Base description which applies to whole site

3.4 Artikel 4 Zorgbreed beleid

Het scheppen van randvoorwaarden om het zorgstelsel verder te optimaliseren zodat de kwaliteit, de toegankelijkheid en de betaalbaarheid van de zorg voor de burger gewaarborgd blijft.

De minister bevordert de werking van het stelsel door partijen in staat te stellen hun rol te spelen en door belemmeringen weg te nemen die een goede werking van het stelsel in de weg staan. Daar waar publieke belangen in het geding zijn die niet voldoende door (partijen in) het stelsel behartigd kunnen worden, bevordert de minister dat deze belangen worden behartigd.

De minister is verantwoordelijk voor:

Stimuleren: van een stevige positie van de cliënt in het zorgstelsel en transparantie van zorg, een logische beroepenstructuur die aansluit op de huidige en toekomstige zorg- en ondersteuningsvraag en van beschik­ baarheid van voldoende gekwalificeerd zorgpersoneel (het aantal werkenden minder meer laten groeien, om ook voldoende mensen beschikbaar te hebben voor andere maatschappelijke sectoren en via behoud van de huidige zorgmedewerkers door goed werkgeverschap en zeggenschap), van andere manieren van werken en voldoende opleidingsplaatsen, van innovaties en (digitale) vaardigheden in de zorg en de ontwikkeling hiervan, alsmede betrouwbaar informatiebeleid en van vertrouwen in datagebruik in de zorg, en van een gezonde leefstijl voor de mensen woonachtig in Caribisch Nederland.

Financieren: de minister draagt bij aan de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg door middel van het financieren van organisaties gemoeid met patiënten, zoals gehandicaptenorganisaties en ZBO’s of agentschappen. Tevens financiert de minister projecten en onderzoeken uitgevoerd door ZonMw, opleidings- en bijscholingsinstrumtenten, de zorg in Caribisch Nederland, en financiert instrumenten voor PGO's om het gebruik te stimuleren.

Regisseren: van wet- en regelgeving die zorgen voor een stevige positie van de patiënt in het zorgstelsel, verlagen van de regeldruk in de zorg, voorkomen van systeemrisico’s bij financiering in de zorg, regisseren van een duurzaam informatiestelsel.

Subsidieregeling strategisch opleiden medisch specialistische zorg / SectorplanPlus / Stagefonds

Bij het vormgeven van een zorgsectorbrede nieuwe regeling voor strategisch opleiden en ontwikkelen blijkt het een uitdaging om te komen tot een regeling die inspeelt op de daadwerkelijke behoeften van het veld, rechtmatig kan worden uitgevoerd en beperkt is in administratieve lasten. Gezien deze complexiteit en het terugdraaien van de intensivering van de middelen in het HLA, is besloten om in lijn met het HLA de subsidie SectorplanPlus te verlengen tot en met het einde van 2025, het Stagefonds te continueren en zullen de middelen voor het opleiden en ontwikkelen van personeel in de medisch specialistische zorg via een nog te publiceren subsidieregeling beschikbaar worden gesteld.

Basis Acute Zorg (BAZ)

De bekostiging van de Basis Acute Zorg (BAZ) opleidingsmodules gaat vanaf 1 januari 2025 mee met de modulaire bekostiging van de ziekenhuisopleidingen. De BAZ-opleidingsmodule is een onderdeel van ziekenhuisopleidingen in de acute as, zoals de opleiding tot IC- of SEH-verpleegkundige. Het behalen van een diploma voor deze ziekenhuisopleidingen wordt momenteel bekostigd met een beschikbaarheidbijdrage. Sinds 2023 worden de ziekenhuisopleidingen modulair aangeboden. Daardoor is het mogelijk om een certificaat te behalen voor delen van de opleidingen, zogeheten Entrustable Professional Activities (EPA’s). De BAZ-opleiding is een combinatie van enkele van deze EPA’s. De bekostiging via de beschikbaarheidbijdrage wordt per 1 januari 2025 aangesloten bij dit modulaire opleidingssysteem. Daardoor is het vanaf dat moment mogelijk om de modules van de BAZ opleiding los te bekostigen vanuit de beschikbaarheidbijdrage.

Structurele bekostiging opleiden in de wijkverpleging (IOW)

Het opleidingspotentieel in de wijkverpleging wordt momenteel beperkt benut, één van de knelpunten hierbij is dat de werkgeverskosten voor opleiden en begeleiden hoger zijn dan de baten. De sector wil goed en voldoende kunnen opleiden gezien de urgente (groeiende) tekorten op de arbeidsmarkt. De partijen van het Investeringsakkoord Opleiden Wijkverpleging (IOW) hebben daarom – op basis van afspraken in het IOW en het daaruit voortvloeiende onderzoeksrapport Zorg voor de leerling (april 2024)  – geconstateerd dat er € 60 miljoen structureel nodig is voor de bestendiging van een nieuwe opleidingsstructuur (enerzijds onderhoud daarvan en anderzijds de kosten van het opleiden en begeleiden van leerlingen). Er wordt per 2025 € 60 miljoen overgeheveld vanuit het premiekader naar de VWS-begroting ten behoeve van een nieuwe subsidieregeling gericht op werkgeverskosten opleiden in de wijkverpleging.

Slavernijverleden

We zetten ons in om de negatieve doorwerking van het slavernijverleden op het gebied van gezondheid en welzijn tegen te gaan. Voor de periode 2025-2028 is in totaal € 1,7 miljoen beschikbaar gesteld. De activiteiten in 2025 betreffen:

  • Het afronden van een onderzoek naar de doorwerking van slavernij op gebied van gezondheid en welzijn;

  • Het aanbieden van een verdiepingscursus over de doorwerking van slavernij op de zorg- en welzijnsdomeinen voor VWS-stakeholders;

  • Het laten organiseren en begeleiden van gesprekken met nazaten en VWS-stakeholders met als doel om interventies te ontwikkelen en uit te voeren op het gebied van de doorwerking op de gezondheid en heling en herstel en het monitoren van de voortgang.

