Sinds 2012 heeft Defensie de rapportagesystematiek inzake integriteit in overeenstemming gebracht met de sector Rijk. In 2020 zijn 314 integriteitsmeldingen in de registratiesystemen over een (vermoedelijke) integriteitschending gedaan. Dit is 31% minder dan in 2019. Daar waar de aantallen meldingen in de eerste maanden van het jaar nog gelijke pas hielden met eerdere periodes, zorgde de COVID-19 pandemie voor een trendbreuk.
De drie meest voorkomende geregistreerde typen van (vermoedelijke) integriteitschendingen zijn misdragingen in de privésfeer, ongewenste omgangsvormen en oneigenlijk gebruik van dienstmiddelen/overschrijding interne regels.
De meldingen over misdragingen in de privésfeer hebben vaak betrekking op gedragingen in de vrije tijd van de medewerkers. In de meeste gevallen gaat het om plegen van een strafbaar feit. De vermeende meldingen over ongewenste omgangsvormen gaan voornamelijk over intimidatie, (verbale) intimidatie en kwaadspreken.De vermeende meldingen over het oneigenlijk gebruik van dienstmiddelen of overschrijding interne regels gaan voornamelijk over niet volgen van procedures en drugsgebruik of bezit.
2019 | 2020 | |
Financiële schendingen | 46 | 29 |
Misbruik positie, bevoegdheden en belangenverstrengeling | 20 | 14 |
Lekken en misbruik van informatie | 54 | 19 |
Misbruik van geweldsbevoegdheid | 3 | 0 |
Ongewenste omgangsvormen | 118 | 82 |
Misdragingen in de privésfeer | 119 | 107 |
Oneigenlijk gebruik van dienstmiddelen/overschrijding interne regels | 98 | 63 |
Totaal | 458 | 314 |
Integriteitsonderzoeken Per 1 januari 2020 is de SG-aanwijzing 989 ‘Protocol Interne Onderzoeken Defensie’ herzien. Eén van de wijzigingen is dat de Centrale Organisatie Integriteit Defensie (COID) commandanten en leidinggevenden bij integriteitsonderzoeken adviseren over het wel of niet instellen van een onderzoek. Dit advies is in beginsel bindend. Ook neemt een COID-onderzoeker deel aan elke Commissie van Onderzoek (CvO) van een integriteitsonderzoek.
In 2020 heeft de COID elf integriteitsonderzoeken uitgevoerd. Daarnaast heeft de COID zes keer schriftelijk geadviseerd over het wel of niet instellen van een onderzoek. In vijf van deze gevallen is geadviseerd om geen onderzoek in te stellen. De defensieonderdelen geven aan dat zij 15 onderzoeken zonder de COID hebben uitgevoerd. In 2021 worden de defensieonderdelen nogmaals nadrukkelijk gewezen op toepassing van de Aanwijzing SG-989 Interne voorvalonderzoeken Defensie.
Koninklijke MarechausseeDe Koninklijke Marechaussee (KMar) is een politieorganisatie en voert haar taken uit op basis van de Politiewet. Gelet op deze bijzondere rol binnen de Krijgsmacht en de daarbij behorende bevoegdheden is het integriteitsbeleid van de KMar op sommige onderdelen strikter vastgesteld en wordt deze strenger uitgevoerd dan bij andere defensieonderdelen. Omdat onderzoeken naar integriteitsschendingen en de daarop volgende rechtspositionele trajecten binnen de KMar door verschillende afdelingen worden verricht, worden de cijfers van beide afdelingen apart weergegeven.
In 2020 zijn 103 rechtspositionele trajecten gestart bij de KMar. In 2020 zijn in totaal 122 rechtspositionele trajecten afgerond.
Maatregelen De volgende maatregelen zijn in 2020 naar aanleiding van een integriteitschending genomen:
– 44 ambtenaren zijn ontslagen;
– 49 keer is een ambtsbericht opgemaakt of is de ambtenaar berispt;
– 3 keer heeft verplaatsing plaatsgevonden;
– 59 keer is een andere maatregel genomen.
Sommige uitgevoerde integriteitsonderzoeken hebben tot meerdere maatregelen geleid. In de sommige gevallen is er over de afdoening van het incident nog geen besluit genomen, of de afdoening is nog niet geregistreerd. Het is ook mogelijk dat er een cultuuronderzoek plaatsvindt, waarbij geen directe maatregelen worden genomen maar wel beheersmaatregelen om herhaling te voorkomen.
Jaarverslag Integriteit Defensie Het Jaarverslag Integriteit Defensie 2020 geeft meer duiding en inzicht in de integriteitsontwikkelingen binnen Defensie.