3.1 Inleiding
Sinds 1 januari 2004 is het RIVM een baten-lasten agentschap van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) gevestigd in Bilthoven (in 2019/2020 volgt verhuizing naar een nieuw gebouw op de Uithof Utrecht). Het RIVM bevordert door onderzoek, uitvoering en ondersteuning de publieke gezondheid en een gezonde leefomgeving. Kerntaak van het RIVM is het verrichten van onderzoek en het wereldwijd verzamelen van kennis. De uitkomsten daarvan dienen als beleidsondersteuning voor de overheid. Het RIVM voert onderzoek uit voor de Ministeries van VWS, IenM, EZ, SZW en DEF, voor diverse inspecties (waaronder ILT, NVWA en ANVS) en voor internationale organisaties zoals de Europese Unie, de WHO en de Verenigde Naties. Informatie over de resultaten van het RIVM-onderzoek is te vinden via de thematische ingangen van de website www.rivm.nl. Het RIVM vervult ook regiefuncties en verzorgt de landelijke coördinatie van preventie- en interventieprogramma’s, zoals het Rijksvaccinatieprogramma (RVP).
3.2 Begroting 2017
2015 Stand Slotwet | 2016 Vastgestelde begroting | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Baten | |||||||
Omzet moederdepartement | 245.963 | 238.595 | 252.600 | 250.200 | 247.600 | 247.800 | 247.600 |
Omzet overige departementen | 70.500 | 60.975 | 70.000 | 70.000 | 70.000 | 70.000 | 69.500 |
Omzet derden | 19.461 | 17.800 | 27.800 | 27.700 | 27.700 | 27.700 | 27.700 |
Rentebaten | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Vrijval voorzieningen | 913 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bijzondere baten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal baten | 336.838 | 317.370 | 350.400 | 347.900 | 345.300 | 345.500 | 344.800 |
Lasten | |||||||
Apparaatskosten | 326.942 | 314.410 | 346.800 | 343.800 | 341.000 | 341.000 | 340.300 |
– Personele kosten | 122.527 | 119.760 | 137.200 | 135.800 | 135.000 | 135.000 | 134.800 |
waarvan eigen personeel | 105.697 | 102.500 | 117.700 | 116.500 | 115.800 | 115.800 | 115.800 |
waarvan externe inhuur | 9.295 | 10.760 | 13.100 | 12.900 | 12.800 | 12.800 | 12.800 |
waarvan overige p-kosten | 7.535 | 6.500 | 6.400 | 6.400 | 6.400 | 6.400 | 6.200 |
– Materiële kosten | 204.415 | 194.650 | 209.600 | 208.000 | 206.000 | 206.000 | 205.500 |
waarvan apparaat ICT | 14.214 | 10.075 | 15.000 | 14.800 | 14.700 | 14.700 | 14.700 |
waarvan bijdrage aan SSO’s | 9.193 | 5.550 | 9.700 | 9.600 | 9.500 | 9.500 | 9.500 |
waarvan overige m-kosten | 181.007 | 179.025 | 184.900 | 183.600 | 181.800 | 181.800 | 181.300 |
Rentelasten | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Afschrijvingskosten | 3.326 | 2.960 | 3.600 | 4.100 | 4.300 | 4.500 | 4.500 |
– Materieel | 3.212 | 2.935 | 3.600 | 3.600 | 3.600 | 3.600 | 3.600 |
waarvan apparaat ICT | 1.911 | 1.050 | 2.100 | 2.100 | 2.100 | 2.100 | 2.100 |
– Immaterieel | 24 | 25 | 0 | 500 | 700 | 900 | 900 |
Overige kosten | 1.035 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
– Dotaties voorzieningen | 1.035 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
– Bijzondere lasten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal lasten | 331.213 | 317.370 | 350.400 | 347.900 | 345.300 | 345.500 | 344.800 |
Saldo van baten en lasten | 5.625 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Toelichting begroting van baten en lasten
Baten
De omzetbedragen voor 2017 voor de primaire opdrachtgevers (VWS, IenM, EZ, SZW en DEF) zijn ramingen op grond van de verwachte opdrachtvolumes bij ongewijzigd beleid voor de komende jaren, waarin thans bekende ontwikkelingen zijn meegenomen. De overige omzetbedragen zijn gebaseerd op lopende en naar verwachting nog af te sluiten contracten met overige (derden) opdrachtgevers.
