| Instelling | ZBO | RWT | Begr. art. | Financiering (x € 1.000) | Verwijzingen (website en toezichtvisie/ arrangement) | Het bestuur en/of acc. verklaart dat de rechtmatigheid op orde is | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Begroting | Premies | Tarieven | ||||||
| Waarderingskamer | X | X | art. 1 | 1.1811 | Ja | |||
| AFM | X | X | art. 2 | 20.547 | 56.680 | Ja | ||
| DNB | X | X | art. 2 | 20.811 | 127.350 | Ja | ||
| Stichting Waarborgfonds Motorverkeer | X | art. 2 | 0 | 75.304 | Ja | |||
| Bureau der motorrijtuigen-verzekeraars | X | art. 2 | 0 | 77.763 | Ja | |||
| Commissie Eindtermen Accountantsopleiding | X | art. 2 | 0 | 829* | Ja | |||
| Stichting administratiekantoor beheer financiële instellingen (NLFI) | X | X | art. 3 | 17.100 | Ja | |||
| Stichting Afwikkeling Marorgelden Overheid (SAMO) | X | art. 8 | 0 | Ja | ||||
De toezichtarrangementen ingaande toezichthouders op de financiele markten is opgenomen in bovenstaande voetnoot.
Functie: de belangrijkste wettelijk geregelde taken.
Waarderingskamer: De Waarderingskamer heeft als belangrijkste taak het houden van toezicht op de waardering van onroerende zaken door de gemeenten in het kader van de Wet WOZ en het houden van toezicht op de basisregistratie WOZ, waaronder beheer van de Landelijk Voorziening WOZ. De reguliere apparaatskosten worden door de Waarderingskamer in rekening gebracht bij het Rijk (25%), de gemeenten (50%) en de waterschappen (25%). De kosten voor het beheer van de Landelijke Voorziening WOZ worden eveneens in rekening gebracht bij de genoemde partijen. Voor deze kosten gelden de verdelingspercentages Rijk (40%), gemeenten (45%) en waterschappen (15%).
Autoriteit Financiële Markten (AFM): Op grond van de Wet op het Financieel toezicht (Wft) is de AFM belast met de uitoefening van het gedragstoezicht. AFM is in 2014 gefinancierd door zowel de staat als de onder toezicht staande ondernemingen. Met ingang van 2015 wordt de overheidsbijdrage voor het financieel toezicht in Nederland afgeschaft.
De Nederlandsche Bank (DNB): Op grond van de Wet op het financieel toezicht (Wft) oefent DNB het prudentieel toezicht op financiële ondernemingen uit. DNB is in 2014 gefinancierd door zowel de staat als de onder toezicht staande ondernemingen. Met ingang van 2015 wordt de overheidsbijdrage voor het financieel toezicht in Nederland afgeschaft.
Stichting Waarborgfonds Motorverkeer: Het Waarborgfonds Motorverkeer vergoedt overeenkomstig de Wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen (Wam) schade aan benadeelden. Daarnaast is het Waarborgfonds Motorverkeer ingevolge de Wam aangewezen als Schadevergoedingsorgaan.
Nederlands Bureau der Motorrijtuigenverzekeraars (NBM): Het NBM is verantwoordelijk voor het regelen van schaden door buitenlandse motorrijtuigen in Nederland en staat garant voor betaling van schade als onverzekerde Nederlandse motorvoertuigen in andere bij het groenekaartsysteem aangesloten landen schade veroorzaken. Daarnaast is het NBM op grond van de Wam aangewezen als informatiecentrum waarbij personen die schade hebben geleden die is veroorzaakt door een motorrijtuig uit een EU-lidstaat, informatie kunnen verkrijgen die hen in staat kan stellen een vordering tot schadevergoeding in te dienen.
