Raad voor de Rechtspraak

Openingsbalans per 1 januari 2005 x € 1 000

Toelichting op de openingsbalans

Algemene toelichting

Algemeen

De balans is, met uitzondering van onderstaande afwijking, opgesteld in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving zoals opgenomen in het Burgerlijk Wetboek boek II, Titel 9 en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving.

In afwijking van de in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving wordt, in overeenstemming met hetgeen algemeen aanvaard is binnen de Rijksoverheid en is afgestemd met het Ministerie van Justitie, het onderhanden werk niet geactiveerd en is geen reservering opgenomen voor niet-opgenomen vakantiedagen.

Consolidatie

In de consolidatie zijn integraal opgenomen de financiële gegevens van de 26 gerechten (rechtbanken, gerechtshoven en bijzondere appèlcolleges), het Bureau van de Raad voor de rechtspraak en de landelijke dienst SSR. De financiële gegevens van de landelijke dienst ICTRO, waar de Raad voor de rechtspraak een belang in heeft van 66,6%, zijn niet opgenomen omdat ICTRO per 1 januari 2005 nog niet gereed was om over te gaan naar het baten-lastenstelsel. Ook de landelijke dienst PRISMA, waar de Raad voor de rechtspraak een belang in heeft van 50%, is niet opgenomen in de consolidatie vanwege het beperkte financiële belang.

Grondslagen voor waardering van activa en passiva

Algemeen

Alle activa en passiva worden, voor zover niet anders vermeld, opgenomen tegen nominale waarden.

Materiële vaste activa

Materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs onder aftrek van afschrijvingen dan wel op de lagere directe opbrengstwaarde. Afschrijvingen op materiële vaste activa worden berekend volgens een vast percentage van de verkrijgingsprijs op basis van de geschatte gebruiksduur van de betreffende materiële vaste activa. Afschrijvingen vinden plaats tot restwaarde. Voor zover niet anders is vermeld, is de restwaarde op nihil gesteld. Afschrijvingen vinden plaats naar tijdsgelang op basis van de werkelijke aanschafdatum. Op materiële vaste activa in bestelling wordt niet afgeschreven.

Debiteuren

Vorderingen worden gewaardeerd op nominale waarde onder aftrek van een voorziening wegens vermoedelijke oninbaarheid.

Voorzieningen

Voorzieningen worden gevormd tegen concrete of specifieke risico's en verplichtingen die op de balansdatum bestaan en waarvan de omvang onzeker is doch redelijkerwijs in te schatten.

Toelichting op de balans

Activa

Materiële vaste activa

De overige materiële vaste activa betreffen met name hardware, software en licenties. Zelfontwikkelde software is niet-geactiveerd; alleen van derden gekochte software is geactiveerd. Kunst is niet geactiveerd onder de materiële vaste activa maar als niet in de balans opgenomen activa verantwoord. Onder de overige materiële vaste activa is een bedrag van circa € 494 000,– als materiële vaste activa in bestelling opgenomen.

De gehanteerde afschrijvingspercentages zijn in onderstaande tabel opgenomen:

Afschrijvingspercentage

De Raad voor de rechtspraak is gedeeltelijk eigenaar van de materiële vaste activa van de landelijke diensten ICTRO en PRISMA. Het aandeel van de Raad voor de rechtspraak in de materiële vaste activa bedraagt voor ICTRO circa € 1 100 000 en voor PRISMA circa € 75 000.

De Rechtspraak maakt per 1 januari 2005 gebruik van de diensten van 5 gemeenschappelijk beheerdiensten. Het betreft beheerdiensten in Arnhem, 's Hertogenbosch, Den Haag, Groningen en Rotterdam. De gerechten die gebruik maken van de beheerdiensten zijn mede-eigenaar van de eigen activa van deze beheerdiensten. Het aandeel van de Rechtspraak in deze activa betreft per 1 januari 2005 circa € 1 156 000.

