2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2024 | 365.745 | 366.097 | 372.591 | 392.930 | 363.661 | 406 |
Mutatie Nota van Wijziging 2024 | 41.000 | 20.000 | ||||
Mutatie amendement 2024 | ||||||
Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 1e suppletoire begroting 2024 | 10.471 | 2.563 | 1.177 | 361 | 3.801 | 325.678 |
Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024 | ‒ 1.700 | ‒ 300 | ||||
Nieuwe mutaties | ||||||
Herverkaveling naar H23 KGG | ‒ 7.426 | ‒ 9.254 | ‒ 9.199 | ‒ 8.675 | ‒ 8.675 | |
Invulling Maatregel 26. Terugdraaien groei apparaat rijksoverheid | ‒ 1.237 | ‒ 2.478 | ‒ 3.725 | ‒ 4.977 | ‒ 6.220 | |
Invulling Maatregel 35. Verlaging non-ODA middelen (HLA) | ‒ 58 | ‒ 53 | ‒ 97 | ‒ 135 | ‒ 131 | |
Invulling Maatregel 40. Generieke taakstelling subsidies rijksbreed | ‒ 571 | ‒ 1.288 | ‒ 3.577 | ‒ 3.472 | ‒ 2.712 | |
Kasschuiven | ‒ 49.494 | 26.365 | 8.538 | 5.591 | 6.000 | 3.000 |
NGF - project AINed | 13.200 | 13.200 | 2.100 | |||
NGF - projecten subsidie route | 20.201 | 20.201 | 20.201 | 15.340 | 11.453 | |
Digitale veiligheid | 28.400 | |||||
CBS loon- en prijsbijstelling | 9.657 | 9.454 | 9.482 | 9.544 | 9.518 | 9.518 |
Overig | ‒ 3.996 | 17.475 | 11.084 | 10.591 | 9.753 | 10.171 |
Stand ontwerpbegroting 2025 | 400.083 | 465.763 | 423.200 | 424.720 | 390.814 | 342.488 |
Toelichting
Herverkaveling naar H23 KGG
De middelen voor de toezichts- en CSIRT-taken voortkomend uit de Europese NIS2- en CER-richtlijnen stonden volledig op artikel 1. Met de oprichting van het ministerie van Klimaat en Groene Groei is het KGG-deel van deze middelen verplaatst naar de KGG-begroting.
Invulling Maatregel 26. Terugdraaien groei apparaat rijksoverheid
Rijksbreed is besloten dat als onderdeel van de opgave om de groei van het apparaat van de Rijksoverheid terug te draaien de taakorganisaties van EZ een efficiency korting opgelegd krijgen van 0,5% per jaar, oplopend naar 2,5% strcutureel. Voor artikel 1 ziet deze korting op o.a. de organisaties RVO, RDI en CBS.
Invulling Maatregel 35. Verlaging non-ODA middelen (HLA)
Het kabinet bezuinigt structureel € 100 mln op de non-ODA middelen die onder de Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS) vallen. Voor artikel 1 slaat deze bezuiniging o.a. neer op de budgetten voor internationale samenwerking.
Invulling Maatregel 40. Generieke taakstelling subsidies rijksbreed
De generieke subsidietaakstelling uit het Hoofdlijnenakkoord is binnen artikel 1 ingepast.
Kasschuiven
Dit betreft diverse kasschuiven waaronder voor de NGF-projecten AiNed en 6G Future Network Services, het Digital Europe programma en middelen voor Digitale Veiligheid inzake frequentiebeleid.
NGF-project AiNed
Dit betreft de toekenning van € 28,5 mln uit het Nationaal Groeifonds voor het project AiNed. De kasmiddelen zijn vervolgens verdeeld over de jaren 2025 t/m 2029.
NGF-projecten subsidie route
Dit betreft middelen voor de uitfinanciering van NGF-projecten via de subsidieroute. Deze middelen zijn op artikel 1 geplaatst om ruimte te maken voor de administratie van het ministerie van KGG.
Digitale Veiligheid
Dit betreft overheveling van de Aanvullende Post «Digitale Veiligheid» naar de EZ-begroting inzake frequentiebeleid.
Bijdrage aan het CBS
Dit betreft de uitkering van de loon- en prijsbijstelling.
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2024 | 74.579 | 43.284 | 44.184 | 45.309 | 46.434 | |
Mutatie Nota van Wijziging 2024 | ||||||
Mutatie amendement 2024 | ||||||
Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 1e suppletoire begroting 2024 | 74 | 395 | 500 | 614 | 740 | 48.235 |
Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024 | ||||||
Nieuwe mutaties | ||||||
Frequentie veiling | 147.427 | |||||
Stand ontwerpbegroting 2025 | 222.080 | 43.679 | 44.684 | 45.923 | 47.174 | 48.235 |
Toelichting
Diverse Ontvangsten
Dit betreft de ontvangsten van de veiling van de frequenties voor de landelijke 5G-netwerken die in de zomer van 2024 heeft plaatsgevonden.
