Inleiding
Logius is als onderdeel van het directoraat-generaal Organisatie en Bedrijfsvoering Rijk (DGOBR), de regieorganisatie die samen met klanten, partners en leveranciers de e-overheid groot maakt. Dit doet Logius door te zorgen voor overheidsbrede, samenhangende ICT-producten. Hierbij gaat het om digitale dienstverlening aan burgers, aan bedrijven en tussen overheden. Logius stimuleert organisaties met een publieke taak om onze producten breed toe te passen en is verantwoordelijk voor het beheer en de verbetering van onze producten en diensten. Zo is Logius de drijvende kracht achter de digitale overheid. De missie van Logius luidt: «Logius, de dienst digitale overheid van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, biedt publieke dienstverleners een samenhangende ICT-infrastructuur, zodat burgers en bedrijven betrouwbaar, snel, groen en gemakkelijk elektronisch zaken met hen kunnen doen».
Logius heeft 4 taken:
-
1) beheer en exploitatie van bestaande producten;
-
2) inbeheername van nieuwe producten;
-
3) doorontwikkeling;
-
4) stimuleren van veilig gebruik.
1) Beheer en exploitatie van bestaande producten
Logius verzorgt het beheer en de exploitatie van overheidsbrede ICT-producten en -standaarden. Beheer en exploitatie hebben betrekking op het stabiel draaiend houden van een product en het (daadwerkelijk) beschikbaar stellen daarvan aan klanten. Vooraf vastgestelde dienstverleningsafspraken geven klanten inzicht in wat zij kunnen verwachten van de producten die Logius in beheer heeft.
2) Inbeheername van nieuwe producten
Bij de inbeheername van een nieuw product toetst Logius in hoeverre dit product voldoet aan de eisen om in beheer te worden genomen. Uitgangspunt is dat nieuwe producten passen in de missie van Logius en derhalve betrekking hebben op infrastructurele producten met een generiek karakter.
3) Doorontwikkeling
Logius is een beheerorganisatie; doorontwikkeling vindt daarom zo veel mogelijk buiten Logius plaats. Om in een vroeg stadium te kunnen sturen op gewenste functionaliteiten die nodig zijn voor optimaal beheer, verzorgt Logius veelal de tactische aansturing van doorontwikkelactiviteiten. Indien klanten een nieuwe functionaliteit op een bestaand product wensen en er is een beleidsopdrachtgever bereid zorg te dragen voor de financiering ervan, dan is er sprake van doorontwikkeling.
4) Stimuleren van veilig gebruik
De winst van een gemeenschappelijke beheerorganisatie als Logius komt pas echt van de grond als steeds meer overheidorganisaties gebruik maken van de producten van Logius. Logius onderhoudt daartoe contacten met (potentiële) klanten, inventariseert klantwensen, geeft voorlichting over (nieuwe) producten en zorgt voor de uitwisseling van best practices. Logius ondersteunt klanten in het stimuleren van het veilig gebruik door eindgebruikers (burgers en bedrijven). Een goede elektronische dienstverlening aan burgers en bedrijven is gebaat bij een brede inzet van de producten van Logius, niet alleen in aantal aansluitingen, maar ook in aantal processen en in het daadwerkelijk gebruik door klanten.
Speerpunten 2015
De ambitie van de overheid is om het digitale kanaal als primaire kanaal richting de burger en het bedrijfsleven in te zetten. Dit veroorzaakt komende jaren een forse toename van het gebruik van de producten en voorzieningen die Logius levert.
In 2015 is voor Logius verdere standaardisatie één van de belangrijkste sleutels voor de voortgezette structurele verbetering van het functioneren van de publieke sector. Zeker waar het daarbij om inzet van ICT gaat, zit Logius in het hart van die ontwikkeling. Niet de louter operationele kant van beheer, doorontwikkeling en verdergaand gebruik van overheidsbreed gestandaardiseerde ICT-oplossingen, maar het tot stand brengen en vervolgens in stand houden van overheidsbrede ICT standaarden en afsprakenstelsels staan daarbij voor Logius uiteindelijk centraal. Dat laatste is meer en meer de kerntaak van Logius. Dat impliceert voortgaande innovatie en bewaking van de steeds inniger samenhang tussen Logius en haar klanten, partners, medewerkers, middelen en processen.
