Toelichting

1. Aanpassing accres 2022

Het accres 2022 is onderdeel van de normeringssystematiek. Als gevolg van mutaties in de accres relevante uitgaven (ARU) wordt het accres 2022, ten opzichte van de stand Miljoenennota 2022, verhoogd met € 1.008,1 mln.

2. Afrekening ruimte onder plafond BCF 2021

De ontwikkeling van het BTW compensatiefonds (BCF) en het bijbehorende plafond leiden, conform het Financieel Akkoord Rijk/VNG/IPO, met ingang van 2015 tot een toename of afname van de algemene uitkering van de fondsen. Bij Miljoenennota 2022 werd de ruimte onder het plafond voor 2021 geraamd op € 243,2 mln., waarvan € 216,0 mln. voor de gemeenten. Bij de definitieve afrekening blijkt deze ruimte te zijn toegenomen met € 135,0 mln. Dit overschot wordt toegevoegd aan het gemeentefonds en provinciefonds. Het aandeel van de gemeenten daarin bedraagt € 119,5 mln.

3. Crisisdienstverlening jeugdwerkloosheid (Covid-19)

In 2022 wordt € 33,1 mln. beschikbaar gesteld aan gemeenten voor crisisdienstverlening. De uitkering is bestemd voor de 35 centrumgemeenten voor de aanpak van jeugdwerkloosheid.

4. Uitvoeringskosten klimaatakkoord

Om de uitvoering van het bestaande klimaatbeleid in 2022 te kunnen voortzetten, ontvangen gemeenten € 112,6 mln.

5. Inkomstenderving 2020 (Covid-19)

Gemeenten hebben in 2020 een voorschot ontvangen ter compensatie van inkomstenderving over 2020 als gevolg van corona. Daarbij is afgesproken dat gemeenten op een later moment, na het verschijnen van de jaarverslagen 2020, reële compensatie zouden ontvangen voor de gederfde inkomsten over 2020. In de tweede suppletoire begroting 2021 is voor 282 gemeenten de compensatie over 2020 volledig afgerond. Voor 48 gemeenten was op dat moment sprake van gedeeltelijke compensatie. Voor 25 gemeenten kon de reële compensatie op dat moment nog niet worden bepaald. De compensatie van deze gemeenten vindt grotendeels nu plaats. Van de 48 gemeenten met gedeeltelijke compensatie wordt nu voor 46 gemeenten de compensatie definitief gemaakt en ontvangt 1 gemeente een aanvullend voorschot. Van de 25 gemeenten zonder compensatie in 2021 wordt nu voor 24 gemeenten de compensatie definitief gemaakt. Voor de resterende 3 gemeenten volgt definitieve afrekening later dit jaar. Er wordt nu € 151,8 mln. uitgekeerd voor inkomstenderving 2020.

6. Brede aanpak dak- en thuisloosheid

Het kabinet zet in op het voorkomen van dakloosheid, vernieuwing van de maatschappelijke opvang en het realiseren van woonplekken met passende ondersteuning voor (dreigend) dakloze mensen. Het kabinet stelt daarom voor 2022 € 61,9 mln. beschikbaar aan gemeenten.

7. Loon- en prijsbijstelling 2022 Beschermd wonen

Deze € 54,3 mln. betreft de loon- en prijsbijstelling voor het jaar 2022 voor de integratie-uitkering Beschermd wonen.

8. Loon- en prijsbijstelling 2022 Participatie

Deze € 66,6 mln. betreft de loon- en prijsbijstelling voor het jaar 2022 voor de integratie-uitkering participatie.

9. Energietoeslag

Gemeenten zullen dit jaar via categoriale bijzondere bijstand een eenmalige tegemoetkoming voor de gestegen energieprijzen toekennen aan huishoudens met een laag inkomen. Voor de uitvoering en uitgifte van de eenmalige aanvullende tegemoetkoming – voor huishoudens met een laag inkomen - stelt het kabinet aanvullend € 175 mln. beschikbaar, bovenop het eerder beschikbaar gestelde bedrag van € 679 mln. (Kamerstukken II 2021/22, 36065, nr. 2).

10. Wijziging betalingsverloop algemene uitkering

Bij Slotwet 2021 is vastgesteld hoe de in 2021 gerealiseerde uitbetalingen voor de algemene uitkering aan de gemeenten zich verhouden tot het bedrag dat bij de tweede suppletoire begroting 2021 voor de uitbetalingen is geraamd. Daarbij is gebleken dat er bij de algemene uitkering lagere uitbetalingen zijn gedaan dan bij tweede suppletoire begroting 2021 werd verwacht. Deze verschillen kunnen ontstaan doordat op het moment van uitbetaling nog niet alle gegevens van de verdeelmaatstaven definitief zijn. Het gaat hierbij om een verschil van € 251,1 mln. Dit bedrag wordt, conform de bestaande systematiek, toegevoegd aan het uitgavenbudget voor 2022, zodat de betalingen aan gemeenten in 2022 plaats kunnen vinden.