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2024 | 2.268.712 | 2.044.744 | 1.738.054 | 1.496.706 | 1.452.867 | 72.100 |
Mutatie Nota van Wijziging 2024 | 74.700 | 96.900 | 48.400 | |||
Mutatie amendement 2024 | 14.000 | |||||
Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024 | 24.000 | 65.000 | 20.000 | 63.000 | 8.000 | |
Mutatie 1e suppletoire begroting 2024 | 795.799 | ‒ 17.435 | 201.419 | 21.732 | 52.391 | 1.279.553 |
Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024 | ||||||
Nieuwe mutaties | ||||||
Herverkaveling naar H23 KGG | ‒ 425.141 | ‒ 428.996 | ‒ 251.301 | ‒ 266.121 | ‒ 142.852 | |
Loon- en prijsbijstelling | 73.761 | 70.324 | 61.273 | 59.479 | 60.288 | 58.222 |
Invulling Maatregel 26. Terugdraaien groei apparaat rijksoverheid | ‒ 2.189 | ‒ 4.300 | ‒ 6.339 | ‒ 8.368 | ‒ 10.208 | |
Invulling Maatregel 35. Verlaging non-ODA middelen (HLA) | ‒ 776 | ‒ 1.317 | ‒ 1.927 | ‒ 2.568 | ‒ 2.784 | |
Invulling Maatregel 40. Generieke taakstelling subsidies rijksbreed | ‒ 10.429 | ‒ 22.712 | ‒ 30.423 | ‒ 47.528 | ‒ 42.288 | |
Invulling Maatregel 69. Fonds Onderzoek Wetenschap (HLA) | ‒ 25.200 | ‒ 25.200 | ‒ 25.200 | ‒ 25.200 | ‒ 25.200 | |
Kasschuiven | ‒ 480.009 | 82.831 | ‒ 41.824 | 62.796 | ‒ 2.730 | ‒ 31.282 |
Bevorderen Ondernemerschap | 2.528 | 12.076 | 2.641 | ‒ 4.209 | ‒ 6.290 | ‒ 3.826 |
Tegemoetkoming vaste lasten | 30.000 | 10.000 | ||||
NGF - project QuantumDeltaNL | 101.714 | 71.576 | 50.218 | 46.210 | 1.503 | |
Actieplan Groene en Digitale Banen | 10.000 | 10.000 | 10.000 | |||
Ruimte voor economie / bedrijventerreinen | 8.000 | 10.636 | 8.000 | 1.000 | ||
Maritieme Maakindustrie | 7.500 | 10.500 | 667 | 2.001 | 2.668 | 4.664 |
Garanties MKB-financiering Qredits | ‒ 10.000 | |||||
Bijdrage TNO | 51.611 | 25.179 | 11.268 | 4.006 | 3.857 | 3.629 |
TO2 (Excl TNO) | 14.447 | 8.737 | 2.039 | 1.929 | 429 | 429 |
Topsectoren overig | ‒ 19.156 | ‒ 32.008 | ‒ 29.654 | ‒ 25.670 | ‒ 20.170 | ‒ 20.746 |
Faciliteiten toegepast onderzoek | ‒ 61.639 | ‒ 44.695 | ‒ 30.739 | ‒ 12.302 | 80 | 3.004 |
Overig | ‒ 2.333 | 8.878 | 14.633 | 16.162 | 12.962 | 10.600 |
Stand ontwerpbegroting 2025 | 2.739.921 | 1.976.010 | 1.662.864 | 1.385.658 | 1.316.777 | 1.162.518 |
Toelichting
Herverkaveling naar H23 KGG
Het kabinet heeft besloten een nieuw ministerie van Klimaat en Groene Groei op te richten. Een deel van de beleidsmiddelen van artikel 2 van deze begroting wordt met deze mutatie herverkaveld naar artikel 31 van Hoofdstuk XIII Ministerie van Klimaat en Groene Groei. Dit betreffen de beleidsmiddelen van de directie Verduurzaming Industrie.
Invulling Maatregel 26. Terugdraaien groei apparaat Rijksoverheid (HLA)
Rijksbreed is besloten dat als onderdeel van de opgave om de groei van het apparaat van de Rijksoverheid terug te draaien de taakorganisaties van EZ een efficiency korting opgelegd krijgen van 0,5% per jaar, oplopend naar 2,5% structureel. Voor EZ ziet deze korting op de organisaties RVO, TNO, KVK en RDI.
Invulling Maatregel 35. Verlaging non-ODA middelen (HLA)
Het kabinet bezuinigt structureel € 100 mln op de non-ODA middelen die onder de Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS) vallen. Voor EZ slaat deze bezuiniging voornamelijk neer op de budgetten voor het Innovatie Attaché Netwerk en het NFIA. Omdat deze budgetten samenhangen met het postennetwerk is besloten dat de taakstelling op deze budgetten wordt gelimiteerd tot 10%.
Invulling Maatregel 40. Generieke taakstelling subsidies rijksbreed (HLA)
De generieke subsidietaakstelling uit het Hoofdlijnenakkoord is proportioneel verdeeld over de subsidie-instrumenten van artikel 2. Deze verdeling houdt rekening met de juridische verplichtingen en andere specifieke taakstellingen. In de eerste suppletoire begroting 2025 kan de verdeling van de generieke subsidietaakstelling wijzigen.
