A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2005 wijzigingen aan te brengen in: a. de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

LEESWIJZER

De 2^e suppletore begroting geeft een geactualiseerd beeld van de uitvoering van de begroting 2005. In de begrotingstoelichting (onderdeel A) worden de belangrijkste beleidsmatige mutaties in een overzichtstabel weergegeven en toegelicht.

In onderdeel B is bij ieder beleidsartikel de tabel «Budgettaire gevolgen van beleid» opgenomen. In deze tabel zijn alle mutaties, zowel beleidsmatig relevante als technische mutaties, opgenomen. De beleidsmatig relevante mutaties worden onder de tabel toegelicht.

Met ingang van 1 januari 2005 heeft de Voedsel en Warenautoriteit de status van tijdelijk agentschap. De Voedsel en Warenautoriteit is een samenvoeging van de Rijksdienst voor de keuring van Vee en Vlees en de Keuringsdienst van Waren. In deze suppletore begroting is de consolidatie van de afzonderlijke onderdelen van de Voedsel en Warenautoriteit opgenomen. Hiermee wordt bereikt dat over de Voedsel en Warenautoriteit als één organisatie kan worden verantwoord over 2005.

OVERZICHT BELANGRIJKSTE SUPPLETORE UITGAVENMUTATIES 2005 (NAJAARSNOTA)

Toelichting:

1) Apurement

Correcties door de Europese Commissie op de uitkering van Europese landbouwsubsidies leiden tot betaling van zogenaamde apurement aan Brussel.

2) Mechanische kokkelvisserij Waddenzee

Uit het Waddenfonds zal een nadeelcompensatie worden gefinancierd wegens het niet langer verlenen van vergunningen voor de mechanische kokkelvisserij in de Waddenzee. De uitbetalingen lopen via de LNV-begroting. In 2005 wordt naar huidige inzichten een eerste voorschot van ca. € 18 mln. uitbetaald. De kosten voor de onafhankelijke beoordelingscommissie, die over de hoogte van de nadeelcompensatie een advies heeft uitgebracht, belopen € 0,9 mln.

3) Nabetalingen Mineralenheffing

Er vinden terugbetalingen plaats aan boeren in het kader van de mineralenheffing. In het verleden betaalde heffingen kunnen worden verrekend over een periode van 6 jaar.

4) Sanering kottersector

Het ministerie van Verkeer en Waterstaat levert een bijdrage aan de sanering van de kottervloot. In 2005 zal naar verwachting € 10 mln. worden uitgegeven.

5) Loonbijstelling overloop ZKOO/BTZR-tegemoetkoming

Door de invoering van de Zorgverzekeringswet in 2006 vervallen de tegemoetkomingsregelingen ziektekosten voor overheidspersoneel en onderwijspersoneel. De ZKOO-tegemoetkoming wordt met negen maanden vertraging uitbetaald en de BTZR-tegemoetkoming wordt met drie maanden vertraging uitbetaald. Om de regelingen in 2005 af te kunnen sluiten, wordt de LNV-begroting bijgesteld.

OVERZICHT BELANGRIJKSTE SUPPLETORE ONTVANGSTENMUTATIES 2005 (NAJAARSNOTA)

Toelichting:

1) Landbouwheffingen

Als gevolg van aanzienlijk hogere importvolumes dan oorspronkelijk geraamd wordt er € 70 mln. hogere ontvangsten uit landbouwheffingen verwacht.

2) EU-ontvangsten MKZ

Vanuit de EU wordt € 9,5 mln. ontvangen uit hoofde van gedeclareerde MKZ-uitgaven.

ONDERDEEL B. TOELICHTING OP DE BELEIDSARTIKELEN

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

Toelichting:

De verhoging van het verplichtingenbudget houdt met name verband met het versneld afronden van langjarige landinrichtingsprojecten in het kader van de taskforce landinrichting. Daarnaast wordt het verplichtingenbudget voor de Subsidieregeling Gebiedsgericht Beleid (SGB) verhoogd. Beide betreffen technische verplichtingenbijstellingen die geen gevolgen hebben voor de meerjarige kasraming.

De uitgaven op Gebiedenbeleid worden verhoogd met € 2,2 mln. op grond van een bijdrage van het Ministerie van VROM aan de Subsidieregeling Gebiedsgericht Beleid (SGB). Tevens vindt een verhoging plaats met € 1,5 mln. in verband met een overboeking van zogenaamde Koopmansgelden voor landinrichting en kavelruil van artikel 4 naar het onderhavige artikel.

De uitgaven Landelijk natuurlijk worden verhoogd met € 3,8 mln. als gevolg van een hogere bijdrage aan het Faunafonds voor ontstane schade door beschermde diersoorten.

