Uitgaven

Mee en tegenvallers

Rijksbegroting

Bijstelling tweede voortgangsrapportage

Bij de uitvoering van divers beleid is gebleken dat er naar verwachting minder wordt uitgegeven op verscheidene budgetten. Dit is voornamelijk veroorzaakt door de coronaperiode.

Diversen

Deze post bevat diverse bijstellingen onder uitgavenplafond Rijksbegroting. SZW heeft middelen gekregen voor de kabinetsreactie op het rapport «Ongekend Onrecht» en informatiehuishouding. Deze worden in de opstartfase niet volledig benut in 2021.

Sociale zekerheid

Re-integratie

In verband met corona zijn er minder re-integratietrajecten en voorzieningen verstrekt dan verwacht. Hierdoor worden de beschikbare budgetten voor de rest van het jaar naar beneden bijgesteld. Daarnaast heeft het UWV Europees Sociaal Fonds (ESF)-gelden ontvangen voor oude projecten, waardoor de bevoorschotting van 2021 naar beneden is bijgesteld. Dit heeft geen gevolgen voor het feitelijke re-integratiebudget bij het UWV.

Toeslagenwet (TW)

De verwachte uitgaven over 2021 worden neerwaarts bijgesteld met ‒ 22,3 miljoen euro, op basis van uitvoeringsinformatie van UWV. Dit is voornamelijk het gevolg van een lager aantal uitkeringen (-15,5 miljoen euro), vooral door minder TW-aanvullingen voor de WW. Ook is sprake van een lagere gemiddelde uitkering (-9,5 miljoen euro).

Wajong

In verband met een hogere instroom dan verwacht in de Wajong en een lagere uitstroom in de Wajong2015 stijgen de uitkeringslasten met ongeveer 2,4 miljoen euro. Daarnaast blijkt uit de gegevens van het UWV dat de kosten van de Vereenvoudiging Wajong hoger uitvallen dan verwacht. Dit leidt tot een opwaartse bijstelling van 48,5 miljoen euro.

Diversen

Deze post bevat diverse mee- en tegenvallers onder uitgavenplafond Sociale Zekerheid. Er zijn meevallers op onder andere de Inkomensvoorziening Oudere Werklozen (IOW), het WGA-scholingsexperiment en de Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO). Daarnaast zijn er tegenvallers op de Wet op het Kindgebonden Budget (WKB) en de Algemene Kinderbijslagwet (AKW).

Beleidsmatige mutaties

Rijksbegroting

Diversen

Deze post bevat diverse kleine beleidsmatige mutaties onder uitgavenplafond Rijksbegroting. Dit betreft met name een bijstelling in de kostenraming voor het implementeren van Europese subsidies voor technische bijstand (-1,4 miljoen euro).

Sociale zekerheid

Diversen

Bevat diverse kleine beleidsmatige mutaties onder uitgavenplafond Sociale Zekerheid. Dit betreft onder andere een herschikking van gelden tussen H15 en H40. Verder bevat deze post enkele kleine mutaties op het gebied van onder andere uitvoeringskosten.

Technische mutaties

Rijksbegroting

Diversen

Bevat diverse kleine technische mutaties onder uitgavenplafond Rijksbegroting. Dit betreft een kasschuif van middelen voor de subsidieregeling Nederland leert door van 2021 naar 2022 en 2023 (-21,0 miljoen euro) en verder vooral overboekingen van en naar andere departementen, bijvoorbeeld een ontvangst van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport als bijdrage voor het LO-plein. De meerjarige gevolgen hiervan zijn verwerkt in de Nota van Wijziging op de begroting SZW 2022.