Invulling Maatregel 69. Fonds Onderzoek Wetenschap (HLA)
Het kabinet heeft een bezuiniging van cumulatief € 1,1 mld opgelegd op de budgetten uit het Fonds Onderzoek en Wetenschap. EZ heeft in 2022 middelen ontvangen uit dit fonds voor Europese Partnerschappen en de Faciliteiten Toegepast Onderzoek. De taakstelling voor EZ telt cumulatief op tot € 25,2 mln per jaar van 2025 tot en met 2029 en wordt proportioneel over de Europese Partnerschappen (€ 10,1 mln per jaar) en de Faciliteiten Toegepast Onderzoek (€ 15,1 mln per jaar).
Kasschuiven
Dit betreft opsomming van verschillende kasschuiven die plaats hebben gevonden op artikel 2. Dit betreft onder andere schuiven op een aantal NGF-projecten die op de EZ begroting staan, zoals PhotonDelta, QuantumDelta, en Groenvermogen. De flucatie in de totale cumulatieve schuif komt doordat voor 2024 de middelen voor de directie Verduurzaming Industrie nog een effect hebben op de EZ begroting en vanaf 2025 zijn herverkaveld naar de begroting van het Ministerie van Klimaat en Groene Groei. Andere grote kasschuiven met budgettair effect in 2025 worden hieronder verder toegelicht.
Bevorderen ondernemerschap
Dit betreft een opsomming van allerlei bijdragen en uitgaven ter bevordering van het ondernemerschap. Bijvoorbeeld maatregelen om de arbeidsmarktkrapte tegen te gaan, dat getrokken wordt door EZ.
Tegemoetkoming Vaste Lasten
Voor de Tegemoetkoming Vaste Lasten is er in 2025 en 2026 budget benodigd i.v.m. het afhandelen van lopende beroep- en bezwaarzaken bij RVO. Gegrondverklaring van deze zaken hebben tot gevolg dat ondernemingen met terugwerkende kracht TVL-subsidie moeten ontvangen. Bij de beleidsbrief/VJN is voor 2024 generale middelen beschikbaar gesteld. Om te zorgen dat RVO in het begin van 2025 en in 2026 budget beschikbaar heeft wordt er budget opgevraagd voor 2025 en 2026. De verwachting is dat een groot deel van de beroepszaken in 2025 zullen worden afgehandeld.
NGF-project QuantumDeltaNL
Op basis van de prognoses van RVO en de uitbetalingsbehoefte van Stichting QuantumDelta worden de kasmidelen van het NGF-project QuantumDeltaNL naar latere jaren geschoven. Dit betreft onder andere de uitfinanciering van de subsidiebeschikking aan de Stichting QuantumDelta en een verwachte uitfinanciering van een nog te beschikken subsidie rondom internationale samenwerking.
Actieplan Groene en Digitale Banen
In het kader van het actieplan groene en digitale banen worden er middelen vrijgemaakt voor de opschalling van omscholingstrajecten Twin Transition uit het Klimaatfonds.
Ruimte voor economie/bedrijventerreinen
Dit betreft dekking voor 8 additionele pilots voor toekomstbestendige bedrijventerreinen van cumulatief € 24 mln, inclusief € 4 mln uitvoeringskosten. In totaal kan met dit additionele budget 12 pilots worden uitgevoerd, één in elke Provincie (waar toegezegde cofinanciering vanuit de Provincies tegenover staat).
Maritieme Maakindustrie
De Maritieme Maakindustrie richt zich op het ondersteunen maar de Maritieme sector via het maritiem innovatieprogramma. Dit betreft dekking voor het maritiem innovatieprogramma zoals toegezegd in de sectoragenda Maritieme Maakindustrie aan de Kamer door de ministers van EZ, IenW en de staatssecretaris van Defensie.
Bijdrage TNO
Het budget voor de Rijksbijdrage aan TNO is opgehoogd met € 32,9 mln in 2025. Deze ophoging bestaat uit de bijdragen van andere departementen voor door TNO uit te voeren onderzoeken, de toekenning aan TNO rondom de Faciliteiten Toegepast Onderzoek, en de uitkering van de loon- en prijsbijstelling.
TO2 (excl.TNO)
Voor de Toegepaste Onderzoeksinstellingen (TO2s) Deltares, MARIN, en NLR waarvoor EZ beleidsverantwoordelijk is zijn de toekenningen voor de eerste ronde van de Faciliteiten Toegepast Onderzoek toegevoegd aan het budget voor deze instellingen.
Topsectoren overig
Dit betreft een verzameling van mutaties op meerdere instrumenten, waaronder uitkering van de loon- en prijsbijstelling, beschikbaar stellen van budget voor het werkbudget Topsectoren, en actualisatie van de budgetten voor NWO en SBO.
Faciliteiten toegepast onderzoek
Voor de Faciliteiten Toegepast Onderzoek is in het najaar van 2023 een besluit genomen over de toekenning van de middelen van de eerste ronde. De middelen voor de toegekende projecten zijn overgeheveld naar de instrumenten en beleidsverantwoordelijke departementen vanaf waar de middelen worden beschikt aan de betreffende instellingen (o.a. TNO, Deltares, MARIN, NLR, KNMI, Naturalis, WR, NFI). Hiernaast is het budget voor de FTO met € 15,1 mln per jaar vanaf 2025 naar beneden bijgesteld als gevolg van de taakstelling op het Fonds Onderzoek en Wetenschap zoals besloten in het HLA.
