Base description which applies to whole site

Bijlage 3: Verdiepingsbijlage

Tabel 67 Uitgaven beleidsartikel 1 (bedragen x € 1.000)
 

2024

2025

2026

2027

2028

2029

Stand ontwerpbegroting 2024

365.745

366.097

372.591

392.930

363.661

406

Mutatie Nota van Wijziging 2024

41.000

20.000

    

Mutatie amendement 2024

      

Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 1e suppletoire begroting 2024

10.471

2.563

1.177

361

3.801

325.678

Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024

‒ 1.700

‒ 300

    

Nieuwe mutaties

      

Herverkaveling naar H23 KGG

 

‒ 7.426

‒ 9.254

‒ 9.199

‒ 8.675

‒ 8.675

Invulling Maatregel 26. Terugdraaien groei apparaat rijksoverheid

 

‒ 1.237

‒ 2.478

‒ 3.725

‒ 4.977

‒ 6.220

Invulling Maatregel 35. Verlaging non-ODA middelen (HLA)

 

‒ 58

‒ 53

‒ 97

‒ 135

‒ 131

Invulling Maatregel 40. Generieke taakstelling subsidies rijksbreed

 

‒ 571

‒ 1.288

‒ 3.577

‒ 3.472

‒ 2.712

Kasschuiven

‒ 49.494

26.365

8.538

5.591

6.000

3.000

NGF - project AINed

 

13.200

13.200

2.100

  

NGF - projecten subsidie route

 

20.201

20.201

20.201

15.340

11.453

Digitale veiligheid

28.400

     

CBS loon- en prijsbijstelling

9.657

9.454

9.482

9.544

9.518

9.518

Overig

‒ 3.996

17.475

11.084

10.591

9.753

10.171

Stand ontwerpbegroting 2025

400.083

465.763

423.200

424.720

390.814

342.488

Toelichting

Herverkaveling naar H23 KGG

De middelen voor de toezichts- en CSIRT-taken voortkomend uit de Europese NIS2- en CER-richtlijnen stonden volledig op artikel 1. Met de oprichting van het ministerie van Klimaat en Groene Groei is het KGG-deel van deze middelen verplaatst naar de KGG-begroting.

Invulling Maatregel 26. Terugdraaien groei apparaat rijksoverheid

Rijksbreed is besloten dat als onderdeel van de opgave om de groei van het apparaat van de Rijksoverheid terug te draaien de taakorganisaties van EZ een efficiency korting opgelegd krijgen van 0,5% per jaar, oplopend naar 2,5% strcutureel. Voor artikel 1 ziet deze korting op o.a. de organisaties RVO, RDI en CBS.

Invulling Maatregel 35. Verlaging non-ODA middelen (HLA)

Het kabinet bezuinigt structureel € 100 mln op de non-ODA middelen die onder de Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS) vallen. Voor artikel 1 slaat deze bezuiniging o.a. neer op de budgetten voor internationale samenwerking.

Invulling Maatregel 40. Generieke taakstelling subsidies rijksbreed

De generieke subsidietaakstelling uit het Hoofdlijnenakkoord is binnen artikel 1 ingepast.

Kasschuiven

Dit betreft diverse kasschuiven waaronder voor de NGF-projecten AiNed en 6G Future Network Services, het Digital Europe programma en middelen voor Digitale Veiligheid inzake frequentiebeleid.

NGF-project AiNed

Dit betreft de toekenning van € 28,5 mln uit het Nationaal Groeifonds voor het project AiNed. De kasmiddelen zijn vervolgens verdeeld over de jaren 2025 t/m 2029.

NGF-projecten subsidie route

Dit betreft middelen voor de uitfinanciering van NGF-projecten via de subsidieroute. Deze middelen zijn op artikel 1 geplaatst om ruimte te maken voor de administratie van het ministerie van KGG.

Digitale Veiligheid

Dit betreft overheveling van de Aanvullende Post «Digitale Veiligheid» naar de EZ-begroting inzake frequentiebeleid.

Bijdrage aan het CBS

Dit betreft de uitkering van de loon- en prijsbijstelling.

Tabel 68 Ontvangsten beleidsartikel 1 (bedragen x € 1000)
 

2024

2025

2026

2027

2028

2029

Stand ontwerpbegroting 2024

74.579

43.284

44.184

45.309

46.434

 

Mutatie Nota van Wijziging 2024

      

Mutatie amendement 2024

      

Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 1e suppletoire begroting 2024

74

395

500

614

740

48.235

Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024

      

Nieuwe mutaties

      

Frequentie veiling

147.427

     

Stand ontwerpbegroting 2025

222.080

43.679

44.684

45.923

47.174

48.235

Toelichting

Diverse Ontvangsten

Dit betreft de ontvangsten van de veiling van de frequenties voor de landelijke 5G-netwerken die in de zomer van 2024 heeft plaatsgevonden.