Gegevensuitwisseling

Om goede zorg te kunnen verlenen en de beweging te maken van zorg naar preventie, is het kunnen uitwisselen en kunnen beschikken over de juiste gegevens cruciaal. In 2025 wordt in lijn met onder meer de Nationale Visie en Strategie Gezondheidsinformatiestelsel24 ingezet op het realiseren van databeschikbaarheid ten behoeve van passende zorg.

Voor het ontsluiten van informatie voor de patiënt, cliënt of burger wordt verder gewerkt aan de ontwikkeling van PGO's25. Zo kunnen burgers rekenen dat hun relevante gegevens over hun gezondheid compleet en inzichtelijk zijn op het moment dat ze zorg nodig hebben. Daarbij is een opt-out systeem mogelijk. Als burgers niet willen dat hun gegevens worden uitgewisseld kunnen ze dit tegengaan door gebruik te maken van een opt-out mogelijkheid (ja, tenzij..). In 2025 zal worden ingezet op een select aantal kwalitatief goede en gebruiksvriendelijke PGO-leveranciers. Daarnaast wordt Mijn Gezondheidsoverzicht (MGO) ontwikkeld, een publieke dienst waarmee iedere inwoner van Nederland toegang krijgt tot de persoonlijke gegevens over gezondheid en zorg.

Naast databeschikbaarheid voor goede zorg is het van belang dat data beschikbaar is voor hergebruik voor wetenschappelijk onderzoek, kwaliteitsdoeleinden of innovatie en voor toepassingen als AI26. Databeschikbaarheid voor dit soort doeleinden kent echter diverse knelpunten. Hiertoe zijn vier beleidslijnen opgesteld waar VWS de komende jaren samen met het veld aan gaat werken. Hiermee verbeteren we de vindbaarheid, toegankelijkheid, interoperabiliteit en hergebruik van digitale gegevens (FAIR).

Stichting Informatieknooppunt zorgfraude

In 2023 is de Wet bevorderen samenwerking en rechtmatige zorg (Wbsrz; Stb 2023, 285) aangenomen. Met deze wet worden de mogelijkheden tot samenwerking en het uitwisselen van gegevens ten behoeve van bestrijding van fraude in de zorg vereenvoudigd, verbeterd en uitgebreid. Een onderdeel van de Wbsrz is een grondslag voor betrokken instanties om met het Informatieknooppunt zorgfraude (IKZ) gegevens uit te wisselen ter verrijking van signalen van zorgfraude. Het IKZ krijgt in dit kader twee wettelijke taken ondersteunend aan instanties in de zorgketen. Het gaat om de taak tot verrijking van signalen van fraude in de zorg en het signaleren van trends en het ontwikkelen van beleidsinformatie met betrekking tot fraude in de zorg. De stichting IKZ zal deze taken gaan uitvoeren en wordt als onderdeel van de implementatie van de wet medio 2024 opgericht. Het komt in de plaats van het huidige samenwerkingsverband IKZ. De Wbsrz treedt per 1 januari 2025 in werking.     

    

Tabel 44 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4 (bedragen x € 1.000)1
  

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

Art.

Verplichtingen

1.216.181

1.316.671

1.384.287

1.354.393

1.248.899

1.166.499

1.162.598

         
 

Uitgaven

1.410.440

1.471.803

1.553.178

1.367.600

1.254.276

1.168.499

1.163.498

         

4.10

Positie cliënt en transparantie van zorg

57.285

79.300

86.193

74.091

59.848

62.083

64.209

 

Subsidies (regelingen)

38.587

65.351

71.855

60.079

45.791

48.074

50.145

 

Patiënten- en gehandicaptenorganisaties

18.315

46.758

44.275

39.104

39.012

41.699

43.803

 

Transparantie van zorg

19.622

18.593

27.580

20.975

6.779

6.375

6.342

 

Overige

650

0

0

0

0

0

0

 

Opdrachten

9.071

3.602

4.154

3.829

3.878

3.831

3.860

 

Ondersteuning cliëntorganisaties

3.991

329

0

0

0

0

0

 

Transparantie van zorg

612

1.261

1.696

1.679

1.719

1.829

1.851

 

Overige

4.468

2.012

2.458

2.150

2.159

2.002

2.009

 

Bijdrage aan agentschappen

9.627

10.347

10.184

10.183

10.179

10.178

10.204

 

CIBG

9.627

10.347

10.184

10.183

10.179

10.178

10.204

4.20

Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

758.847

705.895

675.972

493.831

554.943

537.497

530.296

 

Subsidies (regelingen)

736.236

671.781

640.370

457.598

521.016

502.645

496.407

 

Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

445.723

367.063

454.313

289.737

254.972

247.862

243.393

 

Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

287.500

295.296

174.001

156.564

266.044

254.783

253.014

 

Overige

3.013

9.422

12.056

11.297

0

0

0

 

Opdrachten

6.469

17.499

17.379

18.013

15.715

16.641

15.631

 

Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

6.304

16.954

17.159

17.493

15.195

16.121

15.611

 

Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

0

20

20

20

20

20

20

 

Overige

165

525

200

500

500

500

0

 

Bijdrage aan agentschappen

16.038

16.387

16.185

16.182

16.176

16.175

16.216

 

CIBG

16.038

16.387

16.185

16.182

16.176

16.175

16.216

 

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

0

0

1.978

1.978

1.976

1.976

1.982

 

