Base description which applies to whole site

2 SALDIBALANS VAN HET RIJK PER 31 DECEMBER 2019

Saldibalans van het Rijk per 31 december 2019

DEBET

 

31-12-2019

31-12-2018

  

CREDIT

 

31-12-2019

31-12-2018

OMSCHRIJVING

 

€ mln.

€ mln.

  

OMSCHRIJVING

 

€ mln.

€ mln.

          

1

Uitgaven ten laste van de begroting

251.386

242.125

  

12

Ontvangsten ten gunste van de begroting

249.067

245.162

          

2

Vorderingen buiten begrotingsverband

14.570

14.440

  

13

Schulden buiten begrotingsverband

26.280

24.809

 

(intra-comptabele vorderingen)

     

(intra-comptabele schulden)

  
          

3

Liquide Middelen

3.519

2.555

  

14

Saldi begrotingsfondsen

23

19

          

4

Saldo geldelijk beheer van het Rijk

11.568

14.904

  

15

Saldi begrotingsreserves

5.673

4.035

          
 

Totaal intra-comptabele posten

281.044

274.025

   

Totaal intra-comptabele posten

281.044

274.025

          

5

Openstaande rechten

28.017

23.625

  

16

Tegenrekening openstaande rechten

28.017

23.625

          

6

Vorderingen

60.174

56.420

  

17

Tegenrekening vorderingen

60.174

56.420

          

7

Tegenrekening extra-comptabele schulden

328.165

332.634

  

18

Schulden

328.165

332.634

          

8

Voorschotten

173.987

153.350

  

19

Tegenrekening voorschotten

173.987

153.350

          

9

Tegenrekening andere verplichtingen

149.849

137.612

  

20

Andere verplichtingen

149.849

137.612

          

10

Deelnemingen

41.623

42.731

  

21

Tegenrekening deelnemingen

41.623

42.731

          

11

Tegenrekening garanties

179.728

178.134

  

22

Garanties

179.728

178.134

          
 

Totaal extra-comptabele posten

961.542

924.506

   

Totaal extra-comptabele posten

961.542

924.506

          
 

TOTAAL-GENERAAL

1.242.586

1.198.531

   

TOTAAL-GENERAAL

1.242.586

1.198.531

Toelichting op de saldibalans van het Rijk

De saldibalans van het Rijk is een optelling van de goedgekeurde saldibalansen van de afzonderlijke begrotingshoofdstukken, die geconsolideerd wordt met de saldibalans van de centrale administratie van 's Rijks Schatkist. Voor een nadere toelichting op de cijfers wordt verwezen naar de jaarverslagen van de ministeries of begrotingsfondsen. Let op! Door afrondingsverschillen kunnen de sommen van bepaalde onderdelen afwijken van andere tabellen.

In de vergelijkende cijfers in de saldibalans van het Rijk per 31 december 2019 zijn de gecorrigeerde bedragen opgenomen zoals die op 4 juni 2019 door de minister van Financiën aan de Tweede Kamer zijn aangeboden.1 Dit betrof correcties in de voorschotten voor Toeslagen per 31 december 2018 bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Op 1 januari 2019 is het ministerie van Economische Zaken en Klimaat opgesplitst in het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. De saldibalans geeft per 31 december 2018 het beeld van voor de opsplitsing weer.

Ad 1) Uitgaven ten laste van de begroting

Onder de post uitgaven ten laste van de begroting worden de gerealiseerde uitgaven van het betreffende begrotingsjaar opgenomen van alle ministeries en begrotingsfondsen. Ook hierin meegenomen zijn de rentekosten zoals opgenomen in tabel 1.4 van de rijksrekening.

Ad 2) Vorderingen buiten begrotingsverband(intra-comptabele vorderingen)

Onder de post vorderingen buiten begrotingsverband worden de uitgaven opgenomen die in een later jaar met een ander onderdeel van het Rijk dan wel met een derde worden verrekend. Onder deze post staan alleen de vorderingen waarvan wordt verwacht dat binnen een afzienbare termijn verrekening zal plaatsvinden. Het totaal van deze post is 14.570 miljoen euro, waarvan 12.241 miljoen euro uit kas-transverschillen bestaat. Voor de toelichting van de kas-transverschillen verwijzen wij u naar toelichting Saldibalans Nationale Schuld IXA.

Ad 3) Liquide middelen

Onder de post liquide middelen worden de saldi bij de banken en de contante gelden opgenomen.