Tabel 69 Uitgaven beleidsartikel 2 (bedragen x € 1.000)
 

2024

2025

2026

2027

2028

2029

Stand ontwerpbegroting 2024

2.268.712

2.044.744

1.738.054

1.496.706

1.452.867

72.100

Mutatie Nota van Wijziging 2024

74.700

96.900

48.400

   

Mutatie amendement 2024

14.000

     

Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024

 

24.000

65.000

20.000

63.000

8.000

Mutatie 1e suppletoire begroting 2024

795.799

‒ 17.435

201.419

21.732

52.391

1.279.553

Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024

      

Nieuwe mutaties

      

Herverkaveling naar H23 KGG

 

‒ 425.141

‒ 428.996

‒ 251.301

‒ 266.121

‒ 142.852

Loon- en prijsbijstelling

73.761

70.324

61.273

59.479

60.288

58.222

Invulling Maatregel 26. Terugdraaien groei apparaat rijksoverheid

 

‒ 2.189

‒ 4.300

‒ 6.339

‒ 8.368

‒ 10.208

Invulling Maatregel 35. Verlaging non-ODA middelen (HLA)

 

‒ 776

‒ 1.317

‒ 1.927

‒ 2.568

‒ 2.784

Invulling Maatregel 40. Generieke taakstelling subsidies rijksbreed

 

‒ 10.429

‒ 22.712

‒ 30.423

‒ 47.528

‒ 42.288

Invulling Maatregel 69. Fonds Onderzoek Wetenschap (HLA)

 

‒ 25.200

‒ 25.200

‒ 25.200

‒ 25.200

‒ 25.200

Kasschuiven

‒ 480.009

82.831

‒ 41.824

62.796

‒ 2.730

‒ 31.282

Bevorderen Ondernemerschap

2.528

12.076

2.641

‒ 4.209

‒ 6.290

‒ 3.826

Tegemoetkoming vaste lasten

 

30.000

10.000

   

NGF - project QuantumDeltaNL

 

101.714

71.576

50.218

46.210

1.503

Actieplan Groene en Digitale Banen

10.000

10.000

10.000

   

Ruimte voor economie / bedrijventerreinen

 

8.000

10.636

8.000

1.000

 

Maritieme Maakindustrie

7.500

10.500

667

2.001

2.668

4.664

Garanties MKB-financiering Qredits

‒ 10.000

     

Bijdrage TNO

51.611

25.179

11.268

4.006

3.857

3.629

TO2 (Excl TNO)

14.447

8.737

2.039

1.929

429

429

Topsectoren overig

‒ 19.156

‒ 32.008

‒ 29.654

‒ 25.670

‒ 20.170

‒ 20.746

Faciliteiten toegepast onderzoek

‒ 61.639

‒ 44.695

‒ 30.739

‒ 12.302

80

3.004

Overig

‒ 2.333

8.878

14.633

16.162

12.962

10.600

Stand ontwerpbegroting 2025

2.739.921

1.976.010

1.662.864

1.385.658

1.316.777

1.162.518

Toelichting

Herverkaveling naar H23 KGG

Het kabinet heeft besloten een nieuw ministerie van Klimaat en Groene Groei op te richten. Een deel van de beleidsmiddelen van artikel 2 van deze begroting wordt met deze mutatie herverkaveld naar artikel 31 van Hoofdstuk XIII Ministerie van Klimaat en Groene Groei. Dit betreffen de beleidsmiddelen van de directie Verduurzaming Industrie.

Invulling Maatregel 26. Terugdraaien groei apparaat Rijksoverheid (HLA)

Rijksbreed is besloten dat als onderdeel van de opgave om de groei van het apparaat van de Rijksoverheid terug te draaien de taakorganisaties van EZ een efficiency korting opgelegd krijgen van 0,5% per jaar, oplopend naar 2,5% structureel. Voor EZ ziet deze korting op de organisaties RVO, TNO, KVK en RDI.

Invulling Maatregel 35. Verlaging non-ODA middelen (HLA)

Het kabinet bezuinigt structureel € 100 mln op de non-ODA middelen die onder de Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS) vallen. Voor EZ slaat deze bezuiniging voornamelijk neer op de budgetten voor het Innovatie Attaché Netwerk en het NFIA. Omdat deze budgetten samenhangen met het postennetwerk is besloten dat de taakstelling op deze budgetten wordt gelimiteerd tot 10%.

Invulling Maatregel 40. Generieke taakstelling subsidies rijksbreed (HLA)

De generieke subsidietaakstelling uit het Hoofdlijnenakkoord is proportioneel verdeeld over de subsidie-instrumenten van artikel 2. Deze verdeling houdt rekening met de juridische verplichtingen en andere specifieke taakstellingen. In de eerste suppletoire begroting 2025 kan de verdeling van de generieke subsidietaakstelling wijzigen.

Invulling Maatregel 69. Fonds Onderzoek Wetenschap (HLA)

Het kabinet heeft een bezuiniging van cumulatief € 1,1 mld opgelegd op de budgetten uit het Fonds Onderzoek en Wetenschap. EZ heeft in 2022 middelen ontvangen uit dit fonds voor Europese Partnerschappen en de Faciliteiten Toegepast Onderzoek. De taakstelling voor EZ telt cumulatief op tot € 25,2 mln per jaar van 2025 tot en met 2029 en wordt proportioneel over de Europese Partnerschappen (€ 10,1 mln per jaar) en de Faciliteiten Toegepast Onderzoek (€ 15,1 mln per jaar).