ZiNL

0

0

1.978

1.978

1.976

1.976

1.982

 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

104

228

60

60

60

60

60

 

OECD

104

228

60

60

60

60

60

4.30

Informatiebeleid

90.651

138.231

253.274

290.921

145.300

77.848

84.810

 

Subsidies (regelingen)

44.446

67.958

86.133

70.277

59.077

36.973

49.856

 

Informatiebeleid

33.041

61.526

80.025

64.501

59.077

36.973

49.856

 

Overige

11.405

6.432

6.108

5.776

0

0

0

 

Opdrachten

31.526

45.513

147.994

199.202

66.040

30.444

27.460

 

Informatiebeleid

25.768

43.289

142.726

193.976

61.759

26.068

23.112

 

Overige

5.758

2.224

5.268

5.226

4.281

4.376

4.348

 

Bijdrage aan agentschappen

14.679

23.953

18.340

20.635

19.376

10.431

7.494

 

Informatiebeleid

14.679

23.953

18.340

20.635

19.376

10.431

7.494

 

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

0

807

807

807

807

0

0

 

Overige

0

807

807

807

807

0

0

4.40

Inrichting zorgstelsel

305.682

330.761

312.173

304.999

297.260

292.868

283.473

 

Subsidies (regelingen)

400

438

0

0

0

0

0

 

Programma's zorgstelsel

400

438

0

0

0

0

0

 

Opdrachten

548

613

619

617

620

620

622

 

Programma's zorgstelsel

15

0

0

0

0

0

0

 

Overige

533

613

619

617

620

620

622

 

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

304.734

329.710

311.554

304.382

296.640

289.649

280.245

 

CAK

136.553

154.571

145.195

143.017

138.792

132.791

132.852

 

NZa

76.701

79.163

77.151

77.136

74.811

74.704

74.931

 

ZiNL

89.880

94.520

87.808

82.829

81.637

80.754

71.062

 

CSZ

1.600

1.434

1.400

1.400

1.400

1.400

1.400

 

Overige

0

22

0

0

0

0

0

 

Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken

0

0

0

0

0

2.599

2.606

 

EZ: ACM

0

0

0

0

0

2.599

2.606

4.50

Zorg, welzijn en jeugdzorg op Caribisch Nederland

197.975

217.616

225.566

203.758

196.925

198.203

200.710

 

Subsidies (regelingen)

4.023

4.405

4.366

4.106

3.972

3.809

3.783

 

Algemeen

4.023

4.405

4.366

4.106

3.972

3.809

3.783

 

Bekostiging

184.068

201.049

211.679

187.594

185.708

187.582

191.655

 

Zorg en welzijn

14.589

15.058

16.231

15.429

15.256

15.163

15.163

 

Zorg en welzijn

169.479

185.991

195.448

172.165

170.452

172.419

176.492

 

Opdrachten

3.134

2.990

97

2.642

1.635

1.307

99

 

Zorg

344

306

97

2.642

1.635

1.307

99

 

Welzijn

2.790

2.684

0

0

0

0

0

 

Bijdrage aan medeoverheden

6.750

9.172

9.424

9.416

5.610

5.505

5.173

 

Overige

6.750

9.172

9.424

9.416

5.610

5.505

5.173

         
 

Ontvangsten

321.843

32.869

32.574

11.920

11.920

11.920

11.920

         
1

De subsidie taakstelling is voorlopig verwerkt in de begroting op artikel 4. Via een Nota van Wijziging voorafgaand aan begrotingsbehandeling zal deze taakstelling nader worden verdeeld over de VWS begroting. Inzet is de taakstelling gericht in te vullen en daarbij doelmatigheid en doeltreffendheid van subsidies mee te wegen.

In de ontwerpbegroting 2025 is de subsidietaakstelling vanuit het Hoofdlijnenakkoord voor 2025 verwerkt. Voor wat betreft de subsidietaakstelling voor de jaren 2026 en verder worden hier nog keuzes in gemaakt. Daarom is voor de jaren 2026 en verder voor nu de taakstelling generiek over alle subsidies verwerkt. Dit is een technische maatregel en zeg niets over de uiteindelijke invulling van de subsidietaakstelling op artikelniveau. Er kunnen hier dan dus ook geen conclusies aan ontleend worden, omdat voor de jaren 2026 en verder hier nog besluitvorming over plaats moet vinden. Na besluitvorming volgt een Nota van Wijziging om de juiste invulling van de subsidietaakstelling zichtbaar te presenteren en daarmee tot een beleidsmatige invulling van de taakstelling​​ te komen.

Budgetflexibiliteit

Subsidies

Van het beschikbare budget voor 2025 van € 816,8  miljoen is 98,1% juridisch verplicht. Het betreft diverse subsidies op het gebied van patiënten en gehandicapten organisaties, opleidingen, arbeidsmarkt, informatiebeleid, Zorg, Welzijn en Jeugd Caribisch Nederland

Bekostiging

Van het beschikbare budget voor 2025 van € 211,6 miljoen is 100% juridisch verplicht. Het betreft bekostiging van Zorg, Welzijn en Jeugd Caribisch Nederland.

Opdrachten

Van het beschikbare budget voor 2025 van € 170,8 miljoen is 95,5% juridisch verplicht. Het betreft diverse opdrachten op het gebied van arbeidsmarkt, informatiebeleid, Zorg, Welzijn en Jeugd Caribisch Nederland.

Bijdragen aan agentschappen

Van het beschikbare budget voor 2025 van € 46,8 miljoen is 100% juridisch verplicht. Het betreft bijdragen aan het CIBG voor onder andere het beheer van het BIG register, melding en aanvraag van toelatingsvergunning bepaalde zorgaanbieders, SBV-Z en het UZI-register.