Financiële vaste activa

Vordering op Ministerie van Justitie inzake vakantiegelden

Deze vordering betreft een vordering op het Ministerie van Justitie inzake de financiering van de te betalen vakantiegelden, die is ontstaan bij het inwerking treden van het baten-lastenstelsel per 1 januari 2005. Met het Ministerie van Justitie is overeengekomen dat deze vordering separaat wordt opgenomen. Op deze vordering vindt door het Ministerie van Justitie geen aflossing plaats en wordt door de Rechtspraak geen rente berekend. Deze vordering is per 1 januari 2005 gelijk aan het bedrag aan reservering vakantiegelden zoals opgenomen onder de overlopende passiva.

Vlottende activa

Vorderingen

Rekening-courant Ministerie van Justitie

Het saldo Rekening-courant Ministerie van Justitie is als volgt samengesteld:

Bedragen x € 1 000

De rekening courant met het Ministerie van Justitie heeft in overwegende mate een langlopend karakter.

Overige vorderingen

Bedragen x € 1 000

Overlopende activa

Bedragen x €1 000

Alle overige vorderingen en overlopende activa hebben een looptijd korter dan een jaar met uitzondering van de nog te ontvangen bijdrage FPU ad € 4 555 miljoen die een langlopend karakter kent.

Liquide Middelen

De liquide middelen staan vrij ter beschikking van de Rechtspraak.

Passiva

Eigen vermogen

Bedragen x €1 000

Met de Minister van Justitie is de afspraak gemaakt dat het Ministerie van Justitie in 2005 een bedrag van € 7,5 miljoen stort in het eigen vermogen van de Rechtspraak als buffer voor toekomstige exploitatierisico's. Aan deze storting wordt eenzelfde bedrag van € 7,5 miljoen toegevoegd door het Ministerie van Justitie uit de onderuitputting 2004 van de Rechtspraak. Verder zijn de exploitatiereserve ad € 1 120 000,– en het onverdeeld resultaat ad € 57 000 van SSR per 1 januari 2005 verantwoord onder het eigen vermogen van de Rechtspraak.

Voor 1 januari 2005 bestond er voor SSR een gedeeld eigenaarschap met het Openbaar Ministerie. Over de afrekening van het vermogen per 1 januari 2005 dienen nog nadere afspraken gemaakt te worden. In dit kader wordt een overdrachtsprotocol opgesteld.

Egalisatierekening

Het Rijk stort vanaf 2006 eenmalig een bedrag van € 21,9 miljoen in de egalisatierekening om verrekening van productieverschillen mogelijk te maken.

Voorzieningen

De balanspost voorzieningen betreft de volgende voorzieningen:

Bedragen x €1 000

De reorganisatievoorziening heeft betrekking op ICTRO (€ 2 mln.) en SSR (€1,1 mln.). Deze voorzieningen zijn gevormd om de daarmee gepaard gaande kosten te financieren.

De FPU-voorziening is getroffen vanwege de verplichtingen die bij gerechten zijn ontstaan als gevolg van de aanvullingen FPU die zijn toegekend aan werknemers van de Rechtspraak die gebruik (gaan) maken van de zogenaamde Remkes-regeling.

De post overige voorzieningen betreft een drietal kleinere voorzieningen die gevormd zijn bij SSR:

Voorziening Zutphens Museum Hotel (€ 80 000)

Deze voorziening is opgebouwd uit een claim voor prijsbijstelling en een claim voortvloeiend uit de koffie- en theevoorziening voor het personeel van SSR.

Voorziening auteursrechten (€436 000)

SSR heeft een voorziening opgenomen voor een mogelijke claim door Stichting Pro in verband met een vergoeding voor het kopiëren van auteursrechtelijk beschermde werken, die zijn gebruikt in de readers van SSR.

Voorziening Raio-congres (€60 000)

Een keer per drie jaar vindt er een Raio-congres plaats. SSR vraagt hiervoor jaarlijks middelen aan via haar begroting. De ontvangen subsidie wordt gereserveerd voor het congres.

