2.1 MenO-beleid en MenO-risico's

• Rijksbrede aanpak van fraude

De Kamer is eind 2016 geïnformeerd over de voortgang en behaalde resultaten ten aanzien van de uitvoering van de maatregelen uit het rijksbrede actieplan van fraude met overheidsgelden. Mede door het actieplan is een sterke impuls gegeven aan het rijksbreed verminderen van de gelegenheden om te frauderen, aan verbeterde detectie van fraude en aan een gerichter en slagkrachtiger optreden tegen fraudeurs. Onder meer is in 2015 nader interdepartementaal onderzoek verricht naar het tegengaan van fraude met rijkssubsidies. Aanbevelingen met concrete maatregelen zijn voorgesteld om frauderisico's op dat terrein beter te voorkomen en het fraudebewustzijn te vergroten. Deze zijn door alle departementen opgepakt. Verder zijn in de eindrapportage de voortgang en resultaten weergegeven op alle overige lopende projecten van de rijksbrede aanpak van fraude, waaronder de geïntensiveerde aanpak van faillissementsfraude en identiteitsfraude alsook op het gebied van integraal afpakken en de subjectgerichte aanpak van beroepsfraudeurs.

• Risico’s financiële integriteitsschendingen bij VenJ

Met ontvangsten uit boeten, transacties, leges en uitgaven aan subsidies, bijdragen en inkopen en interne betalingen (personeel, declaraties, etc.) kent VenJ diverse terreinen die gevoelig zijn voor vormen van misbruik of oneigenlijk gebruik (w.o. fraude) van interne en externe partijen. Deze zijn systematisch voorzien van personele maatregelen zoals kaders, richtlijnen, protocollen, controle en toezicht om misbruik tegen te gaan of zo snel mogelijk te kunnen ontdekken. Ook in de betreffende informatie verwerkende (financiële) systemen zijn technische maatregelen ingebouwd die misbruik moeten belemmeren. Wanneer er fraude wordt ontdekt, wordt systeemonderzoek gedaan en worden systeemtechnische maatregelen doorgevoerd in het financiële systeem.

2.2 Grote lopende ICT-projecten

VenJ heeft een actuele lijst met lopende grote projecten. Conform het Handboek Portfoliomanagement Rijk rapporteert VenJ over grote en risicovolle projecten onder andere met het Rijks ICT-Dashboard en via de Jaarrapportage Bedrijfsvoering Rijk van de Minister van Wonen en Rijksdienst aan de Tweede Kamer. Eind 2016 waren er 15 grote ICT-projecten in uitvoering. Alle startende projecten met een ICT-aandeel van meer dan € 5 mln. worden aangemeld bij het BIT (Bureau ICT Toetsing van BZK).

De control op grote ICT-projecten is verder versterkt door middel van het opstellen van CIO-oordelen, het bespreken van CIO-oordelen (en de reactie van de opdrachtgever van een groot ICT-project daarop) met de CIO VenJ en het uitvoeren van BIT-toetsen. Bijvoorbeeld van de projecten Implementatie Vernieuwing C2000 en Zelfbediening Justitiabelen. Verder maakt signalering van risico’s en advisering over maatregelen onderdeel uit van de concerncontrol in de reguliere planning en controlcyclus.

2.3 Betaalgedrag

In 2016 is de normering voor het betaalgedrag gewijzigd van 90% naar 95%. Dit betekent dat 95% van de facturen binnen de betalingstermijn van 30 dagen moet worden betaald. Overall scoort het Ministerie van VenJ 93,7% op tijd betaald. Enkele organisatieonderdelen hebben de norm gehaald. Echter, op basis van onderzoek van de ADR en DFEZ is geconstateerd dat de wijze van meten niet betrouwbaar is. De scandatum wordt als uitgangspunt voor het meten genomen. In de praktijk zijn bij een aantal facturen duidelijke verschillen geconstateerd met de factuurdatum waardoor de score significant lager uitvalt. De oorzaak van de afwijking tussen scandatum en factuurdatum is zeer divers en in een aantal gevallen wel en in een aantal gevallen niet te beïnvloeden door het Ministerie van VenJ. In 2017 zal in samenspraak met de ADR de rapportage worden verbeterd. Hierbij zullen ook de gevolgen van de implementatie van e-facturen worden meegenomen. Om VenJ breed aan de norm te voldoen, zal strakker worden gestuurd op de maandelijkse resultaten.

2.4 Audit Committee

Het Audit Committee, bestaande uit leden van de Bestuursraad, 4 externe leden, directeur FEZ en ADR als adviseurs en de AR als toehoorder, adviseert de departementale leiding gevraagd en ongevraagd over het borgen van de kwaliteit van de bedrijfsvoering, de regie op het auditbeleid, het risicomanagementbeleid en de uitkomsten ervan. De bedrijfsvoering van de politie valt niet onder dit Audit Committee. Het AC is in 2016 acht keer bij elkaar gekomen.

De belangrijkste onderwerpen die aan de orde zijn gekomen, zijn:

• • Vaststelling Auditjaarprogramma VenJ 2016;

• • Vaststelling bedrijfsvoeringsparagraaf 2015 en bespreken samenvattend auditrapport ADR 2015 en interim rapportage 2016;

• • Advisering omtrent het proces van vennootschapsbelasting bij overheidsorganisaties, separate controleverklaring voor de diensten en agentschappen van VenJ en de contourenplannen voor de tweelaags controlfunctie en eigenaarschap;

• • Voortgang verbeteringen in de bedrijfsvoering;

• • Controle door de ADR van de forensische zorg,