In onderstaande tabellen worden de belangrijkste suppletoire uitgaven- (tabel 2) en ontvangstenmutaties (tabel 3) weergegeven.

Toelichting

• 1. Belasting- en invorderingsrente

  De hoger dan geraamde te betalen rente van € 65 mln. is het effect van de definitieve verdeelsleutel over boetes en rente tussen de Sociale Fondsen en Financiën. Deze wordt gebaseerd op de daadwerkelijke verhouding tussen loon- en inkomstenbelasting en sociale premies. Aangezien de loon- en inkomstenbelasting hier een groter aandeel in heeft dan eerder ingeschat, wordt het aandeel van Financiën in te betalen rente groter.

• 2. Externe inhuur

  De uitgaven aan externe inhuur van de Belastingdienst vallen naar verwachting € 68 mln. lager uit, omdat de geschatte aantallen op een aantal dossiers (onder andere registraties E-commerce en inzageverzoeken FSV) lager zijn dan eerder dit jaar verwacht. Hierdoor was het beroep op extra inhuur/uitzendkrachten fors lager. Zo is de omvang van de handmatige werkzaamheden in het noodspoor E-commerce significant lager uitgevallen dan voorzien. Dit komt doordat een lager aantal bedrijven deelneemt aan de regeling dan werd aangenomen. Bovendien is het gelukt de extra werkzaamheden op verschillende terreinen grotendeels met bestaande capaciteit te verrichten. Hierbij speelt ook een rol dat in 2021, vanwege langer aanhoudende coronamaatregelen, reguliere werkzaamheden als invordering en buitentoezicht op een lager niveau hebben plaatsgevonden en bestaande capaciteit ingezet kon worden voor extra werkzaamheden.

• 3. Bijdrage aan SSO's

  Als gevolg van het thuiswerken vanwege corona, vallen de huisvestings- en facilitaire kosten ten behoeve van de uitbreiding van de Belastingdienst € 33 mln. lager uit. In 2021 was er vanwege de thuiswerkmaatregelen minder noodzaak om facilitaire aanpassingen te doen in de kantooromgeving, zijn er diverse meevallers op het terrein van bestellingen van kantoorartikelen en het niet doorgaan van opleidingsdagen. Ook werkt vertraging bij het Rijksvastgoedbedrijf door naar de facilitaire uitgaven van de Belastingdienst.

• 4. Vergroten menselijke maat

  In de kabinetsreactie op het rapport «Ongekend Onrecht» van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag van 15 januari 2021 zijn lessen getrokken: de dienstverlening van de overheid moet sterk worden verbeterd en de menselijke maat moet het leidende principe worden bij het uitvoeren van wetten en regels. In de eerste suppletoire begroting is reeds een eerste tranche structurele middelen voor de Belastingdienst en Toeslagen verwerkt. Aanvullend wordt bij deze tweede suppletoire begroting de tweede tranche verwerkt. De Belastingdienst heeft budget ontvangen om invulling te geven aan de noodzakelijke verbeteringen die de kabinetsreactie benoemt. Het gaat om het uitbreiden van het huidige Stella-proces, het uitbreiden van mogelijkheden tot persoonlijk contact met de Belastingdienst en het versterken van de kwaliteit van de dienstverlening via de Belastingtelefoon. Bovendien wordt er een loket «rechtsstatelijkheid» ingericht waar medewerkers met signalen en meldingen terecht kunnen om te wijzen op mogelijke hardheid van regelgeving en werkwijzen die tot onwenselijke situaties voor burgers (en bedrijven) leiden. DG Toeslagen heeft budget ontvangen om de persoonsgerichte dienstverlening te versterken vanuit signalen en analyse, en het versterken van de regie op de burgerprocessen in de hele keten.

• 5. Kasschuif kapitaalinjectie Invest International

  De begrotingsreeks voor de kapitaalinjectie Invest International wordt getemporiseerd door vertraging in de oprichting van Invest International per 1 oktober 2021. Het deel (€ 117 mln.) dat in 2021 niet nodig is, zal voor een deel worden doorgeschoven naar 2022 (€ 30 mln.), omdat de verwachting is dat er volgend jaar meer kapitaal nodig is dan tot nu toe was voorzien. Het overige deel (€ 87 mln.) wordt doorgeschoven naar 2026, het laatste jaar waarin kapitaal staat begroot voor Invest International. De omvang van de totale kapitaalinjectie verandert met deze kasschuif niet. Dit blijft € 833 mln.

• 6. Kasschuif kapitaalinjectie Invest NL

  Voor het totale beschikbare kapitaal voor Invest-NL in 2021 zijn verplichtingen aangegaan. Doordat daadwerkelijke investeringen (kasuitgaven) door Invest-NL in bedrijven en fondsen echter op latere momenten en soms gefaseerd plaatsvindt, moet de kasreeks voor de kapitaalinjectie worden aangepast. Daarom wordt € 130 mln. kasbudget naar latere jaren verschoven.