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2024 | 258.597 | 278.503 | 154.821 | 121.439 | 134.156 | |
Mutatie Nota van Wijziging 2024 | ||||||
Mutatie amendement 2024 | 10.000 | |||||
Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 1e suppletoire begroting 2024 | 36.938 | 34.916 | 32.854 | 8.042 | 0 | 117.489 |
Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024 | ||||||
Nieuwe mutaties | ||||||
Tegemoetkoming vaste lasten | 76.700 | 56.600 | ||||
Overig | 4.259 | |||||
Stand ontwerpbegroting 2025 | 309.794 | 390.119 | 244.275 | 129.481 | 134.156 | 117.489 |
Toelichting
Tegemoetkoming Vaste Lasten
De ontvangsten voor de Tegemoetkoming Vaste Laten (TVL) houden met name verband met terugvorderingen in geval de omzetderving lager is dan door de aanvrager geraamd en in geval van geconstateerd misbruik.
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2024 | 282.206 | 219.261 | 243.816 | 168.878 | 159.878 | |
Mutatie Nota van Wijziging 2024 | ||||||
Mutatie amendement 2024 | ‒ 4.000 | |||||
Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 1e suppletoire begroting 2024 | 436.880 | 153.378 | ||||
Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024 | ||||||
Nieuwe mutaties | ||||||
Invulling Maatregel 26. Terugdraaien groei apparaat rijksoverheid | ‒ 48 | ‒ 96 | ‒ 143 | ‒ 190 | ‒ 238 | |
Kasschuiven | ‒ 373.025 | ‒ 158.247 | 55.580 | 174.321 | 102.689 | 160.766 |
Economische Veiligheid Fonds | 50.000 | |||||
Innovatiekrediet | 13.000 | 4.000 | 4.000 | 4.000 | 4.000 | 4.000 |
Blended finance faciliteit Invest-NL | 150.000 | 100.000 | ||||
Overig | 13.465 | 28.130 | ‒ 31.706 | 3.266 | ‒ 43 | 839 |
Stand ontwerpbegroting 2025 | 368.526 | 293.096 | 371.594 | 350.322 | 266.334 | 318.745 |
Toelichting
Invulling Maatregel 26. Terugdraaien groei apparaat rijksoverheid
Rijksbreed is besloten dat als onderdeel van de opgave om de groei van het apparaat van de Rijksoverheid terug te draaien de taakorganisaties van EZ een efficiency korting opgelegd krijgen van 0,5% per jaar, oplopend naar 2,5% strcutureel. Voor EZ ziet deze korting op de organisaties RVO, TNO, KVK en RDI.
Kasschuiven
Zoals aangekondigd in de eerste suppletoire begroting 2024 is in overleg met het Ministerie van Financiën en de uitvoering alle ramingen op het Toekomstfonds geactualiseerd. Alle uitgaven en ontvangstenramingen zijn indien nodig geactauliseerd op basis van de meest recente uitvoeringsinformatie en beleidsdoelen. Dit betreffen onder andere schuiven op het Deep Tech Fund doordat follow-on investeringen sneller volgen dan initieel geraamd, het European Tech Champions Initiative (ETCI) om aan te sluiten op de verwachte capital calls van het Europees Investeringsfonds (EIF), en nieuwe ramingen voor de SEED Capital, Vroegefasefinanciering (VFF), en het Innovatiekrediet op basis van de huidige uitvoeringsinformatie van RVO.
Deep Tech Fund
Als onderdeel van de gehele herijking van het Toekomstfonds is de raming voor de uitfinanciering van het Deep Tech Fund aangepast op basis van de verwachtte capital calls van InvestNL. Dit doordat follow-on investeringen sneller volgen dan initieel geraamd doordat bedrijven en fondsen waar sinds 2022 in is geïnvesteerd sneller groeien dan verwacht.
Economische veiligheid Fonds
Onze gereedschapskist om dreigingen tegen de nationale veiligheid het hoofd te bieden is goed gevuld. Een krachtig laatste redmiddel als de Beschermingsvoorziening Economische Veiligheid mag daarin niet ontbreken. Verhoogde geopolitieke spanningen vergroten echter de druk op de Beschermingsvoorziening. Daarom verruimen we de huidige voorziening van € 100 mln naar € 150 mln. Zo blijft het instrument de komende tijd voldoende slagvaardig mocht nood aan de man zijn.
European Tech Champions Initiative (ETCI)
Om aan te sluiten op de capital calls van het Europees Investeringsfonds (EIF) worden de resterende kasmiddelen van de initiele € 100 mln verdeeld over de jaren 2024 tot en met 2027.
Innovatiekrediet
Als onderdeel van de gehele herijking van het Toekomstfonds is de raming voor het Innovatiekrediet aangepast. Onder andere de ontvangstenraming is aangepast, wat ook een effect heeft op de uitgavenkant door het revolverende karakter van de regeling.
Risicokapitaal SEED
Als onderdeel van de gehele herijking van het Toekomstfonds is de raming voor de SEED aangepast op basis van de huidige uitvoeringsinformatie van RVO. Hiernaast wordt er in 2025 een extra deep tech tender uitgezet van € 25 mln.