Commissie Eindtermen Accountantsopleiding: Op grond van Wet op het accountantsberoep is de Commissie belast met het vaststellen van de eindtermen, het aanwijzen van opleidingen die het theoretisch deel van de accountantsopleiding geheel of gedeeltelijk verzorgen, het toetsen van de praktijkstage en de afgifte van de verklaring van vakbekwaamheid.
De stichting administratiekantoor beheer financiële instellingen (NLFI): NLFI voert op grond van de Wet stichting administratiekantoor beheer financiële instellingen het privaatrechtelijke beheer over de deelnemingen van de Staat der Nederlanden in de vennootschappen ABN AMRO Group N.V., ASR Nederland N.V., RFS Holding B.V., Propertize B.V., SNS Reaal N.V. en NLFI Financial Investment B.V. De Minister van Financiën brengt een groot deel van deze kosten in rekening bij de vennootschappen waarvan aandelen door de stichting worden beheerd.
Stichting Afwikkeling Maror-gelden Overheid (SAMO): SAMO is belast met de afwikkeling van onder het publiekrechtelijke regime afgegeven beschikkingen. In 2015 zal SAMO opgeheven worden.
DNB31
Toezichttaak
Het prudentieel toezicht van DNB is gericht op de soliditeit van financiële ondernemingen en het bijdragen aan de stabiliteit van de financiële sector.
Doelstellingen
Als toezichthouder zet DNB zich in voor solide en integere financiële instellingen die hun verplichtingen en toezeggingen nakomen. DNB behartigt hiermee mede het belang van depositohouders, polishouders en pensioenfondsdeelnemers en draagt bij aan de financiële stabiliteit en duurzame welvaart binnen Nederland. DNB kijkt daarbij zowel naar het heden als ook naar de toekomst. Een gezonde financiële sector is in staat om schokken op te vangen en te anticiperen op veranderende omstandigheden.
Geleverde prestaties
In alle sectoren is belangrijke voortgang geboekt in de (internationale) hervorming van het toezicht op de financiële sector. In het bankentoezicht vond afgelopen jaar een belangrijke verschuiving plaats. Vanaf 4 november 2014 is de Europese Centrale Bank (ECB) verantwoordelijk voor het gemeenschappelijke Europese bankentoezicht in het eurogebied: het Single Supervisory Mechanism (SSM). In de verzekeringssector zijn in 2014 belangrijke stappen gezet in de voorbereiding op Solvency II. Op het gebied van risicobeheer, governance en rapportageverplichtingen hebben verzekeraars verdere voortgang geboekt op weg naar een meer risicogebaseerd en toekomstgericht toezichtraamwerk. Ook in de pensioensector is in 2014 noodzakelijke voortgang geboekt om de financiële houdbaarheid van het Nederlandse aanvullend pensioen (tweede pijler) te vergroten. Meest in het oog springend was de overeenstemming over een nieuw financieel toetsingskader (FTK).
Net als de wet- en regelgeving is ook het toezicht van DNB voortdurend in ontwikkeling. In 2014 heeft DNB met de Visie op Toezicht 2014–2018 haar toezichtstrategie herijkt. Deze visie bouwt voort op de aanscherpingen in het toezicht van de afgelopen jaren. Op basis van recente ontwikkelingen en ervaringen zijn vier nieuwe ambities toegevoegd: i) DNB wordt een sterke speler binnen het SSM; ii) het toezicht is gebaseerd op scherpe analyse; iii) het toezicht legt meer nadruk op integriteit en iv) het toezicht is transparant waar mogelijk.
