de verwervingsvoorbereiding van de vervanging van de F-16. Nederland is als partner in de «System Development and Demonstration (SDD)» fase samen met acht andere SDD-partners betrokken bij de voorbereiding van de productie- en instandhoudingsfase. Afspraken hierover worden vastgelegd in een multilateraal «Memorandum of Understanding» (MoU), het «Production, Sustainment & Follow on Development» (PSFD) MoU. Hierin zijn afspraken vastgelegd over de verwervingsstrategie, de productieplanning, de instandhouding en de doorontwikkeling van de Joint Strike Fighter (JSF). De formele toetreding tot het PSFD MoU wordt eind 2006 voorzien. Een regeringsbesluit zal de Tweede kamer voor ondertekening van de PSFD MoU worden voorgelegd.

Derde en vierde Hercules C-130 transportvliegtuig

Vanwege internationaal onderkende tekorten voor (tactisch) luchttransport en het streven naar een krijgsmacht met een groter expeditionair karakter, is eind 2004 besloten om een derde en een vierde Hercules C-130 transportvliegtuig te verwerven. Met deze vliegtuigen kan invulling worden gegeven aan de behoefte aan «intra/inter theatre» luchttransport in de nieuwe inzetgebieden, die in de recente praktijk is gebleken.

Omstreeks het moment dat de derde en de vierde C-130 in gebruik worden genomen, worden per toestel twee Fokker 60's buiten dienst gesteld. Voor de eerste twee Fokker 60's zal dat volgens planning eind 2006 worden. Het buiten dienst stellen van de laatste twee Fokker 60's kan niet eerder dan nadat de kustwachttaak op de Nederlandse Antillen en Aruba in de loop van 2007 wordt beëindigd.

Toelichting projecten in voorbereiding

(bij wijze van uitzondering wordt dit «project in voorbereiding» toegelicht, omdat de hieronder toegelichte «nieuwe projecten» hiervan integraal deel uit gaan maken)

Transporthelikopters

Het project «Transporthelikopters» vormt samen met onder andere de hierna genoemde projecten «Chinook Standaardisatie» en «Chinooks Special Forces-kits» het project «Uitbreiding en versterking van de Chinook-helikoptercapaciteit». De Kamer wordt nog in 2005 ter zake geïnformeerd.

Toelichting nieuwe projecten

Chinook Standaardisatie

De verwerving van extra Chinook-transporthelikopters zal leiden tot verschillende versies binnen de Chinookvloot. Met het oogmerk de onderhoudbaarheid en de operationele inzetbaarheid te vergroten, zullen de huidige Chinooks op dezelfde standaard worden gebracht als de extra te verwerven Chinooks. Het project Chinook Standaardisatie is een deel van het project «Uitbreiding en versterking van de Chinook-helikoptercapaciteit». Het gaat vooral om investeringen aan de cockpitapparatuur.

Chinook Special Forces (SF)-kits

Defensie heeft behoefte aan een luchttransportcapaciteit die geschikt is gemaakt voor de inzet van SF-eenheden. Een aantal Chinook-transporthelikopters zal hiervoor in aanmerking komen. Door de hoge eisen die worden gesteld aan operaties met Special Forces zijn verbeteringen en uitbreidingen nodig ten aanzien van de zelfbescherming, sensoren, verbindingen en inrichting van het passagiersgedeelte. Zes Chinooks zullen worden voorzien van deze kits. Daarvoor zullen er vier worden aangeschaft en twee als planalternatief worden aangemerkt. Het project «Chinook SF-kits» is een onderdeel van het project «Uitbreiding en versterking van de Chinook-helikoptercapaciteit».

LOGISTIEKE ONDERSTEUNING

Per 1 januari 2005 zijn de voormalige materieeldirecties van de defensieonderdelen overgaan naar de DMO. Het gaat om de Directie Materieel Koninklijke marine (DMKM), het Centrum voor Automatisering van Missiekritieke Systemen (CAMS) en het Marinebedrijf van de Koninklijke marine, het Materieel Logistiek Commando (Matlogco) van de Koninklijke landmacht, de Directie Materieel Koninklijke luchtmacht (DMKLu) en het Logistiek Centrum Koninklijke luchtmacht (LCKLu) van de Koninklijke luchtmacht. De financiële middelen die de DMO ter beschikking staan voor het uitvoeren van de logistieke ondersteuning, zijn in de onderstaande tabel opgenomen.

Logistieke ondersteuning zeestrijdkrachten

Ressort zeesystemen (voorheen DMKM)

Het ressort zeesystemen is verantwoordelijk voor de materieellogistieke keten van het CZSK. Dit omvat het voorzien in, de instandhouding en de afstoting van het materieel van het CZSK. Het eindproduct van het ressort zeesystemen is het continu voorzien in gebruiksgereed materieel en voorraden voor het CZSK. Daartoe beschikt het ressort zeesystemen over ontwerpkennis en levert deskundigheid op militair maritiem gebied met betrekking tot scheepsplatform- en sensor- en wapensystemen, teneinde deze systemen van het CZSK op goede wijze te doen exploiteren. Daarbij wordt om doelmatigheidsredenen gestreefd naar internationale samenwerking, vooral de gebieden waarvoor onvoldoende civiele markt bestaat.

Het ressort zeesystemen bestaat uit de volgende organisatiedelen:

– wapensysteemmanagement;

– platformtechnologie;

– sensor- en wapentechnologie;

– ondersteuning behoeftestelling en intergratie.

Centrum voor Automatisering van Missiekritieke systemen (CAMS)

Het CAMS ontwikkelt en implementeert software-producten (leveranties) voor «combat management-systemen» bij de eenheden van de Koninklijke marine. Het bedrijf levert eveneens de ondersteuning voor deze software-producten. De adviesfunctie wordt gebruikt voor advisering, forward design en ontwerp van combat-managementsystemen.

De belangrijkste activiteiten van het Centrum voor Automatisering van Missiekritieke systemen (CAMS) worden als volgt gekwantificeerd:

Marinebedrijf

Het Marinebedrijf levert een belangrijke bijdrage aan het totale materieellogistieke proces van het CZSK. Dit betreft het voorzien in, de instandhouding van en de afstoting van onder meer platform-, sensor-, en wapensystemen van de eenheden van het CZSK alsmede het beschikbaar stellen van materiële middelen die nodig zijn om het materieel van het CZSK in gebruiksgerede staat te brengen en te houden.

De belangrijkste activiteiten van het Marinebedrijf worden als volgt gekwantificeerd.

Het meerjaarlijks onderhoud (MJO) is het onderhoud aan een eenheid van de vloot die nodig is om de materiële gereedheid ten minste tot aan de volgende geplande onderhoudsperiode van die eenheid kostenefficiënt op peil te houden. Het tussentijds onderhoud (TTO) is een tussen de MJO's vallende korte reparatieperiode, inclusief een dokbeurt, waarbij in principe alleen de met de directe veiligheid en materiële gereedheid verband houdende werkzaamheden worden uitgevoerd. Het uitvoeren van noodzakelijke onderhoudsopdrachten tussen de geplande reparatieperiodes (MJO/TTO) betreft het incidenteel onderhoud.

Logistieke ondersteuning landstrijdkrachten

Ressort landsystemen (voorheen Matlogco)

Het ressort landsystemen is verantwoordelijk voor de materieel logistieke keten van het CLAS. Dit omvat het voorzien in, de instandhouding en de afstoting van het materieel van het CLAS. Het eindproduct van het ressort landsystemen is het voortdurend voorzien in gebruiksgereed materieel en voorraden voor alle eenheden van het CLAS.

Het ressort landsystemen bestaat uit de volgende delen:

– de stafgroep;

– de systeemgroep Wapen- en Transportsystemen, inclusief de Mechanische Werkplaats (MCW);

– de systeemgroep Informatievoorziening en Commandovoering (IVC), inclusief het Informatievoorzieningsbedrijf KL (IVBKL), het Command en Control Center (C2SC) en het Centrum voor Technologie en Missieondersteuning (CTM);

– het Landelijk Bevoorradingsbedrijf (LBB).

