Base description which applies to whole site

16. ONDERZOEK EN WETENSCHAPSBELEID

Artikel

Algemene doelstelling

De algemene doelstelling is het scheppen van een internationaal concurrerende onderzoeksomgeving die onderzoekers uitdaagt tot optimale wetenschappelijke prestaties en die goed aansluit op maatschappelijke behoeften.

Rol en verantwoordelijkheid

De Minister is verantwoordelijk voor het stelsel van onderzoek en wetenschap.

Financieren: De Minister bekostigt het onderzoeks- en wetenschapsbestel.

Stimuleren: De Minister stimuleert in het wetenschappelijk onderzoek:

  • kwaliteit en excellentie;

  • zwaartepuntvorming en profilering. De afspraken die hierover gemaakt zijn met de universiteiten staan vermeld in het hoofdlijnenakkoord;

  • samenwerking in de gouden driehoek van bedrijven, kennisinstellingen en overheid. In het topsectorenbeleid zijn hiervoor innovatiecontracten ontwikkeld;

  • aansluiting op het maatschappelijk belang.

Regisseren: De Minister schept voorwaarden voor:

  • een klimaat voor universiteiten en kennisinstellingen voor het doen van excellent onderzoek;

  • borging van het vernieuwend vermogen en de kwaliteit van het Nederlandse onderzoek;

  • het doelmatig functioneren van wetenschappelijke instellingen die, zowel zelfstandig als in relatie tot universiteiten en bedrijven, een belangrijke plaats innemen;

  • de Nederlandse onderzoeksfaciliteiten;

  • de coördinatie en positionering van het wetenschapsbeleid op nationaal en internationaal niveau.

De Minister is verantwoordelijk voor het toezicht op een efficiënte besteding van publieke middelen en op voldoende verspreiding van kennis naar de maatschappij.

Indicatoren/kengetallen

Tabel 16.1 Indicatoren

Doelstelling/indicator

Basiswaarde

2015

Streefwaarde

(jaartal)

Art. nr.

Mondiale top-5 positie op basis van citatiescores

2e plaats (2009–2012) 1,52

⩽5

⩽5

16

Indicatoren en overige informatie over de toerusting en de prestaties voor het onderzoekstelsel worden beschreven in Trends in Beeld.

Beleidswijzigingen

Met onder andere universiteiten, hogescholen, onderzoeksinstituten en het bedrijfsleven wordt maximaal ingezet op Nederlandse deelname aan Europese onderzoeksprogramma’s. Daarom wordt er in totaal € 100 miljoen beschikbaar gesteld voor cofinanciering en matching. Bij cofinanciering en matching is het doel de Nederlandse kennisinstellingen (wat betreft cofinanciering en matching) en het Nederlandse bedrijfsleven (wat betreft cofinanciering) optimaal te positioneren en accommoderen in hun deelname aan Europese programma’s in het kader van Horizon 2020. Voorts wordt € 25 miljoen via NWO beschikbaar gesteld voor open competitie om het honoreringspercentage te verhogen.

(Zie Kamerbrief met uitwerking begrotingsafspraken 2014)

Over de ontwikkeling van de valorisatie-indicatoren is op 3 juni 2013 een brief aan de Tweede Kamer gestuurd. De instellingen zijn momenteel (periode t/m 2015) de sets van indicatoren voor ondernemendheid en benutting van kennis aan het vormgeven en testen. Het doel is in 2016 een werkbare (generieke) set valorisatie-indicatoren beschikbaar te hebben.

Beleidsdoorlichting

Het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) wetenschap geeft aan dat het Nederlandse wetenschapsstelsel zeer goed presteert met een gemiddeld niveau van middelen. In het IBO wordt een aantal beleidswijzigingen (zoals een wetenschapsagenda) voorgesteld, dat samen met de evaluaties van NWO en KNAW input vormt voor de toekomstvisie wetenschap.

