De Verticale Toelichting geeft voor alle begrotingen een overzicht van- en een toelichting op de belangrijkste mutaties. Voor een meer gedetailleerde toelichting wordt verwezen naar de suppletoire begrotingswetten.
Leeswijzer
De mutaties zijn gesplitst in drie categorieën:
-
1) Mee- en tegenvallers;
-
2) Beleidsmatige mutaties;
-
3) Technische mutaties.
De laatste categorie omvat alle overboekingen, desalderingen, statistische correcties en mutaties die niet onder een ijklijn vallen. Mutaties worden toegelicht indien ze een bepaalde ondergrens overschrijden. De ondergrens is afhankelijk van de omvang van de begroting en verschilt voor de verschillende categorieën mutaties. De post diversen bevat de mutaties die onder de ondergrens vallen en wordt in principe alleen toegelicht indien zich bijzonderheden voordoen.
De totalen per begroting worden in eerste instantie gepresenteerd exclusief de bedragen die onder de Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS) vallen. Door middel van een aansluitregel wordt het deel van de begroting dat onder de HGIS valt zichtbaar gemaakt. De laatste regel geeft per begroting de totaalstand inclusief HGIS aan. De mutaties die optreden binnen het HGIS-deel van de begroting worden gepresenteerd en toegelicht in de Verticale Toelichting van alle HGIS uitgaven.
De bedragen in de tabellen zijn in miljoenen euro’s. Door afrondingen kan het totaal afwijken van de som der onderdelen.
Bedragen in miljoenen euro’s | Mutaties uitgaven | Mutaties ontvangsten | |
---|---|---|---|
Departementale begrotingen | |||
I | De Koning | 0,8 | 0,0 |
IIA | Staten Generaal | 3,9 | 0,1 |
IIB | Hoge Colleges van Staat | 5,4 | 0,3 |
III | Algemene Zaken | – 3,8 | – 0,2 |
IV | Koninkrijksrelaties | 39,2 | 21,1 |
V | Buitenlandse Zaken | 999,2 | – 1.267,2 |
VI | Veiligheid en Justitie | 1.741,2 | 858,3 |
VII | Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 220,0 | 164,0 |
VIII | Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 1.840,1 | – 18,8 |
IXA | Nationale Schuld | – 56,1 | 8.267,0 |
IXB | Financiën | 2.674,1 | 6.108,3 |
X | Defensie | 96,4 | 75,6 |
XII | Infrastructuur en Milieu | – 291,1 | – 4,4 |
XIII | Economische Zaken | 149,3 | – 3.586,3 |
XV | Sociale Zaken en Werkgelegenheid | – 103,1 | 148,0 |
XVI | Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 636,0 | 836,6 |
XVII | Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking | 0,0 | 0,0 |
XVIII | Wonen en Rijksdienst | 448,2 | 326,1 |
Overige | |||
Sociale Zekerheid | – 749,1 | 122,4 | |
Budgettair kader Zorg | – 1.701,6 | 34,9 | |
Gemeentefonds | 786,2 | 0,0 | |
Provinciefonds | 333,2 | 0,0 | |
Infrastructuurfonds | – 546,3 | 4,5 | |
Diergezondheidsfonds | 0,9 | 0,9 | |
Accres Gemeentefonds | – 246,7 | 0,0 | |
Accres Provinciefonds | – 26,0 | 0,0 | |
BES fonds | 8,7 | 0,0 | |
Deltafonds | – 64,1 | 62,9 | |
Prijsbijstelling | – 436,8 | 0,0 | |
Arbeidsvoorwaarden | – 1.094,7 | 0,0 | |
Koppeling Uitkeringen | – 199,0 | – 1,2 | |
Aanvullende Post Algemeen | – 1.011,1 | 0,0 | |
Consolidatie | 348,9 | 348,9 | |
Homogene Groep Internationale Samenwerking | 415,8 | 137,8 |
De Koning
2016 | |||
---|---|---|---|
Stand Miljoenennota 2016 (excl. IS) | 40,6 | ||
Mee- en tegenvallers | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 0,0 | ||
0,0 | |||
Beleidsmatige mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 0,1 | ||
0,1 | |||
Technische mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 0,6 | ||