Het ressort landsystemen heeft de volgende taken voor het instandhouden van wapensystemen: het verzorgen van reservedelen, het uitbesteden van onderhoudsactiviteiten bij de industrie en het zelf verrichten van activiteiten op het gebied van systeemmanagement, bevoorrading en onderhoud.

Reservedelen

Deze betreffen zowel de reservedelen die worden verbruikt door het ressort landsystemen als door de onderhoudseenheden van het CLAS. Een deel van de reservedelen wordt niet rechtstreeks ten behoeve van een systeem geleverd. Het betreft hier reservedelen die op voorraad worden gehouden bij de onderhoudseenheden om snel defecten te kunnen verhelpen.

Uitbesteden

Dit betreft de contracten die ten behoeve van het preventief en correctief onderhoud en voor midlife-update van de instandhouding bij de industrie worden afgesloten. Daarnaast besteedt het Matlogco zelf ook capaciteit aan het onderhoud aan wapensystemen. Het gaat hier om door de MCW en het CTM te sleutelen uren.

Bevoorraden

Bevoorradingsartikelen worden geleverd door de bedrijven voor kleding en persoonsgebonden uitrusting (afkomstig van het KPU-bedrijf), het Algemeen goederen bedrijf (AGB), brandstoffen, oliën en smeermiddelen (BOSCO) en munitie (het Munitiebedrijf).

Systeemmanagement

Voor de instandhouding worden systeemplannen, materieelverzorgingsplannen, in- en afvoer-instructies, onderhoudscontracten, systeemovereenkomsten en overige logistieke documenten geleverd.

Prestatiematrix Instandhouding 2006

Met de prestatiematrix wordt inzicht gegeven in de verwachtingen over de instandhoudingskosten van de (wapen)systemen die door het ressort landsystemen worden beheerd. Daarnaast wordt inzicht gegeven in de verwachtingen met betrekking tot de bevoorrading van, vooral, de eenheden van het Commando landstrijdkrachten en deels van de overige defensieonderdelen. De onderstaande versie van de prestatiematrix is een actualisering van die versie in de begroting 2005. Ten opzichte van de vorige matrix zijn de aantallen uitrustingsstukken geactualiseerd. Er is rekening gehouden met de uitstroom van oud materieel en de instroom van nieuw materieel. Voorts konden meer logistieke uitgaven worden toegerekend naar de verschillende wapensystemen. Overigens moet worden opgemerkt dat de huidige informatiesystemen de verbijzondering naar wapensystemen niet ondersteunen. Als gevolg daarvan moet deze matrix worden beschouwd als een «best guess». In het kader van het project «Verzakelijking Klant-Leveranciers-relatie» en de toekomstige implementatie van ERP zal deze gang van zaken op termijn verbeteren. Het gaat hier, voor alle duidelijkheid, om kosteninformatie. Er is geen directe relatie met de uitgaven die het ressort landsystemen doet in haar exploitatieprogramma.

De belangrijkste activiteiten van het ressort landsystemen worden als volgt gekwantificeerd:

Logistieke ondersteuning luchtstrijdkrachten

Ressort luchtsystemen (voorheen DMKLu)

Het ressort luchtsystemen is verantwoordelijk voor de materieellogistiek van het CLSK, de waarborging van de luchtwaardigheid en de instandhouding van (wapen)systemen. Daartoe beschikt het ressort luchtsystemen, naast een Stafgroep, over een afdeling Materieelbeleid en Verwerving en over een afdeling Projecten en (Wapen)systemen.

Logistiek Centrum Woensdrecht (LCW)(voorheen LCKLu)

Het LCW bestond in haar oude LCKLu-vorm uit drie divisies: de Divisie WapensysteemOndersteuning (DWO), de Logistieke Divisie Woensdrecht (LDW) en de Logistieke Divisie Rhenen (LDR). De DWO was belast met het materieellogistiek beheer en de verwervingsactiviteiten voor (wapen)systemen in de instandhoudingfase. De uitvoerende taken op het gebied van onderhoud en bevoorrading waren ondergebracht bij de Logistieke Divisie Woensdrecht (LDW) en de Logistieke Divisie Rhenen (LDR). Het hoger onderhoud dat bij de LDW werd uitgevoerd omvatte inspecties en reparaties van (wapen)systemen, mechanische (deel)systemen en componenten. Daartoe behoorden vliegtuigen, helikopters, straalmotoren en mechanische vliegtuigcomponenten en munitie. De LDR was verantwoordelijk voor het uitvoeren van hoger onderhoud aan elektronische grondsystemen, avionica en meet- en testapparatuur. Het LCKLu was daarmee verantwoordelijk voor een groot deel van het instandhoudingbeheer van de (wapen)systemen van de luchtmacht.

De locatie Rhenen zal op termijn worden gesloten en de activiteiten van deze divisie worden overgeheveld naar de locatie Woensdrecht en het Marinebedrijf in Den Helder. Voorts zullen de activiteiten van CTM Dongen en het avionica-onderhoud aan Lynx-helikopters worden overgeheveld naar de locatie Woensdrecht en die van de Sectie Opslag Mobilisatie- en Projectvoorraden (SOMP) naar het Algemeen Goederenbedrijf van het CLAS. Met deze laatste herschikkingen ontstaat het LCW in Woensdrecht in zijn nu beoogde vorm.

Het LCW ontplooit beheersactiviteiten uit het (wapen)systeemmanagement, die zijn gericht op behoud en vergroting van de inzetbaarheid van de (wapen)systemen van het CLSK (luchttransport uitgezonderd). Onder deze activiteiten vallen configuratiebeheer, artikelmanagement, verwerving, publicatiebeheer, als ook het bijdragen aan de ontwikkeling van instandhoudingbeleid en onderhoudsconcepten. Als uitvoerend onderdeel richt het LCW zich op de uitvoering van onderhouds- en bevoorradingsactiviteiten, alsmede op het leveren van technische expertise.

De bijdrage van het LCW aan de operationele gereedheid van het CLSK vertaalt zich in de navolgende activiteiten:

Instandhoudingbeheer

De instandhouding van de (wapen)systemen is gericht op het behoud, het herstel en het vergroten van de inzetbaarheid van deze systemen. Hieronder wordt ook verstaan het verzorgen van een adequate voorraad van herstelbare artikelen door het laten uitvoeren van onderhoud bij de logistieke divisies, het uitbesteden van onderhoud bij de industrie en het verwerven van nieuwe artikelen.

Preventief onderhoud

Het volgens planning door de logistieke divisies of door de industrie laten uitvoeren van preventief onderhoud aan (wapen)systemen om de inzetbaarheid ervan te behouden.

Correctief onderhoud

Het door de logistieke divisies of industrie laten uitvoeren van benodigd correctief onderhoud aan (wapen)systemen om de inzetbaarheid ervan te herstellen.

Modificaties

Het volgens planning door de logistieke divisies of door de industrie laten uitvoeren van modificaties aan (wapen)systemen om de inzetbaarheid en/of levensduur van het (wapen)systeem te vergroten.

In onderstaande prestatiematrix zijn de grootschalige projecten voor wat betreft modificatief en preventief onderhoud, uitgevoerd door de Logistieke Divisie Woensdrecht, opgenomen.

Explosievenopruiming

De explosievenopruimingsdiensten zijn belast met het (mede) opsporen en ruimen van conventionele en geïmproviseerde explosieven. Ook worden preventief locaties onderzocht. Het EOC-CLAS is daarbij verantwoordelijk voor de coördinatie van de ruimingen in Nederland. Naast deze civiele taken wordt bij vrijwel alle buitenlandse crisisbeheersingsoperaties een beroep gedaan op personeel van deze diensten. Dit kan dan zowel het ruimen van explosieven betreffen als het opzetten van «mijnenscholen» voor de opleiding van (buitenlandse) lokale ruimploegen. De explosievenopruimingsdienst LCW (EOD-LCW) is hiernaast verantwoordelijk voor het ruimen van explosieven op militaire vliegvelden, de schietrange «Vliehors» op Vlieland en het ruimen van explosieven afkomstig uit neergestorte vliegtuigen. Uiterlijk in 2008 zal de EOD-LCW opgaan in een krijgsmachtbrede Explosievenopruimingsdienst Defensie (EODD), die ondergebracht zal worden in de organisatie van het CLAS.