Het budgetplafond van Programma Beheer is in 2004 overschreden als gevolg van extra aanvragen. Een eerder besluit om deze overschrijding meerjarig te compenseren uit het onderdeel «Verwerving» van de EHS vanuit artikel 2. wordt voor 2005 met onderhavige wetsvoorstel uitgevoerd. Als gevolg hiervan vindt op Landelijk natuurlijk een verhoging plaats van € 2,5 mln. onder gelijktijdige verlaging van artikel 2. Tegenover deze verhogingen wordt het budget op Landelijk Natuurlijk verlaagd met € 1,4 mln. ten behoeve van de bijdrage aan de Dienst Landelijk Gebied (U0122) voor de Hollandse Waterlinie.

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

Toelichting:

Op Verwerving droge EHS vindt een aantal mutaties plaats die per saldo leiden tot een verhoging met € 0,7 mln. Enerzijds is sprake van een verhoging met € 21,5 mln. in verband met extra mogelijkheden tot grondaankopen. Anderzijds vindt een verlaging plaats met € 13,9 mln. in verband met overschrijding van het budgetplafond in 2004 van het subsidieregelingenstelsel Programma Beheer op de artikelen 1 en 3 als gevolg van meer aanvragen. Een eerder besluit om deze overschrijding meerjarig te compenseren uit het onderdeel «Verwerving» van de EHS wordt voor 2005 bij het onderhavige wetsvoorstel uitgevoerd. Voorts vindt op Verwerving droge EHS een verlaging plaats met € 6,0 mln. die verband houdt met het feit dat de in de begroting 2005 geraamde EU-ontvangsten in het kader van het Plattelandsontwikkelingsplan (POP) voor verwerving niet worden ontvangen aangezien verwerving niet in het POP 2005 is opgenomen. Hier staan ook lagere uitgaven tegenover op de onderhavige doelstelling.

De verlaging op Verwerving en Inrichting natte EHS met € 12,3 mln. houdt met name verband met het ontbreken van aankoopmogelijkheden, hetgeen leidt tot lagere verwervings- en inrichtingsuitgaven dan voor 2005 geraamd.

Op Inrichting droge EHS vindt per saldo een verlaging plaats met € 15,6 mln. Enerzijds is sprake van een verlaging met € 21,5 mln. omdat vanwege planologische en technische problemen geen volledige uitputting kan plaatsvinden. Deze verlaging wordt ingezet voor verwerving (doelstelling 02.11). Tegenover deze verlaging staat een verhoging met € 7,4 mln. zijnde het inrichtingsdeel van het subsidieregelingenstelsel Programma Beheer.

De ontvangstenverlaging met € 6,0 mln. houdt verband met lagere EU-ontvangsten POP en is reeds toegelicht.

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

Toelichting:

Het verplichtingenbudget wordt verhoogd aangezien de omslag van verwerving naar beheer evenals in 2004 heeft geleid tot een groot aantal aanvragen voor de Subsidieregelingen Natuurbeheer en Agrarisch natuurbeheer.

De verlaging van de uitgaven op Beheer van de EHS van € 12,3 mln. houdt verband met een budgetoverheveling naar het Provinciefonds van € 9,1 mln. in verband met uitvoeringskosten van de Natuurbeschermingswet en de Flora- en Faunawet.

Voorts vindt verlaging plaats met € 4,8 mln. ten behoeve van extra uitvoeringskosten door de baten-lastendiensten Dienst Regelingen (DR) en Dienst Landelijk Gebied in verband met extra aanvragen voor het subsidieregelingenstelsel Programma Beheer en de Flora- en Faunawet (U0322).

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

Toelichting:

In verband met de sanering van de kottersector wordt voor het uit de vaart nemen van schepen in totaal voor € 36 mln. verplichtingen aangegaan. Het verplichtingenbudget wordt dit jaar verhoogd met € 31 mln. en het kasbudget met € 10 mln.

In het kader van de herstructurering glastuinbouw worden het uitgaven- en ontvangstenbudget verlaagd, voornamelijk als gevolg van vertraging in de uitfinanciering van de Regeling Structuurverbetering Glastuinbouw.

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

Toelichting:

De verhoging van het verplichtingen- en uitgavenbudget op dit artikel houdt met name verband met:

– terugbetalingen aan boeren in het kader van de mineralenheffing. In het verleden betaalde heffingen kunnen worden verrekend over een periode van 6 jaar;

– uitbetaling van een eerste voorschot in het kader van de nadeelcompensatie als gevolg van het niet langer verlenen van vergunningen voor de mechanische kokkelvisserij in de Waddenzee (€ 18 mln.) en de kosten voor de beoordelingscommissie (€ 0,9 mln.);

– de versterking van de ecologische kwaliteit van het IJsselmeer door vermindering van de visserijdruk (€ 2,8 mln.)

