De toets op het deelplafond Sociale Zekerheid laat een overschrijding bij Najaarsnota zien van 257 miljoen euro in 2020. Bij Miljoenennota 2021 was voor 2020 sprake van een overschrijding van 59 miljoen euro.

Uitgavenmutaties met aanpassing van het uitgavenplafond

Noodmaatregelen coronaOp basis van realisatiecijfers van het UWV over het aantal verstrekte voorschotten wordt de raming van de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid (NOW) 2 met 100 miljoen euro neerwaarts bijgesteld. Aangezien de NOW 3.1 in 3 maandelijkse tranches wordt uitbetaald zijn een deel van de uitgaven (1,2 miljard euro) verschoven van 2020 naar 2021. Daarnaast stijgen de kosten aan de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo). De invoering van de vermogenstoets in de Tozo is uitgesteld van 1 oktober 2020 naar 1 april 2021. Door het uitstel is de verwachting dat het beroep op de Tozo in de laatste maanden van 2020 hoger zal uitvallen dan eerder geraamd. In deze bedragen zijn ook uitvoeringskosten meegenomen.

Overboekingen met Rijksbegroting en ZorgOverboekingen met het plafond Rijksbegroting leiden tot een lichte bijstelling naar boven. De bijstelling van het plafond is gelijk aan de grootte van de overboekingen. De overboekingen betreffen onder andere overboekingen in het kader van het flankerend beleid in verband met de coronacrisis van en naar plafond Rijksbegroting.

Niet-beleidsmatige mutaties WW en bijstand In de begrotingsregels is afgesproken dat het uitgavenplafond Sociale Zekerheid wordt aangepast voor niet-beleidsmatige mutaties in de WW en bijstand. Hierdoor hebben deze mutaties geen invloed op de ruimte onder het uitgavenplafond Sociale Zekerheid. Op basis van uitvoeringsinformatie van het UWV is de raming van de WW-uitgaven naar beneden bijgesteld. Deze raming is gemaakt voordat het kabinet een nieuwe gedeeltelijke lockdown afkondigde.

Overige plafondcorrectiesHet uitgavenplafond wordt gecorrigeerd voor mutaties in het aandeel eigenrisicodragers in de Ziektewet (ZW). Uit uitvoeringsinformatie van het UWV blijkt dat het aandeel eigenrisicodragers licht is toegenomen. De uitkeringsjaren in de ZW nemen daardoor af, wat leidt tot een verlaging van het plafond.

Uitgavenmutaties binnen het Plafond Sociale Zekerheid

Compensatie Transitievergoeding bij Langdurige Arbeidsongeschiktheid (CTVLAO)Sinds 1 juli 2015 moeten werkgevers een transitievergoeding bij ontslag betalen. In 2016 is besloten werkgevers te compenseren in geval van langdurige arbeidsongeschiktheid, ook voor ‘oude gevallen’. Door vertraging in de wetsbehandeling vanwege de formatie en de invoeringstijd die daarna nodig was, zijn aanvragen voor deze regeling pas opengesteld op 1 april dit jaar. De tegenvaller die nu gepresenteerd wordt is daarmee het resultaat van vijf jaar aan aanvragen. Inhoudelijk wordt de tegenvaller voor het grootste deel verklaard doordat het gemiddelde dienstverband bij ontslag en daarmee de gemiddelde prijs van de gecompenseerde transitievergoedingen aanzienlijk hoger was dan geraamd. Dit zorgt ook voor een structurele tegenvaller, het kabinet informeert de Kamer bij Voorjaarsnota over de dekking daarvan.

ArbeidsongeschiktheidsregelingenDe meevaller wordt voor het overgrote deel verklaard doordat de gemiddelde uitkering in de IVA (Regeling Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten) lager uitvalt dan verwacht. Daarnaast valt het aantal uitkeringen iets lager uit dan eerder verwacht.

Ziektewet (ZW)De opwaartse bijstelling van de ZW-uitgaven is een gevolg van hogere volumes. Het aantal uitkeringen in de ZW ligt hoger dan geraamd.

Algemene Ouderdomswet (AOW)De uitkeringslasten AOW worden neerwaarts bijgesteld vanwege de hoger dan verwachte sterfte als gevolg van het coronavirus.

Integratie en maatschappelijke samenhangDe kosten voor de remigratiewet en het Leenstelsel DUO worden neerwaarts bijgesteld naar aanleiding van de uitvoeringsrapportages van DUO en SVB.

UitvoeringEr is minder budget nodig voor de uitvoeringskosten van het UWV i.v.m. de uitvoering van o.a. STAP (subsidie Stimulering Arbeidsmarkt Positie) en Vereenvoudiging Quotumregeling.

DiversenDeze post bestaat uit diverse mee- en tegenvallers. Er zijn meevallers op de Wet Arbeid en Zorg (WAZO), de Algemene Kinderbijslagwet (AKW) en Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO) en tegenvallers op de Toeslagenwet (TW) en Wet tegemoetkomingen loondomein (Wtl). Daarnaast is er een neerwaartse bijstelling op de Wet op het Kindgebonden Budget (WKB).