Ontvangsten

De ontvangsten hebben met name betrekking op:

– terug te vorderen BTW;

– aan personele uitgaven gerelateerde ontvangsten, zoals voeding, kleding;

– ontvangsten voor werkzaamheden/diensten verricht door de onderhoudsbedrijven;

– terugontvangsten op Foreign Military Sales programs;

– inruil van materiaal bij nieuwe aankoop;

– verrekeningen met NATO-partners.

Indien de ontvangsten het gevolg zijn van het in rekening brengen van gemaakte kosten voor het verlenen van diensten of goederen aan andere defensieonderdelen of agentschappen van Defensie, dan worden additionele uitgaven gehanteerd.

Indien ontvangsten het gevolg zijn van het in rekening brengen van gemaakte kosten voor het verlenen van diensten en goederen aan andere ministeries of derden, dan worden respectievelijk integrale kosten en marktconforme prijzen gehanteerd.

Beleidsartikel 26 Commando Dienstencentra (CDC)

Algemene beleidsdoelstelling

Op 1 januari 2005 is het Commando Dienstencentra (CDC) officieel in werking getreden. De voormalige Dico-eenheden gingen in het nieuwe CDC op. Bij de inrichting van het CDC zijn bedrijfsgroepen opgericht zodat synergievoordelen kunnen worden behaald. Op basis van de criteria functionaliteit, bedrijfstypologie, processen, omvang en beheersbaarheid zijn de CDC-bedrijven ingedeeld in negen bedrijfsgroepen. CDC wil verder groeien naar een klantgerichte en kostenbewuste «shared-service-organisatie». De bedrijfsvoering is daarom gericht op het voor de klant inzichtelijk maken van zowel de prijs en de kwaliteit als de kwantiteit van de producten en diensten van het CDC.

Vergelijkende onderzoeken, CDV-trajecten en onderzoeken naar de prijsvorming dienen er voor te zorgen dat het CDC als interne leverancier binnen de defensieorganisatie de prijzen zo laag mogelijk houdt.

Budgettaire gevolgen van beleid

De financiële middelen die het CDC ter beschikking staan voor het realiseren van de operationele doelstellingen, zijn in onderstaande tabel opgenomen. De begrotingen van de baten-lastendiensten zijn vanwege hun bijzondere financiële stelsel in de baten-lastendienstenparagraaf van de defensiebegroting opgenomen.

* Door het in deze begroting reeds verwerken van de migratieplannen zijn de in de nabije toekomst daadwerkelijk bij het CDC onder te brengen eenheden of organisatorische elementen vooralsnog ondergebracht in bedrijfsgroep Personeelszorg (de naamgeving van deze bedrijfsgroep is nog onderwerp van discussie).

De uitgaven van de bedrijfsgroepen betreffen de personele en materiële uitgaven. De uitgaven onder investeringen betreffen de defensiebrede investeringsbudgetten op het gebied van infrastructuur en informatievoorziening, die door het CDC worden beheerd. Onder exploitatie informatievoorziening zijn de uitgaven opgenomen voor systemen die door de bedrijfsgroep Informatievoorziening functioneel worden beheerd.

Overzicht personele uitgaven

* Instituut Samenwerking Defensie en Relatieziekenhuizen/Centraal militair hospitaal

Toelichting

De vierde beleidsprioriteit in de beleidsagenda is het bereiken van een nieuw evenwicht tussen de taken van de krijgsmacht en de daarvoor beschikbare middelen. De in de tabel «overzicht personele uitgaven» opgenomen personeelsaantallen en het daarvoor geraamde budgettair kader zijn gebaseerd op de in februari 2005 aan de Kamer gezonden nadere informatie over de migratieplannen (29 800 X, nr. 62) en de in het kader van de begrotingsvoorbereiding 2006 genomen aanvullende maatregelen. Hiermee zal het voorziene evenwicht tussen de formatie, de personele bezetting en het budget in 2007 worden bereikt.

Organisatie

De CDC-organisatie richt zich op het concentreren van ondersteunende activiteiten van Defensie onder het Commando Dienstencentra. De concentratie heeft tot doel het versterken van de klantgerichtheid, het professionaliseren van de dienstverlening en het vergroten van de doelmatigheid. Daarnaast kunnen nieuwe bedrijven in de toekomst eenvoudig een plaats krijgen in de organisatie en kunnen diensten eenvoudig op de markt worden gezet.

Vanwege het grote belang voor de nieuwe defensieorganisatie van een goede klant-leverancierrelatie is veel tijd gestoken in het uitwerken daarvan. Door deze aanpak lijkt een breed draagvlak te zijn ontstaan.

Het CDC zal met ingang van 1 januari 2006 bestaan uit de staf, negen bedrijfsgroepen en een interne Shared Service. De drie baten-lastendiensten DTO, DGW&T en Paresto zijn als separate bedrijfsgroepen opgenomen.

De organisatie ziet er per 1 januari 2006 naar verwachting als volgt uit:

Voor 2005 en 2006 is als gevolg van diverse Samsonmaatregelen de onderbrenging van de volgende nieuwe dienstencentra voorzien:

– Internationale functies;

– Nederlandse Defensie Academie (NDA);

– Joint CIS-groep (JCG);

– DICTU fase 2;

– Audiovisuele Dienst (AVDD);

– Personeelsvoorziening;

– HRM Service Centrum (oprichting eind 2005/begin 2006);

– Expertise- en Dienstencentrum Formatie-advies/Functiewaardering (E&DC Fa/FuWa).

Daarnaast is vastgesteld dat een aantal verdere taken van de defensie-onderdelen het meest doelmatig kunnen worden belegd bij het CDC:

– DICTU fase 3;

– DARIC overname functies SG/DS;

– Verzekeringsgeneeskunde (VZK).

Doelstellingen van de bedrijfsgroepen

Bedrijfsgroep Informatievoorziening

Deze bedrijfsgroep verzorgt het beheer van de informatievoorziening van Defensie. Binnen deze bedrijfsgroep opereren:

Defensie ICT-Uitvoeringsorganisatie (DICTU)

DICTU is de centrale organisatie waar de taken op het gebied van functioneel beheer, SMART-buyership en defensiebrede projecten op het gebied van ICT worden uitgevoerd. Door bundeling van kennis en ervaring van de defensieonderdelen in één organisatie, worden de beheerkosten van ICT inzichtelijker en lager. Bovendien kan door grootschaligheid gunstiger worden ingekocht. Daarnaast zorgt de DICTU centraal voor het uitvoeren van defensiebrede ICT-projecten.

Defensie Archieven-, Registratie- en Informatiecentrum (DARIC)

Het DARIC ondersteunt de defensieorganisatie bij de inrichting en uitvoering van documentaire informatievoorziening (DIV). Ze beheert een deel van het uitgebreide archief van Defensie. Dit strekt zich onder meer uit over tientallen kilometers dossiers. Daarnaast zijn grote hoeveelheden archiefstukken digitaal opgeslagen. Alle documenten die niet ouder zijn dan twintig jaar komen bij het DARIC terecht. Oudere stukken gaan direct naar het Nationaal Archief. Het DARIC zorgt voor de opslag, bewerking, selectie en vernietiging van documenten.