Budgettaire gevolgen van beleid en budgetflexibiliteit

Tabel 16.2 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 16 (bedragen x € 1.000)
 

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

Verplichtingen

859.762

965.892

951.909

933.063

928.728

928.928

928.928

Waarvan garantieverplichtingen

   

28.992

28.992

28.992

28.992

28.992

Uitgaven

891.076

924.754

973.046

951.909

933.063

928.728

928.928

Waarvan juridisch verplicht

   

99,8%

       
                 

Bekostiging

701.889

751.126

846.796

827.844

810.338

807.044

807.044

Hoofdbekostiging

460.876

503.741

609.364

590.172

574.624

571.693

571.693

   

NWO-wet en WHW

             
 

– 

NWO

320.900

365.550

475.371

458.085

444.397

442.525

442.525

 

– 

KNAW

93.379

91.331

87.744

86.626

85.566

84.933

84.933

 

– 

KB

46.597

46.860

46.249

45.461

44.661

44.235

44.235

Aavullende bekostiging

241.013

247.385

237.432

237.672

235.714

235.351

235.351

 

– 

NWO Talentenontwikkeling

169.063

165.865

162.318

161.409

161.246

160.885

160.885

 

– 

NWO STW

10.000

8.000

8.000

8.000

8.000

8.000

8.000

 

– 

NWO Grootschalige researchinfrastructuur

61.950

61.963

54.243

55.295

55.382

55.380

55.380

 

– 

NWO RG onderwijsonderzoek

0

11.557

12.871

12.968

11.086

11.086

11.086

                   

Subsidies

104.148

87.848

40.470

38.285

36.945

35.904

36.104

Kaderregeling exploitatiesubsidies onderzoek en wetenschap

42.210

26.594

24.273

24.273

24.273

24.273

24.273

 

– 

LF TUD bibliotheek

7.742

0

0

0

0

0

0

 

– 

Stichting SURF

7.630

0

0

0

0

0

0

 

– 

CPG

521

261

0

0

0

0

0

 

– 

Montesquieu Instituut

1.083

558

0

0

0

0

0

 

– 

Max Planck Instituut

1.624

0

0

0

0

0

0

 

– 

NBC/Nationaal Herbarium

6.490

10.222

9.896

9.896

9.896

9.896

9.896

 

– 

BPRC

8.919

8.607

8.271

8.271

8.271

8.271

8.271

 

– 

NEMO

3.636

3.509

3.327

3.327

3.327

3.327

3.327

 

– 

STT

237

230

218

218

218

218

218

 

– 

NTU/INL

3.011

3.207

2.561

2.561

2.561

2.561

2.561

 

– 

EIB

1.317

0

0

0

0

0

0

Subsidieregeling St.AAP

1.016

1.026

1.026

1.026

1.026

1.026

1.026

Kaderregeling subsidiëring projecten t.b.v. onderzoek en wetenschap

60.922

60.228

15.171

12.986

11.646

10.605

10.805

 

– 

Kust en zeeonderzoek

2.500

2.500

2.500

2.500

2.500

2.500

2.500

 

– 

Poolonderzoek

2.942

2.942

2.942

1.500

1.500

1.500

1.500

 

– 

Genomics

40.500

40.500

0

0

0

0

0

 

– 

Nationale coördinatie

4.759

8.536

6.979

6.236

6.396

6.605

6.805

 

– 

Bilaterale samenwerking

3.711

3.750

2.750

2.750

1.250

0

0

 

– 

Weerstandsverhoging onderzoeksinstellingen (CBRN)

410

0

0

0

0

0

0

 

– 

Hersenen en Cognitie

6.100

0

0

0

0

0

0

 

– 

Nader te verdelen

0

2.000

0

0

0

0

0

                   

Bijdragen aan baten/lastendienst

297

303

303

303

303

303

303

 

– 

Dienst Uitvoering Onderwijs

297

303

303

303

303

303

303

                   

Bijdragen aan internationale organisaties

84.262

84.990

84.990

84.990

84.990

84.990

84.990

 

– 

EMBC

758

780

800

800

800

800

800

 

– 

EMBL

4.593

4.795

4.795

4.740

4.740

4.740

4.740

 

– 

ESA

29.792

30.362

30.950

30.950

30.950

30.950

30.950

 

– 

CERN

40.721

40.553

39.945

40.000

40.000

40.000

40.000

 

– 

ESO

8.398

8.500

8.500

8.500

8.500

8.500

8.500

                   

Bijdragen aan mede overheden

480

487

487

487

487

487

487

   

Nationaal contactpunt Kaderprogramma

480

487

487

487

487

487

487

Ontvangsten

4.334

101

101

101

101

101

101

Budgetflexibiliteit

Van het totale budget voor artikel 16 is in 2015 99,8% juridisch verplicht.

Bekostiging: Het beschikbare budget voor 2015 is 100% juridisch verplicht. De verplichtingen hebben betrekking op de betalingen aan de nationale onderzoeksinstellingen NWO, KNAW en KB alsmede een aantal bijdragen met een structureel karakter. De wettelijke grondslag van de bekostiging is vastgelegd in de NWO-wet en de WHW. Het moment van juridisch verplichten vindt plaats voorafgaand aan het jaar waarop de bekostiging betrekking heeft.