De hoogte van de omzet is afhankelijk van overeenstemming tussen opdrachtgevers en het RIVM over aard en omvang van de te verrichten activiteiten en – daarmee samenhangend – de in rekening te brengen kosten (zijnde uren x tarief plus directe projectgebonden kosten). De geraamde omzetbaten van VWS-eigenaar zijn hoofdzakelijk bestemd voor het strategisch onderzoek van het RIVM (SPR) en als aanvullend huisvestingsbudget.
De geraamde omzetbaten van VWS-opdrachtgevers betreffen inkomsten die het RIVM op grond van lopende werkprogramma’s en thans bekende ontwikkelingen verwacht te verkrijgen door opdrachtverlening door de beleidsdirecties van VWS en de IGZ. De geraamde baten van IenM, EZ, SZW en DEF volgen uit werkzaamheden die op het taakveld milieu in relatie tot volksgezondheid worden uitgevoerd in opdracht van de beleidsdirecties van IenM, de Inspectie Leefomgeving en Transport (IenM), EZ, de NVWA (EZ), SZW en DEF. Omzetbaten van derden verkrijgt het RIVM door het uitvoeren van werkzaamheden voor derden in Nederland en in internationaal verband (EU, WHO en VN).
Lasten
De personele kosten bedragen voor 2017 circa € 137,2 miljoen, waarin inbegrepen circa € 11,7 miljoen voor ambtelijk personeel en circa € 13,1 miljoen voor externe inhuur. Ten opzichte van 2016 is rekening gehouden met een indexatie van de loonkosten. De externe inhuur maakt 10% van de totale loonkosten uit.
De materiële kosten bedragen in 2017 circa € 209,6 miljoen. Een groot deel betreft uitvoeringskosten voor het Rijksvaccinatieprogramma (circa € 102 miljoen).
Afschrijvingskosten zijn op basis van de te verwachte investeringen omtrent de bouw van een nieuw administratief systeem ter ondersteuning van de uitvoering van het RVP, NHS en PSIE.
Eerder opgelegde bezuinigingstaakstellingen waaronder Rutte II zijn in de opgenomen baten en lasten verwerkt.
3.3 Kasstroomoverzicht
Omschrijving | 2015 Stand Slotwet | 2016 Vastgestelde begroting | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1. | Rekening courant RHB 1 januari + depositorekeningen | 34.148 | 57.763 | 57.226 | 57.913 | 57.788 | 57.622 | 57.622 |
+/+ totaal ontvangsten operationele kasstroom | 355.524 | 317.647 | 348.733 | 347.917 | 345.300 | 345.500 | 344.800 | |
–/– totaal uitgaven operationele kasstroom | – 320.959 | – 315.224 | – 345.554 | – 343.933 | – 341.167 | – 341.000 | – 340.342 | |
2. | Totaal operationele kasstroom | 34.565 | 2.423 | 4.287 | 3.975 | 4.133 | 4.500 | 4.459 |
– /– totaal investeringen | – 2.030 | – 2.960 | – 3.600 | – 4.100 | – 4.300 | – 4.500 | – 4.500 | |
+/+ totaal boekwaarde desinvesteringen | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
3. | Totaal investeringskasstroom | – 2.026 | – 2.960 | – 3.600 | – 4.100 | – 4.300 | – 4.500 | – 4.500 |
– /– eenmalige uitkering aan moederdepartement | – 8.925 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
+/+ eenmalige storting door moederdepartement | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
– /– aflossingen op leningen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
+/+ beroep op leenfaciliteit | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
4. | Totaal financieringskasstroom | – 8.925 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
5. | Rekening-courant RHB 31 december + stand depositorekeningen (=1+2+3+4) | 57.763 | 57.226 | 57.913 | 57.788 | 57.622 | 57.622 | 57.580 |
Toelichting kasstroomoverzicht
Het RIVM investeert jaarlijks in software en licenties, gebouwinstallaties en infrastructuur, laboratoriumapparatuur, vervoermiddelen, IT en audiovisuele apparatuur en facilitaire apparatuur. Dit betreft vervangingsinvesteringen, nodig om de continuïteit te waarborgen. In 2017, 2018 en 2019 zal er waarschijnlijk een investering plaats vinden in het administratieve systeem ter ondersteuning van de uitvoering van het RVP (Rijksvaccinatieprogramma), NHS (Nationale Hielprik Screening) en PSIE (Prenatale Screening Infectieziekten). Hiervoor wordt geen beroep gedaan op de leenfaciliteit agentschappen.