Centrale Beheersorganisatie Militair Salarissysteem (CBMS)

Het berekenen van salarissen voor de militairen (en per 1 januari 2005 ook voor alle burgers) gebeurt met behulp van het «Nieuw Salarissysteem Krijgsmacht (NSK)». Het beheer van dit systeem is in handen van de CBMS. Voor het raadplegen van het arbeidsverleden, het opmaken van handmatige berekeningen en het uitvoeren van controles is het hele dossier van een personeelslid benodigd. Deze gegevens komen uit het «Nieuw Salarissysteem Krijgsmacht Historie (NSK-HIS)».

Bedrijfsgroep Telematica

Defensie Telematica Organisatie (DTO)

De Defensie Telematica Organisatie (DTO) verzorgt de informatie- en communicatievoorziening voor klanten van het ministerie van Defensie. Daarbij vervult de organisatie steeds meer een ondersteunende rol bij de primaire taakuitvoering van Defensie. Dat doet de DTO door het aanbieden en uitvoeren van integrale ICT-oplossingen ten behoeve van de bestuurlijke informatievoorziening (BIV) en – in toenemende mate – van de operationele informatievoorziening (OIV). De DTO beheert zo'n 40 000 werkplekken met de daarbij horende ICT-infrastructuur, componenten en honderden applicaties. Aanvullende dienstverlening bestaat uit: analyse, advisering, het onderhoud van hard- en software en de ontwikkeling van specifieke applicaties.

Buiten Defensie is veilige, betrouwbare ICT-dienstverlening natuurlijk ook van groot belang. De verbreding van DTO-activiteiten naar de zogenoemde «tweeden markt» past in het beleid van de regering: maak efficiënter gebruik van bronnen – zoals bedrijfsmiddelen, kennis en ervaring – die al bij de overheid voorhanden zijn. Deze aanpak kan de opdrachtgevers voordelen bieden. Dit blijkt onder meer uit DTO-projecten bij de ministeries van Justitie (IND-systeembeheer), Algemene Zaken (werkplekbeheer), Volksgezondheid, Welzijn en Sport (donorregistratie) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (C2000).

In 2002 kreeg de DTO de opdracht om in drie jaar tijd € 64 miljoen kostenreductie te realiseren. De verwachting is dat de DTO aan het einde van 2005 ruim boven de opgelegde taakstelling komt. Deze bezuinigingen komen indirect ten goede aan de klant. Door lagere tarieven en een efficiëntere dienstverlening hoeft er op andere defensieonderdelen minder te worden bezuinigd.

De baten-lastendienst DTO is separaat in deze begroting opgenomen.

Joint Communication Information Systems (CIS) Group (JCG)

De operationele ondersteuning van alle Communicatie- en InformatieSystemen (CIS) van alle krijgsmachtdelen, nu ondergebracht in het CIS ControlCenter (CISCC) te Stroe (Koninklijke landmacht), de Luchtmacht CIS Groep (LCG) te Soesterberg en de onderafdeling CIS van het Commando der Zeestrijdkrachten in Nederland (CZMNED) in het Marine Hoofdkwartier en Kustwachtcentrum (MHKC/CIS) te Den Helder (KM), worden samengevoegd tot één Joint CIS-Groep (JCG). Tevens wordt daarbij gevoegd de crypto-distributie vanuit het Materieel-logistiek Commando/IV&C/IVB.

De JCG dient aan het eind van 2005 volledig operationeel te zijn en levert daarmee de operationele IV-ondersteuning aan Defensie. De facto is JCG daarbij de technische ketenbeheerder voor de operationele informatievoorziening voor Defensie. Zij dient ervoor zorg te dragen dat op aangeven van de Defensiestaf en de Opco's operationele IV-ketens per missie worden ingericht, beheerd, in de lucht worden gehouden en aangepast aan veranderende omstandigheden, zodat de uitwisseling van operationele informatie steeds is gewaarborgd. Zij heeft daartoe de beschikking over de beheermiddelen, computers, netwerken en verbindingsmiddelen. De JCG wordt als nieuw eenheid ondergebracht in het CDC binnen de bedrijfsgroep Telematica.

Bedrijfsgroep Catering

Paresto levert cateringdiensten aan drie partijen. In de eerste plaats aan de eenheden van de krijgsmacht, ten tweede aan de (Navo-)bondgenoten op Nederlands grondgebied en ten slotte – in opdracht – aan klanten buiten Defensie. Voordat Paresto in 2004 haar werkzaamheden begon, verzorgden alle defensieonderdelen de catering in eigen beheer. Paresto levert als baten-lastendienst, door de marktconforme werkwijzen, voor Defensie een structurele besparing op van ten minste € 16,5 miljoen per jaar. In 2006 wordt Paresto opnieuw onder de loep genomen en vergeleken met branchegenoten in de markt. Tot die tijd zal worden getracht nog enkele doelmatigheidsslagen te maken.

De baten-lastendienst Paresto is separaat in deze begroting opgenomen.

Bedrijfsgroep Vastgoed

De bedrijfsgroep Vastgoed bestaat in 2005 uit de Dienst Gebouwen, Werken en Terreinen (DGW&T). DGW&T is een baten-lastendienst en maakt onderdeel uit van het Commando Dienstencentra. In het kader van de reorganisatie van het totale vastgoedveld binnen Defensie gaat de DGW&T in de loop van 2006 over in de Dienst Vastgoed Defensie (DVD).

De DVD is de vastgoedbeheerder van het ministerie van Defensie. De doelstelling is het vastgoed effectief en op maatschappelijk verantwoorde wijze in te richten en te beheren. De DVD geeft adviezen en treedt op als intermediair voor de waarborging van de ruimtelijke belangen van de klanten binnen Defensie. De DVD ondersteunt de klanten in hun verantwoordelijkheid voor de beschikbaarheid en bruikbaarheid van het vastgoed. De vervangingswaarde van het door de DVD beheerde vastgoed van Defensie bedraagt bijna € 16 miljard.

De DVD levert een compleet en samenhangend producten- en dienstenpakket. De producten en diensten zijn gegroepeerd in:

• Expertise en advies,

• Verwerving en afstoting en

• Veilig en gebruiksgereed vastgoed (instandhouding).

In de komende begrotingsjaren heeft de DVD een ambitieus programma om de grote reorganisaties van het ministerie van Defensie op vastgoedgebied te ondersteunen. De sluiting van grote complexen als Seedorf, Soesterberg, Twenthe en Ede en de daaraan gekoppelde verplaatsing van eenheden, leidt tot een grote stroom aan nieuwbouwprojecten die door de DVD in opdracht van de Defensiestaf worden gerealiseerd.

De baten-lastendienst DGW&T is separaat in deze begroting opgenomen.

Bedrijfsgroep Vervoer

De Defensie Verkeers- en Vervoersorganisatie (DVVO) levert verkeers-, vervoers- en postproducten. Wereldwijd en zo effectief en doelmatig als mogelijk is. De DVVO ondersteunt Defensie in de vredesbedrijfsvoering, bij crisisbeheersing en in vredesoperaties. De DVVO beschikt over brede en specialistische kennis van alle vervoersmodaliteiten, over de weg, door de lucht, over zee of met de trein.

Ook de Militaire Postorganisatie (MPO) maakt deel uit van de DVVO. De MPO en de DVVO werken al jaren nauw met elkaar samen. Hierdoor kan het productaanbod worden afgestemd op de wensen van de gehele defensieorganisatie.

Bedrijfsgroep Gezondheidszorg

Het Militair Geneeskundig Facilitair Bedrijf (MGFB) heeft een breed takenpakket. De organisatie levert medisch specialistisch personeel, voorziet in medisch specialistische zorg, verzorgt de geneeskundige opleidingen en verstrekt, bewaart, assembleert en onderhoud geneeskundige goederen.