Subsidies: Van het beschikbare budget is in 2015 98% juridisch verplicht. Het betreft hier subsidies aan stichtingen en centra met een specifieke rol in de kennisinfrastructuur. Zoals bijvoorbeeld stichting Surf, NEMO, NCB en STT.

Bekostiging

Toelichting op de instrumenten

Het Ministerie van OCW bekostigt de nationale onderzoeksinstellingen NWO, KNAW en KB. Hiermee stelt de Minister deze organisaties in staat om binnen de wettelijke kaders en in lijn met de vierjaarlijkse strategische agenda en strategische plannen van de instellingen hun missies en doelstellingen te realiseren. Die zijn gericht op het bevorderen van de kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek in Nederland en het initiëren en stimuleren van nieuwe ontwikkelingen daarin.

OCW draagt met een structureel karakter bij aan:

  • NWO voor grote infrastructurele onderzoeksvoorzieningen voor de uitvoering van projecten die geselecteerd zijn op grond van de resultaten van de nationale roadmap commissie grootschalige researchinfrastructuur. Met de inzet van deze middelen worden onze onderzoekers in de gelegenheid gesteld om te kunnen werken met onderzoeksfaciliteiten van wereldniveau;

  • NWO voor het uitvoeren van een integraal persoonsgebonden talentprogramma waarin naast de «Vernieuwingsimpuls» ook de voormalige middelen voor de specifieke doelgroepen zijn opgegaan. Doelen zijn om via competitie op basis van wetenschappelijke kwaliteit voldoende ruimte te geven aan (jonge) veelbelovende onderzoekers, excellentie in het onderzoek te bevorderen, en te zorgen voor een adequate in- en doorstroom van onderzoekers zodat er verbetering optreedt in hun loopbaanperspectieven;

  • Vanaf 2014 is er een aanvullende bekostiging voor NWO bijgekomen voor het Nationaal Regieorgaan Onderwijs Onderzoek voor een bedrag van circa € 11 à 12 miljoen per jaar.

Subsidies

Voor het stimuleren en realiseren van de centrale doelstelling van het OWB beleid worden subsidies verstrekt.

Diverse subsidies voor stichtingen en centra met een specifieke rol in de kennisinfrastructuur, het gaat hier o.a. om bijdragen aan:

  • Naturalis voor de totstandkoming van het Naturalis Biodiversity Center (NBC);

  • het Biomedical Primate Research Centre (BPRC) voor het primatenonderzoek en de huisvesting van primaten en subsidie aan de Stichting AAP voor het verzorgen van de opvang van de BPRC chimpansees;

  • het Nederlands Centrum voor Wetenschaps- en techniekcommunicatie (NCWT) voor het science center NEMO en andere regionale science centra en voor de Oktober Kennismaand.

Bijdragen aan baten/lastendienst

De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) is de uitvoeringsorganisatie van het Ministerie van OCW en levert producten en diensten op het terrein van bekostiging van instellingen, financiering van studenten en informatievoorziening. Het betreft het aandeel in de uitvoeringskosten van DUO voor dit begrotingsartikel. Het beschikbare budget voor 2015 is voor 100% juridisch verplicht.

Bijdragen internationale organisaties

Contributies aan de grote internationale onderzoeksorganisaties ESA, ESO, CERN, EMBL en EMBC. Door deelname van Nederland aan deze intergouvernementele organisaties krijgen onze wetenschappelijke onderzoekers toegang tot unieke grootschalige onderzoeksfaciliteiten en internationale netwerken van toponderzoekers. Deze deelname is mede van groot belang voor het functioneren van ons nationale onderzoeksbestel. Het beschikbare budget voor 2015 is voor 100% juridisch verplicht

Bijdragen aan mede overheden

Opdracht aan Expertisecentrum Internationaal Onderzoek en Innovatie (EIOI, voorheen EG-Liaison) voor het ondersteunen en stimuleren van een zo groot mogelijke Nederlandse participatie in het EU-Kaderprogramma voor onderzoek en ontwikkeling en het programma voor Onderzoek en Innovatie «Horizon 2020». De medewerkers van EIOI blijven hierdoor het «Nationaal contactpunt Kaderprogramma» in Nederland. Het beschikbare budget voor 2015 is voor 100% juridisch verplicht.

Artikel

Licence