Artikel
Borgen van voldoende dekking in sociale fondsen en spaarfonds AOW
Algemene doelstelling
-
• Om tekorten in de fondsen van de volksverzekeringen te dekken;
-
• Om tekorten in de fondsen van sociale verzekeringen te voorkomen indien premieheffing niet wenselijk of onmogelijk is;
-
• Om er mede voor te zorgen dat er bij het Ouderdomsfonds vanaf 2020, ondanks de vergrijzing, geen tekorten optreden.
Motivering
Doelbereiking en maatschappelijke effecten
In 2011 is de dekking in de sociale fondsen geborgd. Vooruitlopend op de opheffing is de voeding van het spaarfonds AOW reeds per 2011 stopgezet. De algemene doelstelling is gehaald.
Externe factoren
In dit artikel wordt de algemene doelstelling behaald door middel van in de wet vastgelegde instrumenten. Er zijn daarom geen externe factoren die van invloed zijn op het behalen van de doelstelling.
Realisatie meetbare gegevens
Output en outcome zijn niet te vatten in zinvolle indicatoren of kengetallen. Wanneer de budgettaire overheveling van begroting naar fondsen is geschied, is het beoogde effect gerealiseerd. De vermogenspositie van de fondsen is dan verbeterd in de mate die was beoogd.
Budgettaire gevolgen van beleid
| artikelonderdeel | Realisatie 2007 | Realisatie 2008 | Realisatie 2009 | Realisatie 2010 | Realisatie 2011 | Begroting 2011 | Verschil 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Verplichtingen | 12 022 106 | 10 135 147 | 14 561 020 | 15 978 908 | 9 120 408 | 8 564 445 | 555 963 |
| Uitgaven | 12 022 106 | 10 135 147 | 14 561 020 | 15 978 908 | 9 120 408 | 8 564 445 | 555 963 |
| Programma uitgaven | 12 021 256 | 10 134 356 | 14 560 353 | 15 978 291 | 9 119 453 | 8 563 547 | 555 906 |
| Operationele Doelstelling 1 | |||||||
| Rijksbijdrage in kosten heffingskortingen AOW (BIKK AOW) | 2 921 800 | 2 995 300 | 3 086 400 | 3 090 200 | 3 374 800 | 3 384 800 | – 10 000 |
| Rijksbijdrage in kosten heffingskortingen Anw (BIKK Anw) | 210 900 | 39 900 | 45 500 | 47 700 | 72 700 | 73 000 | – 300 |
| Rijksbijdrage Vermogenstekort Ouderdomsfonds | 5 457 100 | 3 490 600 | 6 662 100 | 8 012 400 | 4 853 400 | 4 778 300 | 75 100 |
| Premiebijdragen gemoedsbezwaarden | 20 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Rijksbijdrage tegemoetkoming arbeidsongeschikten | 500 | 955 | 286 459 | 281 130 | 266 600 | 267 185 | – 585 |
| Rijksbijdrage tegemoetkoming AOW-gerechtigden | 437 119 | 482 086 | 1 213 152 | 1 170 082 | 488 506 | 0 | 488 506 |
| Rijksbijdrage tegemoetkoming Anw-gerechtigden | 21 557 | 21 652 | 22 401 | 20 685 | 17 433 | 17 744 | – 311 |
| Rijksbijdrage Spaarfonds AOW | 2 972 260 | 3 085 705 | 3 199 151 | 3 312 596 | 0 | 0 | 0 |
| Rijksbijdrage zwangere zelfstandigen | 0 | 18 157 | 45 190 | 43 498 | 46 014 | 42 518 | 3 496 |
| Apparaatsuitgaven | 850 | 791 | 667 | 617 | 955 | 898 | 57 |
| Personeel en materieel | 850 | 791 | 667 | 617 | 955 | 898 | 57 |
| Ontvangsten | 580 | 0 | 1 955 | 1 000 | 1 292 | 0 | 1 292 |
Rijksbijdragen in de kosten heffingskortingen AOW en Anw
Toelichting
De bijdragen in de kosten van heffingskortingen (BIKK) compenseren de fondsen voor de lagere premieopbrengst als gevolg van de in de Wet inkomstenbelasting 2001 ingevoerde heffingskortingen.
De kosten van de heffingskortingen die in 2011 aan het ouderdomsfonds en het nabestaandenfonds worden toegerekend, zijn respectievelijk € 10 miljoen en € 0,3 miljoen lager vastgesteld dan bij de begroting geraamd werd. Dit is het gevolg van een kleinere (budgettaire) omvang van de kortingen.