In de meest algemene zin streeft het MGFB een 'maximale bijdrage aan de inzetbaarheid van militairen' na, door het bevorderen van de gezondheid en zonodig het genezen. Het MGFB draagt op een doelmatige manier bij aan de inzetbaarheid van militairen, binnen de richtlijnen van de bestuursstaf en de aanwijzingen van de Directie Militaire Gezondheidszorg. Hiervoor ondersteunt het MGFB met de bovenstaande activiteiten de zorgverlening die de operationele commando's leveren bij de inzet van operationele eenheden. Het MGFB ondersteunt rechtstreeks bij de inzet, tijdens de voorbereidingen hierop en in het geven van nazorg. Ten slotte vervult de organisatie een belangrijke rol in het bevorderen van de samenhang binnen de militaire gezondheidszorg en draagt zij in samenwerkingsverbanden bij aan de contacten met de civiele gezondheidszorg.

De klant komt in de toekomst nog centraler te staan, doordat het MGFB van productgericht werken overgaat op klantgericht werken. Om de operationele commando's nog beter te ondersteunen zijn zogenoemde 'liaisonofficieren' aangesteld die een brugfunctie vervullen tussen het MGFB en de operationele commando's.

De komende jaren wordt bekeken of het mogelijk is om te zorgen voor een concentratie van MGFB-bedrijven in Doorn, om verdere synergievoordelen te behalen en dus doelmatiger te functioneren.

Bedrijfsgroep Personeelsondersteuning

De belangrijke doelen voor 2006 zijn samenwerken, kennis delen en ook het delen van diverse middelen – 'shared services'. Deze vernieuwde aanpak moet leiden tot doelmatiger en effectiever werken. De verschillende bedrijven uit de bedrijfsgroep Personeelsondersteuning gaan transparanter aan de slag. Aan de hand van nieuwe methoden, zoals bijvoorbeeld tijdschrijven en onderzoeken naar klanttevredenheid, moet meer duidelijkheid ontstaan over welke inzet tot welke resultaten leidt. De soms bijzondere positie van de bedrijven wordt niet uit het oog verloren. Die insteek biedt meer zicht op afzonderlijke wensen en behoeftes. Dit kan de basis vormen voor een tijdige, juiste en herkenbare dienstverlening van de bedrijfsgroep als geheel.

Binnen de bedrijfsgroep opereren:

Instituut Keuring en Selectie (IKS)

Vanwege de zwaarte van het militaire beroep dienen kandidaten voor een baan eerst een selectie en keuring te doorlopen. Het IKS voert deze selectie en keuring uit. De selectie is de taak van de sectie Psychologisch Onderzoek (PO) en de keuring van de sectie Geneeskundig Onderzoek (GO). Het IKS zorgt ervoor dat de kandidaten een zodanig advies meekrijgen, op psychologisch en medisch gebied, dat de krijgsmachtdelen de juiste medewerkers kunnen selecteren uit het sollicitantenaanbod.

De sectie Geneeskundig Onderzoek voert het keuringsproces uit volgens de meest recente ISO-normen. Ten behoeve van de sectie Psychologisch Onderzoek is in 2004 aangevangen met de voorbereidingen van het certificeren volgens de ISO-normen. De verwachting is dat dit in 2006 zal plaatsvinden.

Het IKS werkt ook voor «nieuwe klanten». Via het project «Kansrijk» worden voor de politie en douane selecties en keuringen uitgevoerd. Voor de opvang van pieken in de keurings- en selectie aantallen zijn in 2005 afspraken gemaakt met externe bureaus. Deze afspraken worden in 2006 gecontinueerd.

In 2006 wordt het IKS opgesplitst in het Instituut Medische Keuringen (IMK) en het Instituut Psychologische Selectie (IPS).

Maatschappelijke Dienst Defensie

Militaire actie grijpt diep in op het leven van (oud-)militairen en hun familieleden. De Maatschappelijke Dienst Defensie (MDD) ondersteunt hen voorafgaand, tijdens en na operationele inzet. Ook staan de deuren van de MDD open voor álle medewerkers met vragen of problemen op het werk of in de thuissituatie. Daarnaast staat de MDD het lijnmanagement met raad en daad bij, in alle opzichten. Dat gebeurt in het bijzonder in het kader van de grote veranderingen die de defensieorganisatie doormaakt.

Defensie Bureau Buitenland

Behalve dat militairen in het kader van humanitaire of vredesmissies kunnen worden uitgezonden, kunnen ze ook in het buitenland worden geplaatst. Dat kan behoorlijk ingrijpend zijn. Goede voorlichting is daarom belangrijk. Het Defensie Bureau Buitenland (DBB) heeft op bijna elke vraag een antwoord en vormt het informatie- en aanspreekpunt voor defensiemedewerkers die in het buitenland worden geplaatst.

Juridische Zaken-Personeel/Vorderingen, Inhoudingen en Kortingen/Claims

Deze dienst is verantwoordelijk voor inhoudelijk en deskundig juridisch advies. Juridische Zaken-Personeel (JUZA-P) is onder andere verantwoordelijk voor het adviseren over de afhandeling van bezwaarschriften, het voeren van administratief rechtelijke procedures bij rechtbanken en de Centrale Raad van Beroep, het bemiddelen in 'mediation', het voorbereiden en adviseren over besluiten inzake letselschade en natuurlijk het geven van juridisch advies aan bestuursorganen van Defensie.

JUZA-P is samengevoegd met het bureau Vorderingen, Inhoudingen en Kortingen (VIK). Als een medewerker van Defensie ernstige schulden maakt, kan het voorkomen dat een deurwaarder beslag legt op een deel van het salaris. Het bureau VIK is dan wettelijk verplicht om een deel van het salaris in te houden en dit over te maken aan de deurwaarder.

Het bureau Claims verzorgt voor geheel Defensie de behandeling van schade, toegebracht aan derden en door derden binnen en, als gevolg van het Navo-status verdrag, buiten Nederland. Daarnaast is het bureau Claims belast met verhaal op grond van de Verhaalswet Ongevallen ambtenaren. Ter preventie van schade geeft het bureau Claims voorlichting aan defensiemedewerkers.

Personeelsvoorziening (PV)

Onderdeel van de herinrichting van het personele functiegebied (SAMSON-maatregel A02A) betreft de personeelsvoorzieningsfunctie. Volgens een inventarisatie kunnen besparingen worden gevonden door het samenvoegen van de personeelsvoorzieningsfuncties van de krijgsmachtdelen en het CDC, het herzien van het banenwinkelconcept bij het Commando landstrijdkrachten, het standaardiseren en het web-based maken van de bedrijfsvoering, het invoeren van een nieuwe, aan Peoplesoft te koppelen, wervings- en aanstellingsmodule, en, ten slotte, het sterk reduceren van de formatieve personeelssterkte. Thans wordt op basis van deze inventarisatie de herinrichting van de personeelsvoorzieningsfunctie opnieuw overwogen. Deze reorganisatie mag echter niet leiden tot verstoringen van de huidige wervingsinspanningen.

Diensten Geestelijke Verzorging (DGV)

De Diensten Geestelijke Verzorging ondersteunen het geestelijk welzijn van militairen en hun directe relaties, waar ook ter wereld. Ze bieden ruimte voor communicatie over werken en leven in de krijgsmacht tegen de achtergrond van een bepaalde geloofs- of levensovertuiging. De relatie van de geestelijk verzorgers met hun zendende instantie en de autonomie ten aanzien van de inhoud van het werk maakt de positie van de Diensten Geestelijke Verzorging binnen Defensie uitzonderlijk. De geestelijke begeleiding van groepen militairen en individuen, het vormingswerk en het houden van bezinningsbijeenkomsten en/of kerkdiensten dient zo passend mogelijk te worden verzorgd. Daarom streeft Defensie naar diversiteit in het aanbod van de diensten en geestelijke verzorgers (rooms-katholieke, protestantse, joodse, humanistische en hindoeïstische geestelijke verzorging). Er wordt naar gestreefd in 2006 twee imams aan te stellen als geestelijk verzorger voor personeelsleden van het moslimgeloof. De geestelijk verzorgers zijn geplaatst bij militaire eenheden en gaan mee op uitzending.