Bijdrage aan ZBO’s/rwt’s

Van het beschikbare budget voor 2025 van € 313,4 miljoen is 100% juridisch verplicht. Het betreft onder andere de bijdrage aan het CAK, Nza,en het Zorginstituut Nederland.

Bijdrage aan medeoverheden

Van het beschikbare budget van € 9,4 miljoen is 100% juridisch verplicht in 2025.

Tabel 45 Geschatte budgetflexibiliteit
 

2025

juridisch verplicht

85,1

bestuurlijk gebonden

11,9

beleidsmatig gereserveerd

3,0

nog niet ingevuld/vrij te besteden

0

1. Positie cliënt en transparantie van zorg

Subsidies

Patiënten- en gehandicaptenorganisaties

Met ingang van 2024 is een nieuwe subsidieregeling Patiënten- en gehandicaptenorganisaties (pg-organisaties) in werking getreden: de drie landelijke pg-koepels en circa 200 landelijke pg-organisaties ontvangen een instellingssubsidie voor het uitvoeren van activiteiten in het kader van informatievoorziening, lotgenotencontact en belangenbehartiging (€ 27,0 miljoen). Samenwerking op aandoeningsoverstijgende thema’s wordt gefaciliteerd door een instellingssubsidie voor federatieve samenwerkingsverbanden (€ 2,0 miljoen). PG-organisaties die reeds een instellingssubsidie ontvangen en die specifiek gericht zijn op het vergroten van de impact en het bereik kunnen in aanmerking komen voor een projectsubsidie (€ 1,5 miljoen). Bij ZonMw loopt het programma Infrastructuur voor beleidsparticipatie door inwoners en patiënten bij regionale vraagstukken over gezondheid, zorg en ondersteuning 2024 ‒ 2027.

Daarnaast wordt het ZonMw-projectsubsidieprogramma Voor Elkaar! voortgezet. Deze zal in het kader staan van ondersteuning van initiatieven van mensen met een aandoening of handicap (€ 4,5 miljoen)27. Er wordt beleid ontwikkeld dat beoogt het bewustzijn ten aanzien van (beperkte) gezondheidsvaardigheden verder te vergroten bij zorgprofessionals, waarbij de focus zal liggen op het toewerken naar gezondheidsvaardige organisaties, onder andere door het verder verspreiden en delen van kennis en informatie over gezondheidsvaardigheden (€ 2,0 miljoen)28. Aan PGO-support, een onafhankelijke netwerkorganisatie die versterking en ondersteuning biedt aan patiënten- en gehandicaptenorganisaties, wordt een instellingsubsidie verstrekt voor de ondersteuning van de cliëntenorganisaties (€ 5,5 miljoen).

Transparantie van zorg

Voor onderzoek naar de effectiviteit en de kwaliteit van de gezondheidszorg in Nederland en (de relatie tussen) de verschillende partijen in de zorg wordt subsidie verleend (€ 7,9 miljoen) aan het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (Nivel). Het Nivel ontwikkelt en beheert hiertoe databases, panels en monitors. In de periode van het IZA wordt ingezet op het doorontwikkelen en implementeren van Uitkomstgerichte zorg in de MSZ. Voortzetting van het programma Uitkomstgerichte zorg zal gericht zijn op implementatie van de eerder ontwikkelde instrumenten bij de instellingen (€ 17,4 miljoen).

Opdrachten

(Ont)Regel de Zorg

Het vergroten van het werkplezier in de zorg door het verminderen van ervaren regeldruk blijft een hoge prioriteit en daar werken we aan met het programma (Ont)Regel de Zorg (€ 2,3 miljoen).

Bijdragen aan agentschappen

CIBG

Het CIBG voert onder andere onderstaande taken uit:

  • In beginsel dienen alle zorg- en jeugdhulpaanbieders aan de meldplicht te voldoen.

  • Daarbij dienen bepaalde zorgaanbieders op grond van de Wet toetreding zorgaanbieders over een toelatingsvergunning te beschikken.

  • De melding en aanvraag van de toelatingsvergunning vinden plaats bij het CIBG. Het Landelijk Register Zorgaanbieders (LRZa) is een landelijk en openbaar register van zorgaanbieders.

  • Dit register maakt duidelijk wie, waar, welke zorg verleent en draagt bij aan de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). Via het Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording (JMV) verantwoorden zorgaanbieders zich jaarlijks over de geleverde (financiële) prestaties.

  • Alle partijen die een rol spelen binnen het zorgstelsel hebben toegang tot deze uniforme, digitale informatie via www.jaarverantwoordingzorg.nl.

  • Voor het uitvoeren van bovenstaande taken is € 10 miljoen beschikbaar.

2. Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

Subsidies

Opleidingen

VWS is stelselverantwoordelijk voor een goede, betaalbare en toegankelijke zorg. Daarvoor is het noodzakelijk dat er voldoende, goed toegeruste zorgmedewerkers worden opgeleid. Hiertoe worden financiële middelen beschikbaar gesteld aan zorgwerkgevers om meer stageplekken aan te bieden voor initiële opleidingen en voor de bekostiging van medische vervolgopleidingen. Ook worden in 2025 ter ondersteuning van het arbeidsmarktbeleid en de daarmee te bereiken doelen opnieuw voor zowel zorg en welzijn breed als specifieke voor de medische specialistische zorg middelen beschikbaar gesteld voor de het opleiden en trainen van zorgmedewerkers.

De subsidie SectorplanPlus wordt opnieuw opengesteld voor het studiejaar 2024-2025 en het eerste semester van het studiejaar 2025-2026. In totaal is hiervoor circa € 100 miljoen beschikbaar in 2025.