DNB heeft een monitoringsproces ontwikkeld op basis van zogenoemde prestatie-indicatoren om de effecten van het toezicht te kunnen meten. Deze effectmeting levert een bijdrage aan de voortdurende versterking van het toezicht. Deze indicatoren bieden een concreet beeld van beoogde resultaten.
| Toezichtambities: | Prestatie-indicatoren en streefwaarden: | Prestatie en toelichting: |
|---|---|---|
| Het toezicht slaagt erin de kans op deconfitures en instabiliteit te minimaliseren | Aantal deconfitures, in combinatie met het percentage geld dat is veilig gesteld in een jaar. DNB streeft naar afwezigheid van deconfitures en 100% veiliggestelde tegoeden. | Gerealiseerd. In 2014 hebben zich geen deconfitures voorgedaan. |
| Ontwikkeling toezichtregimes. DNB streeft ernaar dat midden-tot-laag-risico instellingen niet langer dan ½ jaar onder het urgent regime vallen en hoog-risico instellingen niet langer dan 1 jaar. | Grotendeels gerealiseerd, met enkele uitzonderingen als gevolg van instellingsspecifieke omstandigheden. | |
| Ontwikkeling solvabiliteit en dekkingsgraden. DNB streeft ernaar dat 100% van de instellingen voldoet aan de minimumeisen. | Grotendeels gerealiseerd. De kapitaalratio van de bancaire sector is verbeterd. De common equity tier-1 ratio bedraagt eind 2014 14,2%. Er zijn geen instellingen met kapitaaltekorten. Verzekeraars bevinden zich boven de wettelijke minimumvereisten. In 2014 hebben 30 pensioenfondsen een korting moeten doorvoeren van gemiddeld 0,84%. 32 pensioenfondsen hebben eind 2014 een dekkingraad lager dan 105%. | |
| Het toezicht behoort internationaal tot de best practice | Score op het IMF Financial Sector Assessment Program (FSAP). DNB wil behoren tot de beste landen in de benchmark en een positieve ontwikkeling realiseren t.o.v. de vorige beoordeling. | Gerealiseerd. In navolging op de FSAP uit 2011, heeft de FSB een positieve beoordeling gegeven over de voortgang ten aanzien van de aanbevelingen. |
| Het toezicht bevordert het vertrouwen in de Nederlandse financiële sector | Poortwachtersfunctie (toetsingen en vergunningverlening). DNB streeft naar afwezigheid van probleemdossiers binnen 2 jaar na toetsing of verlening van een verklaring van geen bezwaar (vvgb). | Gerealiseerd. Er hebben zich geen probleemgevallen voorgedaan a.g.v. verstrekte vvgb’s in afgelopen twee jaar. Van de in totaal 1.737 getoetste beleidsbepalers is 1 persoon binnen twee jaar bij hertoetsing alsnog afgetoetst. |
| Het toezicht heeft gezag in de Nederlandse financiële sector | Ontwikkeling reputatie DNB in de financiële sector. DNB streeft naar een score hoger dan 70 in de jaarlijkse Erasmus reputatiemonitor onder primaire relaties (onder toezicht staande instellingen en medewerkers). | Grotendeels gerealiseerd. De reputatie van DNB (gemeten o.b.v. reguliere enquête onder financial citizens) is eind 2014 uitgekomen op 66,8. |
| De kosten voor het toezicht worden effectief beheerst | De kosten ten opzichte van het kostenkader. DNB ziet erop toe dat de kosten binnen het door het Ministerie van Financiën vastgestelde kostenkader blijven. | Gerealiseerd. De kosten voor het reguliere toezicht blijven binnen de begroting. De comprehensive assessment heeft tot extra kosten voor de betrokken instellingen geleid. DNB heeft dit onderzoek wel ruim binnen het vooraf geraamde budget uitgevoerd. |
AFM32
Toezichttaak
De AFM heeft tot taak het gedragstoezicht op financiële markten uit te oefenen en te beslissen omtrent de toelating van financiële ondernemingen tot die markten.
Doelstellingen
Het gedragstoezicht van de AFM is, mede in het belang van de stabiliteit van het financiële stelsel, gericht op ordelijke en transparante financiëlemarktprocessen, zuivere verhoudingen tussen marktpartijen en zorgvuldige behandeling van cliënten.