Van Logius wordt in toenemende mate een leidende rol verwacht in het 7x24 operationeel weten van een steeds grotere verscheidenheid van samenwerkingsketens waarin ongestoorde en veilige massale elektronische informatie uitwisseling vitaal is.
Informatiebeveiliging blijft een zeer actueel en groeiend vraagstuk. Aanvallen en inbreuken op het ongestoord digitaal functioneren van Nederland, worden steeds complexer en ingenieuzer. Het beleid is erop gericht om de kwaliteit van informatiebeveiliging een impuls te geven. Een groot deel van de producten van Logius maken immers een integraal onderdeel uit van het primaire proces van de klanten.
Staat van baten en lasten
2013 Stand Slotwet | 2014 Stand 1e suppletoire begroting | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Baten | ||||||||
Omzet moederdepartement | 40.590 | 38.577 | 32.291 | 30.734 | 28.794 | 28.091 | 28.119 | |
Omzet overige departementen | 52.406 | 43.608 | 64.069 | 63.233 | 64.084 | 66.643 | 69.647 | |
Omzet derden | 7.035 | 10.885 | 7.772 | 8.383 | 7.936 | 7.997 | 8.064 | |
Rentebaten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Vrijval voorzieningen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bijzondere baten | 33 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Totaal baten | 100.064 | 93.070 | 104.132 | 102.350 | 100.814 | 102.731 | 105.830 | |
Lasten | ||||||||
Apparaatskosten | 96.650 | 92.864 | 101.057 | 98.076 | 95.339 | 96.656 | 99.755 | |
– personele kosten | 33.222 | 28.860 | 34.359 | 33.346 | 32.415 | 32.863 | 33.917 | |
– waarvan eigen personeel | 13.716 | 16.157 | 19.684 | 20.078 | 20.479 | 20.889 | 21.307 | |
– waarvan externe inhuur | 19.506 | 12.704 | 14.675 | 13.268 | 11.936 | 11.974 | 12.610 | |
– materiële kosten | 63.428 | 64.004 | 66.698 | 64.730 | 62.924 | 63.793 | 65.838 | |
– waarvan apparaat ICT | 0 | 2.000 | 3.000 | 3.000 | 3.000 | 3.000 | 3.000 | |
– waarvan bijdrage SSO’s | 0 | 2.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Rentelasten | 76 | 25 | 75 | 75 | 75 | 75 | 75 | |
Afschrijvingskosten | 1.298 | 1.381 | 3.000 | 4.200 | 5.400 | 6.000 | 6.000 | |
– materieel | 1.298 | 1.381 | 3.000 | 4.200 | 5.400 | 6.000 | 6.000 | |
– waarvan apparaat ICT | 0 | 1.381 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
– immaterieel | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige kosten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
– dotaties voorzieningen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
– bijzondere lasten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Totaal lasten | 98.024 | 94.270 | 104.132 | 102.350 | 100.814 | 102.731 | 105.830 | |
Saldo van baten en lasten | 2.040 | – 1.200 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Toelichting op baten en lasten
Uitgangspunt voor de begroting van baten en lasten van Logius is een kostendekkende exploitatie.
Voor het jaar 2015 zijn de lasten van de voorzieningen die in beheer zijn bij BZK gelijk gemaakt aan de beschikbare begrotingsgelden. Als gevolg hiervan wordt een rem gezet op zowel het beheer en de doorontwikkeling van de huidige voorzieningen (o.a. DigiD, MijnOverheid, Stelselvoorzieningen) als nieuwe ontwikkelingen (eID-stelsel en Kennisvoorziening). De lasten bedragen in 2015 € 104 mln. Het betreft de kosten die worden gemaakt voor de taken beheer en exploitatie € 91 mln. en doorontwikkeling € 13 mln.
Hieronder worden de grootste posten toegelicht.
De lasten voor het beheer van DigiD en DigiD machtigen zijn € 26,1 mln., waarvan € 1,1 mln. voor fraude. De lasten voor de stelselvoorzieningen (digikoppeling, digilevering, digimelding en stelselcatalogus) bedragen € 6,1 mln., Daarnaast zijn er nog enkele kleine voorzieningen zoals PKI Overheid € 1,2 mln., Diginetwerk € 1,2 mln., Webrichtlijnen, Overheid.nl en Samenwerkende catalogi.