Door middel van een nog te publiceren subsidieregeling strategisch opleiden medisch specialistische zorg zullen middelen beschikbaar worden gesteld aan algemene ziekenhuizen, UMC’s en zelfstandige klinieken voor het strategisch investeren in het opleiden van personeel. Hiervoor is in 2025 € 119,2 miljoen beschikbaar.

Met de Subsidieregeling stageplaatsen zorg II (het Stagefonds Zorg) worden zorgaanbieders gestimuleerd tot het aanbieden van kwalitatief goede stageplaatsen. In 2025 is er € 127,6 miljoen beschikbaar voor het studiejaar 2024-2025.

De subsidieregeling vaccinatie stageplaatsen zorg voorziet in een tegemoet­koming van de kosten van het vaccinatietraject tegen hepatitis B van eerste­jaarsstudenten die een zorgopleiding volgen. In 2025 is hiervoor een bedrag van € 5,9 miljoen beschikbaar.

Voor zorgopleidingen in het kader van de Wet publieke gezondheidszorg (Wpg) is het beleid erop gericht te stimuleren dat voldoende gespecialiseerde artsen worden opgeleid voor de uitvoering van hun taken op het terrein van de bestrijding van infectieziekten, de bestrijding van tuberculose, medische milieukunde en jeugdgezondheidszorg. In 2025 is voor deze opleidingen ruim € 42 miljoen beschikbaar.

Verpleegkundig specialisten (VS) en physician assistants (PA) worden opgeleid om de minder complexe taken van de huisarts of andere specialist over te nemen. Hiervoor is in 2025 € 38 miljoen beschikbaar. Daarnaast is in het kader van het compensatiepakket Wind in de zeilen in 2025 € 0,75 miljoen beschikbaar voor het opleiden van physician assistants ter versterking van de huisartsenzorg in Zeeland.

In 2025 is voor de subsidieregeling Opleiding in een jeugd-ggz-instelling € 3,7 miljoen beschikbaar.

Voor de uitvoering van motie 35300 XVI nr.72 Dik-Faber om het opleiden van tropenartsen te subsidiëren en gestructureerde overdracht van door hen in het buitenland opgedane kennis te stimuleren is in 2025 € 1,9 miljoen beschikbaar.

Investeringsakkoord opleiden wijkverpleging (IOW)

In het kader van het stimuleren van meer en vernieuwend opleiden ten behoeve van de zorg in de wijkverpleging is in 2023 het IOW met Actiz, Zorgthuisnl, V&VN en ZN ondertekend. Met dit akkoord wordt tot en met 2026 extra geïnvesteerd in vernieuwde opleidingsstructuren voor het opleiden van helpenden (naar verzorgenden), verzorgenden (IG) en verpleegkundig specialisten voor de wijkverpleging. Voor het stimuleren van samenwerking tussen zorg- en onderwijspartijen bij het opleiden voor de wijkverpleging en het extra opleiden van verpleegkundig specialisten voor de wijk is in 2025 € 49,1 miljoen beschikbaar.

Voor het structureel financieren van het onderhouden van de vernieuwde opleidingsstructuren en de werkgeverskosten van het opleiden en begeleiden van leerlingen via deze opleidingsstructuren is met ingang van 2025 € 60 miljoen beschikbaar. Deze middelen zullen door middel van een nog te publiceren subsidieregeling beschikbaar worden gesteld.

Meer tijd voor de patient in de huisartsenzorg

Voor het extra opleiden van PA en VS in de huisartsenzorg is in totaal een bedrag van € 4 miljoen beschikbaar voor de periode 2023 ‒ 2025. De middelen hiervoor zijn beschikbaar gesteld in het coalitieakkoord van Rutte IV.

Doorontwikkeling medische vervolgopleidingen

In 2023 is de Federatie Medisch Specialisten gestart met het project doorontwikkeling medisch-specialistische vervolgopleidingen. Dit project loopt van juli 2023 tot juli 2027. In het IZA is afgesproken dat er € 4,4 miljoen uit de transformatiemiddelen beschikbaar wordt gesteld voor dit doel. Hiervan is € 1,1 miljoen beschikbaar voor 2025. In het project zorgt de beroepsgroep ervoor – in samenwerking met andere artsenorganisaties, andere zorgberoepen en stakeholders – dat de medisch specialist in opleiding wordt voorbereid op de veranderende rollen en taken die de passende zorg van de toekomst van de medisch specialist vraagt.

Innovatief leren

Het DUTCH project is gericht op innovatie van bij- en omscholing van zorgprofessionalsvia digitale training en simulatie. Voor dit project is in 2025 € 16,8 miljoen beschikbaar uit het Nationaal Groei Fonds (NGF) om het programmamanagement voor de uitvoering door een breed Consortium voort te zetten, een eerste set simulatiemodules te ontwikkelen, als ook een eerste versie van een digitaal platform te ontwikkelen, waarop alle beschikbare simulatiemodules en leermiddelen landelijk beschikbaar komen.

Capaciteitsramingen medische vervoglopleidingen

Het Capaciteitsorgaan ontvangt een instellingsubsidie om onafhankelijke ramingen op te stellen van de benodigde opleidingscapaciteit bij de medische en tandheelkundige vervolgopleidingen, FZO en GGZ- opleidingen. In 2025 is hiervoor een bedrag van € 2,6 miljoen beschikbaar.

Arbeidsmarkt

Stimuleringsregeling Technologie in Ondersteuning en Zorg (STOZ)

Met de STOZ worden voor subsidieaanvragen in 2025 middelen beschikbaar gesteld aan aanbieders van zorg of ondersteuning voor het anders organiseren van zorg of ondersteuning via de inzet van digitale of hybride processen. Voor subsidieaanvragen in 2025 voor de periode 2025-2029 is hiervoor in totaal € 54 miljoen beschikbaar.