0,6 | |||
Totaal mutaties sinds Miljoenennota 2016 | 0,8 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 (subtotaal) | 41,4 | ||
Totaal Internationale samenwerking | 0,0 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 | 41,4 |
2016 | |||
---|---|---|---|
Stand Miljoenennota 2016 (excl. IS) | 0,0 | ||
Mee- en tegenvallers | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 0,0 | ||
0,0 | |||
Beleidsmatige mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 0,0 | ||
0,0 | |||
Totaal mutaties sinds Miljoenennota 2016 | 0,0 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 (subtotaal) | 0,0 | ||
Totaal Internationale samenwerking | 0,0 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 | 0,0 |
Staten-Generaal
2016 | |||
---|---|---|---|
Stand Miljoenennota 2016 (excl. IS) | 139,6 | ||
Mee- en tegenvallers | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | – 0,1 | ||
– 0,1 | |||
Beleidsmatige mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | – 0,7 | ||
– 0,7 | |||
Technische mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 4,7 | ||
4,7 | |||
Totaal mutaties sinds Miljoenennota 2016 | 3,9 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 (subtotaal) | 143,4 | ||
Totaal Internationale samenwerking | 0,0 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 | 143,4 |
2016 | |||
---|---|---|---|
Stand Miljoenennota 2016 (excl. IS) | 5,2 | ||
Mee- en tegenvallers | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 1,0 | ||
1,0 | |||
Technische mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | – 0,9 | ||
– 0,9 | |||
Totaal mutaties sinds Miljoenennota 2016 | 0,1 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 (subtotaal) | 5,2 | ||
Totaal Internationale samenwerking | 0,0 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 | 5,2 |
Diversen (Beleidsmatige mutaties – uitgaven)
Onder de post diversen vallen activiteiten die de Tweede Kamer in het kader van het Nederlands EU-voorzitterschap in 2016 heeft ondernomen. Daarnaast heeft een aantal overlopende verplichtingen geleid tot onderuitputting bij de Eerste Kamer (0,1 mln.) en Tweede Kamer (1,2 mln.). Ook vond er een kasschuif plaats (1,2 mln.) naar 2017 omdat wijzigingen in de projectuitvoering voor Dienst Automatisering ervoor zorgden dat de activiteiten pas in 2017 hun vervolg krijgen.
Diversen (Technische mutaties – uitgaven)
Hieronder valt onder meer de uitkering van de loon- en prijsbijstelling tranche 2016. Deze tranche bestaat uit een vergoeding voor sociale werkgeverslasten en de contractloonontwikkeling. Daarbovenop ontving de Staten-Generaal bij de loonbijstelling incidentele compensatie voor een deel van de kosten voor werkgevers van de herstelopslag van het ABP voor 2016.
Tot slot werden CAO middelen van de Aanvullende Post overgemaakt naar de begrotingen. Overheidswerkgevers en drie centrales van overheidspersoneel hebben een bovensectorale overeenkomst loonruimte publieke sector gesloten. Ter financiering van de afspraak is 400 mln. gereserveerd op de Aanvullende Post.
Diversen (Mee- en tegenvallers en technische mutaties – Ontvangsten)
Dit betreft incidentele meerinkomsten uit het restaurant en ontvangsten van de Eerste Kamer voor doorbelaste kosten voorzitterschap EU. De technische mutatie betreft een structurele aanpassing van de ontvangstenraming van de Eerste Kamer in verband met een ramingsbijstelling.
Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten
2016 | |||
---|---|---|---|
Stand Miljoenennota 2016 (excl. IS) | 109,3 | ||
Mee- en tegenvallers | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | – 2,2 | ||
– 2,2 | |||
Beleidsmatige mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 3,0 | ||
3,0 | |||
Technische mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 4,6 | ||
4,6 | |||
Totaal mutaties sinds Miljoenennota 2016 | 5,4 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 (subtotaal) | 114,7 | ||
Totaal Internationale samenwerking | 0,0 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 | 114,7 |
2016 | |||
---|---|---|---|
Stand Miljoenennota 2016 (excl. IS) | 5,7 | ||
Mee- en tegenvallers | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | – 0,4 | ||
– 0,4 | |||
Technische mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 0,7 | ||
0,7 | |||
Totaal mutaties sinds Miljoenennota 2016 | 0,3 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 (subtotaal) | 6,0 | ||
Totaal Internationale samenwerking | 0,0 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 | 6,0 |
Diversen (Mee- en tegenvallers uitgaven)
De grootste post onder diversen is een verlaging van de raming van het aantal zaken bij de Vreemdelingenkamer. De hoogte van deze meevaller is 1,2 mln.
Diversen (Beleidsmatige mutaties – uitgaven)
Door de introductie van het programma Kwaliteit en Innovatie in de rechtspraak (KEI) is de Raad van State verplicht tot aanvullende investeringen op het terrein van de digitalisering 1,8 mln.
Voor de begroting van 2016 hebben de kabinetten van Curaçao, Aruba en Sint Maarten te maken met een lage begrotingskoers. Dit wisselkoers verlies is niet geheel op te vangen binnen de huidige middelen. In totaal gaat het om een bedrag van 1,3 mln. dat generaal is gecompenseerd.
Diversen (technische mutaties – uitgaven/ontvangsten)
Dit betreft onder meer diverse desalderingen van in totaal 0,6 mln., voor ontvangen subsidies voor uitgevoerde projecten in het buitenland, de uitvoering van het adviespunt klokkenluiders tot 1 juli en voor klachtenbehandeling voor provincies, waterschappen en gemeenten.
Daarnaast valt hieronder de uitkering van de loon- en prijsbijstelling tranche 2016 (1,8 mln.). Deze tranche bestaat uit een vergoeding voor sociale werkgeverslasten en de contractloonontwikkeling. Daarbovenop ontvangen departementen bij de loonbijstelling incidentele compensatie (0,1 mln.) voor een deel van de kosten voor werkgevers van de herstelopslag van het ABP voor 2016.
Tot slot worden CAO (1,0 mln.) middelen van de Aanvullende Post overgemaakt naar de begroting van de Hoge Colleges van Staat en kabinetten. Overheidswerkgevers en drie centrales van overheidspersoneel hebben een bovensectorale overeenkomst loonruimte publieke sector gesloten.
Algemene Zaken
2016 | |||
---|---|---|---|
Stand Miljoenennota 2016 (excl. IS) | 63,2 | ||
Mee- en tegenvallers | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | – 1,3 | ||
– 1,3 | |||
Beleidsmatige mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | – 1,2 | ||
– 1,2 | |||
Technische mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | – 1,4 | ||
– 1,4 | |||
Totaal mutaties sinds Miljoenennota 2016 | – 3,8 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 (subtotaal) | 59,3 | ||
Totaal Internationale samenwerking | 0,0 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 | 59,3 |
2016 | |||
---|---|---|---|
Stand Miljoenennota 2016 (excl. IS) | 6,8 | ||
Mee- en tegenvallers | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 0,0 | ||
0,0 | |||
Beleidsmatige mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | – 0,2 | ||
– 0,2 | |||
Totaal mutaties sinds Miljoenennota 2016 | – 0,2 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 (subtotaal) | 6,6 | ||
Totaal Internationale samenwerking | 0,0 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 | 6,6 |
Diversen (mee- en tegenvallers, beleidsmatige- en technische mutaties – uitgaven en ontvangsten)
Er zijn minder uitgaven gedaan op het personele budget bij de CTIVD en het kerndepartement AZ. Verder zijn er uitgaven gedaan voor categoriemanagement. Daarnaast is er per saldo een tegenvaller aan de ontvangstenkant.
