Artikel
Algemene doelstelling
Borgen van voldoende dekking in sociale fondsen.
De financiering van de sociale fondsen loopt hoofdzakelijk via premie-inning. In een aantal gevallen acht de overheid premieheffing niet wenselijk, bijvoorbeeld om te voorkomen dat premiepercentages blijvend toenemen en daarmee een evenwichtige koopkrachtontwikkeling in de weg staan. In andere gevallen acht de overheid financiering van een regeling via de algemene middelen passender, maar wordt wel gekozen voor uitvoering via de sociale fondsen. De sociale fondsen worden in dat geval via rijksbijdragen voorzien van voldoende financiering.
Rol en verantwoordelijkheid
De Minister financiert de sociale fondsen uit de algemene middelen, al dan niet in aanvulling op premieheffing. Hij is verantwoordelijk voor:
-
• De vaststelling van de hoogte van de rijksbijdragen aan de desbetreffende sociale fondsen;
-
• Het betalen van de rijksbijdragen aan de sociale fondsen.
Budgettaire gevolgen van beleid
artikelonderdeel | Realisatie 2010 | Realisatie 2011 | Realisatie 2012 | Realisatie 2013 | Realisatie 2014 | Begroting 2014 | Verschil 2014 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | – | – | – | 8.041.464 | 11.353.370 | 11.102.706 | 250.664 |
Uitgaven | 15.978.291 | 9.119.453 | 11.205.022 | 8.041.464 | 11.353.370 | 11.102.706 | 250.664 |
Bijdrage aan sociale fondsen | 15.978.291 | 9.119.453 | 11.205.022 | 8.041.464 | 11.353.370 | 11.102.706 | 250.664 |
in kosten heffingskortingen AOW | 3.090.200 | 3.374.800 | 3.380.700 | 1.659.300 | 2.000.000 | 1.695.200 | 304.800 |
in kosten heffingskortingen Anw | 47.700 | 72.700 | 68.300 | 0 | 0 | 0 | 0 |
vermogenstekort Ouderdomsfonds | 8.012.400 | 4.853.400 | 7.421.800 | 5.999.500 | 9.073.100 | 9.141.000 | – 67.900 |
tegemoetkoming arbeidsongeschikten | 281.130 | 266.600 | 265.202 | 315.260 | 208.480 | 207.654 | 826 |
tegemoetkoming AOW-gerechtigden | 1.170.082 | 488.506 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
tegemoetkoming Anw-gerechtigden | 20.685 | 17.433 | 15.541 | 12.904 | 9.336 | 8.879 | 457 |
rijksbijdrage spaarfonds AOW | 3.312.596 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
zwangere zelfstandigen | 43.498 | 46.014 | 53.479 | 54.500 | 62.454 | 49.973 | 12.481 |
Ontvangsten | 1.000 | 55 | 37 | 510 | 169 | 0 | 169 |
A. Bijdrage aan sociale fondsen 41
Toelichting financiële instrumenten
Rijksbijdrage in de kosten van heffingskortingen (BIKK) AOW
Deze rijksbijdrage compenseert de gewijzigde premieopbrengst als gevolg van de invoering van de Wet inkomstenbelasting 2001. De hoogte van deze rijksbijdrage wordt jaarlijks aangepast aan de geraamde kosten van de heffingskortingen en wijzigingen van de belasting- en premietarieven in de eerste schijf.
Budgettaire ontwikkelingen
De BIKK AOW wordt bijna € 305 miljoen hoger vastgesteld dan bij de begroting geraamd. Dit wordt met name veroorzaakt door een verlaging van het tarief van de eerste schijf, waardoor de heffingskorting voor een groter deel neerslaat bij de AOW-premie. Hierdoor komen minder AOW-premies binnen. Hiertoe is in de begrotingsafspraken 2014 besloten. Dit besluit was nog niet bekend bij de publicatie van de begroting 2014.
Rijksbijdrage vermogenstekort Ouderdomsfonds
De uitgaven uit het Ouderdomsfonds worden grotendeels gedekt door de premie-inkomsten. De hoogte van de AOW-premie is echter wettelijk gemaximeerd om te voorkomen dat de groeiende AOW-uitgaven leiden tot een alsmaar stijgende AOW-premie en een onevenwichtige koopkrachtontwikkeling. Dit leidt echter tot een jaarlijks exploitatietekort in het Ouderdomsfonds. De rijksbijdrage Ouderdomsfonds is bedoeld om het exploitatietekort in het Ouderdomsfonds aan te vullen zodat er een neutrale kaspositie voor dit fonds bestaat.
Budgettaire ontwikkelingen
De rijksbijdrage vermogenstekort Ouderdomsfonds wordt € 67,9 miljoen lager vastgesteld dan in de begroting is geraamd. Deze bijstelling is het saldo van een verrekening van het eenmalige vermogensoverschot uit 2013 van € 110 miljoen, € 234 miljoen hogere baten en € 276 miljoen hogere uitkeringslasten.
Rijksbijdrage tegemoetkoming arbeidsongeschikten
De Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) is vanaf 2014 afgeschaft. De regeling van de tegemoetkoming arbeidsongeschikten is overgeheveld van de Wtcg naar de WIA, de Wajong, de WAZ en de WAO. De tegemoetkomingen voor de categorieën WIA, WAZ en WAO worden gefinancierd uit een rijksbijdrage die in het Toeslagenfonds wordt gestort. De tegemoetkomingen voor Wajonggerechtigden worden verantwoord op beleidsartikel 4.
Budgettaire ontwikkelingen
De realisatie van deze rijksbijdrage komt nagenoeg overeen met de begrote uitgaven.
Rijksbijdrage tegemoetkoming Anw-gerechtigden
De rijksbijdrage tegemoetkoming Anw-gerechtigden dient ter financiering van de in artikel 9 verantwoorde tegemoetkoming Anw.
Budgettaire ontwikkelingen
De realisatie van deze rijksbijdrage komt nagenoeg overeen met de begrote uitgaven.
Rijksbijdrage zwangere zelfstandigen (ZEZ)
De regeling Zelfstandig en Zwanger voorziet sinds juni 2008 in een uitkering aan zelfstandigen voorafgaand aan en volgend op de bevalling. Deze regeling wordt gefinancierd via een rijksbijdrage aan het Arbeidsongeschiktheidsfonds (Aof). Ook de uitkeringen voor zwangere alfahulpen lopen in de rijksbijdrage mee. In deze rijksbijdrage zijn daarnaast de uitvoeringskosten van het UWV opgenomen.
Budgettaire ontwikkelingen
De rijksbijdrage ZEZ wordt € 12,5 miljoen hoger vastgesteld dan bij de begroting geraamd. Dit wordt veroorzaakt doordat het aantal uitkeringen aan zwangere zelfstandigen hoger is uitgevallen en is daarnaast het gevolg van een nabetaling over 2013.
B. Ontvangsten
De ontvangsten hebben betrekking op de afrekening met het UWV van de uitvoeringskosten ZEZ over 2013.