Vroege fase
Als onderdeel van de gehele herijking van het Toekomstfonds is de raming voor de Vroegefasefinanciering (VFF) aangepast op basis van de huidige uitvoeringsinformatie van RVO en NWO-TTW. Hiernaast is het budget voor het NWO-TTW luik van de VFF opgehoogd met € 5 mln per jaar vanaf 2025 tot en met 2029.
Startup/ MKB
Als onderdeel van de herijking van het Toekomstfonds is deze raming aangepast. Deze middelen dienen om aflopende instrumenten op het Toekomstfonds te financieren en voorspelbaar overheidsbeleid te kunnen realiseren.
Blended finance faciliteit Invest-NL
Uit het IBO bedrijfsfinanciering is gebleken dat er kansen zijn voor Invest-NL om haar huidige taak breder te in te vullen om hiermee beter knelpunten in de bedrijfsfinanciering te kunnen adresseren, in het bijzonder bij hoog-risico-projecten met hoge maatschappelijke baten waar de rendementsdoelstelling van Invest-NL knellend kan werken. Met deze blended finance faciliteit krijgt Invest-NL de mogelijkheid om effectiever te investeren in de doorgroei van risicovolle startups en scaleups en daarmee de opschaling van belangrijke innovaties. Dit is met name relevant voor bedrijven die werken aan innovaties en technologie met een hoog Technology Readiness Level die richting een definitieve markttoepassing gaan en daarmee privaat verdienvermogen kunnen opleveren maar waarbij de risico’s nog substantieel zijn om (volledig) door de markt en/of Invest-NL gefinancierd te worden. Hiermee nemen bovendien de mogelijkheden tot het mobiliseren van privaat kapitaal toe en wordt de slagkracht en maatschappelijke impact van Invest-NL vergroot.
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2024 | 80.300 | 263.000 | 61.800 | 55.550 | 56.300 | |
Mutatie Nota van Wijziging 2024 | ||||||
Mutatie amendement 2024 | ||||||
Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 1e suppletoire begroting 2024 | 69.600 | 56.300 | ||||
Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024 | ||||||
Nieuwe mutaties | ||||||
ROM's | 2.412 | ‒ 204.496 | 143.117 | |||
Fund to fund | ‒ 80.550 | ‒ 13.800 | ‒ 13.000 | ‒ 6.000 | ‒ 6.000 | 119.350 |
DVI II | ‒ 9.050 | ‒ 8.000 | ‒ 17.000 | ‒ 17.000 | ‒ 17.000 | 68.050 |
Innovatiekredieten | 13.000 | 4.000 | 4.000 | 4.000 | 4.000 | 4.000 |
Overig | 3.559 | ‒ 12 | 315 | 581 | ‒ 543 | 339 |
Stand ontwerpbegroting 2025 | 79.271 | 40.692 | 179.232 | 37.131 | 36.757 | 248.039 |
Toelichting
ROM's
De ontvangstenraming voor de Corona Overbruggingsleningen (COLs) is geactualiseerd. De raming is met € 58 mln naar beneden bijgesteld doordat bedrijven falliet zijn gegaan en de leningen dus niet meer terug kunnen betalen. Hiernaast is het verwachte ritme van de ontvangsten aangepast omdat deze over een langere periode terug komen dan initieel geraamd.
Fund to Fund
De ontvangsten voor DVI I worden gesaldeerd bij de uitvoerder OostNL en de investeerder EIF. Hierdoor zijn de ontvangsten op de investeringen binnen het Dutch Venture Initiative I nog niet teruggekomen naar de EZ-begroting. De ontvangsten binnen EIF en OostNL worden opnieuw ingezet voor additionele investeringen in DVI I waardoor ook de uitgaven lager zijn. Om inzichtelijk te houden dat er nog ontvangsten terug moeten komen op DVI I, ten minste €130 mln, worden alle ontvangsten in de huidige begroting naar 2029 geschoven.
DVI II
De ontvangsten voor DVI II worden gesaldeerd bij de uitvoerder OostNL en de investeerder EIF. Hierdoor zijn de ontvangsten op de investeringen binnen het Dutch Venture Initiative II nog niet teruggekomen naar de EZ-begroting. De ontvangsten binnen EIF en OostNL worden opnieuw ingezet voor additionele investeringen in DVI II waardoor ook de uitgaven lager zijn. Om inzichtelijk te houden dat er nog ontvangsten terug moeten komen op DVI II, ten minste €100 mln, worden alle ontvangsten in de huidige begroting naar 2029 geschoven.
Innovatiekrediet
Als onderdeel van de gehele herijking van het Toekomstfonds is de raming voor het Innovatiekrediet aangepast. Dit betreft de aanpassing van de ontvangstenraming.
