Artikel
Algemene doelstelling
De algemene doelstelling is het scheppen van een internationaal concurrerende onderzoeksomgeving die onderzoekers uitdaagt tot optimale wetenschappelijke prestaties en die goed aansluit op maatschappelijke behoeften.
Rol en verantwoordelijkheid
De Minister is verantwoordelijk voor het stelsel van onderzoek en wetenschap.
Financiering: De Minister bekostigt onderzoeks- en wetenschapsinstellingen.
Stimuleren: De Minister stimuleert meer zwaartepuntvorming en profilering in het wetenschappelijk onderzoek. De afspraken die hierover gemaakt zijn met de universiteiten staan vermeld in het hoofdlijnenakkoord. Tevens wordt gestreefd de samenwerking in de Gouden driehoek van bedrijven, kennisinstellingen en overheid te verbeteren, in het topsectorenbeleid zijn hiervoor innovatiecontracten ontwikkeld.
Regisseren: De Minister schept voorwaarden voor:
-
• het doelmatig functioneren van een aantal wetenschappelijke instellingen die zowel zelfstandig als in relatie tot de universiteiten en bedrijven een belangrijke plaats innemen, waaronder onderzoeksorganisaties en wetenschappelijke bibliotheekinstellingen;
-
• borging van het vernieuwend vermogen en de kwaliteit van het Nederlandse onderzoek en de Nederlandse onderzoeksfaciliteiten;
-
• de coördinatie van het wetenschapsbeleid op nationaal en internationaal niveau.
De Minister is verantwoordelijk voor het toezicht op een efficiënte besteding van publieke middelen en op voldoende verspreiding van kennis naar de maatschappij.
Indicatoren en kengetallen
Indicatoren voor het terrein van onderzoek en wetenschapsbeleid zijn te vinden in Trends in Beeld.
2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Bedrijven | 5.498 | 5.263 | 4.900 | 5.218 | 6.826 | 7.317 |
Onderzoeksinstituten | 1.259 | 1.259 | 1.327 | 1.279 | 1.321 | 1.387 |
Hoger onderwijs | 3.256 | 3.489 | 3.711 | 3.691 | 3.994 | 4.222 |
Totaal | 10.010 | 10.011 | 9.938 | 10.188 | 12.141 | 12.926 |
Beleidsconclusies
Het voorgenomen beleid is uitgevoerd, zo zijn met de negen topsectoren afspraken gemaakt over wetenschap, onderzoek en valorisatie in innovatiecontracten. Daar bovenop zijn er nog andere belanghebbende ontwikkelingen geweest.
In de brief «Uitwerking regeerakkoord voor versterking kenniseconomie» van 11 februari 2013 aan de Tweede Kamer is aangegeven dat het kabinet investeert in fundamenteel en praktijkgericht onderzoek. Deze intensivering start met € 25 miljoen in 2014, en loopt via € 75 miljoen in 2015, 2016 en 2017 op tot € 100 miljoen vanaf 2018.
Er zijn in 2013 twee onderzoeken gedaan naar het vertrouwen in de wetenschap, één door de KNAW en één door de WRR samen met het Rathenau Instituut. Uit beide onderzoeken blijkt dat het vertrouwen in de wetenschap groot is en dat wetenschap «een sterk merk is». Uit het onderzoek van de WRR/Rathenau instituut blijkt dat het vertrouwen onder druk staat daar waar wetenschappers onderzoek doen in opdracht van bedrijven of overheden. Hier zal op worden ingegaan in de toekomstvisie wetenschap.
Daarnaast is in 2013 ook het interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO) wetenschappelijk onderzoek gestart. Deze is er op gericht om de huidige inzet van middelen voor wetenschappelijk onderzoek optimaal te benutten voor een maximale maatschappelijke output. De rapportage hierover wordt voor de zomer van 2014 verwacht.
Op het terrein van Grootschalige onderzoeksfaciliteiten is op 6 maart 2013 de conferentie Route 2020: «The future for large-scale research infrastructures» georganiseerd. De financieringsronde bij NWO voor onderzoeksfaciliteiten op deze nationale roadmap is in oktober 2013 van start gegaan.
In 2013 hebben Nederlandse onderzoekers nog beter weten te scoren in KP7 (zevende kaderprogramma) dan in de voorafgaande succesvolle jaren. De laatste cijfers geven aan dat sinds de start van KP7 in 2007 7,4% (ruim € 3,2 miljard) van alle KP7-subsidies naar Nederland is gegaan. Voor de European Research Council is dit zelfs 9%. De Staatssecretaris van OCW heeft internationaal onderhandeld over de instrumentatie van Horizon 2020 (start begin 2014) om ook een zo succesvol mogelijke deelname voor Nederlandse onderzoekers in dit programma te creëren.
