De overheid draagt zorg voor arbeidsondersteuning en een inkomensvoorziening voor jonggehandicapten.

De overheid heeft als doel de arbeidsparticipatie van jonggehandicapten te bevorderen. Voor jonggehandicapten die perspectief hebben op het verrichten van arbeid staat het recht op arbeidsondersteuning centraal. Zij komen in de zogeheten werkregeling van de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong). Met de jonggehandicapte (en eventueel diens ouders) wordt een individueel participatieplan opgesteld, waarin onder andere staat wat de beste manier is om een baan te vinden, welke ondersteuning daarbij beschikbaar is en welke rechten en plichten de jongere heeft. Als onderdeel van de arbeidsondersteuning kunnen zij zo nodig inkomensondersteuning aanvragen. Mensen die als gevolg van ziekte om medische of arbeidskundige redenen geen perspectief hebben op een baan, ook niet met ondersteuning, hebben recht op de uitkeringsregeling Wajong. Voor hen staat inkomensbescherming voorop.

De Minister stimuleert het vinden van werk met een bijdrage voor re-integratieinspanningen aan het UWV en de REA-instituten. De Minister financiert de inkomensondersteuning met de uitkeringsregeling (de Wajong). Hij 18 is verantwoordelijk voor:

• • De vormgeving, het onderhoud en de werking van het stelsel van wet- en regelgeving;

• • De vaststelling van het niveau van de uitkeringen uit hoofde van de Wajong;

• • Het ter beschikking stellen van middelen voor het aan het werk helpen van mensen die arbeidsmogelijkheden hebben;

• • De sturing van en het toezicht op de rechtmatige, doeltreffende en doelmatige uitvoering door het UWV.

Er deden zich geen bijzonderheden voor in de uitvoering of bij de beoogde resultaten. De voorgenomen verlaging van de tegemoetkoming arbeidsongeschikten is gerealiseerd. De uitkeringslasten Wajong zijn ruim € 100 miljoen hoger uitgekomen dan begroot.

A. Inkomensoverdrachten

Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong)

De Wajong biedt inkomensondersteuning aan personen die voor het bereiken van de 18-jarige leeftijd arbeidsgehandicapt zijn geworden en geen arbeidsverleden hebben en aan jongeren die tijdens hun studie arbeidsongeschikt zijn geworden. De Wajong wordt uitgevoerd door het UWV.

Budgettaire ontwikkelingen

De uitkeringslasten Wajong zijn afgerond € 109 miljoen hoger uitgekomen dan begroot. Dit wordt voor € 32 miljoen verklaard door de indexering van de uitkeringen. Het restant (€ 77 miljoen) wordt enerzijds verklaard doordat er meer personen de Wajong zijn ingestroomd en anderzijds minder uitgestroomd dan verwacht. Het effect hiervan bedraagt circa € 41 miljoen. Anderzijds doet zich een prijseffect voor van € 36 miljoen als gevolg van een hogere gemiddelde uitkering dan geraamd.

Ten aanzien van het re-integratiebudget is € 42 miljoen minder uitgegeven dan begroot. Enerzijds komt dit omdat er in de 1^e suppletoire begroting is voorzien in een kasschuif van € 23 miljoen. Deze kasschuif van 2014 naar latere jaren heeft tot doel ongewenste schokken in het aantal re-integratietrajecten te voorkomen. Anderzijds doet zich een onderuitputting voor van € 19 miljoen. Dit is het voornamelijk het gevolg van lagere kosten voor jobcoaching en meeneembare voorzieningen. Bij jobcoaching is het verschil te verklaren door de daling van de prijs. Sinds de invoering van het jobcoachportaal vindt er een verschuiving plaats van toekenningen van zware naar minder zware, goedkopere regimes, waardoor de gemiddelde prijs daalt. Bij meeneembare voorzieningen is het verklaarbaar uit de dalende verstrekking.

Beleidsrelevante kerncijfers

Het totale aantal Wajongers is in 2014 zoals verwacht opnieuw gestegen. Dit komt doordat de instroom in de Wajong aanzienlijk hoger is dan de uitstroom. De uitstroom ligt op een lager niveau omdat het Wajong-bestand nog relatief jong is, waardoor nog weinig van hen de pensioengerechtigde leeftijd bereiken. Zoals verwacht is het volume «Wajong tot 2010» gedaald. Instroom in deze regeling kan alleen nog als gevolg van herleefde Wajongrechten. De instroom in de nieuwe Wajong is zoals verwacht gestegen. Daarbij is de stijging in de werkregeling hoger uitgevallen en de ontwikkeling van de uitkeringsregeling constant gebleven. Voorts is gebleken dat de uitstroom minder groot is dan verwacht.

Handhaving

Het aantal geconstateerde overtredingen met financiële benadeling is met circa 200 toegenomen, terwijl het gemiddelde benadelingsbedrag is afgenomen tot € 2.900.

B. Bijdrage aan ZBO’s en RWT’s

Re-integratie Wajong

Voor jonggehandicapten is een re-integratiebudget beschikbaar om hen zo nodig te begeleiden op weg naar werk en te ondersteunen zodra zij werk hebben. Dit budget is bestemd voor de inzet van trajecten gericht op het vinden van werk, voorzieningen na werkaanvaarding (waaronder jobcoaching) en voor de financiering van de REA-instituten. Voor jonggehandicapten met arbeidsmogelijkheden die vallen onder de nieuwe Wajong geldt een arbeidsplicht. Het betreffende budget is opgenomen in tabel 4.1. Ook voor personen in de WIA, WAO, WAZ en ZW zet het UWV middelen in voor de inkoop van trajecten en diensten en voorzieningen. Dat budget is opgenomen in tabel 3.2. Het totaal van deze budgetten is opgenomen in onderstaande tabel 4.4. De middelen worden jaarlijks aan het UWV beschikbaar gesteld en door het UWV verantwoord via de reguliere rapportages. Zoals gemeld bij de budgettaire ontwikkelingen heeft er een kasschuif plaatsgevonden (totaal 43 miljoen in artikelen 3 en 4 onderdeel re-integratie) en is er onderuitputting opgetreden in het re-integratiebudget. Door een afnemend werknemersbestand van mensen met een arbeidsbeperking zijn voornamelijk de kosten voor arbeidsvoorzieningen afgenomen.

C. Ontvangsten

De ontvangsten betreffen een terugbetaling van het UWV van teveel ontvangen middelen in 2013. Het voorschot dat in 2013 aan het UWV is overgemaakt met betrekking tot de re-integratie Wajong bleek achteraf circa € 12 miljoen hoger te zijn dan de uitgaven van het UWV in dat jaar. Dit is in 2014 terugbetaald.