Asielstatushouders die inburgeringsplicht hebben, kunnen via het sociaal leenstelsel een bijdrage krijgen om hun inburgeringsonderwijs te bekostigen. Slechts in het geval dat deze asielstatushouders onvoldoende inspanningen hebben verricht om het inburgeringsdiploma of NT2-diploma tijdig te behalen dient de lening terugbetaald te worden. Gezins- en overige migranten kunnen een beroep doen op het sociaal leenstelsel wanneer zij niet over voldoende middelen beschikken om hun inburgering zelf te bekostigen. In tegenstelling tot de asielstatushouders dienen gezins- en overige migranten de lening altijd terug te betalen. In beide gevallen geldt dat de lening niet wordt uitbetaald aan de nieuwkomer maar rechtstreeks aan de onderwijsinstantie.

Het kabinet is voornemens per 1 juli 2021 een nieuw inburgeringsstelsel in werking te laten treden. Het sociaal leenstelsel is niet van toepassing op asielstatushouders die na 1 juli inburgeringsplichtig worden. Gezins- en overige migranten kunnen in het nieuwe stelsel wel gebruik blijven maken van het sociaal leenstelsel.