Koninkrijksrelaties
2016 | |||
---|---|---|---|
Stand Miljoenennota 2016 (excl. IS) | 257,5 | ||
Mee- en tegenvallers | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 3,5 | ||
3,5 | |||
Beleidsmatige mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Saldo wisselkoersreserve naar 2017 | – 11,9 | ||
Wisselkoers | 12,0 | ||
Diversen | – 2,8 | ||
– 2,7 | |||
Technische mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 8,7 | ||
Niet tot een ijklijn behorend | |||
Lopende inschrijving curacao 2016 | 29,7 | ||
38,4 | |||
Totaal mutaties sinds Miljoenennota 2016 | 39,2 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 (subtotaal) | 296,7 | ||
Totaal Internationale samenwerking | 0,0 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 | 296,7 |
2016 | |||
---|---|---|---|
Stand Miljoenennota 2016 (excl. IS) | 36,5 | ||
Mee- en tegenvallers | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | – 0,6 | ||
– 0,6 | |||
Beleidsmatige mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 1,8 | ||
1,8 | |||
Technische mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
Diversen | 14,0 | ||
Niet tot een ijklijn behorend | |||
Diversen | 5,9 | ||
19,9 | |||
Totaal mutaties sinds Miljoenennota 2016 | 21,1 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 (subtotaal) | 57,6 | ||
Totaal Internationale samenwerking | 0,0 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 | 57,6 |
Diversen (uitgaven, mee- en tegenvallers)
Dit betreft onder andere een overschrijding van het budget bij de recherchecapaciteit en het gemeenschappelijke hof door hogere uitzendkosten (3,0 mln).
Saldo wisselkoersreserve naar 2017 (uitgaven, beleidsmatige mutaties)
De wisselkoersreserve wordt gebruikt om schommelingen in de dollarkoers op te vangen. Er is 11,9 mln. over van deze reserve dat volledig kan worden meegenomen naar het volgende begrotingsjaar. Deze reserve heeft namelijk een eindejaarsmarge van 100%.
Wisselkoers (uitgaven, beleidsmatige mutaties)
Op de gehele KR-begroting en het BES-fonds is sprake van gevoeligheid voor wisselkoersontwikkelingen. Hiervoor is een wisselkoersreserve gecreëerd. Voor deze reserve is incidenteel 12,0 mln. vrijgemaakt vanuit Financiën. Wisselkoerstegenvallers worden betaald uit de reserve, wisselkoersmeevallers worden toegevoegd aan de reserve.
Diversen (uitgaven, beleidsmatige mutaties)
Betreft diverse uitgaven waaronder overboekingen vanuit en naar de wisselkoersreserve. Daarnaast bevat het een versterking (1,5 mln.) van de rechtshandhaving op Sint Maarten voor de periode 2016–2018.
Diversen (uitgaven, technische mutaties)
Bevat onder andere de uitkering van de loon- en prijsbijstelling tranche 2016. Deze tranche bestaat uit een vergoeding voor sociale werkgeverslasten en de contractloonontwikkeling. Daarbovenop ontvangen departementen bij de loonbijstelling incidentele compensatie voor een deel van de kosten voor werkgevers van de herstelopslag van het ABP voor 2016.
Lopende inschrijving Curaçao 2016 (uitgaven, technische mutaties)
De landen Curaçao en Sint Maarten hebben op grond van de rijkswet Financieel toezicht de mogelijkheid om, via een lopende inschrijving met Nederland, leningen voor investeringen aan te gaan. De geldleningen waarop Nederland inschrijft, dienen te voldoen aan de normen en criteria van de rijkswet, zoals een positief advies van het College financieel toezicht. Curaçao is op 6 juni 2016 een lening aangegaan middels de lopende inschrijving bij Nederland. De lening is ten behoeve van de financiering van onder andere wegeninfrastructuur en de nieuwbouw en renovatie van schoolgebouwen.