De lasten van zowel voor het beheer als doorontwikkeling zijn voor MijnOverheid (berichtenbox) € 19,6 mln., Standard Business Reporting (SBR) € 18,4 mln., DigiInkoop € 8,7 mln., Haagse Ring € 3,2 mln., eHerkenning € 2,5 mln., Bureau Forum Standaardisatie € 2,1 mln., Supd@x € 2,1 mln. en overige voorzieningen € 4,0 mln.
De materiële lasten ad € 66,7 mln. bestaan uit de kosten die worden gemaakt voor het in stand houden van de netwerken, waaronder de contracten met leveranciers en uitbesteding. De personele lasten bedragen € 34,4 mln., waarvan € 14,7 mln. externe inhuur.
Kasstroomoverzicht
2013 Stand Slotwet | 2014 Stand 1e suppletoire begroting | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1. | Rekening courant RHB 1 januari 2015 + depositorekeningen | 53.470 | 0 | 50.000 | 50.000 | 50.000 | 50.000 | 50.000 |
2. | Totaal operationele kasstroom | 7.657 | 1.381 | 3.000 | 4.200 | 5.400 | 6.000 | 6.000 |
-/- totaal investeringen | – 9 | – 5.000 | – 6.000 | – 6.000 | – 6.000 | – 6.000 | – 6.000 | |
+/+ totaal boekwaarde desinvesteringen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
3. | Totaal investeringskasstroom | – 9 | – 5.000 | – 6.000 | – 6.000 | – 6.000 | – 6.000 | – 6.000 |
Eenmalige uitkering aan moederdepartement (-/-) | 0 | 0 | ||||||
Eenmalige storting door het moederdepartement (+) | 0 | 0 | ||||||
Aflossingen op leningen (-/-) | – 2.098 | – 1.381 | – 3.000 | – 4.200 | – 5.400 | – 6.000 | – 6.000 | |
Beroep op leenfaciliteit (+) | 0 | 5.000 | 6.000 | 6.000 | 6.000 | 6.000 | 6.000 | |
4. | Totaal financieringskasstroom | – 2.098 | 3.619 | 3.000 | 1.800 | 600 | 0 | 0 |
5. | Rekening courant RHB 1 januari 2015 + stand depositorekeningen (=1+2+3+4) (noot: maximale roodstand 0,5 miljoen euro) | 59.020 | 0 | 50.000 | 50.000 | 50.000 | 50.000 | 50.000 |
Toelichting bij het kasstroomoverzicht
Operationele kasstroom
Het operationele kasstroomoverzicht toont de meerjarige ontwikkeling van de rekening courant. De kasstroom wordt bepaald door het jaarlijkse bedrijfsresultaat, de investeringen, aflossingen op leningen en overige financiële transacties.
Investeringskasstroom
Voor 2015 wordt de omvang van de investeringen geraamd op € 6 mln. Het grootste deel van de investeringen betreft investeringen ten behoeve van Digipoort OTP. Desinvesteringen worden niet verwacht.
Aflossingen op leningen
Deze bedragen betreffen de aflossingen van de aangegane leningen om investeringen te financieren.
Beroep op leenfaciliteit
Het beroep op leenfaciliteit omvat de door Logius bij het Ministerie van Financiën geleende bedragen. Het beroep op de leenfaciliteit wordt gedaan ter financiering van investeringen.