Kasschuiven

Dit betreft opsomming van verschillende kasschuiven die plaats hebben gevonden op artikel 2. Dit betreft onder andere schuiven op een aantal NGF-projecten die op de EZ begroting staan, zoals PhotonDelta, QuantumDelta, en Groenvermogen. De flucatie in de totale cumulatieve schuif komt doordat voor 2024 de middelen voor de directie Verduurzaming Industrie nog een effect hebben op de EZ begroting en vanaf 2025 zijn herverkaveld naar de begroting van het Ministerie van Klimaat en Groene Groei. Andere grote kasschuiven met budgettair effect in 2025 worden hieronder verder toegelicht.

Bevorderen ondernemerschap

Dit betreft een opsomming van allerlei bijdragen en uitgaven ter bevordering van het ondernemerschap. Bijvoorbeeld maatregelen om de arbeidsmarktkrapte tegen te gaan, dat getrokken wordt door EZ.

Tegemoetkoming Vaste Lasten

Voor de Tegemoetkoming Vaste Lasten is er in 2025 en 2026 budget benodigd i.v.m. het afhandelen van lopende beroep- en bezwaarzaken bij RVO. Gegrondverklaring van deze zaken hebben tot gevolg dat ondernemingen met terugwerkende kracht TVL-subsidie moeten ontvangen. Bij de beleidsbrief/VJN is voor 2024 generale middelen beschikbaar gesteld. Om te zorgen dat RVO in het begin van 2025 en in 2026 budget beschikbaar heeft wordt er budget opgevraagd voor 2025 en 2026. De verwachting is dat een groot deel van de beroepszaken in 2025 zullen worden afgehandeld.

NGF-project QuantumDeltaNL

Op basis van de prognoses van RVO en de uitbetalingsbehoefte van Stichting QuantumDelta worden de kasmidelen van het NGF-project QuantumDeltaNL naar latere jaren geschoven. Dit betreft onder andere de uitfinanciering van de subsidiebeschikking aan de Stichting QuantumDelta en een verwachte uitfinanciering van een nog te beschikken subsidie rondom internationale samenwerking.

Actieplan Groene en Digitale Banen

In het kader van het actieplan groene en digitale banen worden er middelen vrijgemaakt voor de opschalling van omscholingstrajecten Twin Transition uit het Klimaatfonds.

Ruimte voor economie/bedrijventerreinen

Dit betreft dekking voor 8 additionele pilots voor toekomstbestendige bedrijventerreinen van cumulatief € 24 mln, inclusief € 4 mln uitvoeringskosten. In totaal kan met dit additionele budget 12 pilots worden uitgevoerd, één in elke Provincie (waar toegezegde cofinanciering vanuit de Provincies tegenover staat).

Maritieme Maakindustrie

De Maritieme Maakindustrie richt zich op het ondersteunen maar de Maritieme sector via het maritiem innovatieprogramma. Dit betreft dekking voor het maritiem innovatieprogramma zoals toegezegd in de sectoragenda Maritieme Maakindustrie aan de Kamer door de ministers van EZ, IenW en de staatssecretaris van Defensie.

Bijdrage TNO

Het budget voor de Rijksbijdrage aan TNO is opgehoogd met € 32,9 mln in 2025. Deze ophoging bestaat uit de bijdragen van andere departementen voor door TNO uit te voeren onderzoeken, de toekenning aan TNO rondom de Faciliteiten Toegepast Onderzoek, en de uitkering van de loon- en prijsbijstelling.

TO2 (excl.TNO)

Voor de Toegepaste Onderzoeksinstellingen (TO2s) Deltares, MARIN, en NLR waarvoor EZ beleidsverantwoordelijk is zijn de toekenningen voor de eerste ronde van de Faciliteiten Toegepast Onderzoek toegevoegd aan het budget voor deze instellingen.

Topsectoren overig

Dit betreft een verzameling van mutaties op meerdere instrumenten, waaronder uitkering van de loon- en prijsbijstelling, beschikbaar stellen van budget voor het werkbudget Topsectoren, en actualisatie van de budgetten voor NWO en SBO.

Faciliteiten toegepast onderzoek

Voor de Faciliteiten Toegepast Onderzoek is in het najaar van 2023 een besluit genomen over de toekenning van de middelen van de eerste ronde. De middelen voor de toegekende projecten zijn overgeheveld naar de instrumenten en beleidsverantwoordelijke departementen vanaf waar de middelen worden beschikt aan de betreffende instellingen (o.a. TNO, Deltares, MARIN, NLR, KNMI, Naturalis, WR, NFI). Hiernaast is het budget voor de FTO met € 15,1 mln per jaar vanaf 2025 naar beneden bijgesteld als gevolg van de taakstelling op het Fonds Onderzoek en Wetenschap zoals besloten in het HLA.