Sociale zekerheid

Coronaloket kasritme UWV

De verwachte uitgaven in 2021 worden met 662 miljoen euro verlaagd door het aansluiten van de raming op het kasritme van UWV. UWV verrekent het bedrag dat zij ontvangt voor het verrichten van betalingen aan werkgevers eerst met eventuele terugontvangsten van werkgevers. Hier was eerder geen rekening mee gehouden in de begroting SZW. Tot op heden rapporteerde SZW namelijk de verwachte uitbetalingen en terugontvangsten van NOW-subsidies als aparte geldstromen aan de uitgaven- en ontvangstenkant van de begroting. Door aan te sluiten bij de systematiek van UWV worden deze stromen gesaldeerd, en treden verschuivingen op die van technische aard zijn en geen gevolgen hebben voor de totaal geraamde NOW-gelden. Dat komt omdat de bijstellingen aan de uitgavenkant even groot zijn als de bijstellingen aan de ontvangstenkant van de begroting SZW (zie toelichting verderop).

Einddatum NOW 2

Door het langer openstellen1 van het vaststellingenloket voor de NOW 2 (tweede tranche), duurt het langer voordat afrekeningen plaatsvinden en eventuele nabetalingen door UWV worden verstrekt. Hierdoor treedt een budgettaire verschuiving op van 71 miljoen euro in 2021 naar latere jaren. De meerjarige gevolgen van het langer openstellen van het vaststellingenloket zijn verwerkt in de Nota van Wijziging op de begroting SZW 2022.

Naar BZK-GF: SW-bedrijven Covid-19

Omdat SW-bedrijven geen aanspraak kunnen maken op NOW-steun, is in 2020 besloten tot een tegemoetkoming aan gemeenten voor de loonkosten van SW-personeel. Ook in 2021 is er naar verwachting nog sprake van omzetverlies bij SW-bedrijven als gevolg van de coronamaatregelen. Het kabinet heeft daarom besloten om 35 miljoen euro beschikbaar te stellen voor de periode 1 januari tot 1 juli 2021. Het bedrag wordt met deze boeking toegevoegd aan de integratie-uitkering Participatie van het Gemeente Fonds (GF) via een verhoging van de Rijksbijdrage Wsw in 2021. Daarnaast wordt een bedrag van 10 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de periode 1 juli tot 1 oktober. Dit bedrag loopt niet via de SZW-begroting en wordt direct toegevoegd aan het GF. Dit is de laatste tranche van compensatie die was aangekondigd in de Kamerbrief23. Het Kabinet is gezien de huidige situatie van de pandemie niet voornemens verdere steun te verstrekken.

NOW 5

Het kabinet heeft aangekondigd de NOW te heropenen voor de periode 1 november tot en met 31 december 2021. Het budgettair effect van de NOW 5 (7e tranche) wordt ingeschat op 1,5 miljard euro (inclusief uitvoeringskosten). Het bedrag is een grove inschatting en is afhankelijk van de impact op de contactbeperkende maatregelen op bedrijven en werknemers. De regeling wordt voor 80% bevoorschot aan werkgevers en wordt op een later moment afgerekend bij de subsidievaststelling. Zowel de nabetalingen, terugvorderingen als de uitvoeringskosten zullen op een later moment in het juiste kasritme worden geplaatst.

Realisaties NOW 4

Uit realisatiecijfers van UWV blijkt dat er minder subsidie is aangevraagd voor de NOW 4 (zesde tranche) dan aanvankelijk rekening mee werd gehouden. Naar verwachting wordt in 2021 92 miljoen euro minder aan voorschotten uitgekeerd aan werkgevers.

Diversen

Bevat diverse kleine technische mutaties onder uitgavenplafond Sociale Zekerheid. Hieronder valt onder andere een meevaller door het vrijvallen van uitvoeringskosten voor de NOW 4 doordat deze kosten gefinancierd kunnen worden door NOW 1,2 en 3 (-9,4 miljoen euro). Ook bevat deze post meevallers van middelen voor het scholingsbudget WW (-6,0 miljoen euro) en een kasschuif van middelen voor crisisdienstverlening van 2021 naar 2022 en 2023 (-7,9 miljoen euro). De meerjarige gevolgen hiervan zijn verwerkt in de Nota van Wijziging op de begroting SZW 2022.