In het kader van de hervorming van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) wordt voor de uitvoering van het programma Elektronische Dienst Verlening de bijdrage aan de Dienst Regelingen verhoogd.

De hogere ontvangsten betreffen voornamelijk meerinkomsten uit de mineralenheffing.

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

Toelichting:

De verhoging van het verplichtingen- en uitgavenbudget op dit artikel houdt voornamelijk verband met:

– hogere uitgaven fokverbod KVP (€ 1,9 mln.) en hogere uitgaven BSE-testen bij slachtgeiten (€ 0,6 mln);

– hogere transitie-uitgaven roodvleeskeuring in 2005 (€ 5,7 mln.). Aangezien het totaal van de transitiekosten gelijk blijft kunnen de extra uitgaven in 2005 met een kasschuif worden gedekt uit de budgetten die hiervoor in 2006 en 2007 zijn geraamd.

Daarnaast vindt een verschuiving van middelen (van U0612 naar U0622) plaats binnen het artikel in verband met de implementatie en uitvoering (met name handhaving en controle) van nieuwe of geïntensiveerde (EU) regelgeving op het gebied van de veiligheid van dierlijke (grondstoffen voor) voedingsmiddelen door de AID (€ 1,8 mln.) en VWA (€ 1,7 mln.).

De hogere ontvangsten betreffen EU-bijdragen uit hoofde van gedeclareerde uitgaven MKZ uitbraak 2001.

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

Toelichting:

De verhoging van het verplichtingen- en uitgavenbudget 2005 op dit artikel houdt verband met:

– uitvoering van diverse projecten door DLO op het gebied van gewasbescherming en bemesting (€ 7,4 mln.);

– productie en registratie van het MKZ-vaccin (€ 2,2 mln.);

– de toegekende loonbijstelling (€ 1,9 mln.).

Tegenover deze verhoging staat een verlaging van het uitgavenbudget. Deze verlaging houdt verband met de vertraging van het project Kennisnetwerk Transitie Duurzame Landbouw welke vanuit het Fonds Economische Structuurversterking (FES) gefinancierd wordt. Dit leidt tot het doorschuiven van € 2,4 mln. van 2005 naar 2006 en verdere jaren. Daarmee samenhangende wordt de ontvangstenraming eveneens naar beneden bijgesteld.

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

Toelichting:

De verhoging van het verplichtingen- en uitgavenbudget 2005 op dit artikel houdt verband met:

– toegekende loon- en prijsbijstelling (€ 6,6 mln.);

– de verhoging van de normatieve bekostiging van het VMBO en MBO conform OCW-systematiek ten behoeve van arbeidsmarktbeleid, inventaris, leerwerkplekken, vernieuwing, materieel, veiligheid en ICT (€ 5,3 mln.).

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

Toelichting:

De verlaging van het verplichtingen- en uitgavenbudget 2005 op dit artikel houdt verband met:

– de toevoeging van middelen algemeen onderwijsbeleid aan de normatieve bekostiging VMBO en MBO (€ 5,3 mln.). Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar artikel 8;

– een overboeking naar de begroting van OCW voor o.a. het project Lectoren en Kenniskringen in het hoger beroepsonderwijs (€ 1,9 mln. verplichtingen- en € 1,0 mln. kasbudget).

Daarnaast vindt binnen het artikel een verschuiving plaats vanuit de artikelonderdelen algemeen onderwijsbeleid en voorlichting naar het onderdeel vakdepartementaal onderwijsbeleid met € 3,6 mln. vanwege hogere dan geraamde uitgaven op de regeling praktijkleren.

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

Toelichting:

In verband met de uitdeling van de loon- en prijsbijstellingstranche 2005 vindt een verlaging plaats van het verplichtingen en uitgavenbudget van respectievelijk € 17 mln. en € 7,1 mln. Tegenover deze verlaging staat een verhoging van het verplichtingen en uitgavenbudget op dit artikel in verband met de bijstelling in het kader van de compensatie BTZR en de ZKOO van € 14 mln. en het invullen van de inkooptaakstelling van € 4,4 mln. De technische mutatie (toedeling over artikelen LNV-begroting) in het kader van de afwikkeling van de BTZR en de ZKOO van € 14 mln. zal bij Voorlopige Rekening budgettair verwerkt worden.

Verdeling loonbijstelling Bedragen in EUR 1000

Toelichting:

Het totaal van de loonbijstelling ad € 17 mln. is bij de Voorjaarnota 2005 aan de LNV-begroting toegewezen. Voor het totaal ad € 17 mln. wordt deze bijstelling in de onderhavige suppletore begroting aan de loongevoelige begrotingsartikelen toegedeeld volgens bovenstaand overzicht.