Budgettaire gevolgen van beleid
Realisatie | Oorspronkelijk vastgestelde begroting | Verschil | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2013 | 2013 | |||
Verplichtingen | 1.152.585 | 927.239 | 830.254 | 904.499 | 859.762 | 811.107 | 48.655 | ||
Uitgaven | 1.163.883 | 1.231.688 | 906.831 | 934.143 | 891.076 | 885.520 | 5.556 | ||
Bekostiging | 874.684 | 879.696 | 655.234 | 715.313 | 701.889 | 699.007 | 2.882 | ||
• | Hoofdbekostiging | 670.811 | 652.323 | 465.774 | 474.882 | 460.876 | 457.994 | 2.882 | |
NWO-wet en WHW | |||||||||
– | NWO | 327.711 | 319.563 | 325.458 | 326.975 | 320.900 | 318.158 | 2.742 | |
– | KNAW | 96.898 | 93.517 | 93.779 | 94.316 | 93.379 | 93.268 | 111 | |
– | KB | 46.429 | 46.429 | 46.537 | 53.591 | 46.597 | 46.568 | 29 | |
– | TNO | 199.773 | 192.814 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
• | Aanvullende bekostiging | 203.873 | 227.373 | 189.460 | 240.431 | 241.013 | 241.013 | 0 | |
– | NWO Talentenontwikkeling | 187.873 | 208.373 | 169.460 | 168.481 | 169.063 | 169.063 | 0 | |
– | NWO STW | 0 | 0 | 0 | 10.000 | 10.000 | 10.000 | 0 | |
– | NWO Grootschalige researchinfrastructuur | 16.000 | 19.000 | 20.000 | 61.950 | 61.950 | 61.950 | 0 | |
Subsidies | 173.156 | 166.996 | 165.566 | 126.771 | 104.148 | 105.249 | – 1.101 | ||
Kaderregeling exploitatiesubsudies onderzoek en wetenschap | 43.680 | 44.448 | 40.103 | 42.708 | 42.210 | 42.340 | – 129 | ||
– | LF TUD bibliotheek | 7.626 | 7.626 | 7.654 | 7.734 | 7.742 | 7.734 | 8 | |
– | Stichting SURF | 7.517 | 7.517 | 7.545 | 7.622 | 7.630 | 7.622 | 8 | |
– | CPG | 515 | 515 | 518 | 520 | 521 | 520 | 1 | |
– | Montesquieu Instituut | 1.067 | 1.067 | 1.071 | 1.082 | 1.083 | 1.082 | 1 | |
– | Max Planck Instituut | 0 | 0 | 0 | 1.622 | 1.624 | 1.622 | 2 | |
– | NCB | 5.270 | 5.270 | 5.289 | 5.343 | 5.349 | 5.343 | 6 | |
– | Nationaal Herbarium | 1.125 | 1.125 | 1.129 | 1.141 | 1.141 | 1.141 | 0 | |
– | BPRC | 8.593 | 8.593 | 8.645 | 9.395 | 8.919 | 8.895 | 24 | |
– | NEMO | 3.368 | 3.368 | 3.488 | 3.626 | 3.636 | 3.626 | 10 | |
– | STT | 233 | 233 | 234 | 236 | 237 | 236 | 1 | |
– | NTU/INL | 3.077 | 3.132 | 3.228 | 3.071 | 3.011 | 3.203 | – 192 | |
– | EIB | 1.297 | 1.297 | 1.302 | 1.316 | 1.317 | 1.316 | 1 | |
– | NLR | 893 | 893 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
– | Deltaris | 2.208 | 2.855 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
– | MARIN | 891 | 957 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Subsidieregeling St. AAP | 1.004 | 1.004 | 1.008 | 1.015 | 1.016 | 1.015 | 1 | ||
Kaderregeling subsidiëring projecten t.b.v. onderzoek en wetenschap | 128.472 | 121.544 | 124.455 | 83.048 | 60.922 | 61.894 | – 972 | ||
– | Kust en zeeonderzoek | 2.000 | 2.035 | 2.534 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 0 | |
– | Gezondheidsonderzoek | 1.500 | 1.500 | 1.500 | 1.500 | 0 | 0 | 0 | |
– | Poolonderzoek | 0 | 2.000 | 2.992 | 2.992 | 2.942 | 2.942 | 0 | |
– | Genomics | 36.000 | 40.000 | 44.000 | 44.000 | 40.500 | 40.500 | 0 | |
– | Nationale coördinatie | 9.193 | 7.816 | 8.435 | 6.285 | 4.759 | 6.312 | – 1.553 | |
– | Bilaterale samenwerking | 3.611 | 2.474 | 4.070 | 4.505 | 3.711 | 3.750 | – 39 | |
– | Weerstandsverhoging onderzoeksinstellingen (CBRN) | 2.000 | 2.785 | 1.968 | 1.433 | 410 | 1.000 | – 590 | |