Gedragswetenschappen (GW)

Gedragswetenschappen heeft als doelstelling het ondersteunen en verbeteren van de defensieorganisatie door middel van praktijkgericht sociaal-wetenschappelijk onderzoek en advies. GW realiseert deze doelstelling door het uitvoeren van een divers aantal projecten. Bij het accepteren en uitvoeren van alle projecten gelden de uitgangspunten:

– waarde voor de klanten en gebruikers,

– doelmatigheid en

– het voldoen aan wetenschappelijke criteria.

Expertise- en Dienstencentrum Formatieadvies en Functiewaardering (E&DC FA/FuWa)

Het Expertise- en Dienstencentrum Formatieadvies en Functiewaardering is het centrum voor dienstverlening, ondersteuning en specialistische advisering op het gebied van formatieadvies en functiewaardering voor heel Defensie. Het E&DC FA/FuWa zal op hoofdlijnen dezelfde variëteit aan producten en diensten leveren als momenteel gebeurt door de verschillende organisatiedelen die in dit centrum opgaan. Het E&DC Fa/FuWa heeft de volgende taken en levert de volgende producten en diensten:

– het uitvoeren van functiewaarderings- en formatieonderzoeken en het opstellen van de functiewaarderings- en formatierapporten die hieruit voortvloeien;

– het adviseren over organisatie- (zogenoemde kleine O-taken), formatie- en functiewaarderingsvraagstukken;

– het adviseren met betrekking tot de implementatie van nieuwe formaties;

– het coördineren en begeleiden van incidenteel in te huren en ingehuurde functiewaarderings- en formatieonderzoek capaciteit;

– het behandelen van- en adviseren over bezwaren aangaande functiewaardering;

– het, binnen de kaders van het formatiebeleid, beschrijven, waarderen en ontwikkelen van standaardfuncties, functiestramienen en normfuncties;

– deskundigheidsontwikkeling op het gebied van formatieadvies en functiewaardering;

– het adviseren met betrekking tot het opzetten van orgaan- en functiebeschrijvingen.

Human Resource Management – Service Center (HRM-SC)

Sinds september 2004 is het project Oprichting Dienstencentrum Personeel (DC Pers) bezig met de voorbereidingen voor de oprichting van een Human Resource Management Servicecentrum (HRM-SC). Het project Oprichting DC Pers maakt onderdeel uit van SAMSON-maatregel A02A: Herinrichting Personele Functiegebied Defensie. Het Dienstencentrum personeel vormt samen met de Hoofddirectie Personeel, de P&O (personeel en organisatie)staven bij de defensieonderdelen en het decentrale P&O-advies het nieuwe personele functiegebied van Defensie. Het DC Pers wordt het centrale aanspreekpunt voor ondersteuning en specialistische advisering op personeelsgebied.

Een onderdeel van het DC Pers is HRM-SC. In het HRM-SC komen vrijwel alle, nu nog verspreide, ondersteunende en administratieve taken op het gebied van P&O te liggen. Het HRM-SC wordt gefaseerd opgericht. Richtpunt voor het operationeel gaan van de basisorganisatie van het HRM-SC is het laatste kwartaal van 2005. Hierop staat overigens sterke druk doordat de verwerving van de benodigde infrastructuur naar verwachting vertraagt. Het HRM-SC wordt vervolgens in de jaren daarna uitgebouwd.

Het HRM-SC zal bestaan uit de volgende onderdelen:

– het informatiecentrum, waar gebruikersvragen worden ontvangen en beantwoord;

– het deskundigheidscentrum, waar de meer ingewikkelde vragen en cases worden behandeld, en kennis op het gebied van P&O wordt geborgd en gedeeld;

– het ondersteuningscentrum, waar diverse ondersteunende P&O-taken worden uitgevoerd;

– de commandant en de staf.

Bedrijfsgroep Personeelszorg

Centraal Betaalkantoor Defensie (CBD)

In het Centraal Betaalkantoor Defensie zijn de uitvoering van het betalingsverkeer én de fiscale en douanetechnische zaken van 87 verschillende betaalpunten in één bedrijf samengebracht. Het CBD bestaat uit een staf, de Defensie Fiscale en Douane Eenheid (DFDE) en zes betaalkantoren. Deze zijn gevestigd in Den Haag, Den Helder, Emmen, Seedorf, Utrecht en Woensdrecht en verzorgen vrijwel alle betalingen, voor de aanschaf van paperclips tot tanks en vliegtuigen. Ook draagt het CBD zorg voor de bankrekeningen, creditcards en het geld dat in de uitzendgebieden nodig is om operaties uit te voeren. De Defensie Fiscale en Douane Eenheid geeft de defensieonderdelen advies op het gebied van alle fiscale en douanezaken.

Bureau Internationale Militaire Sport (BIMS)

Krijgsmacht en sport zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Topsporters krijgen bij de krijgsmacht de gelegenheid hun sportieve talenten te ontplooien. Het Bureau Internationale Militaire Sport (BIMS) coördineert de Nationale Militaire Kampioenschappen en organiseert en ondersteunt de Nederlandse deelname aan internationale militaire sportevenementen. Daarnaast organiseert het BIMS zelf ook een aantal internationale militaire sportevenementen, onder de vlag van de wereldsportorganisatie voor militairen, het Conseil International du Sport Militaire (CISM).

Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek (KTOMMB)

Het Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek heeft vier hoofdtaken. In de eerste plaats biedt het tehuis ouderenzorg aan inwonende oud-militairen. Voorts geeft het museum aan bezoekers een beeld van de Nederlandse militaire koloniale geschiedenis. Daarbij ligt de nadruk op het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger. In de derde plaats biedt Bronbeek ondersteuning aan de jaarlijkse herdenkingen op het Landgoed Bronbeek. Ten slotte worden, in het kader van het veteranenbeleid van Defensie, reünies en andere bijeenkomsten van veteranen ondersteund,. Hierbij werkt het KTOMMB samen met het reünie- en congrescentrum, De Kumpulan, dat gevestigd is op hetzelfde landgoed.

Audiovisuele Dienst Defensie (AVDD)

De Audiovisuele Dienst Defensie voert audiovisuele taken en activiteiten uit in zowel vredestijd als onder ernst- en oorlogsomstandigheden. Dit betreft de volgende activiteiten:

• het digitaal archiveren en beheren van (actuele) videobeelden en foto's en geluid,

• het faciliteren bij het dupliceren van audiovisueel materiaal,

• het maken van audiovisuele producties ten behoeve van (operationele) verslaglegging, in- en externe communicatie, werving en onderwijsinstructie,

• het maken van interactieve mediaproducties,

• het faciliteren bij mediatrainingen en het geven van cursussen «gebruik van foto- en videoapparatuur»,

• het inrichten van presentaties en leveren van mediaondersteuning bij evenementen,

• het leveren van grafische producties ten behoeve van mediaproducties en pre-press gereedmaken van drukwerk,

• het faciliteren bij internet/intranet,

• het adviseren over audiovisuele producten in de ruimste zijn van het woord, inclusief de verwerving en instandhouding van audiovisuele apparatuur.

Internationale functies

De internationale functies zijn administratief ondergebracht bij de Bedrijfsgroep Personeelszorg.

Een internationale functie is een functie bij een internationale staf of organisatie:

– quota functies, zijnde door Nederland geaccepteerde functies (vast deeluitmakend van de organisatie) met vullingsplicht voor onbepaalde tijd, verkregen na onderhandelingen daartoe met andere landen;

– non-quota functies, zijnde door Nederland geaccepteerde functies (vast deeluitmakend van de organisatie) met vullingsplicht voor bepaalde tijd, verkregen na een werving- en selectieproces met andere landen op basis van de kwaliteiten van de aangeboden functionarissen;

– Voluntary National Contributions. Dit zijn tijdelijke, bovenformatieve functies die niet in de vaste organisatie zijn opgenomen;

– Liaison functies en exchange-officieren op internationale staven en bij buitenlandse eenheden en opleidingsinstituten.