Versterking regionaal arbeidsmarktbeleid

Met de subsidie aan RegioPlus voor de uitvoering van het beleidsprogramma ‘Samenwerken en Innoveren in de Regio investeert VWS in 2025 in de regionale arbeidsmarktinfrastructuur via het samenwerkingsverband RegioPlus. In 2025 zal binnen het programma naast de aanpak van regionale regeldruk en ondersteuning bij de inzet van innovaties ook aandacht zijn voor het regionaal werkgeverschap, zodat medewerkers in loondienst bij meerdere organisaties en op meerdere plekken in de regio kunnen werken. Hiervoor zullen specifiek regionale informatiepunten komen voor werkgevers. Voor deze subsidie is in 2025 € 18 miljoen beschikbaar.

Zeggenschap

Er zijn middelen gereserveerd voor de financiering van een meerjarenplan zeggenschap om zo zeggenschap van helpenden, verzorgenden en verpleegkundigen duurzaam te bevorderen. Specifiek is hiervoor de financiering van het meerjarenplan van de Subsidieregeling Veerkracht en Zeggenschap tot en met 2025, en een projectsubsidie voor de projectorganisatie van het Landelijk Actieplan Zeggenschap tot en met 2026. Daarnaast wordt ook de monitor Zeggenschap van 2023 ‒ 2028 bekostigd. In 2025 is hiervoor € 1,7 miljoen beschikbaar.

Overige

Duurzaamheid en gezondheid

Middels subsidies stimuleren we implementatie van de afspraken in de Green Deal. We investeren in het vergroten van kennis, onderzoek en bewustwording over CO2-redcutie en energiebesparing in zorgvastgoed. Daarnaast investeren we in vergroten van bewustwording, kennis en handelingsperspectief voor zorgprofessionals. Ook investeert VWS in onderzoek, kennis en handelingsperspectief om het gebruik van anesthesiegassen - zeer potente broeikasgassen - en het energieverbruik van operatiekamers in Nederland te verminderen. Voor dit onderwerp is er in 2025 ruim € 13 miljoen beschikbaar.

Opdrachten

Kennisontwikkeling arbdeidsmarkt en houdbaarheid van de zorg

Er worden middelen ingezet voor de ontwikkeling van kennis en expertise op het terrein van de zorg, voor beleid en praktijk. Daarbij gaat het onder meer om bijdragen aan het Onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt Zorg En Welzijn en om onderzoeken ten behoeve van de houdbaarheid van de zorg.

Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

Er wordt via ZonMw geïnvesteerd in het verder ontwikkelen van een onderzoeksinfrastructuur voor verpleegkundigen en verzorgenden. Hiervoor is € 12 miljoen beschikbaar in de periode 2019 ‒ 2025. Dit programma krijgt vervolg tot en met 2030 en wordt vanaf 2025 vanuit de middelen volgend uit het IZA bekostigd.

Discriminatie en gelijke kansen

In 2023 is gestart met de brede Aanpak Discriminatie en Gelijke Kansen als onderdeel van de Rijksbrede aanpak op dit thema. Doel van de aanpak is dat het in 2026 vanzelfsprekend is dat iedere VWS-medewerker staat voor gelijkwaardigheid en er binnen de organisatie beleid wordt opgesteld waarin iedereen in Nederland zichtbaar zichzelf kan zijn en zich veilig kan voelen in de zorg, welzijn én sport. Hiervoor is in 2025 € 0,9 miljoen beschikbaar.

Pandemische paraatheid

Voor de inrichting van de toekomstige Nationale Zorgreserve is in 2025 een bedrag van € 5,2 miljoen beschikbaar.

Tabel 46 Arbeidsmarkt1

Arbeidsmarkt

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

Uitstroompercentage uit de sector zorg- en welzijn exclusief pensionering in meest recente kwartaal per jaar

8,7

8,6

8,3

7,8

8,5

9,5

n.n.b

Aandeel ZZP'ers werkzaam in zorg en welzijn (%)

6,5

7

7

8,1

7,2

8,3

n.n.b

Ziekteverzuim

5,6

5,8

5,9

6,9

7,5

7,9

8,1

Vacaturegraad in laatst bekende kwartaal per jaar (openstaande vacatures per 1.000 banen)

25

28

25

37

42

n.n.b

Percentage medewerkers binnen zorg en welzijn dat (zeer) tevreden is

77,7

80,9

76,8

76,6

n.n.b

Deeltijdfactor

0,68

0,68

0,68

0,68

0,68

0,69

n.n.b

1

Bijdragen aan agentschappen

CIBG

Het CIBG is verantwoordelijk voor het beheer van het BIG-register, de uitvoering van diverse besluiten en regelingen met betrekking tot de uitoefening van medische beroepen op de BES eilanden, de erkenning van buitenlandse diploma’s en toezicht en handhaving WNT en informatie verstrekking hieromtrent. In totaal is voor deze taken in 2025 ruim € 16,2 miljoen gereserveerd.

3. Informatiebeleid

Subsidies

Informatiebeleid

Om de zorgsector te ondersteunen bij de efficiënte inzet van standaarden en informatie, analyseert en duidt het Nictiz ontwikkelingen in het gebruik van ICT in de zorg. Tevens fungeert Nictiz als nationaal en internationaal kennis- en expertisecentrum en vervult het een verbindende rol bij de ontwikkeling en het gebruik van ICT in de zorg. Voor de inzet van Nictiz is structureel € 11,6 miljoen beschikbaar.