Tabel 70 Ontvangsten beleidsartikel 2 (bedragen x € 1000)
 

2024

2025

2026

2027

2028

2029

Stand ontwerpbegroting 2024

258.597

278.503

154.821

121.439

134.156

 

Mutatie Nota van Wijziging 2024

      

Mutatie amendement 2024

10.000

     

Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 1e suppletoire begroting 2024

36.938

34.916

32.854

8.042

0

117.489

Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024

      

Nieuwe mutaties

      

Tegemoetkoming vaste lasten

 

76.700

56.600

   

Overig

4.259

     

Stand ontwerpbegroting 2025

309.794

390.119

244.275

129.481

134.156

117.489

Toelichting

Tegemoetkoming Vaste Lasten

De ontvangsten voor de Tegemoetkoming Vaste Laten (TVL) houden met name verband met terugvorderingen in geval de omzetderving lager is dan door de aanvrager geraamd en in geval van geconstateerd misbruik.

Tabel 71 Uitgaven beleidsartikel 3 (bedragen x € 1.000)
 

2024

2025

2026

2027

2028

2029

Stand ontwerpbegroting 2024

282.206

219.261

243.816

168.878

159.878

 

Mutatie Nota van Wijziging 2024

      

Mutatie amendement 2024

‒ 4.000

     

Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 1e suppletoire begroting 2024

436.880

    

153.378

Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024

      

Nieuwe mutaties

      

Invulling Maatregel 26. Terugdraaien groei apparaat rijksoverheid

 

‒ 48

‒ 96

‒ 143

‒ 190

‒ 238

Kasschuiven

‒ 373.025

‒ 158.247

55.580

174.321

102.689

160.766

Economische Veiligheid Fonds

 

50.000

    

Innovatiekrediet

13.000

4.000

4.000

4.000

4.000

4.000

Blended finance faciliteit Invest-NL

 

150.000

100.000

   

Overig

13.465

28.130

‒ 31.706

3.266

‒ 43

839

Stand ontwerpbegroting 2025

368.526

293.096

371.594

350.322

266.334

318.745

Toelichting

Invulling Maatregel 26. Terugdraaien groei apparaat rijksoverheid

Rijksbreed is besloten dat als onderdeel van de opgave om de groei van het apparaat van de Rijksoverheid terug te draaien de taakorganisaties van EZ een efficiency korting opgelegd krijgen van 0,5% per jaar, oplopend naar 2,5% strcutureel. Voor EZ ziet deze korting op de organisaties RVO, TNO, KVK en RDI.

Kasschuiven

Zoals aangekondigd in de eerste suppletoire begroting 2024 is in overleg met het Ministerie van Financiën en de uitvoering alle ramingen op het Toekomstfonds geactualiseerd. Alle uitgaven en ontvangstenramingen zijn indien nodig geactauliseerd op basis van de meest recente uitvoeringsinformatie en beleidsdoelen. Dit betreffen onder andere schuiven op het Deep Tech Fund doordat follow-on investeringen sneller volgen dan initieel geraamd, het European Tech Champions Initiative (ETCI) om aan te sluiten op de verwachte capital calls van het Europees Investeringsfonds (EIF), en nieuwe ramingen voor de SEED Capital, Vroegefasefinanciering (VFF), en het Innovatiekrediet op basis van de huidige uitvoeringsinformatie van RVO.

Deep Tech Fund

Als onderdeel van de gehele herijking van het Toekomstfonds is de raming voor de uitfinanciering van het Deep Tech Fund aangepast op basis van de verwachtte capital calls van InvestNL. Dit doordat follow-on investeringen sneller volgen dan initieel geraamd doordat bedrijven en fondsen waar sinds 2022 in is geïnvesteerd sneller groeien dan verwacht.

Economische veiligheid Fonds

Onze gereedschapskist om dreigingen tegen de nationale veiligheid het hoofd te bieden is goed gevuld. Een krachtig laatste redmiddel als de Beschermingsvoorziening Economische Veiligheid mag daarin niet ontbreken. Verhoogde geopolitieke spanningen vergroten echter de druk op de Beschermingsvoorziening. Daarom verruimen we de huidige voorziening van € 100 mln naar € 150 mln. Zo blijft het instrument de komende tijd voldoende slagvaardig mocht nood aan de man zijn.

European Tech Champions Initiative (ETCI)

Om aan te sluiten op de capital calls van het Europees Investeringsfonds (EIF) worden de resterende kasmiddelen van de initiele € 100 mln verdeeld over de jaren 2024 tot en met 2027.

Innovatiekrediet

Als onderdeel van de gehele herijking van het Toekomstfonds is de raming voor het Innovatiekrediet aangepast. Onder andere de ontvangstenraming is aangepast, wat ook een effect heeft op de uitgavenkant door het revolverende karakter van de regeling.

Risicokapitaal SEED

Als onderdeel van de gehele herijking van het Toekomstfonds is de raming voor de SEED aangepast op basis van de huidige uitvoeringsinformatie van RVO. Hiernaast wordt er in 2025 een extra deep tech tender uitgezet van € 25 mln.

Vroege fase

Als onderdeel van de gehele herijking van het Toekomstfonds is de raming voor de Vroegefasefinanciering (VFF) aangepast op basis van de huidige uitvoeringsinformatie van RVO en NWO-TTW. Hiernaast is het budget voor het NWO-TTW luik van de VFF opgehoogd met € 5 mln per jaar vanaf 2025 tot en met 2029.