Functies die niet meegeteld worden als internationale functie zijn militaire attachés en hun ondersteuning, personeel binnen operationele eenheden (bijvoorbeeld de mariniers op de Antillen en Aruba), tijdelijke functies zoals die in het kader van het EU-voorzitterschap 2004 en functies in het kader van vredes- en humanitaire missies.

Bedrijfsgroep Hogere Opleidingen

In 2005 worden de verschillende officierenopleidingen, de Koninklijke Militaire Academie (KMA), het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM) en het Instituut Defensie Leergangen (IDL), samengevoegd in de Nederlandse Defensie Academie (NDA).

De NDA zal officieren en aspirant-officieren vaktechnisch voorbereiden op de reeks van functies die zij na hun opleiding zullen uitvoeren. Daarnaast behoort tot het curriculum de ontwikkeling van competenties die van belang zijn voor het functioneren van officieren in het algemeen, rekening houdend met het niveau van leiderschap waarvoor wordt opgeleid (uitvoerend, midden-, hoger en topmanagement). De NDA zal zich tevens ontwikkelen tot een militair wetenschappelijk onderzoekscentrum voor Defensie. Om dat te realiseren wordt de onderwijs- en onderzoekscapaciteit samengevoegd in de Faculteit Militaire Wetenschappen.

Daarnaast is het Nederlands Instituut Militaire Historie (NIMH) ondergebracht bij de NDA. Het NIMH voorziet de defensieorganisatie van kennis en advies over vraagstukken van militair-historische aard of met militair-historische aspecten. Het NIMH verzorgt wetenschappelijk verantwoorde kennis en draagt bij aan de instandhouding en bevordering van het militair-historisch bewustzijn binnen en buiten de krijgsmacht. Het NIMH verricht fundamenteel wetenschappelijk militair-historisch onderzoek, zowel ter ondersteuning van de (beleids)adviserende als publieksinformerende taak.

Inmiddels zijn samenwerkingsverbanden aangegaan met civiele instanties. Zo worden delen van opleidingen verzorgd door universiteiten. Een groot deel van de Genie-opleiding vindt bij de Universiteit van Twenthe plaats.

Attachés

Momenteel ontvangen ongeveer 96 defensiemedewerkers een vergoeding volgens het Dienst Buitenlandse Zaken Voorzieningenstelsel (DBZV). Deze medewerkers zijn werkzaam op negenentwintig Nederlandse vertegenwoordigingen in het buitenland. De administratieve verantwoording vindt plaats op dit beleidsartikel.

Prestatiegegevens

Zoals in de vorige begroting werd aangekondigd zal de nieuwe organisatiestructuur ook leiden tot een nieuwe wijze van besturing waarmee de dienstverlening aan afnemende diensten op een adequate manier bewaakt en beoordeeld kan worden. Om die reden zijn de tot nu toe opgenomen gegevens die meer het karakter hadden van een producten- en dienstencatalogus niet meer opgenomen. Voor de interne beheersing zijn die minder van belang. Zoals in de doelstelling al werd aangegeven ligt de prioriteit bij de kernwaarden klantgerichtheid en kostenbewustzijn.

Sturing zal plaatsvinden op een viertal resultaatgebieden te weten:

• klanten,

• financiële eindresultaten,

• operationele eindresultaten,

• medewerkers.

In deze begroting wordt gestart met het, in eerste instantie voor twee bedrijfsgroepen, via prestatie-indicatoren inzicht geven in een tweetal kritische succesfactoren (KSF) per resultaatgebied. In de ontwerpbegroting 2007 zal uitbreiding plaatsvinden naar alle bedrijfsgroepen en zal daar waar dit de inzichtelijkheid vergroot, tevens het aantal prestatie-indicatoren per resultaatgebied worden uitgebreid.

¹ Vooralsnog is alleen de kwantitatieve vulling aangegeven.

Investeringen

De investeringen bij het CDC bestaan met ingang van deze begroting uit twee grote onderdelen: de centraal geraamde uitgaven voor defensiebrede infrastructuurprojecten en de defensiebrede IV-investeringen. In onderstaande tabellen zijn deze weergegeven.

Grote infrastructuurprojecten

Toelichting

Nieuwbouw Schiphol

Slechts een deel van de investeringsuitgave komt direct ten laste van dit beleidsartikel. In overleg met het ministerie van Financiën zal, ten behoeve van de financiering van de feitelijke bouwactiviteiten van dit nieuwbouwproject, in totaal € 99,1 miljoen gefaseerd worden ondergebracht op de balans van de uitvoerder, de baten-lastendienst DGW&T.

Herbelegging infrastructuur Vliegbases Soesterberg en Gilze Rijen

Slechts een deel van de investeringsuitgaven komt direct ten laste van dit beleidsartikel. In overleg met het ministerie van Financiën zal, ten behoeve van de financiering van de feitelijke bouwactiviteiten van dit nieuwbouwproject, in totaal € 145,5 miljoen gefaseerd worden ondergebracht op de balans van de uitvoerder, de baten-lastendienst DGW&T.

Toelichting

Hoger Onderhoud Woensdrecht (WDR)

Het project Hoger Onderhoud Woensdrecht betreft een rationalisatie van de onderhoudsactiviteiten. Een doelmatigere werkwijze en reductie van het functiebestand is daarbij het oogmerk. Dit wordt bereikt door de verplaatsing van het Centrum voor Technologie en Missieondersteuning (CTM) Dongen en de Logistieke Divisie Rhenen naar het Logistiek Centrum Woensdrecht (LCW; voorheen Logistiek Centrum KLu). De infrastructuur op het LCW dient hiervoor te worden aangepast. In 2005 wordt een A-brief ter zake aangeboden. Slechts een deel van de investeringsuitgave komt direct ten laste van dit beleidsartikel, voor het overgrote deel vindt indirecte betaling plaats op basis van een financieringsconstructie met het ministerie van Financiën.

Nieuwbouw Opleidingscentrum Koninklijke marechaussee (OCKMAR)

De behoefte aan initiële, loopbaan- en functieopleidingen voor het Commando Koninklijke marechaussee is de laatste jaren sterk toegenomen als gevolg van de intensivering en uitbreiding van taken. De huidige huisvesting te Apeldoorn is te klein geworden en verouderd. In de voorbereidingsfase sinds 2000 hebben zich enkele opeenvolgende wijzigingen voorgedaan met gevolgen voor de locatiekeuze en het realisatiemoment. De Tweede Kamer is omtrent deze wijzigingen geïnformeerd (29 800 X, nr 77). Een DMP A-brief ter zake wordt naar verwachting nog in 2005 aan de Tweede Kamer aangeboden. Slechts een deel van de investeringsuitgaven komt direct ten laste van dit beleidsartikel, voor het overgrote deel vindt indirecte betaling plaats op basis van een financieringsconstructie met het ministerie van Financiën.

Infrastructuur verhuizing Instituut Defensieleergangen (IDL) naar Breda

Met het project «Infrastructuur verhuizing Instituut Defensieleergangen naar Breda» wordt een samenvoeging van twee van drie delen van de Faculteit Militaire Wetenschappen bereikt waarmee niet alleen de integratie van de Hogere Defensie Opleidingen wordt bevorderd, maar ook leidt tot een effectiever gebruik van het docentencorps en de benodigde infrastructurele en facilitaire voorzieningen. Een DMP A-brief ter zake wordt naar verwachting nog in 2005 aan de Tweede Kamer aangeboden.

IV-investeringen

De IV-investeringen zijn gericht op defensiebrede standaarden. Het project MULAN betreft de ontwikkeling van een basisvoorziening van een standaard werkplek. Deze werkplek zal geschikt zijn om er betrouwbaar en veilig mee te communiceren. Documentaire Informatievoorziening (DIV)-Online zal voorzieningen koppelen aan de standaard-ICT op basis waarvan de elektronische archivering beheerst kan worden ingevuld. In 2006 zal de defensiebrede uitrol van de MULAN-werkplek aanvangen. De voorzieningen voor de veilige en betrouwbare communicatie in MULAN – waaronder de digitale handtekening – zullen vanaf 2006 beschikbaar komen. DIV-Online zal volgend op de MULAN-uitrol worden geïmplementeerd. Voorbereidingen daartoe zijn reeds geïnitieerd.