Niet relevant voor het uitgavenplafond

Diversen

Bevat twee kleine mutaties die niet relevant zijn voor het uitgavenplafond, zijnde een kleine opwaartse bijstelling van 2,0 miljoen euro bij de rijksbijdrage tegemoetkoming arbeidsongeschikten (AO) en een opwaartse bijstelling van 5,1 miljoen euro bij de rijksbijdrage voor de Zelfstandige en Zwanger-regeling (ZEZ).

Niet belasting ontvangsten

Mee en tegenvallers

Rijksbegroting

Diversen

De verwachte taakstellende budgetten zijn aangepast aan de gerealiseerde ontvangsten, onder andere op het gebied van arbeidsmarkt (0,3 miljoen euro).

Sociale zekerheid

Terugontvangst SVB

In totaal ontvangt SZW in 2021 39,3 miljoen euro terug van de SVB. Deze 39,3 miljoen euro bestaat uit 20,7 miljoen euro terugontvangsten jaarlijkse afrekening Rijksgefinancierde uitvoeringskosten en 18,6 miljoen euro terugontvangsten van het exploitatieresultaat. Eerder is hier al op basis van prognose 18 miljoen euro voor geboekt. Het verschil tussen prognose en resultaat (21,3 miljoen euro) wordt nu opgevoerd.

Terugontvangsten KOT

Op basis van nieuwe uitvoeringsinformatie zijn de ontvangsten kinderopvangtoeslag naar beneden bijgesteld. De ontvangsten uit terugvorderingen over eerdere toeslagjaren komen lager uit dan verwacht. Dit hangt deels samen met de voortzetting van de pauzering van (dwang)invorderingen in het kader van zowel de coronapandemie, als de afwikkeling van de hersteloperatie toeslagen. Daarnaast heeft het kwijtschelden van toeslagschulden uit de hersteloperatie mogelijk tot meer ontvangstenderving geleid dan was verwacht.

Terugontvangsten WKB

Bij het kindgebonden budget zijn de verwachte ontvangsten voor 2021 met 28,4 miljoen euro naar beneden bijgesteld. Enerzijds zorgt het langer pauzeren van de dwanginvorderingen in 2021 i.v.m. de coronacrisis voor een afname in ontvangsten. Anderzijds komt de bijstelling voort uit lagere ontvangsten verspreid over de jaren 2015 t/m 2021. Mogelijke verklaring hiervoor is een groter effect van de hersteloperatie Toeslagen dan aanvankelijk geraamd.

Diversen

De verwachte ontvangsten zijn voor meerdere regelingen aangepast aan de hand van de tot dusver gerealiseerde ontvangsten. Er is een opwaartse bijstelling van 4,6 miljoen euro. Daarnaast bevat deze post een kleine neerwaartse bijstelling van de boeteontvangsten naar aanleiding van de meest recente realisatiecijfers (-2,4 miljoen euro).

Beleidsmatige mutaties

Rijksbegroting

Diversen

Deze post bevat verschillende kleine ontvangsten.

Technische mutaties

Sociale zekerheid

Coronaloket kasritme UWV

De verwachte ontvangsten in 2021 worden met 662 miljoen euro verlaagd door het aansluiten van de raming op het kasritme van UWV. Deze verschuiving is technisch van aard en heeft geen gevolgen voor de totaal geraamde NOW-gelden, omdat de bijstellingen aan de ontvangstenkant even groot zijn als de bijstellingen aan de uitgavenkant van de begroting SZW.

Einddatum NOW 2 

Door het langer openstellen24 van het vaststellingenloket voor de NOW 2 (tweede tranche), duurt het langer voordat afrekeningen plaatsvinden en terugontvangsten terugvloeien naar de begroting SZW. Hierdoor treedt een budgettaire verschuiving op van 181 miljoen euro van 2021 naar latere jaren. De meerjarige gevolgen van het langer openstellen van het vaststellingenloket zijn verwerkt in de Nota van Wijziging op de begroting SZW 2022.