Verdeling prijsbijstelling Bedragen in EUR 1000

Toelichting:

Het totaal van de prijsbijstelling ad € 7,1 mln. is bij de Voorjaarnota aan de LNV-begroting toegewezen. Voor het totaal ad € 7,1 mln. wordt deze bijstelling in de onderhavige suppletore begroting aan de prijsgevoelige begrotingsartikelen toegedeeld volgens bovenstaand overzicht.

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

Toelichting:

De verhoging van het verplichtingen en uitgavenbudget houdt met name verband met:

– de bijstelling apurement conform gemaakte financieringsafspraken (€ 9 mln.);

– de toegekende loon- en prijsbijstelling 2005 (€ 4 mln.);

– overheveling van budget in het kader van het centraliseren van uitbetalingen WAO en FPU-regeling (€ 7,5 mln.).

Op grond van huidige inzichten wordt in verband met hogere importvolumes het ontvangstenbudget in het kader van de landbouwheffingen op dit artikel verhoogd met € 70 mln. Daarnaast is een vergoeding van het agentschap AID voor het overnemen van activa van LNV ad. € 8 mln. verwerkt.

Voedsel en Waren Autoriteit

Per 1 januari 2006 heeft de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) de status van baten-lastendienst. De VWA is een samenvoeging van de drie onderdelen Rijksdienst voor de keuring van Vee en Vlees (VWA/RVV), de Keuringsdienst van Waren (VWA/KvW) en de Centrale Eenheid (VWA/CE).

Onderstaande overzichten zijn een weerslag van de consolidatie van de afzonderlijke onderdelen van de VWA. Hiermee wordt bereikt dat de VWA als één organisatie kan verantwoorden over 2005.

Baten-lastendienst VWA Centrale Eenheid (CE) Suppletore begroting 2005 (Najaarsnota) Exploitatieoverzicht: Opbouw vanaf de stand ontwerpbegroting naar de stand van de Najaarsnota

Bedragen in EUR 1 000

Baten-lastendienst VWA Rijksdienst voor de keuring van Vee en Vlees (RVV) Suppletore begroting 2005 (Najaarsnota) Exploitatieoverzicht: Opbouw vanaf de stand ontwerpbegroting naar de stand van de Najaarsnota

Bedragen in EUR 1 000

Baten-lastendienst VWA Keuringsdienst van Waren (KvW) Suppletore begroting 2005 (Najaarsnota) Exploitatieoverzicht: Opbouw vanaf de stand ontwerpbegroting naar de stand van de Najaarsnota

Bedragen in EUR 1 000

Baten-lastendienst Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) Suppletore begroting 2005 (Najaarsnota) Exploitatieoverzicht: Opbouw vanaf de stand ontwerpbegroting naar de stand van de Najaarsnota

Bedragen in EUR 1 000

Toelichting:

De som van de baten en de lasten van de drie afzonderlijke agentschappen is hoger dan het totaal van baten en lasten van VWA (geconsolideerd). Het verschil van € 5,2 mln. betreft onderlinge verrekeningen tussen de drie agentschappen die in het totaal niet meer zichtbaar zijn.

Baten-lastendienst VWA-Centrale Eenheid (CE) Suppletore begroting 2005 (Najaarsnota) Kasstroomoverzicht per 31 december 2005: Opbouw vanaf de stand ontwerpbegroting naar de stand van de Voorjaarsnota/Najaarsnota/slotwet

Bedragen in EUR 1 000

Baten-lastendienst VWA Rijksdienst voor de keuring van Vee en Vlees (RVV) Suppletore begroting 2005 (Najaarsnota) Kasstroomoverzicht per 31 december 2005: Opbouw vanaf de stand ontwerpbegroting naar de stand van de Voorjaarsnota/Najaarsnota/slotwet

Bedragen in EUR 1 000

Baten-lastendienst VWA Keuringsdienst van Waren (KvW) Suppletore begroting 2005 (Najaarsnota) Kasstroomoverzicht per 31 december 2005: Opbouw vanaf de stand ontwerpbegroting naar de stand van de Voorjaarsnota/Najaarsnota/slotwet

Bedragen in EUR 1 000

Baten-lastendienst Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) uppletore begroting 2005 (Najaarsnota) Kasstroomoverzicht per 31 december 2005: Opbouw vanaf de stand ontwerpbegroting naar de stand van de Voorjaarsnota/Najaarsnota/slotwet

Bedragen in EUR 1 000

Toelichting:

Het effect van de onderlinge verrekening tussen de afzonderlijke agentschappen in omzet en kosten is nihil. Omdat het resultaat van baten en lasten dus niet wordt beïnvloed, is dit kasstroomoverzicht het resultaat van de som van de afzonderlijke delen.