De personele processen worden in fasen, de projecten P&O 2000+ (fase 1) en de Herinrichting Personele Functiegebied Defensie (fase 2), op defensiebrede leest geschoeid en gestandaardiseerd ondersteund met informatievoorziening. Fase 1, waarin de basisadministratie van het personele domein centraal staat, zal per 2006 zijn afgerond. Hierna kan fase 2 aanvangen.

Op basis van het gekozen standaard ERP-softwarepakket ten behoeve van geïntegreerde IV (SAP), worden de materieellogistieke en financiële processen defensiebreed gestandaardiseerd. Dit wordt gedaan door het project SPEER (Strategic Process and Enterprice Resource Planning Enabled Reengeneering). Via vier plateaus worden processen ontworpen, ERP-bouwstenen gebouwd en huidige systemen aangepast. De combinatie van ERP-bouwstenen en aangepaste systemen (Legacy ERP) vormen gezamenlijk een zogenoemde «kernel». Zo'n kernel wordt tenslotte geïmplementeerd. Per 2006 zijn de processen ten behoeve van het eerste plateau ontworpen, is gestart met ontwikkeling van de eerste versie van de kernel en zijn migratiepartijen gecontracteerd. In 2006 wordt deze kernel gerealiseerd, wordt de migratie (i.c. zowel de organisatieverandering als de verandering in de informatievoorziening) voor plateau 1 voorbereid en worden de beschreven processen voor plateau 2 ontworpen. Achtereenvolgens betekent dit:

– het opleveren van de eerste SAP-bouwstenen, gericht op de ondersteuning van de in het plateau 1 genoemde processen;

– het opleveren van benodigde aanpassingen in de bestaande kernsystemen om tezamen met de nieuwe SAP-bouwstenen een werkend geheel te behouden;

– het opzetten en uitvoeren van integrale testen op zowel deze SAP-bouwstenen als de aangepaste bestaande systemen;

– het opzetten en (laten) geven van benodigde opleidingen;

– het opzetten en operationaliseren van het beheer van de kernel;

– het begeleiden bij (de voorbereiding op) de organisatieverandering (onder andere het feitelijk doorlopen van het reorganisatietraject, communicatie en aanpassen lokale bedrijfsvoering inclusief AO/IC en werkinstructies);

– het begeleiden bij (de voorbereiding op) de ICT verandering (onder andere aansluiting op de lokaal beschikbare ICT aanpassen, conversie van data, inrichten van rollen en autorisaties in systeem, opzetten en beheer opleidingsomgeving);

– de regie over het geheel.

Eind 2006 wordt begonnen met het beheer van de eerste versie van de kernel, met de implementatie van plateau 1 en de bouw van de tweede versie van de kernel. Deze tweede versie van de kernel (alsmede elke volgende versie ervan) beoogt het geïntegreerde geheel aan functionaliteit te kunnen leveren, opgebouwd uit het samenstel van tot dan toe opgeleverde SAP-bouwstenen en de tot dan toe aangepaste bestaande systemen.

IV-exploitatie

De budgetten ten behoeve van de IV-exploitatie bestaan uit twee componenten. Eén component betreft het bieden van bestaande functionaliteit aan de eindgebruiker. De andere component wordt gebruikt voor aanpassing van deze bestaande functionaliteit, om deze zo goed mogelijk passend te maken op de bedrijfsvoering.

De belangrijkste component van de IV-exploitatie – gedefinieerd in financiële termen – betreft de door de defensieonderdelen af te nemen werkplekdienst. Qua functionaliteit en tariefstelling is hier sprake van een verregaande defensiebrede standaardisatie.

• bedragen x € 1 000

• budget neemt in de tijd af vanwege afnemende aantallen én dalend tarief

• onderlinge verschuivingen (onder meer naar DMO) te verwachten door reorganisatie

• bedragen x € 1 000

• budget te ontvlechten, enerzijds naar regel CDC (niet door defensie-onderdeel te beïnvloeden), anderzijds naar IV-investeringsartikel (ten behoeve van wijziging functionaliteit); alleen budget ten behoeve van door defensie-onderdeel te beïnvloeden IV-exploitatie (op basis van stuurbare kwantitatieve afname) blijft bij de respectievelijke defensie-onderdelen

• onderlinge verschuivingen (onder meer naar DMO) te verwachten door reorganisatie

Ontvangsten

Het CDC heeft ontvangsten van ziektekostenverzekeraars vanwege door het Centraal Militair Hospitaal en het Militair Revalidatiecentrum verleende geneeskundige verzorging, voor de verhuur van spoorwagons door de bedrijfsgroep Vervoer, de verhuur van faciliteiten door het Instituut Defensie Leergangen en door bijdragen van bewoners en voor museumbezoek (KTOMMB) bij de bedrijfsgroep Personeelszorg. De ontvangsten bedragen in 2006 € 27,7 miljoen.

Indien de ontvangsten het gevolg zijn van het in rekening brengen van gemaakte kosten voor het verlenen van diensten of goederen aan andere defensieonderdelen of baten-lastendiensten van Defensie, dan worden additionele uitgaven gehanteerd.

Als de ontvangsten het gevolg zijn van het in rekening brengen van gemaakte kosten voor het verlenen van diensten en goederen aan andere ministeries of derden, dan worden integrale kosten, respectievelijk marktconforme prijzen gehanteerd.

2.3 De niet-beleidsartikelen

Niet-beleidsartikel 70 Geheime uitgaven

Grondslag van het artikel

Overeenkomstig artikel 6 van de Comptabiliteitswet 2001 en de regeling Rijksbegrotingsvoorschriften, is dit artikel bij het ministerie van Defensie aangewezen als het artikel waarop de geheime uitgaven worden verantwoord.

Budgettaire gevolgen

De geheime uitgaven worden jaarlijks door de president van de Algemene Rekenkamer gecontroleerd. De beschikbare financiële middelen zijn opgenomen in de volgende tabel.

Niet-beleidsartikel 80 Nominaal en onvoorzien

Grondslag van het artikel

In dit artikel worden de door het ministerie van Financiën toegekende bedragen ondergebracht van zowel de loonbijstelling en de incidentele looncomponent, als voor de prijsbijstelling en voor nieuwe mutaties. Vervolgens zullen deze bedragen over de (niet-)beleidsartikelen worden verdeeld.

De budgettaire gevolgen

De bedragen die in de komende begrotingsjaren ter beschikking staan voor bovenstaande doelstellingen, zijn in de tabel hieronder opgenomen.

Toelichting op de geraamde bedragen

Loonbijstelling

Dit betreft vooral het restant van de nog te verdelen loonbijstellingsbedragen. De verdeling van deze gelden is mede afhankelijk van het later in 2005 af te sluiten arbeidsvoorwaardencontract en de mogelijke gevolgen voor de ontslagregelingen van het defensiepersoneel naar aanleiding van het kabinetsbesluit over het prepensioen.

Prijsbijstelling

Voor 2006 en verdere jaren zijn diverse mutaties geboekt die op dit artikel tijdelijk centraal worden gestald. Het betreft onder meer de salderingen die voortvloeien uit de verwerking van de migratieplannen – de weerslag van het reorganisatietraject naar het nieuwe evenwicht tussen taken en middelen in termen van personeel.

Niet-beleidsartikel 90 Algemeen

Grondslag van het artikel

In dit artikel worden de apparaatsuitgaven geraamd voor de Bestuursstaf en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD). Daarnaast worden de programmauitgaven geraamd van niet nader toe te delen departementsbrede uitgaven, die worden beheerd door de Bestuursstaf.

Budgettaire gevolgen

De raming van de financiële middelen voor de komende begrotingsjaren is in de onderstaande tabel opgenomen.