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2024 | 4.543.049 | 4.074.300 | 6.525.875 | 6.467.639 | 6.433.953 | 2.468.233 |
Mutatie Nota van Wijziging 2024 | ||||||
Mutatie amendement 2024 | 112.300 | 5.000 | 5.000 | 5.000 | ||
Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024 | 20.000 | |||||
Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 1e suppletoire begroting 2024 | 891.402 | 602.320 | ‒ 991.802 | ‒ 1.201.625 | ‒ 674.485 | 3.370.401 |
Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024 | ‒ 2.300 | ‒ 5.900 | ||||
Nieuwe mutaties | ||||||
Herverkaveling KGG | ‒ 4.675.720 | ‒ 5.539.073 | ‒ 5.271.014 | ‒ 5.759.468 | ‒ 5.838.634 | |
Ontrekking reserve SDE+ | 113.021 | |||||
Bijdrage aan RVO.nl | 31.829 | |||||
Uitvoeringskosten klimaat medeoverheden | ‒ 48.482 | |||||
Ramingsbijstelling tegemoetkoming blokaansluitingen | ‒ 18.675 | |||||
Kasschuiven klimaatfonds | ‒ 1.213.195 | |||||
Kasschuif NGF | ‒ 113.232 | |||||
Overige kasschuiven | ‒ 218.678 | |||||
Loon- en prijsbijstelling | 96.119 | |||||
Overig | 8.848 | |||||
Stand ontwerpbegroting 2025 | 4.202.006 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Toelichting
Herverkaveling KGG
Het kabinet heeft besloten het ministerie van Klimaat en Groene Groei op te richten. De budgetten van Beleidsartikel 4 worden per 2025 verantwoord op artikel 31 van Hoofdstuk XXIII Ministerie van Klimaat en Groene Groei.
Ontrekking reserve Duurzame energie en klimaattransitie
Door de gedaalde energieprijzen is RVO in de laatste prognose van de uitgaven op de SDE-regelingen uitgegaan van lagere correctiebedragen. Hierdoor stijgen de uit te keren subsidievoorschotten in 2024. Omdat hierdoor een tekort ontstaat op het budget van de SDE-regelingen, wordt dit tekort gedekt door een onttrekking van € 113 mln aan de reserve duurzame energie en klimaattransitie.
Bijdrage RVO
Om de hogere uitvoeringskosten van RVO in 2024 te dekken wordt het uitvoeringsbudget van RVO opgehoogd. Dekking vindt plaats uit de beleidsbudgetten waar sprake is van hogere uitvoeringskosten.
Uitvoeringskosten klimaat medeoverheden
De verlaging van het budget 2024 heeft meerdere oorzaken. er heeft een overheveling van € 29,1 mln naar het BTW-Compensatiefonds plaatsgevonden (afdracht BTW CDOKE-regeling) en een overheveling van € 13 mln naar de begroting van het Ministerie van IenW als bijdrage aan de Nationale Agenda Laadinfrasctructuur (NAL). Ook heeft een overheveling naar het Gemeentefonds en het BTW-Compensatiefonds plaatsgevonden voor de financiering van formatie aann te nemen in de 30 RES-regio's.
Ramingsbijstelling tegemoetkoming blokaansluitingen
Het budget van de Tijdelijke subsidieregeling tegemoetkoming blokaansluitingen (TTB) voor 2024 wordt naar beneden bijgesteld op basis van de meest recente raming van de uitvoerder van de regeling (de Belastingdienst).
Kasschuiven klimaatfonds
Op de middelen gefinancierd uit het Klimaatfonds zijn diverse kasschuiven verwerkt, zodat de kasritmes aansluiten bij de verwachte uitgaven.
Kasschuif NGF
Op de NGF-budgetten voor Groenvermogen van de Nederlandse economie, Biobased Circular en Circulaire zonnepanelen hebben kasschuiven van 2024 naar 2025 en verder plaatsgevonden. Ook deze doorgeschoven middelen worden verantwoord op de KGG-begroting.
Overige kasschuiven
Ook op een aantal andere beleidsbudgetten op de EZ-begroting vinden kasschuiven plaats naar latere jaren. Deze worden eveneens verantwoord op de KGG-begroting.
Loon- en prijsbijstelling
De aan de EZ-begroting toegekende loon- en prijsbijstelling voor 2024 is aan de relevante beleidsbudgetten toegevoegd.
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2024 | 1.935.077 | 1.883.970 | 2.305.218 | 5.855.218 | 4.649.802 | 1.920.000 |
Mutatie Nota van Wijziging 2024 | ||||||
Mutatie amendement 2024 | 160.000 | |||||
Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 1e suppletoire begroting 2024 | 202.399 | ‒ 627.813 | ‒ 651.750 | ‒ 951.750 | ‒ 851.750 | 1.284.052 |
Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024 | ||||||
Nieuwe mutaties | ||||||
Herverkaveling | ‒ 1.256.157 | ‒ 1.653.468 | ‒ 4.903.468 | ‒ 3.798.052 | ‒ 3.204.052 | |
ETS-ontvangsten | 50.000 | |||||
Opbrengsten Wind op Zee | 60.857 | |||||
Onttrekking reserve duurzame energie en klimaattransitie | 113.021 | |||||
Schuif op ontvangsten lening InvestNL | 65.000 | |||||
Overig | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Stand ontwerpbegroting 2025 | 2.586.354 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Toelichting
ETS-ontvangsten
De gestegen ETS1-prijs leidt tot hogere verwachte veilinginkomsten op basis van het Emission Trade System (ETS).
Opbrengsten Wind op Zee
In 2024 wordt er € 21 mln aan additionele opbrengsten ontvangen als vergoeding die de winnaars van de tenders van de kavels van het windpark IJmuiden Ver aan het Rijk betalen. Daarnaast vergoeden deze winnaars de kosten die RVO heeft gemaakt voor het uitvoeren van locatieonderzoeken voor deze kavels (€ 39,8 mln).
Onttrekkking reserve duurzame energie en klimaattransitie
Zie de toelichting bij de uitgaven.
