Uitgaven

Tegenvallers

Extra middelen gemeenten en Jeugd

Voor 2025 tot en met 2027 komt circa 3 miljard euro cumulatief voor gemeenten beschikbaar voor jeugdzorg en voor de terugval in 2026 in het Gemeentefonds. Voor 2028 en verder worden de beheersmaatregelen uit de Hervormingsagenda Jeugd versterkt en worden aanvullende maatregelen uitgewerkt. Dit is nader beschreven in paragraaf 3.6 van de Voorjaarsnota.

Intensiveringen

Uitvoeringskosten omgevingswet

Dit betreft het overboeken van de op de Aanvullende Post gereserveerde middelen in 2025 voor de uitvoeringskosten Omgevingswet. Het gaat om een incidentele tegemoetkoming van 81 miljoen euro in de transitiekosten die gemeenten maken bij de invoering van de Omgevingswet.

Hervormingsagenda Jeugd

Deze post betreft het overboeken van op de Aanvullende Post gereserveerde middelen voor de Hervormingsagenda Jeugd. Het gaat om een bedrag van 356 miljoen euro in 2026 variërend tot 342 miljoen euro in 2030.

Overboekingen met andere begrotingen

Bijstelling accrestranche 2025 gemeentefonds

Op basis van de geactualiseerde bbp-ontwikkeling voor 2025 wordt de bijstelling van de accrestranche 2025 overgeheveld naar het Gemeentefonds. Het betreft een bedrag van 423 miljoen euro in 2025 aflopend tot 389 miljoen euro in 2030.

LPO 2025 Integratie-uitkering beschermd wonen

Dit betreft de toedeling van de loon-en prijsontwikkeling (LPO) tranche 2025 van 87 miljoen euro voor de integratie-uitkering beschermd wonen.

Sociale infrastructuur

Dit betreft een overboeking van 55 miljoen euro in 2025 oplopend tot 60 miljoen euro in 2030 van het ministerie van SZW, waarvan 28 miljoen euro structureel. Dit geeft een impuls aan het vormgeven en versnellen van het toekomstbestendig maken van de sociale infrastructuur.

Arbeidsmarktregio's

Dit betreft een overboeking van 44 miljoen euro in 2025 oplopend tot 54 miljoen euro in 2028. Deze bijdrage is bedoeld om slagkracht te maken en gezamenlijke dienstverlening te ontwikkelen met de partners in de arbeidsmarktregio.

Alleenverdienersproblematiek

Dit betreft een overboeking via decentralisatie-uitkering van 25 miljoen euro in 2025 van het ministerie van SZW. Gemeenten kunnen huishoudens die getroffen zijn door de alleenverdienersproblematiek individuele bijzondere bijstand bieden. Deze uitkering dient ter financiering daarvan.

IBO problematische schulden

Dit betreft een overboeking van 19 miljoen euro in 2025 van het ministerie van SZW voor het verbeteren van de vroegsignalering van schulden door gemeenten.

Begeleiding jongeren naar werk

Dit betreft een overboeking via decentralisatie-uitkering van 15 miljoen euro incidenteel in 2025 van het ministerie van SZW. Met deze aanpak zetten gemeenten, scholen en hun partners zich in om kwetsbare jongeren te ondersteunen naar vervolgonderwijs of werk.

Kinderopvang pleegouders

Dit betreft een overboeking van 13 miljoen euro in 2025 tot en met 2027 en 3 miljoen euro structureel vanaf 2028 van het ministerie van VWS voor de kinderopvang voor pleegouders.

Faciliteitenbesluit opvangcentra

Dit betreft een overboeking van 11 miljoen euro incidenteel in 2025 vanuit het ministerie van AenM voor het faciliteitenbesluit opvang. In het faciliteitenbesluit is geregeld dat de gemeenten die een opvangcentrum voor asielzoekers hebben, uitkeringen krijgen via een decentralisatie-uitkering.

Afrekening ruimte onder plafond BCF 2024

Het BCF kent jaarlijks een plafond. Wanneer er aan het eind van het jaar minder gedeclareerd is dan het vastgestelde plafond, dan wordt het restant naar rato toegevoegd (dan wel onttrokken in het geval van een overschrijding) aan het provinciefonds en gemeentefonds. Dit betreft de definitieve afrekening van de ruimte onder het plafond. Bij Miljoenennota 2025 heeft er reeds een voorlopige afrekening plaatsgevonden. Ten opzichte hiervan wordt het bedrag met ‒ 115 miljoen euro gecorrigeerd.

Hulpmiddelen Wmo

Dit betreft een overboeking van 10 miljoen euro in 2026 van het ministerie van VWS. Het scheiden van wonen en zorg in de Wlz leidt bij gemeenten tot meerkosten. Bepaalde hulpmiddelen die bij zorg met verblijf vanuit de Wlz worden gefinancierd, worden bij andere leveringsvormen vanuit de Wmo gefinancierd. De meerkosten van gemeenten worden gedekt middels een budgetneutrale schuif vanuit de Wlz.

Uitstel vervanging Wmo abonnementstarief

De invoering van de inkomens- en vermogensafhankelijke eigen bijdrage Wmo 2015 kan niet eerder dan per 1 januari 2027 plaatsvinden. Dit leidt tot een besparingsverlies in het Gemeentefonds van 225 miljoen euro in 2026. Dit wordt vanaf de VWS-begroting overgeheveld naar het Gemeentefonds

Overige overboekingen met andere begrotingen

Dit betreft het totaal van diverse overboekingen vanuit andere begrotingshoofdstukken naar de begroting van het Gemeentefonds van in totaal 50 miljoen euro in 2025 aflopend tot 2 miljoen euro in 2030. De overboekingen hadden allen een waarde van minder dan 10 miljoen euro per jaar. Dit betreft onder andere: een overboeking van het ministerie van LVVN van 9,7 miljoen euro in 2025 voor de landelijke beëindigingsregeling veehouderij, een overboeking van het ministerie van OCW van 6,5 miljoen euro in 2025 voor de aanpak laaggeletterdheid volwassenen en een overboeking van 7,8 miljoen euro van het ministerie van KGG ter versterking van ecologie en biodiversiteit rond hernieuwbare energieprojecten op land.

Loonbijstelling

Loonbijstelling Participatie

Dit betreft de toedeling van de loonbijstelling 2025 voor de integratie-uitkering Participatie. Het betreft een bedrag van 102 miljoen euro in 2025 aflopend naar 85 miljoen euro in 2030 structureel.

Prijsbijstelling

Prijsbijstelling Participatie

Dit betreft de toedeling van de prijsbijstelling 2025 voor de integratie-uitkering Participatie. Dit betreft een bedrag van 80.000 euro oplopend tot 111.000 euro structureel in 2030.

Eindejaarsmarge

In 2024 zijn niet alle middelen overgeheveld aan gemeenten. Deze bedragen worden in 2025 gestort in het Gemeentefonds. Het Gemeentefonds kent een ongelimiteerde eindejaarsmarge. Het gaat om een bedrag van 135 miljoen euro in 2025.

Extrapolatie

Met de extrapolatie wordt de begrotingsstand in het extrapolatiejaar 2030 (t+5) toegevoegd aan de begroting van het Gemeentefonds.

Technisch

Enkele technische mutaties die per saldo op nul sluiten.