Startup/ MKB

Als onderdeel van de herijking van het Toekomstfonds is deze raming aangepast. Deze middelen dienen om aflopende instrumenten op het Toekomstfonds te financieren en voorspelbaar overheidsbeleid te kunnen realiseren.

Blended finance faciliteit Invest-NL

Uit het IBO bedrijfsfinanciering is gebleken dat er kansen zijn voor Invest-NL om haar huidige taak breder te in te vullen om hiermee beter knelpunten in de bedrijfsfinanciering te kunnen adresseren, in het bijzonder bij hoog-risico-projecten met hoge maatschappelijke baten waar de rendementsdoelstelling van Invest-NL knellend kan werken. Met deze blended finance faciliteit krijgt Invest-NL de mogelijkheid om effectiever te investeren in de doorgroei van risicovolle startups en scaleups en daarmee de opschaling van belangrijke innovaties. Dit is met name relevant voor bedrijven die werken aan innovaties en technologie met een hoog Technology Readiness Level die richting een definitieve markttoepassing gaan en daarmee privaat verdienvermogen kunnen opleveren maar waarbij de risico’s nog substantieel zijn om (volledig) door de markt en/of Invest-NL gefinancierd te worden. Hiermee nemen bovendien de mogelijkheden tot het mobiliseren van privaat kapitaal toe en wordt de slagkracht en maatschappelijke impact van Invest-NL vergroot.

Tabel 72 Ontvangsten beleidsartikel 3 (bedragen x € 1000)
 

2024

2025

2026

2027

2028

2029

Stand ontwerpbegroting 2024

80.300

263.000

61.800

55.550

56.300

 

Mutatie Nota van Wijziging 2024

      

Mutatie amendement 2024

      

Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 1e suppletoire begroting 2024

69.600

    

56.300

Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024

      

Nieuwe mutaties

      

ROM's

2.412

‒ 204.496

143.117

   

Fund to fund

‒ 80.550

‒ 13.800

‒ 13.000

‒ 6.000

‒ 6.000

119.350

DVI II

‒ 9.050

‒ 8.000

‒ 17.000

‒ 17.000

‒ 17.000

68.050

Innovatiekredieten

13.000

4.000

4.000

4.000

4.000

4.000

Overig

3.559

‒ 12

315

581

‒ 543

339

Stand ontwerpbegroting 2025

79.271

40.692

179.232

37.131

36.757

248.039

Toelichting

ROM's

De ontvangstenraming voor de Corona Overbruggingsleningen (COLs) is geactualiseerd. De raming is met € 58 mln naar beneden bijgesteld doordat bedrijven falliet zijn gegaan en de leningen dus niet meer terug kunnen betalen. Hiernaast is het verwachte ritme van de ontvangsten aangepast omdat deze over een langere periode terug komen dan initieel geraamd.

Fund to Fund

De ontvangsten voor DVI I worden gesaldeerd bij de uitvoerder OostNL en de investeerder EIF. Hierdoor zijn de ontvangsten op de investeringen binnen het Dutch Venture Initiative I nog niet teruggekomen naar de EZ-begroting. De ontvangsten binnen EIF en OostNL worden opnieuw ingezet voor additionele investeringen in DVI I waardoor ook de uitgaven lager zijn. Om inzichtelijk te houden dat er nog ontvangsten terug moeten komen op DVI I, ten minste €130 mln, worden alle ontvangsten in de huidige begroting naar 2029 geschoven.

DVI II

De ontvangsten voor DVI II worden gesaldeerd bij de uitvoerder OostNL en de investeerder EIF. Hierdoor zijn de ontvangsten op de investeringen binnen het Dutch Venture Initiative II nog niet teruggekomen naar de EZ-begroting. De ontvangsten binnen EIF en OostNL worden opnieuw ingezet voor additionele investeringen in DVI II waardoor ook de uitgaven lager zijn. Om inzichtelijk te houden dat er nog ontvangsten terug moeten komen op DVI II, ten minste €100 mln, worden alle ontvangsten in de huidige begroting naar 2029 geschoven.

Innovatiekrediet

Als onderdeel van de gehele herijking van het Toekomstfonds is de raming voor het Innovatiekrediet aangepast. Dit betreft de aanpassing van de ontvangstenraming.

Tabel 73 Uitgaven beleidsartikel 4 (bedragen x € 1.000)
 

2024

2025

2026

2027

2028

2029

Stand ontwerpbegroting 2024

4.543.049

4.074.300

6.525.875

6.467.639

6.433.953

2.468.233

Mutatie Nota van Wijziging 2024

      

Mutatie amendement 2024

112.300

5.000

5.000

5.000

  

Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024

20.000

     

Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 1e suppletoire begroting 2024

891.402

602.320

‒ 991.802

‒ 1.201.625

‒ 674.485

3.370.401

Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024

‒ 2.300

‒ 5.900

    

Nieuwe mutaties

      
       

Herverkaveling KGG

 

‒ 4.675.720

‒ 5.539.073

‒ 5.271.014

‒ 5.759.468

‒ 5.838.634

       

Ontrekking reserve SDE+

113.021

     

Bijdrage aan RVO.nl

31.829

     

Uitvoeringskosten klimaat medeoverheden

‒ 48.482

     

Ramingsbijstelling tegemoetkoming blokaansluitingen

‒ 18.675

     

Kasschuiven klimaatfonds

‒ 1.213.195

     

Kasschuif NGF

‒ 113.232

     

Overige kasschuiven

‒ 218.678

     

Loon- en prijsbijstelling

96.119

     

Overig

8.848

     
       

Stand ontwerpbegroting 2025

4.202.006

0

0

0

0

0

Toelichting

Herverkaveling KGG

Het kabinet heeft besloten het ministerie van Klimaat en Groene Groei op te richten. De budgetten van Beleidsartikel 4 worden per 2025 verantwoord op artikel 31 van Hoofdstuk XXIII Ministerie van Klimaat en Groene Groei.