Het vorenstaande vertaalt zich in drie strategische doelstellingen:
-
1. De AFM bevordert eerlijke en zorgvuldige financiële dienstverlening
Consumenten, particuliere beleggers en (semi-)professionele partijen moeten kunnen vertrouwen op eerlijke en zorgvuldige financiële dienstverlening. De AFM ziet toe op financiële instellingen op het gebied van sparen, lenen, beleggen en verzekeren. Het toezicht richt zich op financiële producten, financiële dienstverlening en integere bedrijfsvoering van financiële instellingen. De AFM draagt bij aan een omgeving waarin de consument, de particuliere belegger en de (semi-)professionele partij op basis van begrijpelijke informatie en passende dienstverlening weloverwogen keuzes kan maken over de eigen financiële situatie.
-
2. De AFM bevordert eerlijke en efficiënte werking van kapitaalmarkten
Beleggers, en andere partijen actief op de kapitaalmarkten, moeten kunnen vertrouwen op eerlijk en efficiënt functionerende kapitaalmarkten. De AFM ziet erop toe dat ondernemingen actief op de kapitaalmarkten tijdige en betrouwbare informatie verstrekken. Het toezicht richt zich ook op de accountant die de betrouwbaarheid van de financiële verslaggeving moet beoordelen. De AFM stelt vast of de financiële verslaggeving plaatsvindt volgens de juiste standaarden. De AFM draagt bij aan een omgeving waarin de belegger eerlijke en geïnformeerde keuzes kan maken.
-
3. De AFM draagt bij aan de stabiliteit van het financiële stelsel
De AFM creëert samen met DNB randvoorwaarden voor een financieel stelsel met beheersbare en transparante risico’s. De AFM ziet toe op de ordelijke werking en stabiliteit van de financiële infrastructuur. Het toezicht richt zich op de gedragingen van marktpartijen die de financiële stabiliteit kunnen ondermijnen en op de transparantie van systeemrisico’s.
Geleverde prestaties
De AFM constateert dat de sector in een aantal opzichten verandering heeft doorgevoerd: financiële producten zijn aangepast, de informatie over producten en diensten is verbeterd en begrijpelijker en misschien wel het belangrijkste: het is duidelijk dat de financiële sector niet ongestraft een verdienmode kan hanteren dat ten koste van de klant gaat. Voor de consumenten is dat goed nieuws: zij hebben meer mogelijkheden om de financiële keuzes voor de toekomst te maken. Toch blijft oplettendheid geboden omdat er altijd een deel van de markt zal zijn dat meer risico’s neemt dan verantwoord is en dat zich niet gedraagt zoals gewenst. Consumenten hebben tegelijkertijd de eigen verantwoordelijkheid om voldoende tijd en kennis te steken in het maken van die keuzes.
In deze veranderende tijden wordt niet alleen kritisch naar de financiële sector gekeken, maar ook naar de AFM als toezichthouder. Het afgelopen jaar toont dat de samenleving verwacht dat de AFM meer verantwoording aflegt. Dat vindt de AFM belangrijk; de AFM blijft werken aan een nog betere en transparantere verantwoording. Hierbij staat de AFM open voor kritisch tegengeluid en de feedback van hun stakeholders. De onafhankelijkheid van de AFM als toezichthouder staat in al het handelen van de AFM voorop, maar de AFM staat hierbij altijd in verbinding met de stakeholders binnen het krachtenveld waarin zij opereert.