Langlopende schulden

Leningen bij het Ministerie van Financiën

Initiële lening 2005 Bedragen x €1 000

De initiële lening is aangegaan ter financiering van de materiële vaste activa als gevolg van de overgang naar het baten-lastenstelsel. Deze lening heeft een maximale looptijd van 10 jaar en wordt afgelost al naar gelang de afschrijving op de gefinancierde activa plaatsvindt. Met het afsluiten van de leningovereenkomst met het Ministerie van Financiën wordt het rentepercentage vastgesteld.

Specificatie langlopend deel van de leningen Bedragen x €1 000

Vooruitontvangen bedragen Openbaar Ministerie

De gemeenschappelijke materiële vaste activa zijn veelal geactiveerd op de openingsbalans van de rechtbank omdat die doorgaans de grootste gebruiker is. In de Modelovereenkomsten gemeenschappelijk gebruikte activa, externe en interne diensten is overeengekomen dat het Openbaar Ministerie niet bijdraagt in afschrijvingskosten maar wel in toekomstige aanschafkosten. Dit betekent dat het Openbaar Ministerie niet bijdraagt in de afschrijvingskosten van de reeds aanwezige gemeenschappelijke activa per 1 januari 2005. Door haar bijdrage in de aanschafkosten in het verleden heeft het Openbaar Ministerie haar deel van de afschrijvingskosten immers al voldaan. De bijdrage Openbaar Ministerie uit het verleden is in de balans als vooruitontvangen bedragen Openbaar Ministerie afzonderlijk als passiefpost (langlopende schulden en kortlopende schulden) zichtbaar gemaakt. Parallel met de afschrijvingskosten valt deze schuld vrij ten gunste van het resultaat, zodat, per saldo, de afschrijvingskosten van het Openbaar Ministerie-deel van de bestaande gemeenschappelijke activa niet drukken op het resultaat van 2005 en de daarop volgende jaren.

Vooruitontvangen OM Bedragen x €1 000

Specificatie langlopend deel van de leningen Bedragen x €1 000

Overige langlopende schuld

De overige langlopende schuld betreft een egalisatiereserve voor toekomstige afschrijvingskosten van de Witte Vleugel, een pand van SSR. De onttrekking aan de langlopende schuld wordt in mindering gebracht op de afschrijvingskosten.

Kortlopende schulden

Overlopende passiva

Bedragen x €1 000

Alle kortlopende schulden hebben een looptijd korter dan een jaar.

Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen

Niet in de balans opgenomen activa

De Rechtspraak bezit kunst met een historische aanschafwaarde van € 476 000.

Niet in de balans opgenomen verplichtingen

Huurverplichtingen

De verplichtingen met betrekking tot door de Rechtspraak gehuurde panden bedragen in 2005 circa € 96 miljoen. De huurverplichtingen hebben betrekking op contracten die qua looptijd zeer uiteenlopen waarbij het langstlopend contract als einddatum het jaar 2023 heeft. De huurverplichtingen nemen in de komende jaren gestaag toe omdat veel panden worden gemoderniseerd waarna de huurprijzen op een hoger niveau worden vastgesteld. Voor de periode 2006–2009 zijn de huurverplichtingen respectievelijk € 98 miljoen, 102 miljoen, 100 miljoen en 111 miljoen. De verwachting is dat deze stijging zich ook na 2009 zal voortzetten.

Facilitaire verplichtingen

Deze verplichtingen bedragen voor 2005 circa € 11 miljoen en hebben betrekking op kosten voor onder ander beveiliging, catering en schoonmaak.

Overdrachtsprotocol SSR

Voor 1 januari 2005 bestond er voor SSR een gedeeld eigenaarschap met het Openbaar Ministerie. Over de afrekening van het vermogen per 1 januari 2005 dienen nog nadere afspraken gemaakt te worden. In dit kader wordt een overdrachtsprotocol opgesteld.