Diversen (niet-belastingontvangsten, technische en beleidsmatige mutaties)
Dit betreft onder andere de definitieve afrekening (1,8 mln.) uit de Stichting Ontwikkeling Nederlandse Antillen (SONA) en de terugontvangst (4 mln.) van een deel van de Nederlandse bijdrage aan Fondo Desaroyo Aruba (FDA).
Buitenlandse Zaken
2016 | |||
---|---|---|---|
Stand Miljoenennota 2016 (excl. IS) | 7.650,8 | ||
Mee- en tegenvallers | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
09. correctie overige ontvangsten | 441,5 | ||
10. correctie toerekening afdrachtsoorten | 59,3 | ||
11. realisatie 2016 | – 149,8 | ||
351,0 | |||
Beleidsmatige mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
1. tweede terugbetaling naheffing 2014 | – 268,7 | ||
2. restitutie bruto nabetaling 2015 | – 66,2 | ||
3. restitutie invoerrechten | – 37,6 | ||
4. restitutie additionele overige inkomsten | – 69,0 | ||
5. teruggave surplus 2015 | – 62,3 | ||
6. voorjaarsraming ec en aanpassing raming invoerrechten | 144,0 | ||
7. omboeken nederlandse korting | 1.007,3 | ||
Diversen | 0,7 | ||
648,2 | |||
Totaal mutaties sinds Miljoenennota 2016 | 999,2 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 (subtotaal) | 8.650,0 | ||
Totaal Internationale samenwerking | 1.456,3 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 | 10.106,3 |
2016 | |||
---|---|---|---|
Stand Miljoenennota 2016 (excl. IS) | 2.402,9 | ||
Mee- en tegenvallers | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
09. correctie overige ontvangsten | 441,5 | ||
10. correctie toerekening afdrachtsoorten | 59,3 | ||
11. realisatie 2016 | – 20,8 | ||
480,0 | |||
Beleidsmatige mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
6. voorjaarsraming ec en raming perceptiekostenvergoeding | 17,9 | ||
7. omboeken nederlandse korting | 1.007,3 | ||
Diversen | – 14,0 | ||
1.011,2 | |||
Technische mutaties | |||
Rijksbegroting in enge zin | |||
8. vijfde aanvullende begroting ec 2016 perceptiekostenvergoeding | – 40,8 | ||
8. vijfde aanvullende begroting ec 2016 verschuiven nl korting | – 2.717,7 | ||
– 2.758,5 | |||
Totaal mutaties sinds Miljoenennota 2016 | – 1.267,2 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 (subtotaal) | 1.135,7 | ||
Totaal Internationale samenwerking | 103,8 | ||
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2016 | 1.239,5 |
Algemeen
De omvang van de Nederlandse afdrachten wordt bepaald door de omvang van de Europese begroting en door de relatieve omvang van de Nederlandse economie (uitgedrukt in BNI) ten opzichte van de overige lidstaten. De EU ontvangt haar inkomsten uit de afzonderlijke afdrachten van de lidstaten. Dit zijn de invoerrechten, BTW-afdrachten en BNI-afdrachten (uitgaven voor Nederland). Deze EU-inkomsten worden ook wel de «eigen middelen» van de EU genoemd. Nederland ontvangt op de EU-afdrachten een jaarlijkse korting. Deze korting is opgebouwd uit een lager tarief voor BTW-afdrachten en een vaste korting (lumpsum) op de BNI-afdrachten. Hieronder vindt u verschillende mutaties op de raming van het Nederlandse deel van de EU-afdrachten, die in begrotingsjaar 2016 hebben plaatsgevonden.