Bij de verdergaande digitalisering van de zorg is informatiebeveiliging een essentiële voorwaarde. Z-CERT is de sectorale organisatie die zich inzet voor informatiebeveiliging in de zorg. De komende jaren zal gefaseerd toegewerkt worden naar het aansluiten van alle zorgsectoren. Structureel is € 2,5 miljoen beschikbaar voor professionaliseren en doorontwikkelen van de diensten en staande Z-CERT organisatie en collectieve deelname van zorgsectoren.

Voor het ontsluiten van informatie voor de patiënt, cliënt of burger wordt gewerkt aan de ontwikkeling van persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO’s). Hiervoor is in 2025 € 18,5 miljoen gereserveerd, onder meer voor inzet van stichting MedMij en ondersteuning van zorgaanbieders.

Voor de implementatie van de EU richtlijn Network & Information Security (NIS2) en de richtlijn Critical Entities Resilience (CER) is een structureel bedrag van € 7,8 miljoen beschikbaar voor de ondersteuning van digitale en fysieke weerbaarheid in de zorgsector.

Verder komen er middelen beschikbaar voor standaardisatie gegevensuitwisseling voor activiteiten in het kader van het Landelijk Dekkend Netwerk, Generieke Functies, Medicatieoverdracht, EHDS en het kunnen voortzetten van de instellingssubsidie aan Nictiz. Voor 2025 betreft dit € 37,9 miljoen voor subsidies.

De resterende € 1,7 miljoen wordt ingezet voor diverse subsidieregelingen.

Overige

Vanuit de transformatiemiddelen voor het Integraal Zorgakkoord is een subsidiebudget van € 3,0 miljoen beschikbaar gesteld voor het Nationaal platform digitale zorgtransformatie en € 3,1 miljoen voor het project Vliegwiel.

Opdrachten

Informatiebeleid

De Wegiz levert een belangrijke bijdrage aan eenheid van taal en techniek waardoor gegevensuitwisseling steeds vaker elektronisch en interoperabel zal verlopen. Voor de standaardisatie van zorgdata is het essentieel en vereist dit invulling van eenheid van taal. Hiervoor is € 2,6 miljoen beschikbaar in 2025.

VWS ondersteunt het veld met de aanscherping van de wettelijk verplichte informatiebeveiligingsnormen, door instrumenten in te zetten om bewustwording in het veld te vergroten en door partijen te stimuleren risicobeperkende maatregelen te treffen en zorg te dragen voor handhaving en toezicht. Hiervoor is in 2025 een opdrachtenbudget van € 1,5 miljoen beschikbaar.

VWS faciliteert de dienstverleners in de zorgsector via ToegangVerleningService (TVS) bij het inrichten van hun digitale toegang conform de wet Digitale Overheid en de Europese verordening eIDAS. Digitale ontwikkelingen hebben in het zorgdomein een enorme vaart genomen. Dit is in lijn met de e-healthdoelstellingen van VWS. Omdat het in het zorgdomein gaat om zeer privacy-gevoelige gegevens moet de authenticatie, wie ben ik, goed en betrouwbaar zijn ingeregeld. Het ministerie van VWS werkt aan de verdere digitalisering van de zorgsector. Voor het programma toegang is in 2025 een opdrachtenbudget van € 7,1 miljoen beschikbaar.

Voor het ontsluiten van informatie voor de patiënt, cliënt of burger wordt gewerkt aan de ontwikkeling van persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO's). Totaal is er in de begroting 2025 een opdrachtenbudget van € 15,1 miljoen gereserveerd, onder meer voor de financiering van PGO’s.

In het kader van de European Health Data Space (EHDS) is er voor 2025 een opdrachtenbudget van € 1,4 miljoen beschikbaar en voor activiteiten in het kader van databeschikbaarheid een opdrachtenbudget van € 4,1 miljoen.

Verder komen er middelen beschikbaar vanaf de aanvullende post voor standaardisatie gegevensuitwisseling voor activiteiten in het kader van het Landelijk Dekkend Netwerk, Generieke Functies, Medicatieoverdracht, EHDS en het kunnen voortzetten van de instellingssubsidie aan Nictiz. Voor 2025 betreft dit € 110,9 miljoen voor opdrachten.

Overige

Voor overige opdrachten is in het kader van innovatie en zorgvernieuwing een budget beschikbaar van € 4,9 miljoen waarvan een bedrag van € 1,2 miljoen beschikbaar is gesteld vanuit het Integraal Zorgakkoord (IZA).

Bijdrage aan agentschappen

Jaarlijks is een bijdrage beschikbaar voor het CIBG voor de Sectorale Berichtenvoorziening in de zorg (SBV-Z), het UZI-register en het Nationaal Contactpunt voor e-Health Nederland (NCPeH). Daarnaast zijn middelen beschikbaar voor het toekomstbestendig maken van de UZI-middelen. Voor de SBV-Z, het UZI-register, het NCPeH en de vernieuwing van UZI is in 2025 totaal € 16,2 miljoen gereserveerd.

Veilig inloggen door burgers en zorgverleners is ook een belangrijke randvoorwaarde voor veilige digitalisering. VWS levert een bijdrage aan BZK voor het door ontwikkelen, implementeren en stimuleren van het gebruik van veilige authenticatie in de zorg. De komende jaren zal de zorg steeds meer aansluiten op de middelen en voorzieningen van BZK, de juiste betrouwbaarheidsniveaus voor authenticatie gebruiken en zo voldoen aan de Wet digitale overheid. Hiervoor is in 2025 een budget van € 2,1 miljoen beschikbaar.