Schuif op ontvangsten lening InvestNL
In 2023 is via InvestNL een lening verschaft aan SIF BV van € 65 mln. Deze lening zou in de periode 2025-2028 terugbetaald worden. Nu is de lening al in zijn geheel in 2024 afgelost. Daarom is een schuif van € 65 mln ontvangstenbudget van 2025-208 naar 2024 doorgevoerd.
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2024 | 2.593.594 | 1.713.594 | 1.184.423 | 952.055 | 1.008.292 | 0 |
Mutatie Nota van Wijziging 2024 | 349.000 | 384.000 | 308.000 | 192.000 | 90.000 | |
Mutatie amendement 2024 | 104.000 | |||||
Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 1e suppletoire begroting 2024 | ‒ 87.208 | 701.877 | 1.143.461 | 674.705 | 203.957 | 541.279 |
Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024 | ||||||
Nieuwe mutaties | ||||||
Herverkaveling BZK | ‒ 2.795.460 | ‒ 2.340.616 | ‒ 1.104.677 | ‒ 979.147 | ‒ 258.856 | |
Herverkaveling KGG | ‒ 4.011 | ‒ 295.268 | ‒ 714.083 | ‒ 323.102 | ‒ 282.423 | |
Kasschuiven | ‒ 76.077 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Overig | 13.808 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Stand ontwerpbegroting 2025 | 2.897.117 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Toelichting
Herverkaveling BZK
Door het Kabinet-Schoof is besloten dat Herstel Groningen onder wordt gebracht bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties. Daarom zijn de middelen overgeheveld naar de begroting van BZK.
Herverkaveling KGG
Door het Kabinet-Schoof is besloten dat een nieuw ministerie wordt opgericht, namelijk het Ministerie van Klimaat en Groene Groei. Dit heeft geleid tot een afsplitsing van middelen van die oorspronkelijk onderdeel waren van de EZK-begroting. Op de EZK-begroting waren dit de middelen op het beleidsartikel 4 (Een doelmatige energievoorziening en beperking van de klimaatverandering), de middelen voor Verduurzaming industrie (onderdeel van beleidsartikel 2 Bedrijvenbeleid) en de middelen die samenhangen met mijnbouw (onderdeel van beleidsartikel 5 Een veilig Groningen met perspectief). In deze reeks zijn ook de aandelen van KGG in de taakstellingen verwerkt. Dit zijn korting SPUKS, prijsrisicobuffer 10% SDE, en subsidietaakstelling.
Kasschuiven
Er zijn een aantal kasschuiven op de middelen voor Herstel Groningen doorgevoerd. Twee kasschuiven hebben betrekking op de budgetten uit de bestuurlijke afspraken die meelopen in de meerjarige regeling met specifieke uitkeringen. Met deze kasschuiven wordt het budget in lijn gebracht met het bestedingsritme van de regio en de planning van de versterkingsoperatie. Daarnaast gaat de uitputting van het budget van het IMG om knelpunten in de schadeafhandeling op te lossen sneller dan eerder geraamd. Met een kasschuif worden daarom middelen naar voren gehaald. Bij de voorjaarsnota 2024 is de reeks voor de PEGA maatregel 14 leefbaarheid en wijkontwikkeling opgevraagd. Hierop wordt een kasschuif doorgevoerd om het budget in lijn te brengen met het door de regio geraamde ritme. Tot slot is een kasschuif doorgevoerd op het budget van economische bedrijvigheid van 2028 naar 2029 om dit beter aan te laten sluiten bij het ritme van de verwachte uitgaven.
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2024 | 3.184.287 | 2.739.232 | 2.217.220 | 1.639.266 | 1.208.853 | 0 |
Mutatie Nota van Wijziging 2024 | ||||||
Mutatie amendement 2024 | ||||||
Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 1e suppletoire begroting 2024 | ‒ 283.309 | ‒ 589.967 | 152.357 | 370.081 | ‒ 182.882 | 867.563 |
Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024 | ||||||
Nieuwe mutaties | ||||||
Herverkaveling BZK | ‒ 1.532.265 | ‒ 1.934.977 | ‒ 1.719.647 | ‒ 791.871 | ‒ 694.463 | |
Herverkaveling KGG | ‒ 617.000 | ‒ 434.600 | ‒ 289.700 | ‒ 234.100 | ‒ 173.100 | |
Bijstelling Divdenuitkering EBN | 400.000 | |||||
Bijstelling ontvangsten Mijnbouwwet | 80.000 | |||||
Overig | ||||||
Stand ontwerpbegroting 2025 | 3.380.978 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Toelichting
Herverkaveling BZK
Door het Kabinet-Schoof is besloten dat Herstel Groningen onder wordt gebracht bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties. Daarom zijn de middelen overgeheveld naar de begroting van BZK.
Herverkaveling KGG
Door het Kabinet-Schoof is besloten dat een nieuw ministerie wordt opgericht, namelijk het Ministerie van Klimaat en Groene Groei. Dit heeft geleid tot een afsplitsing van middelen van die oorspronkelijk onderdeel waren van de EZK-begroting. Op de EZK-begroting waren dit de middelen op het beleidsartikel 4 (Een doelmatige energievoorziening en beperking van de klimaatverandering), de middelen voor Verduurzaming industrie (onderdeel van beleidsartikel 2 Bedrijvenbeleid) en de middelen die samenhangen met mijnbouw (onderdeel van beleidsartikel 5 Een veilig Groningen met perspectief).