Ontrekking reserve Duurzame energie en klimaattransitie

Door de gedaalde energieprijzen is RVO in de laatste prognose van de uitgaven op de SDE-regelingen uitgegaan van lagere correctiebedragen. Hierdoor stijgen de uit te keren subsidievoorschotten in 2024. Omdat hierdoor een tekort ontstaat op het budget van de SDE-regelingen, wordt dit tekort gedekt door een onttrekking van € 113 mln aan de reserve duurzame energie en klimaattransitie.

Bijdrage RVO

Om de hogere uitvoeringskosten van RVO in 2024 te dekken wordt het uitvoeringsbudget van RVO opgehoogd. Dekking vindt plaats uit de beleidsbudgetten waar sprake is van hogere uitvoeringskosten.

Uitvoeringskosten klimaat medeoverheden

De verlaging van het budget 2024 heeft meerdere oorzaken. er heeft een overheveling van € 29,1 mln naar het BTW-Compensatiefonds plaatsgevonden (afdracht BTW CDOKE-regeling) en een overheveling van € 13 mln naar de begroting van het Ministerie van IenW als bijdrage aan de Nationale Agenda Laadinfrasctructuur (NAL). Ook heeft een overheveling naar het Gemeentefonds en het BTW-Compensatiefonds plaatsgevonden voor de financiering van formatie aann te nemen in de 30 RES-regio's.

Ramingsbijstelling tegemoetkoming blokaansluitingen

Het budget van de Tijdelijke subsidieregeling tegemoetkoming blokaansluitingen (TTB) voor 2024 wordt naar beneden bijgesteld op basis van de meest recente raming van de uitvoerder van de regeling (de Belastingdienst).

Kasschuiven klimaatfonds

Op de middelen gefinancierd uit het Klimaatfonds zijn diverse kasschuiven verwerkt, zodat de kasritmes aansluiten bij de verwachte uitgaven.

Kasschuif NGF

Op de NGF-budgetten voor Groenvermogen van de Nederlandse economie, Biobased Circular en Circulaire zonnepanelen hebben kasschuiven van 2024 naar 2025 en verder plaatsgevonden. Ook deze doorgeschoven middelen worden verantwoord op de KGG-begroting.

Overige kasschuiven

Ook op een aantal andere beleidsbudgetten op de EZ-begroting vinden kasschuiven plaats naar latere jaren. Deze worden eveneens verantwoord op de KGG-begroting.

Loon- en prijsbijstelling

De aan de EZ-begroting toegekende loon- en prijsbijstelling voor 2024 is aan de relevante beleidsbudgetten toegevoegd.

Tabel 74 Ontvangsten beleidsartikel 4 (bedragen x € 1.000)
 

2024

2025

2026

2027

2028

2029

Stand ontwerpbegroting 2024

1.935.077

1.883.970

2.305.218

5.855.218

4.649.802

1.920.000

Mutatie Nota van Wijziging 2024

      

Mutatie amendement 2024

160.000

     

Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 1e suppletoire begroting 2024

202.399

‒ 627.813

‒ 651.750

‒ 951.750

‒ 851.750

1.284.052

Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024

      

Nieuwe mutaties

      
       

Herverkaveling

 

‒ 1.256.157

‒ 1.653.468

‒ 4.903.468

‒ 3.798.052

‒ 3.204.052

       

ETS-ontvangsten

50.000

     

Opbrengsten Wind op Zee

60.857

     

Onttrekking reserve duurzame energie en klimaattransitie

113.021

     

Schuif op ontvangsten lening InvestNL

65.000

     
       

Overig

0

0

0

0

0

0

Stand ontwerpbegroting 2025

2.586.354

0

0

0

0

0

Toelichting

ETS-ontvangsten

De gestegen ETS1-prijs leidt tot hogere verwachte veilinginkomsten op basis van het Emission Trade System (ETS).

Opbrengsten Wind op Zee

In 2024 wordt er € 21 mln aan additionele opbrengsten ontvangen als vergoeding die de winnaars van de tenders van de kavels van het windpark IJmuiden Ver aan het Rijk betalen. Daarnaast vergoeden deze winnaars de kosten die RVO heeft gemaakt voor het uitvoeren van locatieonderzoeken voor deze kavels (€ 39,8 mln).

Onttrekkking reserve duurzame energie en klimaattransitie

Zie de toelichting bij de uitgaven.

