A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikel 1 (uitgaven/verplichtingen en ontvangsten)
De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en dus ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om de begrotingsstaat van het gemeentefonds voor het jaar 2007 te wijzigen.
Het in die begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikel wordt in onderdeel B van deze memorie toegelicht.
Wetsartikel 3 (verplichtingenbedrag als bedoeld in artikel 5, eerste lid, van de Fvw)
Als gevolg van artikel 5, eerste lid van de Financiële-verhoudingswet (Fvw) juncto artikel 6, vierde lid van de Invoeringswet Financiële-verhoudingswet (IFvw), hebben de gemeenten gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering c.a. en de aanvullende uitkeringen is opgenomen.
De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
A. Th. B. Bijleveld-Schouten
De minister van Financiën,
W. J. Bos
Onderdeel uitgaven, verplichtingen en ontvangsten
In onderstaande tabel wordt een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het uitgavenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de tweede suppletore begroting 2007 is het uitgavenbedrag van het gemeentefonds met € 45 018 000 gedaald. De in de tabel weergegeven mutaties worden onder de tabel nader verklaard.
Tabel 1: Totstandkoming uitgavenbedrag gemeentefonds (x € 1 000)
| Stand uitgavenbedrag vastgestelde begroting 2007 | 14 704 132 | ||
| Stand uitgavenbedrag 1e suppletore begroting 2007 | 15 016 085 | ||
| Stand uitgavenbedrag 2e suppletore begroting 2007 | 15 139 212 | ||
| Voorgestelde mutaties bij slotwet 2007 | |||
| 1a. | Correctie BTW-compensatie waterwegen algemene uitkering | – 11 129 | |
| 1b. | Correctie BTW-compensatie waterwegen integratie-uitkering | 11 129 | |
| 2. | Realisatie kosten Financiële-verhoudingswet | – 1 846 | |
| 3. | Realisatiekosten Waarderingskamer | – 39 | |
| 4. | Wijziging betalingsverloop algemene uitkeringen 2007 | – 43 206 | |
| 5a. | Correctie «Arbeidsvoorwaarden lokaal bestuur» apparaat | – 1 500 | |
| 5b. | Correctie «Arbeidsvoorwaarden lokaal bestuur» Algemene uitkering | 1 500 | |
| 6. | Wachtgelden gemeentelijke herindeling van H VII | 73 | |
| Totaal mutaties bij slotwet: | – 45 018 | ||
| Stand uitgavenbedrag slotwet begroting 2007 | 15 094 194 | ||
| Waarvan uitgavenbedrag kosten Financiële-verhoudingswet | 1 245 | ||
| Waarvan uitgavenbedrag Kosten Waarderingskamer | 1 119 | ||
| Waarvan uitgavenbedrag Budget A+O-fonds | 5 218 | ||
| Waarvan uitgavenbedrag algemene uitkeringen c.a. | 13 570 449 | ||
| Waarvan uitgavenbedrag integratie-uitkeringen | 1 516 164 | ||
De verlaging van het uitgavenbedrag is het saldo van een aantal mutaties:
1. Correctie BTW-compensatie Waterschapswegen
In de ontwerpbegroting is ten onrechte een bedrag toegevoegd aan de Algemene uitkeringen, voor BTW-compensatie Waterschapswegen van € 11 129 487. Dit bedrag dient te worden geboekt op de post Integratie-uitkeringen. Het verplichtingen- en uitgaven bedrag van de algemene uitkering zal met € 11 129 487 worden verlaagd en het verplichtingen- en uitgaven bedrag van de integratie-uitkering zal met € 11 129 487 worden verhoogd.
2. Realisatiekosten Financiële-verhoudingswet
Het gerealiseerde bedrag komt door de slotwetmutatie € 1 846 410 lager uit dan na de stand 1ste suppletore 2007 werd geraamd. Dit komt doordat niet alle onderzoeken die voor 2007 gepland waren, daadwerkelijk in 2007 zijn uitgevoerd. De realisatie voor de post kosten Financiële-verhoudingswet komt hiermee op € 1 244 590. Een gedeelte zal alsnog in 2008 tot besteding komen. Daarom zullen de uitgaven «kosten Financiële verhoudingswet» bij Voorjaarsnota 2008 met een maximum bedrag van € 1 000 000 opwaarts worden bijgesteld, conform de bestaande afspraken hierover met het ministerie van Financiën. Deze mutatie bij Voorjaarsnota 2008 heeft dus nog betrekking op een onderuitputting van het begrotingsjaar 2007. Het verplichtingen- en uitgaven bedrag voor artikel 1.1.1 zal met € 1 846 410 worden verlaagd.