Bijstelling Dividenduitkering EBNEr heeft een bijstelling van € 400 mln plaatsgevonden, dit is het effect van de verwachte winst van GasTerra die voor 40% bij EBN landt.
Bijstelling ontvangsten MijnbouwwetDe ontvangsten Mijnbouwwet zijn met € 80 mln naar boven bijgesteld op basis van hogere verwachtten ontvangen winstaandeel over 2024. Daarnaast zorgden de realisatiecijfers uit 2022 en 2023 van winningsbedrijven voor een belastingteruggave. Achteraf blijkt dat bedrijven te veel winstaandeel hebben betaald in 2022 en 2023. De bijstelling in 2024 en de verrekening uit eerdere jaren zorgen per saldo voor hogere verwachte ontvangsten.
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2024 | 619.029 | 592.939 | 576.009 | 568.139 | 540.095 | |
Mutatie Nota van Wijziging 2024 | ||||||
Mutatie amendement 2024 | ||||||
Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 1e suppletoire begroting 2024 | 92.209 | 86.546 | 28.191 | ‒ 11.771 | ‒ 30.244 | 451.513 |
Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024 | ||||||
Nieuwe mutaties | ||||||
Loonbijstelling apparaat | 29.916 | 29.885 | 28.818 | 27.075 | 26.494 | 20.555 |
Prijsbijstelling apparaat | 4.674 | 14.093 | 11.419 | 11.079 | 9.842 | 8.251 |
Terugdraaien groei Rijksoverheid | ‒ 18.549 | ‒ 34.758 | ‒ 52.025 | ‒ 65.341 | ‒ 70.626 | |
Energiecampagne 2024 | 2.500 | |||||
Herverkaveling NCG | ‒ 189.086 | ‒ 143.435 | ‒ 94.058 | ‒ 63.863 | ||
Overig | 13.905 | 1.001 | 8.917 | 6.478 | 6.268 | 3.117 |
Stand ontwerpbegroting 2025 | 762.233 | 516.829 | 475.161 | 454.917 | 423.251 | 412.810 |
Toelichting
Loonbijstelling Apparaat
De bij 1e suppletoire wet 2024 ontvangen loonbijstelling is aan diverse instrumenten uitgekeerd.
Prijsbijstelling Apparaat
De bij 1e suppletoire wet 2024 ontvangen prijsbijstelling is aan diverse instrumenten uitgekeerd.
Terugdraaien groei Rijksoverheid
Dit betreft de inboeking van de apparaatstaakstelling voor het terugdraaien van de groei van de Rijksoverheid.
Energiecampagne 2024
Betreft het budget voor de dekking van de kosten voor de energiecampagne 2024.
Herverkaveling NCG
Naar aanleiding van het nieuwe hoofdlijnenakkoord valt de NCG onder de verantwoordelijkheid van BZK in plaats van onder EZ/KGG. Dit betreft de overheveling van de budgetten van de NCG naar BZK vanaf 2025.
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2024 | 86.925 | 143.344 | 141.079 | 139.564 | 133.974 | |
Mutatie Nota van Wijziging 2024 | ||||||
Mutatie amendement 2024 | ||||||
Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 1e suppletoire begroting 2024 | 53.130 | 55.821 | 50.640 | 11.636 | ‒ 26.594 | 80.592 |
Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024 | ||||||
Nieuwe mutaties | ||||||
Herverkaveling NCG | ‒ 176.319 | ‒ 168.873 | ‒ 128.354 | ‒ 84.534 | ‒ 57.746 | |
Overig | 1.204 | |||||
Stand ontwerpbegroting 2025 | 141.259 | 22.846 | 22.846 | 22.846 | 22.846 | 22.846 |
Toelichting
Herkaveling NCG
Naar aanleiding van het nieuwe hoofdlijnenakkoord valt de NCG onder de verantwoordelijkheid van BZK in plaats van onder EZ/KGG. Dit betreft de overheveling van de ontvangsten van de NCG naar BZK vanaf 2025.
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2024 | ||||||
Mutatie Nota van Wijziging 2024 | ||||||
Mutatie amendement 2024 | ‒ 104.000 | |||||
Mutatie incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 2e incidentele suppletoire begroting 2024 | ||||||
Mutatie 1e suppletoire begroting 2024 | 337.753 | 250.076 | 208.878 | 195.054 | 187.386 | 167.542 |
Mutatie Nota van Wijziging 1e suppletoire begroting 2024 | ||||||
Nieuwe mutaties | ||||||
Loonbijstelling | ‒ 109.338 | ‒ 114.994 | ‒ 78.188 | ‒ 69.686 | ‒ 58.933 | ‒ 45.917 |
Prijsbijstelling | ‒ 124.415 | ‒ 135.082 | ‒ 130.690 | ‒ 125.368 | ‒ 128.453 | ‒ 121.625 |
Overig | ||||||
Stand ontwerpbegroting 2025 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Toelichting
Loon- en prijsbijstelling
Betreft de verdeling van de loon- en prijsbijstellingstranche 2024 over de relevante artikelonderdelen.