Schuif op ontvangsten lening InvestNL

In 2023 is via InvestNL een lening verschaft aan SIF BV van € 65 mln. Deze lening zou in de periode 2025-2028 terugbetaald worden. Nu is de lening al in zijn geheel in 2024 afgelost. Daarom is een schuif van € 65 mln ontvangstenbudget van 2025-208 naar 2024 doorgevoerd.

Tabel 75 Uitgaven beleidsartikel 5 (bedragen x € 1.000)
 

2024

2025

2026

2027

2028

2029

Stand ontwerpbegroting 2024

2.593.594

1.713.594

1.184.423

952.055

1.008.292

0

Mutatie Nota van Wijziging 2024

349.000

384.000

308.000

192.000

90.000

 

Mutatie amendement 2024

104.000

     

Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 1e suppletoire begroting 2024

‒ 87.208

701.877

1.143.461

674.705

203.957

541.279

Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024

      

Nieuwe mutaties

      
       

Herverkaveling BZK

 

‒ 2.795.460

‒ 2.340.616

‒ 1.104.677

‒ 979.147

‒ 258.856

Herverkaveling KGG

 

‒ 4.011

‒ 295.268

‒ 714.083

‒ 323.102

‒ 282.423

       

Kasschuiven

‒ 76.077

0

0

0

0

0

Overig

13.808

0

0

0

0

0

Stand ontwerpbegroting 2025

2.897.117

0

0

0

0

0

Toelichting

Herverkaveling BZK

Door het Kabinet-Schoof is besloten dat Herstel Groningen onder wordt gebracht bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties. Daarom zijn de middelen overgeheveld naar de begroting van BZK.

Herverkaveling KGG

Door het Kabinet-Schoof is besloten dat een nieuw ministerie wordt opgericht, namelijk het Ministerie van Klimaat en Groene Groei. Dit heeft geleid tot een afsplitsing van middelen van die oorspronkelijk onderdeel waren van de EZK-begroting. Op de EZK-begroting waren dit de middelen op het beleidsartikel 4 (Een doelmatige energievoorziening en beperking van de klimaatverandering), de middelen voor Verduurzaming industrie (onderdeel van beleidsartikel 2 Bedrijvenbeleid) en de middelen die samenhangen met mijnbouw (onderdeel van beleidsartikel 5 Een veilig Groningen met perspectief). In deze reeks zijn ook de aandelen van KGG in de taakstellingen verwerkt. Dit zijn korting SPUKS, prijsrisicobuffer 10% SDE, en subsidietaakstelling.

Kasschuiven

Er zijn een aantal kasschuiven op de middelen voor Herstel Groningen doorgevoerd. Twee kasschuiven hebben betrekking op de budgetten uit de bestuurlijke afspraken die meelopen in de meerjarige regeling met specifieke uitkeringen. Met deze kasschuiven wordt het budget in lijn gebracht met het bestedingsritme van de regio en de planning van de versterkingsoperatie. Daarnaast gaat de uitputting van het budget van het IMG om knelpunten in de schadeafhandeling op te lossen sneller dan eerder geraamd. Met een kasschuif worden daarom middelen naar voren gehaald. Bij de voorjaarsnota 2024 is de reeks voor de PEGA maatregel 14 leefbaarheid en wijkontwikkeling opgevraagd. Hierop wordt een kasschuif doorgevoerd om het budget in lijn te brengen met het door de regio geraamde ritme. Tot slot is een kasschuif doorgevoerd op het budget van economische bedrijvigheid van 2028 naar 2029 om dit beter aan te laten sluiten bij het ritme van de verwachte uitgaven.

Tabel 76 Ontvangsten beleidsartikel 5 (bedragen x € 1000)
 

2024

2025

2026

2027

2028

2029

Stand ontwerpbegroting 2024

3.184.287

2.739.232

2.217.220

1.639.266

1.208.853

0

Mutatie Nota van Wijziging 2024

      

Mutatie amendement 2024

      

Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 1e suppletoire begroting 2024

‒ 283.309

‒ 589.967

152.357

370.081

‒ 182.882

867.563

Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024

      

Nieuwe mutaties

      
       

Herverkaveling BZK

 

‒ 1.532.265

‒ 1.934.977

‒ 1.719.647

‒ 791.871

‒ 694.463

Herverkaveling KGG

 

‒ 617.000

‒ 434.600

‒ 289.700

‒ 234.100

‒ 173.100

       

Bijstelling Divdenuitkering EBN

400.000

     

Bijstelling ontvangsten Mijnbouwwet

80.000

     

Overig

      

Stand ontwerpbegroting 2025

3.380.978

0

0

0

0

0

Toelichting

Herverkaveling BZK

Door het Kabinet-Schoof is besloten dat Herstel Groningen onder wordt gebracht bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties. Daarom zijn de middelen overgeheveld naar de begroting van BZK.

Herverkaveling KGG

Door het Kabinet-Schoof is besloten dat een nieuw ministerie wordt opgericht, namelijk het Ministerie van Klimaat en Groene Groei. Dit heeft geleid tot een afsplitsing van middelen van die oorspronkelijk onderdeel waren van de EZK-begroting. Op de EZK-begroting waren dit de middelen op het beleidsartikel 4 (Een doelmatige energievoorziening en beperking van de klimaatverandering), de middelen voor Verduurzaming industrie (onderdeel van beleidsartikel 2 Bedrijvenbeleid) en de middelen die samenhangen met mijnbouw (onderdeel van beleidsartikel 5 Een veilig Groningen met perspectief).