– | BSIK | 39.348 | 19.561 | 33.405 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
– | GATE | 2.000 | 2.000 | 1.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
– | Grootschalige researchfaciliteiten | 10.162 | 3.902 | 1.830 | 1.830 | 0 | 0 | 0 | |
– | SURFnet | 6.800 | 11.700 | 6.300 | 7.200 | 0 | 0 | 0 | |
– | NCB biodiversiteit | 4.700 | 10.000 | 8.400 | 6.900 | 0 | 0 | 0 | |
– | ITER-2 | 0 | 4.000 | 4.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
– | Hersenen en Cognitie | 2.000 | 4.000 | 4.000 | 3.900 | 6.100 | 3.900 | 2.200 | |
– | Parelsnoer | 7.750 | 7.750 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
– | EET | 990 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
– | Talentkracht | 400 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
– | Overig | 18 | 21 | 21 | 3 | 0 | 990 | – 990 | |
Bijdrage aan agentschappen | 540 | 288 | 294 | 297 | 297 | 297 | 0 | ||
– | Dienst Uitvoering Onderwijs | 540 | 288 | 294 | 297 | 297 | 297 | 0 | |
Bijdrage aan internationale organisaties | 81.510 | 82.484 | 84.366 | 91.328 | 84.262 | 80.487 | 3.775 | ||
– | EMBC | 707 | 724 | 740 | 751 | 758 | 760 | – 2 | |
– | EMBL | 3.988 | 4.135 | 4.377 | 4.476 | 4.593 | 4.500 | 93 | |
– | ESA | 34.672 | 36.516 | 35.027 | 29.393 | 29.792 | 29.562 | 230 | |
– | CERN | 35.322 | 34.527 | 38.017 | 41.303 | 40.721 | 37.065 | 3.656 | |
– | ESO | 6.821 | 6.582 | 6.205 | 15.405 | 8.398 | 8.600 | – 202 | |
Bijdrage aan medeoverheden | 33.993 | 102.224 | 1.371 | 434 | 480 | 480 | 0 | ||
– | Nationaal contactpunt Kaderprogramma | 383 | 413 | 440 | 434 | 480 | 480 | 0 | |
– | Kenniswerkers | 33.610 | 101.811 | 931 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Ontvangsten | 186.900 | 176.117 | 1.520 | 0 | 4.334 | 101 | 4.233 |
Bekostiging.
Toelichting op de instrumenten
Het Ministerie van OCW bekostigt de nationale onderzoeksinstellingen NWO, KNAW en KB. Hiermee stelt de Minister deze organisaties in staat om binnen de wettelijke kaders en in lijn met de vierjaarlijkse strategische agenda en strategische plannen van de instellingen hun missies en doelstellingen te realiseren. Die zijn gericht op het bevorderen van de kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek in Nederland en het initiëren en stimuleren van nieuwe ontwikkelingen daarin.
Bijdragen met een structureel karakter aan:
-
– NWO voor grote infrastructurele onderzoeksvoorzieningen voor de uitvoering van projecten die geselecteerd worden op grond van de resultaten van de nationale roadmap commissie. Met de inzet van deze middelen worden onze onderzoekers in de gelegenheid gesteld om te kunnen werken met onderzoeksfaciliteiten van wereldniveau;
-
– NWO voor het uitvoeren van een integraal persoonsgebonden talentprogramma waarin naast de Vernieuwingsimpuls ook de voormalige middelen voor de specifieke doelgroepen zijn opgegaan. Doelen zijn via competitie op basis van wetenschappelijke kwaliteit voldoende ruimte te geven aan (jonge) veelbelovende onderzoekers, excellentie in het onderzoek te bevorderen, en te zorgen voor een adequate in- en doorstroom van onderzoekers zodat er verbetering optreedt in hun loopbaanperspectieven.
Het budget is per saldo met € 2,9 miljoen verhoogd. Voor een toelichting wordt verwezen naar de 2de suppletoire wet 2013.