3. Realisatiekosten Waarderingskamer
Het gerealiseerde bedrag komt door de slotwetmutatie € 39 000 lager uit dan na de stand 1ste suppletore 2007 werd geraamd. De realisatie kosten komen op € 1 119 000, overeenkomstig het bedrag opgenomen in de begroting voor het jaar 2007 van de Waarderingskamer. Conform bestaande afspraken komt dit geld in 2008 beschikbaar voor de algemene uitkering.
4. Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2007
Bij Voorlopige Rekening is vastgesteld hoe de in 2007 gerealiseerde uitbetalingen aan de gemeenten zich verhouden tot het bedrag dat bij de 2e suppletore begroting 2007 voor de uitbetalingen is geraamd. Daarbij is gebleken dat er lagere uitbetalingen zijn gedaan dan bij Najaarsnota 2007 werden verwacht. Het gaat hierbij om een verschil van € 43 206 000 (negatief). Onderdeel van dit bedrag is een kasoverloop voor de «Arbeidsvoorwaarden lokaal bestuur» van € 1 500 000, dit bedrag is in 2007 niet tot betaling gekomen. Verder als onderdeel een bedrag van € 72 622 «wachtgelden gemeentelijke herindeling». De uitgaven 2007 worden neerwaarts bijgesteld. Het onderdeel wijziging betalingsverloop zal bij Voorjaarsnota 2008 met de afzondelijke bedragen van € 41 633 000, € 1 500 000 en € 73 000 opwaarts worden bijgesteld. Deze mutaties in de uitgaven bij voorjaarsnota 2008 hebben dus nog betrekking op een tweetal nabetalingen van het begrotingsjaar 2007 en een overschot van 2007 op de BZK-begroting toegevoegd aan het gemeentefonds.
5. Correctie «Arbeidsvoorwaarden lokaal bestuur»
Het betreft hier een technische correctie. Een bedrag van € 1 500 000 was geraamd als Kosten Financiele-verhoudingswet terwijl dit als algemene uitkering moest worden geboekt.
6. Wachtgelden gemeentelijke herindeling
Zie voor een nadere toelichting hierboven bij punt 4 en in de toelichting op de verplichtingen tabel 2 bij punt 6.
In de volgende tabel wordt ter toelichting een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het verplichtingenbedrag van het gemeentefonds, zoals opgenomen. Ten opzichte van de 2de suppletore begroting 2007 is het verplichtingenbedrag met € 210 549 000 verlaagd. De in de tabel weergegeven mutaties worden onder de tabel nader verklaard.
Tabel 2: Totstandkoming verplichtingenbedrag gemeentefonds (x € 1 000)
| Stand verplichtingenbedrag vastgestelde begroting 2007 | 14 912 871 | ||
| Stand verplichtingenbedrag 1e suppletore begroting 2007 | 15 099 161 | ||
| Stand verplichtingenbedrag 2e suppletore begroting 2007 | 15 222 288 | ||
| Voorgestelde mutaties bij slotwet 2007 | |||
| 1. | Verwerking nacalculatie accressen 2007 | – 208 739 | |
| 2a. | Correctie BTW-compensatiefonds waterwegen Algemene uitkering | – 11 129 | |
| 2b. | Correctie BTW-compensatiefonds waterwegen Integratie-uitkering | 11 129 | |
| 3a. | Correctie «Arbeidsvoorwaarden lokaal bestuur» apparaat | – 1 500 | |
| 3b. | Correctie «Arbeidsvoorwaarden lokaal bestuur» Algemene uitkering | 1 500 | |
| 4. | Realisatie kosten Financiële-verhoudingswet | – 1 844 | |
| 5. | Realisatiekosten Waarderingskamer | – 39 | |
| 6. | Wachtgelden gemeentelijke herindeling | 73 | |
| Totaal mutaties bij slotwet: | – 210 549 | ||
| Stand verplichtingenbedrag slotwet begroting 2007 | 15 011 739 | ||
| Waarvan verplichtingenbedrag kosten Financiële-verhoudingswet | 1 247 | ||
| Waarvan verplichtingenbedrag Kosten Waarderingskamer | 1 119 | ||
| Waarvan verplichtingenbedrag Budget A+O-fonds | 5 218 | ||
| Waarvan verplichtingenbedrag algemene uitkeringen c.a. | 13 487 991 | ||
| Waarvan verplichtingenbedrag integratie-uitkeringen | 1 516 164 | ||
De verlaging van het verplichtingenbedrag is het gevolg van:
1. Verwerking nacalculatie accressen.
De verlaging van het verplichtingenbedrag is het gevolg van de nacalculatie van het accres 2007. Op grond van de uitkomst van de netto gecorrigeerde Rijksuitgaven bij Voorlopige Rekening 2007 is het definitieve accres berekend en wordt met € 248 505 000 lager vastgesteld. Deze verlaging wordt bewerkstelligd door over 2007 de omvang van de behoedzaamheidsreserve ( € 208 739 000) op de verplichtingen in mindering te brengen, en in 2008 het restant van € 39 766 000 te verrekenen bij voorjaarsnota als kas = verplichtingen. Dit heeft tot gevolg dat in 2008 een bedrag van € 39 766 000 (€ 208 739 000 – € 248 505 000) zal worden ingehouden in verband met de bovengenoemde nacalculatie van het accres 2007.
2. Correctie «Knelpunten BTW-compensatiefonds»
Het betreft hier een technische correctie. Een bedrag van € 11 129 487 was geraamd als algemene uitkering terwijl dit als integratie-uitkering moest worden geboekt.
3. Correctie «Arbeidsvoorwaarden lokaal bestuur»
Het betreft hier een technische correctie. Een bedrag van € 1 500 000 was geraamd op de post kosten uitvoering Financiële verhouding terwijl dit als algemene uitkering moest worden geboekt. Opgemerkt dient worden dat dit bedrag in 2007 wel is verplicht maar niet tot uitbetaling is gekomen, dit zal in 2008 geschieden. Daardoor wordt in de VJN 2008 het uitgaven bedrag van de algemene uitkering met € 1 500 000 verhoogd.
4. Realisatiekosten Financiële verhoudingswet
De verplichtingen, na de correctie «Arbeidsvoorwaarden lokaal bestuur», van het onderdeel kosten Financiële-verhoudingswet worden verlaagd met € 1 844 095. Daarmee komt het verplichtingenbedrag op € 1 246 905. Deze verlaging vloeit voort uit het feit dat niet alle onderzoeken die voor 2007 gepland waren, daadwerkelijk in 2007 zijn uitgevoerd. Een gedeelte zal alsnog in 2008 tot uitvoering komen. In dit verband zal een bedrag van € 1 000 000 bij Voorjaarsnota 2008 nog leiden tot een aanpassing van het verplichtingenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet. Deze mutatie bij Voorjaarsnota 2008 heeft dus nog betrekking op een onderuitputting van het begrotingsjaar 2007.
5. Realisatiekosten Waarderingskamer
Het verplichtingen bedrag komt door de slotwetmutatie € 39 000 lager uit dan werd geraamd. De realisatie kosten komen op € 1 119 000, in overeenstemming met het bedrag opgenomen in de begroting voor het jaar 2007 van de Waarderingskamer. Conform bestaande afspraken komt dit geld in 2008 beschikbaar voor de algemene uitkering.
6. Wachtgelden gemeentelijke herindeling
Op de BZK-begroting zijn middelen uitgetrokken om de wachtgelden te betalen van ambtenaren die zijn ontslagen vanwege een gemeentelijke herindeling die heeft plaatsgevonden vóór 1988. Voor zover de realisatiecijfers lager zijn dan het bedrag dat op de BZK-begroting is uitgetrokken, vloeit het overschot vanuit de BZK-begroting toe aan het gemeentefonds. Indien de realisatiecijfers hoger zijn, geldt het omgekeerde.
Deze interactie tussen de BZK-begroting en het gemeentefonds is lang geleden (1988) afgesproken.
Voor 2007 is sprake van een overschot op de BZK-begroting van € 72 622. Conform de oude afspraak wordt dit overschot toegevoegd aan het gemeentefonds. Deze mutatie tussen beide begrotingen wordt nu geregeld via de Slotwet gemeentefonds 2007 en via de Slotwet BZK-begroting 2007.
Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de inkomsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de tweede suppletore begroting voor 2007 worden de ontvangsten met € 45 018 000 verlaagd.