| Thema | Prestaties met de belangrijkste effecten |
|---|---|
| Klantbelang centraal | • In het toezicht op het productontwikkelingsproces heeft de AFM in 2014 haar monitoringscapaciteiten verder geprofessionaliseerd, zodat er nu beter zicht is op welke producten mogelijk risico’s bevatten. Dit heeft bij meerdere ondernemingen geleid tot aanpassingen van producten en processen. Voorbeelden hiervan zijn uitvaartverzekeringen, woonlastenverzekeringen en pensioenproducten. • De AFM heeft inspanningen verricht om verzekeraars en adviseurs te bewegen tot het activeren van al hun klanten met een beleggingsverzekering. Voor 52% van de niet opbouwende beleggingsverzekeringen is een oplossing gevonden en 36% van de klanten met een hypotheekgebonden beleggingsverzekering zijn geactiveerd per 30 juni 2014. Eind 2014 zijn deze resultaten verbeterd tot respectievelijk 79% en 55%. |
| Kwaliteit financiële dienstverlening | • De AFM monitort de invoering van het provisieverbod. Een brede invoering van het kostprijsmodel is gerealiseerd, de prijs van een hypotheekadvies is gedaald, er is een eerlijker speelveld gerealiseerd en de consument beseft dat financieel advies niet gratis is. • De AFM doet onderzoek naar serviceabonnementen (die passend dienen te zijn en toegevoegde waarde dienen te hebben). Veel serviceabonnementen bieden nuttige en logische diensten maar bij 20% bestaat risico op dubbele kosten voor de consument. De AFM is opgetreden tegen schadelijke aanbieders. |
| Kwaliteit vermogensopbouw | • Het AFM onderzoek naar de kwaliteit van beleggingsdienstverlening uit februari 2014 toont aan dat de kwaliteit van beleggingsdienstverlening in veel gevallen nog onder de maat is. De sector is hierna een verbeteringstraject gestart om de kwaliteit te verbeteren. Daarnaast heeft de sector gewerkt aan een «Handreiking Beleggingsbeleid» om het eigen beleggingsbeleid te kunnen controleren. Ondernemingen met een voor consumenten schadelijk verdienmodel worden daarnaast waar mogelijk van de markt geweerd. • De vergunningverlening aan beheerders van alternatieve beleggingsinstellingen (AIFM) is een nieuwe taak voor de AFM. In 2014 zijn 101 vergunningen verleend, waarvan een deel aan ondernemingen die al vergunningplichtig waren onder het nationale regime. Voordat ondernemingen een vergunning krijgen worden zij getoetst op onder meer integere bedrijfsvoering, beloningsbeleid en de betrouwbaarheid en deskundigheid van bestuurders. |
| Passende dienstverlening aan zakelijke partijen | • Er stonden per 1 april 2014 zo’n 17.600 rentederivaten uit bij MKB-ondernemingen. Uit onderzoek van de AFM in 2013 bleek dat de dienstverlening van sommige banken op dit gebied aan het MKB mogelijk niet-passend of onzorgvuldig was. De AFM heeft de banken daarom opgeroepen alle uitstaande derivaten van het MKB opnieuw te beoordelen, en passende oplossingen te bieden als blijkt dat de dienstverlening tekort is geschoten. Dit proces is gaande. • Verder heeft de AFM een leidraad met aanbevelingen voor een goede rentederivatendienstverlening gepubliceerd. De banken hebben toegezegd deze ter harte te zullen nemen. |
| Pensioenuitvoerders geven overzicht en inzicht in de hoogte en risico’s van pensioen | • De AFM heeft een belangrijke ondersteunende rol gespeeld bij de totstandkoming van het wetsvoorstel wet pensioencommunicatie. Hierin zijn tal van verbeteringen opgenomen die de communicatie voor deelnemers inzichtelijker en duidelijker zullen maken. Zo worden de mogelijkheden voor digitaal communiceren vergroot, wordt mijnpensioenoverzicht.nl uitgebreid en wordt in gelaagde vorm informatie gegeven over de inhoud van pensioenregelingen (de pensioen 123). • De AFM onderzocht onder meer de informatie voor bijna-gepensioneerden, waaruit een divers beeld naar voren komt. De betrokken pensioenfondsen zijn aan de slag gegaan met verbetering van hun communicatie, en ook is de rest van de markt hier op aangesproken. |