• 7. Bijstelling raming verliezen EGF

  De uitgaven voor het EIB pan-europees garantiefonds zijn met € 19,1 mln. naar beneden bijgesteld. De verwachte verliezen van het EGF zijn bijgesteld aan de hand van laatste ramingen van de EIB. De verwachting van € 260 mln. aan verliezen over de totale looptijd van het fonds blijft ongewijzigd. Het zwaartepunt in de verliezen wordt nu in 2022 en 2023 verwacht.

• 8. Schade-uitkering herverzekeringen leverancierskredieten

  De schade-uitkering voor de herverzekering leverancierskredieten is met € 945 mln. naar beneden bijgesteld. De schade-uitkering is beperkt gebleven als gevolg van het beperkt aantal faillissementen. Daarnaast is de regeling per 1 juli 2021 beëindigd.

• 9. Uitvoeringskosten herverzekeringen leverancierskredieten

  De uitvoeringskosten voor herverzekering leverancierskredieten zijn met € 20 mln. opgehoogd. De originele raming zag enkel toe op facturen van 2021. Begin 2021 zijn echter ook de laatste facturen gerelateerd aan 2020 betaald, welke over de jaargrens zijn heengeschoven. De kosten vallen hierdoor hoger uit dan initieel begroot.

• 10. Schade-uitkering EKV

  In 2021 valt de schade-uitkering naar verwachting € 75 mln. hoger uit. Dit heeft grotendeels te maken met het getekende multilaterale akkoord voor de schuldenkwijtschelding van Sudan. Het kwijt te schelden bedrag voor Nederland bedraagt € 75 mln. en hier dient enkel nog een bilateraal akkoord voor gesloten te worden. Gezien de recente ontwikkelingen in Sudan, is het op dit moment echter onzeker of het bilateraal akkoord nog in 2021 wordt gesloten. Indien het bilaterale akkoord niet in 2021 wordt gesloten, valt de schade-uitkering niet hoger uit.

• 11. Mutatie begrotingsreserve EKV

  De raming van de begrotingsreserve wordt met € 92,2 mln. naar beneden bijgesteld. De begrotingsreserve wordt gevoed door de premieontvangsten. Door een afname van de verwachte premieontvangsten daalt ook de verwachte storting in de begrotingsreserve. De onderliggende reden hiervoor is het uitblijven van grote transacties.

• 12. Aanpassing btw-compensatiefonds

  Deze mutatie betreft een bijstelling van het btw-compensatiefonds (BCF). Als gevolg van overhevelingen van budget van ministeries naar decentrale overheden, wordt een bedrag zonder btw in het gemeente- of provinciefonds gestort. Het geraamde btw-deel wordt in het BCF gestort. Gemeentes en provincies kunnen de betaalde btw daarna weer terugvragen bij BCF (€ 148,6 mln.). Tegenover deze extra uitgaven staan gelijke ontvangsten.

• 13. Ramingsbijstelling nog onverdeeld

  Niet alle resterende middelen op artikel 10 (Nog onverdeeld) zijn in 2021 benodigd of kunnen niet worden ingezet. Er valt daarom € 98 mln. aan nog onverdeelde middelen vrij. Hiervan is € 55 mln. al eerder vermeld in de verdiepingsbijlage van de Ontwerpbegroting IX 2022.

• 14. Kasschuif kindregeling

  In de eerste incidentele suppletoire begroting inzake Herstel Toeslagen is budget beschikbaar gesteld voor uitvoering van de kindregeling van gedupeerden van de toeslagenaffaire. De uitvoering hiervan zal pas in 2022 starten en derhalve wordt € 200 mln. kasbudget naar 2022 geschoven.

• 15. Kasschuif herstel toeslagen: brede hulp door gemeenten

  Gedupeerden van de toeslagenaffaire kunnen via hun gemeenten ondersteuning krijgen. Gemeenten worden hiervoor door Toeslagen gecompenseerd. Hiervoor wordt op korte termijn een tweede specifieke uitkering gepubliceerd, waarvan de verplichting naar verwachting wordt aangegaan in 20211. Hiervan wordt € 12 mln. in 2021 vooruit betaald. Dit budget wordt overgeboekt naar artikel 13 (Toeslagen) en een deel zal worden overgeboekt naar het BTW-compensatiefonds. De overige € 36 mln. wordt doorgeschoven naar 2022.

Toelichting

• 1. Belastingontvangsten

  Zie voor een toelichting van deze mutatie de Najaarsnota 2021.

• 2. Verlenging coronamaatregelen

  Dit betreffen mutaties op de niet-belastingontvangsten n.a.v. steunmaatregelen. Het effect van steunmaatregelen op de belastingontvangsten wordt toegelicht in de Najaarsnota.