4. Inrichting Zorgstelsel

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

CAK

Het CAK voert diverse wettelijke taken uit, waaronder het betalen van gelden aan zorginstellingen voor langdurige zorg, het opleggen, innen en incasseren van de eigen bijdragen voor de Wlz en de Wmo, de uitvoering van de burgerregelingen (waaronder de regelingen voor de wanbetalers, de gemoedsbezwaarden en de onverzekerden), de buitenlandtaak, de uitvoering van de subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden, de vergoeding van zorg aan onverzekerbare vreemdelingen en het verstrekken van Schengen- en Engelstalige verklaringen. In de afgelopen jaren heeft het CAK haar organisatiestructuur aangepast en is zij gestart met een meerjarige veranderopgave om haar uitvoering te verbeteren. In de komende jaren zal het CAK stap voor stap veranderingen doorvoeren. Aanpassingen in de ICT-systemen en een cultuur waarin leren en ontwikkelen gemeengoed is, zijn onder andere nodig om de (continuïteit van de) dienstverlening bij het CAK te garanderen en verder te verbeteren.

In 2025 is € 145,2 miljoen beschikbaar voor het CAK.

Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)

De NZa ziet toe op een rechtmatige uitvoering van de Zvw en de Wlz en reguleert tarieven en prestaties in de zorg. Tevens ziet zij toe op naleving van de Wmg. Inclusief de taken die voortvloeien uit het IZA, bijvoorbeeld het opstellen van regio-analyses, het monitoren en aanjagen van regionale samenwerking en het monitoren van doelgroepen (€ 2,0 miljoen) bedraagt het beschikbare budget in 2024 € 77,8 miljoen.

Zorginstituut Nederland

Zorginstituut Nederland voert diverse wettelijke taken uit: adviseren over het verzekerde Zvw- en Wlz-pakket, het stimuleren van de verbetering van de kwaliteit van de gezondheidszorg in Nederland, er voor zorgen dat iedereen toegang heeft tot begrijpelijke en betrouwbare informatie over de kwaliteit van geleverde zorg, adviseren over de gewenste ontwikkeling van beroepen en opleidingen in de gezondheidszorg, fondsbeheerder van het Zorgverzekeringsfonds (inclusief uitvoering van de risicoverevening) en het Fonds langdurige zorg; bevorderen van de rechtmatige en doelmatige uitvoering van de Wlz en het adviseren of het wenselijk is dat een nieuw beroep of specialisme in de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg moet worden gereguleerd.

Het ministerie van VWS zet in op Passende Zorg en – als onderdeel hiervan - het verbreden en verbeteren van de toets op het basispakket. In het kader hiervan verricht Zorginstituut Nederland diverse werkzaamheden.

In 2025 is € 87,8 miljoen beschikbaar voor Zorginstituut Nederland.

5. Zorg, welzijn en jeugdzorg op Caribisch Nederland

Subsidies

Zorg, jeugdzorg, welzijn en sport

Voor de uitvoering van jeugdzorg en activiteiten in het kader van het sport- en preventieakkoord is een structureel subsidiebudget van € 4,4 miljoen begroot.

Bekostiging

Bekostiging Zorg en Welzijn

Voor de zorg die voortvloeit uit het Besluit Zorgverzekering BES wordt € 191,0 miljoen ingezet. Daarnaast is € 13,3 miljoen gereserveerd voor de uitvoering van tweedelijns jeugdzorg (inclusief pleegzorg) en maatschappelijke ondersteuning. Voor sport en preventie wordt € 2,9 miljoen ingezet voor naschoolse activiteiten.

Verder zijn er middelen beschikbaar voor standaardisatie gegevensuitwisseling voor activiteiten in het kader van de BES-eilanden. Voor 2025 betreft dit € 4,5 miljoen voor bekostiging.

Opdrachten

Opdrachten Zorg

Voor het versterken van de pandemische paraatheid op de BES-eilanden is een opdrachtenbudget begroot van € 0,1 miljoen in 2025 en € 2,6 miljoen in 2026. Deze middelen worden ingezet voor de regionale International Health Regulations (IHR) hub, met als doel de publieke gezondheidszorg en infectieziektebestrijding in het Caribisch deel van het Koninkrijk te versterken en de expertise en innovatie­ kracht in de regio te vergroten. De regionale IHR hub is een gezamenlijk project met de Landen van het Koninkrijk.

Bijdragen aan medeoverheden

Overige

VWS verstrekt jaarlijks bijzondere uitkeringen aan de openbare lichamen op basis van artikel 92 lid 2 sub c Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba. De uitkeringen zijn bestemd voor de opbouw en uitvoering van verschillende activiteiten op het VWS domein, zoals Huiselijk geweld en Kindermishandeling, Publieke Gezondheid en preventie. In 2025 is hiervoor € 4,6 miljoen beschikbaar. Verder is een budget van € 4,1 miljoen gereserveerd voor het creëren van naschools activiteitenaabod in Caribisch Nederland. Daarnaast wordt in 2025 € 0,7 miljoen ingezet voor het versterken van de GGD’s in Caribisch Nederland. De uitkeringen worden verstrekt op aanvraag en in nauw overleg met de openbare lichamen, al dan niet vastgelegd in een afzonderlijk akkoord. Er vinden periodieke overleggen plaats met de openbare lichamen om de voortgang te monitoren.

Ontvangsten

Voor 2025 worden de totale ontvangsten op dit artikel geraamd op € 11,5 miljoen. De ontvangsten hebben hoofdzakelijk betrekking op afrekening van eerder verstrekte subsidievoorschotten en eerder verstrekte bijdragen aan Agentschappen en ZBO's/RWT's.

24

Kamerstukken II 2022/23, 27529 nr. 292

25

Kamerstukken II 2022/23, 27529 nr. 297

26

Kamerstukken II 2022/23,27529, nr. 294

27

Kamerstukken II 2022/2023, 29214, nr. 95

28

Kamerstukken II 2022/2023, 29214, nr. 95

Licence