In deze paragraaf wordt geschetst welke wijzigingen zijn opgetreden in de omvang van de HGIS sinds de HGIS-nota 2022. Zoals uit de hiernavolgende tabel blijkt, neemt de totale omvang van de HGIS voor 2022 toe met EUR 1.275,8 miljoen.
MJN 2022 | VJN 2022 | Mutatie | |
|---|---|---|---|
HGIS-uitgaven | 6.286,8 | 7.564,8 | 1.278,0 |
HGIS-ontvangsten | 152,1 | 154,3 | 2,3 |
Omvang HGIS (uitgaven min ontvangsten) | 6.134,7 | 7.410,5 | 1.275,8 |
De per saldo toename van het budget kent een aantal oorzaken. Enerzijds stijgt het budget vanwege de doorwerking van de bijgestelde macro-cijfers ten opzichte van eerdere raming zoals deze is opgesteld op Prinsjesdag 2021. Het beschikbare budget voor de HGIS beweegt mee met de economische ontwikkeling. Het non-ODA-deel met het prijsniveau van het Bruto Binnenlands Product (BBP) en de omvang van de Official Development Aid (ODA) met de ontwikkeling van het Bruto Nationaal Inkomen (BNI). De meest recente CPB-cijfers laten een hoger dan eerder verwachte raming zien van zowel BBP alsook BNI. Daarnaast heeft het kabinet de HGIS uitgaven verhoogd door een extra impuls voor het ODA-budget en versterking van het postennet. Tot slot zijn ook extra uitgaven gedaan in het kader van de oorlog in Oekraïne. In de hiernavolgende tabellen is een aantal categorieën opgenomen die per onderdeel beknopt worden toegelicht. Een meer uitgebreide toelichting is daarnaast ook in de verticale toelichting van de Voorjaarsnota 2022 opgenomen en op de respectievelijke departementale begrotingen weergegeven.
Stand HGIS-nota 2022 | 6.286,8 |
1) Aanpassing BNI/BBP raming | 198,4 |
2) Eindejaarsmarge | 169,5 |
3) Overboekingen van/naar HGIS | 697,9 |
4) Kasschuif | 210 |
5) Desalderingen | 2,3 |
Stand Voorjaarsnota 2022 | 7.564,8 |
Toelichting uitgavenmutaties
Het uitgavenkader van de HGIS neemt per saldo toe met EUR 1.275,8 miljoen ten opzichte van de stand die in de HGIS nota 2022 is gepresenteerd. Dit kent de volgende oorzaken:
1. Op basis van wijzigingen in de CPB-ramingen voor het BNI (ODA) en de prijscomponent van het BBP (non-ODA) is de omvang van de HGIS op dit onderdeel gestegen met EUR 198,4 miljoen. Dit betreft met name de ODA-middelen die hoofdzakelijk op de BHOS-begroting staan.
2. De eindejaarsmarge, die over 2021 is aangevraagd, is in 2022 toegevoegd aan de HGIS en verdeeld over voornamelijk de begrotingen van Buitenlandse Zaken, Defensie en Infrastructuur en Waterstaat.
3. Er vinden meerdere overboekingen van en naar de HGIS plaats. Per saldo kent de HGIS op dit onderdeel daardoor een stijging van ruim EUR 697,9 miljoen. Een aantal in het oog springende mutaties betreft onder meer de toevoeging van budget aan de HGIS ten gevolge van het coalitieakkoord. Dit betreft een hogere ODA-toerekening aan de EU-afdrachten (EUR 469,6 miljoen), hogere asieltoerekening (EUR 153,5 miljoen) en een hoger ODA budget (EUR 146,5 miljoen). Verder is op non-ODA gebied EUR 21 miljoen toegevoegd ter versterking van het postennet. De HGIS is in het kader van de oorlog in Oekraïne en de gevolgen daarvan zowel verhoogd als verlaagd. Het HGIS-budget is verhoogd met EUR 75,4 miljoen op de begrotingen van Defensie en Buitenlandse Zaken. Dit heeft onder meer te maken met wapenleveranties en een extra bijdrage aan het mensenrechtenfonds. Daarnaast wordt naast de reguliere asieltoerekening eenmalig EUR 150 miljoen uit het ODA-budget van BHOS voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen in Nederland gefinancierd. De HGIS neemt af met dit bedrag.
4. Om de eenmalige bijdrage van BHOS (EUR 150 miljoen) vanuit het ODA-budget aan de opvang van Oekraïense vluchtelingen in Nederland te dekken, wordt uitgavenbudget ter hoogte van EUR 75 miljoen uit 2023 en 2024 naar 2022 gehaald. Daarnaast wordt middels een kasschuif EUR 60 miljoen naar 2022 gehaald om de aankoop van een nieuwe kanselarij in Brussel te financieren.
5. Het saldo van de desalderingen bestaat voornamelijk uit drie mutaties. Enerzijds neemt het budget toe door een positieve desaldering van consulaire ontvangsten op de begroting van Buitenlandse Zaken (EUR 5,3 miljoen) en hogere diverse ontvangsten op de BHOS begroting (EUR 1,7 miljoen). Anderzijds neemt het budget af door een negatieve desaldering vanwege minder ontvangsten op het apparaatsartikel (EUR 4,8 miljoen) van Buitenlandse Zaken.
Stand HGIS-nota 2021 | 152.1 |
Mutaties | 2,3 |
Stand Voorjaarsnota 2021 | 154.3 |
Toelichting ontvangstenmutaties
Het ontvangstenkader van de HGIS neemt per saldo toe met EUR 2,3 miljoen ten opzichte van de stand die in de HGIS nota 2022 is gepresenteerd. Het saldo van de desalderingen bestaat voornamelijk uit drie mutaties. Enerzijds neemt het budget toe door een positieve desaldering van consulaire ontvangsten op de begroting van Buitenlandse Zaken (EUR 5,3 miljoen) en hogere diverse ontvangsten op de BHOS begroting (EUR 1,7 miljoen). Anderzijds neemt het budget af door een negatieve desaldering vanwege minder ontvangsten op het apparaatsartikel (EUR 4,8 miljoen) van Buitenlandse Zaken.