A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2009 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat van Koninkrijksrelaties;

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

INHOUDSOPGAVE blz.

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. Leeswijzer

Deze 1e suppletore begroting geeft een geactualiseerd beeld van de uitvoering van de begroting 2009 en van enkele nieuwe beleidsplannen die het kabinet in het lopende jaar nog wil uitvoeren. In de begrotingstoelichting worden de majeure beleidsmatig relevante mutaties in de overzichtstabel gepresenteerd en toegelicht. In de tabel budgettaire gevolgen van beleid worden alle mutaties opgenomen, zowel beleidsmatige als technische.

De stand van de 1e suppletore begroting (Voorjaarsnotastand) wordt opgebouwd door middel van de mutaties vanaf de stand van de ontwerpbegroting 2009. De meerjarige doorwerking van de mutaties in de Voorjaarsnota worden opgenomen in de ontwerpbegroting 2009.

2. Het beleid

2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties

Toelichtingen

1. Schuldsanering schuldtitels

Eind 2008 heeft het College Financieel Toezicht de begroting 2009 van het Land Nederlandse Antillen goedgekeurd. Voorts is een aantal goedkeurende accountantsverklaringen ontvangen over de rente- en aflossingsverplichtingen van het Land op haar schuldtitels over het eerste kwartaal 2009. Hiermee is voldaan aan alle afspraken om te kunnen starten met de schuldsanering. Met ingang van januari 2009 is dan ook gestart met sanering van de schuldtitels van het Land Nederlandse Antillen. In de ontwerpbegroting 2009 is hiervoor een bedrag ad. € 140 mln. voor sanering schuldtitels van het Land NA en Curaçao opgenomen. Onlangs heeft het College Financieel Toezicht ook de begroting 2009 van Curaçao goedgekeurd. Na ontvangst van de goedkeurende accountantsverklaringen zal dan ook worden gestart met de sanering van de schuldtitels van Curaçao. Op basis van berekeningen van het Agentschap is er voor 2009 aanvullend op de € 140 mln. nog € 133 mln. nodig en voor 2010 € 136 mln. Dit aanvullende bedrag wordt gefinancierd uit generale middelen.

2. Lopende inschrijving

Krachtens artikel 16 van de AMvRB tijdelijk financieel toezicht Nederlandse Antillen, Curaçao en Sint Maarten heeft Nederland een lopende inschrijving op alle nieuwe geldleningen die de entiteiten aan willen gaan binnen de afgesproken rentelastnorm. Doordat pas per 1 april 2009 met de schuldsanering voor Curaçao is begonnen, moesten eerder vervallende aflossingen en rentebetalingen worden geherfinancierd. Om de uitgaven voor de lopende inschrijving te kunnen financieren is een budget benodigd van € 100 mln.

2.2 De beleidsartikelen

1. Waarborgfunctie

Budgettaire gevolgen van beleid

1.1.a. Overboeking naar Justitie: Uitvoering project Justitiële Informatie Dienst (JustID).

Dit project draagt er zorg voor dat gerechtelijke ambtenaren op Aruba en de Nederlandse Antillen in staat zijn het Justitiële Documentatie Systeem (JDS) te kunnen raadplegen. Ook worden archieven geschoond en gedigitaliseerd en vindt er een conversie plaats van historische gegevens.

2. Bevorderen autonomie Koninkrijkspartners

Budgettaire gevolgen van beleid

2.1.a. Overheveling programmaorganisatie transitieproces (2.2.g.)

2.1.b. Overheveling apparaatsbudget voor het Regionaal Service Centrum (RSC) (2.2.h.)

2.1.c. Overheveling budget commissaris Bonaire, Sint Eustatius en Saba (BES) (2.2.i.)

2.2.a. Schuldsanering Aruba

De niet bestede en gereserveerde middelen over de periode t/m 2005, voor schuldsanering Aruba uit de zogeheten Aruba-deal worden conform de afspraken toegevoegd aan de begroting 2009. Deze middelen zijn bestemd voor het programma Rechtshandhaving Aruba.

2.2.b. SEI middelen EJM

Niet alle middelen in het kader van het Sociaal Economisch Initiatieven (SEI) zijn in 2008 tot besteding gekomen. In 2009 wordt een deel van deze uitgaven alsnog gedaan. De SEI’s zijn gericht op een structurele aanpak van sociaaleconomische problemen.

2.2.c. Middelen HIV

Uitgaven ter dekking van overlopende uitgaven in het kader van de samenwerking met de Nederlandse Antillen. Het betreft toezeggingen in het kader van het Programma Veiligheid Nederlandse Antillen (PVNA), Antilliaanse Medefinancierings Organisatie (AMFO), Stichting Ontwikkeling Nederlandse Antillen (SONA) en diverse losse projecten aangaande de rechtshandhaving.

2.2.d. Studiefinancieringsmiddelen Nederlandse Antillen

De middelen voor studiefinanciering voor de Nederlandse Antillen en Aruba worden structureel overgeboekt naar OCW. Deze middelen worden vanaf 2009 door OCW ingezet op de betrokken eilanden. Deze overboeking staat in het licht van de verschuiving van de verantwoordelijkheden aangaande de BES-eilanden richting de departementen.

2.2.e. Studiefinancieringsregeling Nederlandse Antillen

Het BES-deel van het voor een studiefinancieringsregeling van de Nederlandse Antillen beschikbare budget wordt overgeboekt naar OCW.