Subsidies
Diverse subsidies voor stichtingen en centra met een specifieke rol in de kennisinfrastructuur, het gaat hier om bijdragen aan:
-
– de wetenschappelijke bibliotheek van de TUD, dit vanwege de instellingsoverstijgende functie;
-
– Stichting SURF voor grensverleggende ict-innovaties. Hierdoor kunnen onderzoek en het hoger onderwijs optimaal gebruik maken van de mogelijkheden van ICT om hun kwaliteit te verbeteren. Deze middelen zullen conform de kabinetsreactie op het advies van ICTRegie over de ICT-onderzoeksinfrastructuur in Nederland (kamerstuk 26 643, nr. 140) worden ingezet voor de versterking van de ICT-onderzoeksinfrastructuur zoals computernetwerken (SURFnet, Gigaport), E-science en High Performance Computing;
-
– het Max Planck Instituut voor psycholinguïstiek onderzoek;
-
– Naturalis voor de totstandkoming van het Nederlands Centrum voor Biodiversiteit (NCB). Met ingang van 2014 zal het Nationaal Herbarium hierin opgaan;
-
– het Biomedical Primate Research Centre (BPRC) voor het primatenonderzoek en de huisvesting van primaten en subsidie aan de Stichting AAP voor het verzorgen van de opvang van de BPRC chimpansees;
-
– het Nederlands Centrum voor Wetenschaps- en techniekcommunicatie (NCWT) voor het science center NEMO en andere regionale science centra en voor de Oktober Kennismaand.
Tijdens hun bezoek aan de Cariben in november, hebben Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima bij de Science Fair op St Eustatius de start gemarkeerd van het Caribbean Netherlands Science Institute at St Eustatius (CNSI). Het centrum faciliteert onderzoek en onderzoekers op gebieden die meerwaarde hebben voor het eiland (zoals de archeologie en mariene biologie) en die daarbij oplossingen genereren voor specifieke problemen waar kleine eilanden mee te kampen hebben (zoals energievoorziening en afvalverwijdering). Het kenniscentrum heeft daarbij een speciale opdracht voor outreach en educatie. Ook hebben de vorst en de vorstin het kennisinstituut Carmabi op Curaçao bezocht. Bij die gelegenheid heeft de Koning de openingshandeling verricht van de nieuwbouw van dit gerenommeerde instituut dat onder meer gespecialiseerd is in koraalonderzoek.
In januari 2013 is het Dirck Gerritsz laboratorium op Rothera, Antarctica, officieel in gebruik gesteld. Een aantal zeecontainers is door het Koninklijke Nederlandse Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) op Texel omgebouwd tot mobiele laboratoria voor Nederlandse onderzoeksgroepen die in het extreme klimaat van de Zuidpool kunnen functioneren.
Projectsubsidies aan o.a. diverse voormalige Fes-projecten. Het gaat hier om innovatieve onderzoeksprojecten en investeringsimpulsen in onderzoeksfaciliteiten waarbij sprake is van co-financiering door kennisinstellingen, andere departementen en bedrijven. De meeste projecten sluiten aan op de doelstellingen van het nieuwe bedrijfslevenbeleid.
Bijdrage aan agentschappen
De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) is de uitvoeringsorganisatie van het Ministerie van OCW en levert producten en diensten op het terrein van bekostiging van instellingen, financiering van studenten en informatievoorziening. Het betreft het aandeel in de uitvoeringskosten van DUO voor dit begrotingsartikel.
Bijdrage aan internationale organisaties
Contributies aan de grote internationale onderzoeksorganisaties ESA, ESO, CERN, EMBL en EMBC. Door deelname van Nederland aan deze intergouvernementele organisaties krijgen onze wetenschappelijke onderzoekers toegang tot unieke en dure onderzoeksfaciliteiten en internationale netwerken van toponderzoekers. Deze deelname is mede van groot belang voor het functioneren van ons nationale onderzoeksbestel.
Het budget voor internationale organisaties is per saldo met € 3,7 miljoen toegenomen. Voor een toelichting wordt verwezen naar de 1ste en 2de suppletoire wet 2013.
In 2013 heeft Nederland een actieve rol gehad in de tot standkoming van drie European Research Infrastructure Consortiums (ERIC’s). Door de bijdrage van internationale organisaties en door de samenwerking in internationale netwerken en (Europese) programma’s, krijgen onderzoekers in ons land prioritair toegang tot de meest geavanceerde Internationale onderzoeksfaciliteiten. In maart 2013 is ALMA (Atacama Large Millimeter Array), waarin Europa, Noord Amerika en Japan gezamenlijk in Chili op 5.000 meter hoogte een stelsel van 66 radiotelescopen bouwen, geopend.
Via de contributie aan ESA is bijgedragen aan de bouw van de op 19 december 2013 gelanceerde ruimtetelescoop Gaia. Hierdoor wordt bijgedragen aan de sterke internationale positie van het Nederlands astronomisch onderzoek.
Bijdrage aan medeoverheden
Opdracht aan EG-Liaison voor het ondersteunen en stimuleren van een zo groot mogelijke Nederlandse participatie in het EU-Kaderprogramma voor onderzoek en ontwikkeling.
Ontvangsten
De ontvangsten zijn met € 4,2 miljoen toegenomen in verband met een ontvangst van het Ministerie van Economische Zaken met betrekking tot de eindafrekening van de kenniswerkersregeling.
Artikel