Rijksbijdrage Vermogenstekort Ouderdomsfonds
De uitgaven uit het Ouderdomsfonds worden grotendeels gedekt door premie-inkomsten. De Rijksbijdrage Vermogenstekort Ouderdomsfonds is bedoeld om het exploitatietekort in het ouderdomsfonds aan te vullen zodat er een neutrale kaspositie voor het fonds bestaat. De rijksbijdrage is in 2011 vastgesteld op € 4,9 miljard. Dit is € 75 miljoen hoger dan begroot. Dit wordt verklaard doordat de raming van de premie-inkomsten van het Ouderdomsfonds bij vaststelling van de rijksbijdrage lager was dan de raming ten tijde van vaststelling van de begroting. Hierdoor was een hogere rijksbijdrage vereist. Daar stond tegenover dat het eind 2010 opgetreden vermogensoverschot is verrekend met de rijksbijdrage over 2011. Ten tijde van de vaststelling van de begroting was dit overschot nog niet bekend. Per saldo leidde dit tot een hogere rijksbijdrage.
Rijksbijdrage tegemoetkoming arbeidsongeschikten
De Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten kent sinds 2009 onder meer een jaarlijkse tegemoetkoming aan personen die ten minste 35% arbeidsongeschikt zijn en een uitkering ontvangen van UWV (in plaats van de fiscale aftrek van buitengewone uitgaven). De tegemoetkomingen voor de categorieën WAO, WAZ, IVA en WGA worden gefinancierd uit een rijksbijdrage die in het Toeslagenfonds wordt gestort. De realisatie in 2011 komt nagenoeg overeen met de raming ten tijde van de begroting. De realisatie bevat tevens de uitvoeringskosten van het UWV die met de beoordeling en uitbetaling van de tegemoetkoming gemoeid zijn (€ 1,4 miljoen). De tegemoetkomingen voor Wajonggerechtigden worden verantwoord op artikel 46.
Rijksbijdragen tegemoetkomingen AOW- en Anw-gerechtigden
Deze rijksbijdragen zijn ter financiering van de in artikel 49 verantwoorde tegemoetkomingen voor AOW- en Anw-gerechtigden. Met ingang van 1 juni 2011 is de AOW-tegemoetkoming vervangen door de Mogelijkheid Koopkrachttegemoetkoming Oudere Belastingplichtigen (MKOB, zie art. 50). Hiermee is de rijksbijdrage die diende ter financiering van de AOW-tegemoetkoming komen te vervallen. Bij vaststelling van de begroting werd uitgegaan van invoering van de MKOB per 1 januari 2011. De uitgaven á € 489 miljoen betreft de financiering tot en met mei 2011. De rijksbijdrage tegemoetkoming Anw-gerechtigden komt nagenoeg overeen met de begroting.
Rijksbijdrage Spaarfonds AOW
Het spaarfonds AOW is per 1 januari 2012 opgeheven (32 697, nr. 1). Per 2011 is de voeding van het spaarfonds reeds stopgezet.
Rijksbijdrage zwangere zelfstandigen
Deze regeling voorziet sinds juni 2008 in een uitkering aan zelfstandigen voorafgaand aan en volgend op de bevalling. De regeling wordt gefinancierd uit een rijksbijdrage. De realisatie in 2011 is € 3,5 miljoen hoger uitgevallen dan voorzien bij de begroting. Deze overschrijding wordt verklaard door nabetaling uitvoeringskosten 2010 (€ 0,9 miljoen), een verhoging van het budget uitvoeringskosten 2011 (€ 1,5 miljoen) en door hogere uitkeringslasten (€ 1,1 miljoen).
1 Het medebekostigen van de sociale verzekeringen uit de schatkist ter dekking of voorkoming van tekorten in de fondsen
Operationele doelstelling
-
• Om tekorten in de fondsen van de volksverzekeringen te dekken of tekorten in de fondsen van sociale verzekeringen te voorkomen indien premieheffing niet wenselijk of onmogelijk is.
-
• Om er mede voor te zorgen dat er bij het Ouderdomsfonds vanaf 2020, ondanks de vergrijzing, geen tekorten optreden.
Motivering
Doelbereiking
De doelstelling is behaald door middel van in de wet vastgelegde instrumenten.
Instrumenten en activiteiten
In de wet vastgelegde instrumenten:
-
• Bijdrage in kosten van heffingskortingen (BIKK) voor de AOW en de Anw;
-
• Rijksbijdrage Vermogenstekort Ouderdomsfonds;
-
• Rijksbijdrage tegemoetkoming arbeidsongeschikten;
-
• Rijksbijdrage tegemoetkoming AOW-ers (tot 1 juni 2011) en Anw-ers;
-
• Rijksbijdrage zwangere zelfstandigen.
Vooruitlopend op de opheffing van het spaarfonds AOW is de voeding van dit fonds reeds per 2011 stopgezet.
Doelgroepen
De sociale fondsen.
Realisatie meetbare gegevens
Dit begrotingsartikel ziet toe op de overheveling van middelen vanuit de schatkist naar enkele fondsen. Er is geen sprake van beleid.
Overzicht afgeronde onderzoeken
| Soort onderzoek | Onderwerp onderzoek | AD/OD | A. Start B. Afgerond | Vindplaats |
|---|---|---|---|---|
| Evaluatieonderzoek ex ante | Geen | |||
| Beleidsdoorlichting | Geen | |||
| Effecten onderzoek ex post | Geen | |||
| Overig evaluatieonderzoek | Geen |
Artikel