  Naar aanleiding van de motie Aartsen heeft het kabinet eind juni 2021 besloten de mogelijkheid voor bedrijven voor uitstel van betaling van belastingen met 3 maanden te verlengen tot 1 oktober 2021. Dit werkt door in lagere verwachte ontvangsten van boetes en in lagere verwachte ontvangsten uit het doorbelasten van vervolgingskosten, omdat de Belastingdienst aan veel belastingplichtigen uitstel van betaling verleent en de invordering tot die tijd opschort.

  In de op 26 november jl. aan uw Kamer verzonden brief inzake aanpassingen in het steunpakket is een aanvullende verlenging over het vierde kwartaal van 2021 opgenomen voor de ondernemers die nog openstaande belastingschulden hebben onder het bijzonder uitstel van betaling vanwege de coronacrisis. De verwachting is dat dit doorwerkt in lagere ontvangsten van verzuimboetes en het doorbelasten van vervolgingskosten in 2022. Deze wijziging wordt derhalve verwerkt in de eerste suppletoire begroting van Financiën 2022.

• 3. Ontvangsten boetes en schikkingen

  De hogere boeteontvangsten van € 45 mln. is het effect van de definitieve verdeelsleutel over boetes en rente tussen de Sociale Fondsen en Financiën. Deze wordt gebaseerd op de daadwerkelijke verhouding tussen loon- en inkomstenbelasting en sociale premies. Aangezien de loon- en inkomstenbelasting hier een groter aandeel in heeft dan eerder ingeschat, wordt het aandeel van Financiën in te ontvangen boetes groter.

• 4. Belasting- en invorderingsrente

  De hogere renteontvangsten van € 266 mln. zijn met name het effect van de definitieve verdeelsleutel over boetes en rente tussen de Sociale Fondsen en Financiën. Deze wordt gebaseerd op de daadwerkelijke verhouding tussen loon- en inkomstenbelasting en sociale premies. Aangezien de loon- en inkomstenbelasting hier een groter aandeel in heeft dan eerder ingeschat, wordt het aandeel van Financiën - welke dit jaar ver boven de 100% uitkomt - in te ontvangen rente groter. Momenteel werken de betrokken partijen aan een wijziging van de verdeelsleutelsystematiek vanaf 2022 om een meer stabiele en reële verdeling te bereiken.

• 5. Dividenden staatsdeelnemingen

  Als gevolg van een wijziging in het ECB advies aan financiële instellingen om geen dividend uit te keren, is de dividendraming voor 2021 naar boven bijgesteld. Daarnaast is de onzekerheid in de dividendramingen als gevolg van de coronapandemie gedaald, wat eveneens tot hogere dividendontvangsten leidt.

• 6. Schaderestituties herverzekeringen leverancierskredieten

  De schaderestituties herverzekering leverancierskredieten zijn met € 190 mln. naar beneden bijgesteld. Dit heeft met name te maken met het uitblijven van de, in de ontwerpbegroting verwachte, schades.

• 7. Schaderestituties EKV

  De schaderestituties worden met € 120 mln. naar beneden bijgesteld. In de begroting was voor 2021 de laatste recuperatietranche op Argentinië van € 135 mln. opgenomen. Argentinië bevindt zich momenteel in betalingsproblemen en is in onderhandeling over herstructurering van haar schuld. Voor 2021 wordt verwacht dat € 15 mln. van de laatste recuperatietranche wordt ontvangen van de Argentijnse staat. Zodra een nieuw betalingsschema is overeengekomen zal dit worden verwerkt in de begroting.

• 8. Premies EKV

  De premies voor de EKV worden met € 92,2 mln. naar beneden bijgesteld. De verwachte premies van de EKV over 2021 zijn aanzienlijk afgenomen, wat met name te maken heeft met het uitblijven van inkomsten gerelateerd aan een grote projectfinancieringstransactie.

• 9. Premies herverzekeringen leverancierskredieten

  De premies voor herverzekering leverancierskredieten worden met € 50 mln. naar boven bijgesteld. De originele raming zag enkel toe op facturen van 2021. Begin 2021 zijn echter ook de laatste facturen gerelateerd aan 2020 betaald, welke over de jaargrens zijn heen geschoven. Derhalve valt het bedrag aan zowel premies als schades en uitvoeringskosten hoger uit dan initieel geraamd.

• 10. Mutatie begrotingsreserve EKV

  Definitieve schades leiden tot een onttrekking uit de begrotingsreserve. Doordat de raming voor de definitieve schades toeneemt, neemt ook de raming voor de onttrekking uit de begrotingsreserve met € 95 mln. toe. Een aanzienlijk deel hiervan bestaat uit de schuldenkwijtschelding van Sudan, wat gezien de recente ontwikkelingen onzeker is.

• 11. Ontvangsten btw-compensatiefonds

  Dit betreft de jaarlijkse bijstelling van de raming van het btw-compensatiefonds. Zie hiervoor toelichting bij tabel 2 belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2021.