Stand ontwerpbegroting 2018 (1) | Mutaties via NvW, motie en amendementen (2) | Stand vastgestelde begroting 2018 (3)=(1+2) | Stand vastgestelde ISB (4) | Mutaties 1e suppletoire begroting (5) | Stand 1e suppletoire begroting (6)=(4+5) | Mutatie 2019 | Mutatie 2020 | Mutatie 2021 | Mutatie 2022 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
VERPLICHTINGEN | 17.006.273 | 12.489 | 17.018.762 | 17.104.762 | 1.313 | 17.106.075 | – 1.213 | – 1.213 | – 498 | – 498 |
Waarvan garantieverplichtingen | 66.600 | |||||||||
UITGAVEN | 2.187.002 | 13.113 | 2.200.115 | 2.286.115 | 1.318 | 2.287.433 | – 1.213 | 10.587 | 13.497 | – 498 |
Waarvan juridisch verplicht (percentage) | 86% | 86% | 86% | 86% | ||||||
Subsidies | 1.940.103 | – 2.776 | 1.937.327 | 1.996.160 | – 18.484 | 1.977.676 | – 150 | 11.650 | 13.845 | – 150 |
Topsectoren Energie | 75.090 | 75.090 | 108.723 | 835 | 109.558 | |||||
– Tenderregeling Energie-innovatie | 26.770 | 26.770 | 60.403 | 13.835 | 74.238 | |||||
– SDE+projecten (Hernieuwbare Energie Regeling) | 48.320 | 48.320 | 48.320 | – 13.000 | 35.320 | |||||
Energie-innovatie (IA) | 2.368 | 2.368 | 2.368 | 1.540 | 3.908 | |||||
Green Deal | 1.500 | 1.500 | 1.500 | 1.500 | ||||||
Energieakkoord | 53.800 | – 400 | 53.400 | 57.600 | – 15.000 | 42.600 | ||||
– Demonstratie-regeling Energie Innovatie (DEI) | 48.000 | – 6.000 | 42.000 | 42.000 | – 15.000 | 27.000 | ||||
– Subsidieregeling Duurzame Scheepsbouw | 1.000 | 5.600 | 6.600 | 6.600 | 6.600 | |||||
– Projecten Energieakkoord SER | 4.800 | 4.800 | 9.000 | 9.000 | ||||||
MEP | 54.991 | 54.991 | 54.991 | – 35.235 | 19.756 | |||||
SDE | 616.059 | 616.059 | 616.059 | 14.337 | 630.396 | |||||
SDE+ | 1.058.564 | 1.058.564 | 1.058.564 | – 49.383 | 1.009.181 | – 150 | – 150 | – 150 | – 150 | |
Storting in begrotingsreserve duurzame energie | ||||||||||
Aardwarmte | 0 | 0 | 21.000 | 21.000 | ||||||
Bijdrage ECN | ||||||||||
ISDE-regeling | 0 | 75.000 | 75.000 | |||||||
Compensatie Energie-intensieve bedrijven (ETS) | 62.000 | 62.000 | 62.000 | – 17.000 | 45.000 | 11.800 | 13.995 | |||
CCS | 5.080 | – 3.000 | 2.080 | 2.080 | – 550 | 1.530 | ||||
Subsidieregeling Energiebesparing en duurzame energie sportaccommodaties (EDS) | 0 | 8.000 | 8.000 | |||||||
Hoge Flux Reactor | 7.651 | 7.651 | 7.651 | – 450 | 7.201 | |||||
Elektrisch rijden | 0 | 200 | 200 | |||||||
Caribisch Nederland | 3.000 | 3.000 | 3.000 | – 778 | 2.222 | |||||
Overige subsidies | 0 | 624 | 624 | 624 | 624 | |||||
Leningen | 0 | 19.800 | 19.800 | |||||||
Pallas | 0 | 19.800 | 19.800 | |||||||
Garanties | 4.700 | 4.700 | 4.700 | 3.591 | 8.291 | |||||
Aardwarmte | 0 | 6.000 | 6.000 | |||||||
Storting in begrotingsreserve Aardwarmte | 4.700 | 4.700 | 4.700 | – 2.409 | 2.291 | |||||
Opdrachten | 14.268 | 3.923 | 18.191 | 18.191 | – 2.646 | 15.545 | – 1.352 | – 1.352 | – 638 | – 638 |
O&O bodembeheer | 4.917 | 4.917 | 4.917 | – 1.589 | 3.328 | – 1.361 | – 1.361 | – 647 | – 647 | |
SodM onderzoek | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | ||||||
Joint implementation | ||||||||||
Pallas | ||||||||||
Uitvoeringsagenda Klimaat | 0 | 573 | 573 | 573 | 573 | |||||
Klimaat mondiaal | 0 | 350 | 350 | 350 | – 7 | 343 | 9 | 9 | 9 | 9 |
Onderzoek en opdrachten | 6.851 | 3.000 | 9.851 | 9.851 | – 1.050 | 8.801 | ||||
Bijdragen aan agentschappen | 48.727 | 11.235 | 59.962 | 61.129 | 1.515 | 62.644 | 247 | 247 | 247 | 247 |
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland | 46.968 | 842 | 47.810 | 48.977 | 2.636 | 51.613 | ||||
Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit | 703 | 703 | 703 | 703 | ||||||
KNMI | 1.056 | 220 | 1.276 | 1.276 | 1.276 | |||||
NEA | 0 | 7.528 | 7.528 | 7.528 | 247 | 7.775 | 247 | 247 | 247 | 247 |
Rijkswaterstaat | 0 | 1.215 | 1.215 | 1.215 | 1.215 | |||||
RIVM | 0 | 1.430 | 1.430 | 1.430 | – 1.368 | 62 | ||||
Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s | 115.680 | 115.680 | 141.680 | 141.680 | ||||||
Doorsluis COVA heffing | 111.000 | 111.000 | 111.000 | 111.000 | ||||||
TNO Kerndepartement | 2.980 | 2.980 | 28.980 | 28.980 | ||||||
TNO SodM | 1.700 | 1.700 | 1.700 | 1.700 | ||||||
Bijdragen aan mede-overheden | 36.440 | 36.440 | 36.440 | 36.440 | ||||||
Uitkoopregeling | 36.440 | 36.440 | 36.440 | 36.440 | ||||||
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties | 27.084 | 731 | 27.815 | 27.815 | – 2.458 | 25.357 | 42 | 42 | 43 | 43 |
ECN/NRG | 26.003 | 355 | 26.358 | 26.358 | – 2.700 | 23.658 | ||||
Diverse instituten | 1.081 | 376 | 1.457 | 1.457 | 242 | 1.699 | 42 | 42 | 43 | 43 |
ONTVANGSTEN | 3.221.211 | 224.000 | 3.445.211 | 3.445.211 | – 147.159 | 3.298.052 | – 200.000 | – 300.000 | – 350.000 | – 900.000 |
COVA | 111.000 | 111.000 | 111.000 | 111.000 | ||||||
Opbrengst heffing ODE (SDE+) | 1.074.000 | 1.074.000 | 1.074.000 | 1.074.000 | ||||||
Onttrekking begrotingsreserve duurzame energie | 73.000 | 73.000 | 73.000 | 73.000 | ||||||
Aardgasbaten | 1.950.000 | 1.950.000 | 1.950.000 | – 150.000 | 1.800.000 | – 200.000 | – 300.000 | – 350.000 | – 900.000 | |
Ontvangsten zoutwinning | 2.511 | 2.511 | 2.511 | 2.511 | ||||||
ETS-ontvangsten | 0 | 224.000 | 224.000 | 224.000 | 224.000 | |||||
Diverse ontvangsten | 10.700 | 10.700 | 10.700 | 2.841 | 13.541 |
Toelichting op de verplichtingen
Voor een toelichting op de verplichtingen wordt verwezen naar de toelichting op de uitgaven.
Toelichting op de uitgaven
MEP
Op de uitfinanciering van de MEP is sprake van lagere uitgaven van € 35,2 mln omdat een aantal subsidies lager is uitgevallen dan gepland. Deze meevaller wordt overgeheveld naar het budget voor de SDE+, zodat het beschikbaar blijft voor het subsidiëren van duurzame energieproductie.
SDE
De verhoging van het SDE-budget met € 14,3 mln heeft betrekking op de verwachte uitgaven ten behoeve van het flankerend beleid SDE+ (inclusief Wind op Zee). De verhoging is gedekt uit het SDE+-budget.
SDE+
De verlaging van het SDE+-budget met per saldo € 49,4 mln heeft verschillende oorzaken:
-
• Een afname door overheveling van € 10,2 mln naar de begroting van het Ministerie van Defensie als bijdrage aan de kosten van de vervanging van de radarinstallatie bij De Kooy die noodzakelijk is vanwege de aanleg van windparken in Friesland en Noord-Holland.
-
• Een afname door dekking van het tekort van € 75 mln op het budget voor de InvesteringsSubsidie Duurzame Energie (ISDE).
-
• Een afname door dekking van de kosten van het flankerend beleid SDE+ 2018 van € 14,3 mln.
-
• Een afname door overheveling van € 0,8 mln naar het RVO-uitvoeringsbudget ter dekking van extra uitvoeringskosten voor de SDE+.
-
• Hiertegenover staat een ophoging van het budget door toevoeging van de meevallers op het MEP-budget (€ 35,2 mln) en een toevoeging van het budget voor de Hernieuwbare Energieregeling HER (€ 15,7 mln).
Regeling sportaccommodaties
Het voor de openstelling 2018 van de regeling energiebesparing sportaccommodaties benodigde budget (€ 8 mln) wordt van de begroting van het Ministerie van VWS overgeheveld naar het Ministerie van EZK.