3.4 Overzicht doelmatigheidsindicatoren
2015 Stand Slotwet | 2016 Vastgestelde begroting | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Omschrijving generiek deel | |||||||
1. Uurtarieven: | |||||||
– Gewogen uurtarief in € | 104 | 105 | 105 | 105 | 105 | 105 | 105 |
– Ontwikkeling uurtarief (2015 = 100) | 100 | 101 | 101 | 101 | 101 | 101 | 101 |
2. Aantal fte totaal (exclusief externe inhuur) | 1.487 | 1.579 | 1.618 | 1.602 | 1.602 | 1.592 | 1.592 |
3. Saldo van baten en lasten (%) | 1,7% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% |
Omschrijving specifiek deel | |||||||
1. Liquiditeit (current ratio; norm: > 1,5) | 1,19 | 1,19 | 1,19 | 1,19 | 1,19 | 1,19 | 1,19 |
2. Solvabiliteit (debt ratio) | 0,88 | 0,87 | 0,88 | 0,88 | 0,88 | 0,88 | 0,88 |
3. Rentabiliteit eigen vermogen | 34,8% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% |
4. Percentage externe inhuur t.o.v. totale personele kosten | 8,1% | 9,5% | 10,0% | 10,0% | 10,0% | 10,0% | 10,0% |
5. Percentage facturen betaald binnen 30 dagen | 93,4% | 95,0% | 95,0% | 95,0% | 95,0% | 95,0% | 95,0% |
6. Declarabiliteit % primair proces | 63,7% | 65,0% | 65,0% | 65,0% | 65,0% | 65,0% | 65,0% |
7. fte overhead als % totaal aantal fte | 17,3% | 22,0% | 22,0% | 22,0% | 22,0% | 22,0% | 22,0% |
8. Ziekteverzuim | 3,4% | 4,0% | 4,0% | 4,0% | 4,0% | 4,0% | 4,0% |
9. % F-gesprekken gevoerd | 66,2% | 80,0% | 8,0% | 80,0% | 80,0% | 80,0% | 80,0% |
Toelichting overzicht doelmatigheidsindicatoren
Generieke indicatoren
-
1. Uurtarieven: het RIVM hanteert als indicator voor de doelmatigheid het gemiddeld gewogen uurtarief. De uurtarieven worden jaarlijks door de eigenaar vastgesteld. De hoogte van de tarieven wordt onder meer bepaald door de ontwikkeling van de loonkosten, de materiële kosten (waaronder huisvestingslasten) en het aantal te declareren uren per medewerker evenals efficiencytaakstellingen.
-
2. Aantal fte: opgenomen is het aantal fulltime equivalenten werkzaam bij het RIVM per 31 december van het jaar, exclusief externe inhuur. Het percentage externe inhuur 2017 bedraagt 10,0% (incl. SSC Campus). De ontwikkeling van het aantal verwachte fte is gekoppeld aan de verwachte ontwikkeling van de orderportefeuille van het RIVM.
-
3. Saldo van baten en lasten: het saldo van baten en lasten als percentage van de totale baten.
Specifieke indicatoren
-
1. Liquiditeit: de kortlopende vorderingen ten opzichte van de kortlopende schulden.
-
2. Solvabiliteit: het totaal van de schulden ten opzichte van het balanstotaal.
-
3. Rentabiliteit eigen vermogen: het onverdeeld resultaat als percentage van het totaal eigen vermogen.
-
4. Percentage externe inhuur: zie tevens personele kosten.
-
5. Percentage facturen betaald binnen 30 dagen: voor dit percentage sluit het RIVM qua norm aan bij de Rijksbrede afspraken hierover.
-
6. Declarabiliteit % primair proces: norm binnen het RIVM is 65%. De declaribiliteit geeft enig inzicht in de productiviteit die binnen het RIVM wordt behaald.
-
7. Percentage overhead.
-
8. Ziekteverzuim: gehanteerde norm voor het RIVM is de Verbaan-norm van 4%.
-
9. % F-gesprekken gevoerd.
Voor wat betreft de specifieke doelmatigheidsindicatoren steunt het RIVM op de gangbare bedrijfseconomische indicatoren, zoals vermeld in bovenstaande tabel. Over de geleverde prestaties legt het RIVM systematisch verantwoording af richting de opdrachtgevers. Voor de primaire opdrachtgevers VWS en IenM gebeurt dat in periodieke voortgangsrapportages die door deze opdrachtgevers worden vastgesteld. Voor de overige opdrachtgevers gebeurt dat via de tijdige levering van de afgesproken producten en diensten en de daarop volgende tijdige betaling door de opdrachtgevers van de overeengekomen opdrachtsom.
Audits en benchmarkonderzoeken vinden periodiek plaats. Over de (wetenschappelijke) audits op onderdelen van de primaire processen wordt gerapporteerd aan de Commissie van Toezicht.