| Kwaliteit governance, verslaggeving en accountantscontrole | • De AFM heeft bij alle Big 4 accountantsorganisaties tien wettelijke controles beoordeeld, waarvan 18 van de 40 als «onvoldoende» zijn aangemerkt. De kwaliteit van de wettelijke controles uitgevoerd door de Big 4 accountantsorganisaties is ten opzichte van 2010 gemiddeld slechts licht toegenomen. De AFM heeft de betrokken organisaties gevraagd een dieperliggende analyse uit te voeren naar de oorzaken van de kwaliteitsgebreken en verbeteringen door te voeren. Verder is de sector (NBA) op verzoek van de politiek met 53 voorstellen gekomen voor verbetering van de kwaliteit van de accountantscontrole. • Ook bij de overige OOB-kantoren kan volgens de AFM de kwaliteitslat hoger worden gelegd. Bij de niet-OOB kantoren zijn als gevolg van een eerder AFM rapport strengere toetsingen uitgevoerd, die hebben geleid tot enkele vergunningintrekkingen en uitschrijvingen van accountants. |
| Eerlijke en efficiënte effectenmarkten, bestendige infrastructuur | • De AFM heeft het toezicht op de obligatiemarkt geïntensiveerd; het aantal meldingen op obligatiegebied is significant toegenomen. Veel handel in Nederlandse beursfondsen (zo’n 40%) vindt plaats buiten Nederland. Dankzij samenwerking met buitenlandse toezichthouders is in meerdere gevallen partijen de toegang tot de markt ontzegd, waardoor de manipulatie is gestopt. Vanwege overtredingen van het verbod op marktmanipulatie zijn vijf boetes opgelegd. • Drie keer is handel stilgelegd om te zorgen dat er niet op basis van ongelijke informatie wordt gehandeld in een aandeel. De AFM nam zo’n 250 keer contact op met marktpartijen, wat in zo’n 30 gevallen leidde tot het naar buiten brengen van aanvullende of corrigerende informatie. |
| Gedragstoezicht draagt bij aan stabiliteit financiële stelsel | • In 2014 is de transparantie van banken over risicomanagement, kredietrisico’s en kapitaalpositie geagendeerd. De meeste Nederlandse grootbanken hebben de aanbevelingen overgenomen in hun jaarverslagen over 2013. • Andere onderwerpen waaraan aandacht is besteed zijn cybercrime, securitisaties, en de loan-to-value (LTV) van hypotheken. In nationale en internationale beleidsvorming zijn stabiliteitsrisico’s ingebracht en besproken. |
| Afname schadelijke gedrag en financiële criminaliteit | • De AFM heeft in 2014 31 malafide geldaantrekkers aangepakt: 18 kregen een formele maatregel opgelegd, 13 kregen een waarschuwingsbrief. Het optreden van de AFM heeft het in veel gevallen makkelijker gemaakt voor consumenten om juridische stappen te ondernemen. • Er is gewaarschuwd tegen 22 boiler rooms. De AFM heeft 680 consumenten gewaarschuwd dat zij op een lijst van potentiële klanten staan van een frauduleuze «beleggingsadviseur». Diverse illegale aanbieders van flitskredieten zijn van de markt geweerd. De AFM heeft hier ook tegen gewaarschuwd en zes boetes opgelegd. Zo’n 500 advertenties van illegale kredietaanbieders zijn op aandringen van de AFM verwijderd. In totaal zijn er 170 partijen benaderd die illegaal actief zijn op de financiële markt.Bij vergunninghouders werden drie boetes opgelegd en zes vergunningen ingetrokken. |
| 2013 | 2014 | |
|---|---|---|
| Som der lasten | € 80,4 mln. | € 80,9 mln. |
| Aan onder toezichtsgestelden toe te rekenen kosten | € 58,7 mln. | € 60,4 mln. |
| Gemiddeld aantal fte’s1 | 541 | 560 |