2.2.f . OJSP middelen BES

De Onderwijs- en Jongerensamenwerkingsmiddelen (OJSP), voor zover die betrekking hebben op de BES-eilanden, worden voor 2009 en 2010 overgeboekt naar OCW. De middelen worden ingezet ten behoeve van een inhaalprogramma gericht op verbetering van de beheersing van kernvaardigheden op het gebied van Nederlandse taal en rekenen. Daarnaast vindt een onderwijs- en schoolverbetering plaats op het gebied van leerstof, professionalisering leraren en ontwikkeling toetsing en examinering.

2.3.a. Niet bestede middelen HIV

Uitgaven ter dekking van overlopende uitgaven op het budget Bevorderen Staatkundige relaties. Het betreft overlopende uitgaven op activiteiten in het kader van het staatkundig proces. Te denken valt aan personele inzet ter ondersteuning van de kabinetten van de gezaghebbers, inzet arbeidsvoorwaarden Bonaire, Eustatius en Saba, aanloopkosten Regionaal Service Centrum.

2.3.b. Betalingsachterstand t/m 2005

In het kader van de betalingsachterstanden t/m 2005 wordt een bedrag aan het Algemeen Pensioenfonds Nederlandse Antillen (APNA) betaald voor de achterstanden t/m 2005.

2.3.c. Overboeking OCW middelen statuswijziging BES

In het kader van investeringen in voorzieningenniveau BES is er voor OCW voor 2009 en 2010 jaarlijks € 4 mln. beschikbaar. Voor de inzet van deze middelen is door OCW een bestedingsplan ingediend. De middelen worden ingezet t.b.v. een inhaalprogramma gericht op verbetering van de beheersing van kernvaardigheden op het gebied van Nederlandse taal en rekenen. Daarnaast vindt een onderwijs- en schoolverbetering plaats op het gebied van leerstof, professionalisering leraren en ontwikkeling toetsing en examinering.

2.3.d. Overboeking VWS middelen statuswijziging BES

Inzet middelen t.b.v. het voorzieningenniveau op de BES-eilanden op basis van het bestedingsplan van VWS. De focus ligt op het uitwerken en opstarten van projecten middellange zorg en huisvesting. Op Bonaire wordt gestart met de herstructurering van de bestaande Dienst Gezondheidszorg en Hygiëne tot een volwaardige Nederlandse GGD. Ook heeft de privatisering van twee ziekenhuizen op Saba en St. Eustatius prioriteit. Tevens wordt een BES-zorguitvoeringskantoor opgericht.

2.3.e. Overboeking Jeugd en Gezin

Voor de inzet op het gebied voor Jeugd en Gezin is voor 2009 € 3 mln. beschikbaar. Deze middelen worden onder meer ingezet voor het realiseren van centra Jeugd en Gezin op de BES-eilanden, vrijetijdsvoorzieningen en naschoolse opvang en voor jeugdbescherming (voogdijraad en gezinsvoogdij instellingen).

2.3.g. Overboeking naar DGV

Voor de inzet van veiligheid op de BES is voor 2009 € 1 mln beschikbaar. De middelen worden ingezet t.b.v. een gemeenschappelijke meldkamer, training en opleiding BES-politie, screening personeel, vervanging dienstwapens en bijbehorende schietopleiding en implementatie verbetertraject.

2.3.f. Overboeking Justitie middelen

Inzet middelen ten behoeve van voorzieningenniveau. De focus ligt op investeringen in de veiligheid, voogdijraad, reclassering, Raad van Kinderbescherming, NFI, gemeenschappelijke Hof en videoconferences.

2.3.h. Samenwerking AR’s Koninkrijk

Voor 2009 en 2010 wordt er vanuit de begroting van Hoofdstuk IV jaarlijks € 60 000 bijgedragen voor activiteiten van de Algemene Rekenkamer op de BES. Vanaf 2011 worden nieuwe afspraken gemaakt over de inzet van de Rekenkamer op de BES.

2.3.i., j. en k. zie 2.1. a, b en c.

2.4.a. Betaling schuldtitels aandeel BES in schuld Land

Eind 2007 is een bedrag ad. € 42,5 mln. gestort op een geblokkeerde bestemmingsrekening bij de Bank Nederlandse Antillen. Dit bedrag is bestemd voor sanering van de schuldtitels aandeel Bonaire, Sint Eustatius en Saba in de schuld van het Land. Vanaf januari 2009 is een aanvang gemaakt met de sanering van de schulden van het Land. De gereserveerde € 42,5 mln. wordt ingezet ter dekking van het BES-aandeel van de schulden.

2.4.b. Schuldsanering Land NA en Curaçao schuldtitels

Zie hiervoor de toelichting onder 2.1 Beleid.

2.4.c. Lopende inschrijving

Bedrag is bestemd voor financiering van nieuwe leningen die de Nederlandse Antillen willen aangaan. Dit in het kader van de schuldsanering (zie ook de toelichting onder 2.1 Beleid)

2.4.d.Tekortreeks BES

Tekortreeks (leenfaciliteit) BES als gevolg van overlopende posten 2009. De BES-eilanden hebben deze middelen nodig om hun begrotingen sluitend te krijgen.

2.3 Niet-beleidsartikelen

Budgettaire gevolgen van beleid