Doelmatigheid
Omschrijving Generiek Deel | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Kostprijzen per product (groep) | 30 | 26 | 22 | 16 | 14 | 14 | 11 |
Tarieven/uur | 96,2 | 97,0 | 96,2 | 96,2 | 96,2 | 96,2 | 96,2 |
FTE-totaal (excl. externe inhuur) | 143 | 171 | 194 | 194 | 194 | 194 | 194 |
Saldo van baten en lasten (%) | 2,0% | – 1,3% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% |
Klanttevredenheid (KTO) | 6,9 | 7,0 | 7,0 | 7,0 | 7,0 | 7,0 | 7,0 |
Specifiek deel ICT diensten | |||||||
Omzet per productgroep (in %) | |||||||
*Beheer & exploitatie | 53% | 94% | 79% | 79% | 79% | 79% | 79% |
*In beheername trajecten | 3% | 1% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
*Doorontwikkeling | 5% | 1% | 21% | 21% | 21% | 21% | 21% |
*Stimulering gebruik | 0% | 2% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
*Projecten | 39% | 2% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
DidiD | |||||||
*Aantal aangesloten organisaties | 617 | 625 | 640 | 660 | 680 | 700 | 700 |
*Aantal burgers met DigiD | 11,0 mln. | 9,2 mln. | 12,0 mln. | 12,5 mln. | 13,0 mln. | 13,0 mln. | 13,0 mln. |
*Aantal DigiD authenticaties | 117 mln. | 70 mln. | 350 mln. | 520 mln. | 640 mln. | 800 mln. | 1.000 mln. |
*Kostprijs per authenticatie | € 0,11 | € 0,10 | € 0,08 | € 0,06 | € 0,05 | € 0,05 | € 0,04 |
PKI-Overheid | |||||||
*Aantal nieuwe certificaatverstrekkers | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 |
Digipoort (OTP) | |||||||
*Aantal aangesloten bedrijven | 1.246 | 1.200 | 1.400 | 1.400 | 1.400 | 1.400 | 1.400 |
*Aantal berichten via Digipoort | 74 mln. | 80 mln. | 83 mln. | 83 mln. | 83 mln. | 83 mln. | 83 mln. |
Overige indicatoren** | |||||||
Vragen/klachten | |||||||
*Aantal vragen/klachten | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
*Snelheid van eerste reactie | 3 dagen | 3 dagen | 3 dagen | 3 dagen | 3 dagen | 3 dagen | 3 dagen |
*Snelheid van afhandeling | 15 dagen | 15 dagen | 15 dagen | 15 dagen | 15 dagen | 15 dagen | 15 dagen |
*Contract- en leveranciersmanagement | |||||||
*Prijsbenchmark | n.v.t. | uitgevoerd | n.v.t. | uitgevoerd | n.v.t. | uitgevoerd | n.v.t. |
Aantal inhuurkrachten vs. eigen medewerkers | 48% | 45% | 40% | 40% | 40% | 40% | 40% |
Proces inbeheername nieuwe producten | |||||||
*Tijdigheid van overdracht/conform planning | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% |
*Operationeel conform klantverwachting | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% |
Toelichting op de doelmatigheidsindicatoren
-
• Indexcijfer kostprijs per product (groep) is gebaseerd op het gemiddelde verloop van de volwassen producten, te weten DigiD en de Digipoort OTP. Door een forse stijging van het aantal aangesloten organisaties neemt het gebruik fors toe. De kosten van de voorzieningen nemen niet evenredig toe. Dit heeft als gevolg dat de kostprijzen per eenheid flink dalen;
-
• De tarieven per uur zijn de tarieven eigen personeel en gebaseerd op de handleiding overheidstarieven. Het streven is om voor structureel werk zoveel mogelijk ambtelijk personeel in te zetten. De doelstelling daarbij is het sturingspercentage terug te brengen naar 40%, waarbij verambtelijking alleen wordt ingezet indien er sprake is van structureel werk;
-
• Klanttevredenheid: jaarlijks organiseert Logius een onderzoek naar klanttevredenheid met betrekking tot de dienstverleningsprestaties. De doelstelling is jaarlijks een score van 7 te halen. Dit is hoger dan de klanttevredenheid zoals deze in de markt is;
-
• Benchmark: Het algemeen beleid van Logius is om elke twee jaar een benchmark uit te laten voeren over de volwassen voorzieningen die bij Logius in beheer zijn. Benchmarking is voor Logius een methode om op een objectieve wijze inzicht te verkrijgen in de marktconformiteit van haar dienstverlening, die van haar externe leveranciers en transparantie van de dienstverlening;
-
• De stijging van het aantal DigiD authenticaties is het gevolg van een toename in het gebruik DigiD. Hierbij is ook rekening gehouden met de verdere stijging door gebruik via mijnoverheid.nl;
-
• PKI Overheid: dit programma zorgt voor een betrouwbare elektronische communicatie binnen en met de Nederlandse overheid. Met behulp van PKI Overheid-certificaten wordt de informatie beveiligd. Verstrekkers van certificaten moeten voldoen aan wettelijke eisen.