ETS-compensatie
Het in 2017 niet-gebruikte budget (€ 8,8 mln) is toegevoegd aan het budget 2018. Vanwege de voorziene benutting van de ETS-middelen is tevens een kasschuif doorgevoerd. Het budget 2018 wordt daartoe verlaagd met € 25,8 mln door een kasschuif naar de jaren 2020 en 2021, omdat in die jaren hogere ETS-uitgaven worden verwacht.
InvesteringsSubsidie Duurzame Energie (ISDE)
De voor de ISDE benodigde budgetten worden tot op heden jaarlijks gedekt uit het budget dat voor duurzame energieproductie beschikbaar is. Daarom vindt een overheveling van € 75 mln vanuit het SDE+-budget naar het ISDE-budget plaats.
Klimaat- en Energieakkoord
De verlaging met € 15 mln heeft betrekking op het budget voor de Demonstratieregeling Energie-Innovatie (DEI). Deze verlaging wordt ingezet ter dekking van de hogere uitgaven van de Tenderregeling Energie-Innovatie (TSE), die gefinancierd wordt uit het budget voor Topsectoren Energie. Op het budget voor de Topsectoren Energie is ook sprake van een bijna even grote meevaller op de Hernieuwbare Energieregeling HER, die beschikbaar moet blijven voor duurzame energieproductie en daarom wordt toegevoegd aan het SDE+-budget (zie aldaar).
Pallas
In 2014 is door het toenmalige EZ aan de Stichting Pallas een lening verstrekt van € 40 mln, waarvan inmiddels € 20,2 mln is betaald. Naar verwachting wordt in 2018 het restant van de lening van € 19,8 mln door Pallas opgevraagd. Omdat hiervoor geen budget beschikbaar was op de begroting is het Pallas-budget met dit bedrag opgehoogd. De beleidsmatige verantwoordelijkheid voor Pallas is door de Minister van EZK overgedragen aan de Minister voor Medische Zorg (vanwege de focus op medische isotopen), maar het beheer van de lening aan Pallas blijft bij EZK.
Toelichting op de ontvangsten
Aardgasbaten
De aardgasbaten worden naar beneden bijgesteld op basis van het besluit van het Kabinet tot beperking van de aardgaswinning in Groningen.
Onttrekking reserve geothermie
RVO verwacht in 2018 verliesdeclaraties uit te moeten keren op basis van de garantieregeling geothermie. Het hiervoor benodigde budget (€ 6 mln) wordt onttrokken aan de reserve geothermie (= ontvangst).
Toelichting op de begrotingsreserves
Begrotingsreserve Duurzame energie
Stand 1/1/2018 | 1.774.666 |
+ Geraamde storting | 51.000 |
– Geraamde onttrekking | – 73.000 |
Stand (raming) per 31/12/2018 | 1.752.666 |
De begrotingsreserve voor duurzame energie is bestemd voor onbesteed gebleven middelen als gevolg van vertraging bij of het niet doorgaan van projecten waaraan subsidie is toegekend op basis van de MEP, de SDE, de SDE+ of de ISDE. Via de reserve blijven deze middelen ook in de toekomst beschikbaar voor het stimuleren van hernieuwbare energieproductie. In 2018 zal naar verwachting zo’n € 51 mln onbenutte (kas)middelen in de begrotingsreserve gestort worden. De verwachte onttrekking van € 73 mln betreft de tranche 2018 van de tijdelijke onttrekking aan de begrotingsreserve die bij de behandeling van de Voorjaarsnota 2015 aan de orde is geweest (zie hiervoor onder meer het antwoord op vraag 5 en 6 in Kamerstuk 34 210 XIII, nr. 4, blz. 5 – 7).
Begrotingsreserve Aardwarmte
Stand 1/1/2018 | 22.573 |
+ Geraamde storting | 2.291 |
– Geraamde onttrekking | – 6.000 |
Stand (raming) per 31/12/2018 | 18.864 |
De begrotingsreserve voor de garantieregeling Aardwarmte is bedoeld om het budget voor het mogelijk uitbetalen van verliesdeclaraties meerjarig in te kunnen zetten en een eventuele mismatch in de tijd tussen inkomsten (premies) en uitgaven (verliesdeclaraties) op te vangen. Om gebruik te kunnen maken van de garantieregeling Aardwarmte betalen marktpartijen een kostendekkende premie aan de uitvoerder van de regeling (RVO.nl) die wordt gestort in de begrotingsreserve. De uit te betalen verliesdeclaraties worden onttrokken aan de reserve.
Begrotingsreserve ECN verstrekte leningen
Stand 1/1/2018 | 6.600 |
+ Geraamde storting | |
– Geraamde onttrekking | |
Stand (raming) per 31/12/2018 | 6.600 |
De middelen in de begrotingsreserve risicopremie ECN/NRG zullen worden aangesproken als ECN – al dan niet tijdelijk – (gedeeltelijk) niet kan voldoen aan de terugbetalingsverplichtingen volgens de afgesloten leningsovereenkomst.
Budgettaire gevolgen van beleid,