Bijstelling Dividenduitkering EBNEr heeft een bijstelling van € 400 mln plaatsgevonden, dit is het effect van de verwachte winst van GasTerra die voor 40% bij EBN landt.

Bijstelling ontvangsten MijnbouwwetDe ontvangsten Mijnbouwwet zijn met € 80 mln naar boven bijgesteld op basis van hogere verwachtten ontvangen winstaandeel over 2024. Daarnaast zorgden de realisatiecijfers uit 2022 en 2023 van winningsbedrijven voor een belastingteruggave. Achteraf blijkt dat bedrijven te veel winstaandeel hebben betaald in 2022 en 2023. De bijstelling in 2024 en de verrekening uit eerdere jaren zorgen per saldo voor hogere verwachte ontvangsten.

Tabel 77 Uitgaven niet-beleidsartikel 40 (bedragen x € 1.000)
 

2024

2025

2026

2027

2028

2029

Stand ontwerpbegroting 2024

619.029

592.939

576.009

568.139

540.095

 

Mutatie Nota van Wijziging 2024

      

Mutatie amendement 2024

      

Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 1e suppletoire begroting 2024

92.209

86.546

28.191

‒ 11.771

‒ 30.244

451.513

Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024

      

Nieuwe mutaties

      

Loonbijstelling apparaat

29.916

29.885

28.818

27.075

26.494

20.555

Prijsbijstelling apparaat

4.674

14.093

11.419

11.079

9.842

8.251

Terugdraaien groei Rijksoverheid

 

‒ 18.549

‒ 34.758

‒ 52.025

‒ 65.341

‒ 70.626

Energiecampagne 2024

2.500

     

Herverkaveling NCG

 

‒ 189.086

‒ 143.435

‒ 94.058

‒ 63.863

 
       
       

Overig

13.905

1.001

8.917

6.478

6.268

3.117

Stand ontwerpbegroting 2025

762.233

516.829

475.161

454.917

423.251

412.810

Toelichting

Loonbijstelling Apparaat

De bij 1e suppletoire wet 2024 ontvangen loonbijstelling is aan diverse instrumenten uitgekeerd.

Prijsbijstelling Apparaat

De bij 1e suppletoire wet 2024 ontvangen prijsbijstelling is aan diverse instrumenten uitgekeerd.

Terugdraaien groei Rijksoverheid

Dit betreft de inboeking van de apparaatstaakstelling voor het terugdraaien van de groei van de Rijksoverheid.

Energiecampagne 2024

Betreft het budget voor de dekking van de kosten voor de energiecampagne 2024.

Herverkaveling NCG

Naar aanleiding van het nieuwe hoofdlijnenakkoord valt de NCG onder de verantwoordelijkheid van BZK in plaats van onder EZ/KGG. Dit betreft de overheveling van de budgetten van de NCG naar BZK vanaf 2025.

Tabel 78 Ontvangsten niet-beleidsartikelen 40 (bedragen x € 1.000)
 

2024

2025

2026

2027

2028

2029

Stand ontwerpbegroting 2024

86.925

143.344

141.079

139.564

133.974

 

Mutatie Nota van Wijziging 2024

      

Mutatie amendement 2024

      

Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 1e suppletoire begroting 2024

53.130

55.821

50.640

11.636

‒ 26.594

80.592

Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024

      

Nieuwe mutaties

      

Herverkaveling NCG

 

‒ 176.319

‒ 168.873

‒ 128.354

‒ 84.534

‒ 57.746

       

Overig

1.204

     

Stand ontwerpbegroting 2025

141.259

22.846

22.846

22.846

22.846

22.846

Toelichting

Herkaveling NCG

Naar aanleiding van het nieuwe hoofdlijnenakkoord valt de NCG onder de verantwoordelijkheid van BZK in plaats van onder EZ/KGG. Dit betreft de overheveling van de ontvangsten van de NCG naar BZK vanaf 2025.

Tabel 79 Uitgaven niet-beleidsartikel 41 (bedragen x € 1.000)
 

2024

2025

2026

2027

2028

2029

Stand ontwerpbegroting 2024

      

Mutatie Nota van Wijziging 2024

      

Mutatie amendement 2024

‒ 104.000

     

Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024

      

Mutatie 1e suppletoire begroting 2024

337.753

250.076

208.878

195.054

187.386

167.542

Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024

      

Nieuwe mutaties

      

Loonbijstelling

‒ 109.338

‒ 114.994

‒ 78.188

‒ 69.686

‒ 58.933

‒ 45.917

Prijsbijstelling

‒ 124.415

‒ 135.082

‒ 130.690

‒ 125.368

‒ 128.453

‒ 121.625

       

Overig

      

Stand ontwerpbegroting 2025

0

0

0

0

0

0

Toelichting

Loon- en prijsbijstelling

Betreft de verdeling van de loon- en prijsbijstellingstranche 2024 over de relevante artikelonderdelen.

Licence