Ad 4) Saldo geldelijk beheer van het Rijk

Onder de post saldo geldelijk beheer van het Rijk wordt opgenomen: de door Financiën overgenomen uitgaven en ontvangsten binnen begrotingsverband van afgesloten begrotingsjaren. De definitieve afsluiting van een begrotingsjaar vindt plaats nadat de Staten-Generaal de Slotwetten hebben aangenomen, waarna de eindbedragen voor de uitgaven en ontvangsten die betrekking hebben op het afgesloten begrotingsjaar worden overgeboekt op de post saldo geldelijk beheer van het Rijk. Het saldo geldelijk beheer is hiermee een meerjarige optelling (cumulatie) van alle door het parlement goedgekeurde uitgaven en ontvangsten van het Rijk tot en met het laatst afgesloten boekjaar.

Ad 5 en 16) Openstaande rechten

Rechten zijn een voorfase van de ontvangsten. Onder de post openstaande rechten worden opgenomen: vorderingen die niet voortvloeien uit met derden te verrekenen begrotingsuitgaven, maar op andere wijze ontstaan. Rechten kunnen ontstaan doordat conform wettelijke regelingen vastgestelde aanslagen aan derden worden opgelegd (bijvoorbeeld belastingen, college- en schoolgelden) of op grond van doorberekening van de kosten van verleende diensten of geleverde goederen.

Ad 6 en 17) Vorderingen (extra-comptabel)

Onder de post extra comptabele vorderingen worden de vorderingen opgenomen, die zijn voortgevloeid uit uitgaven ten laste van de begroting. Het gaat dan om reeds verrichte uitgaven, die binnen begrotingsverband zijn geboekt en waarvoor op termijn nog een verrekening met derden dan wel met een ander onderdeel van het Rijk zal plaatsvinden. Tevens zijn hierin de uitgaven opgenomen, die in eerste instantie op derdenrekeningen zijn geboekt, maar waarvan de verrekening met derden dan wel een ander onderdeel van het Rijk niet binnen een redelijke termijn heeft plaatsgevonden, terwijl verrekening wel mogelijk is.

Ad 7 en 18) Schulden

Onder de post schulden worden schulden opgenomen die zijn voortgevloeid uit ontvangsten ten gunste van de begroting. Net als bij extra-comptabele vorderingen gaat het om reeds ontvangen bedragen welke geboekt zijn binnen begrotingsverband en waarvoor nog op termijn een verrekening plaats zal vinden. Ook uitgegeven leningen worden onder de post schulden opgenomen.

Ad 8 en 19) Voorschotten

Onder de post voorschotten worden de bedragen opgenomen die aan derden zijn betaald vooruitlopend op een later definitief vast te stellen c.q. af te rekenen bedrag. De vergelijkende cijfers voor voorschotten per 31 december 2018 komen niet overeen met de rijkssaldibalans per 31 december 2018. Het betreft correcties in de voorschotten die zijn verwerkt in het jaarverslag 2019 van de Staten-Generaal (€ 6 mln.)2 en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (€ 34 mln.)3

Ad 9 en 20) Andere verplichtingen

Onder de post andere verplichtingen wordt het saldo opgenomen van aangegane verplichtingen en hierop verrichte betalingen. Het saldo heeft zowel betrekking op de binnen als buiten begrotingsverband geboekte verplichtingen.

Ad 10 en 21) Deelnemingen

Onder de post deelnemingen worden alle deelnemingen in besloten en naamloze vennootschappen en internationale instellingen opgenomen. De waardering van de deelnemingen geschiedt op basis van de oorspronkelijke aankoopprijs. In enkele gevallen geschiedt de waardering tegen de nominale waarde van het aandeel in het gestort en opgevraagd kapitaal.

Ad 11 en 22) Garantieverplichtingen

Onder de post garanties worden de bedragen opgenomen die de hoofdsommen vormen van afgegeven garanties aan derden en garanties van ministeries aan het ministerie van Financiën. Een afgegeven garantie wordt gezien als een verplichting en moet ook op dezelfde manier in de administratie worden verwerkt. Er is dus geen verschil in de registratie van garantieverplichtingen en andersoortige verplichtingen. Een verschil tussen een garantie en een andere verplichting is wel dat de hoofdsom van een garantie veelal niet of slechts gedeeltelijk tot uitbetaling zal leiden.

Ad 12) Ontvangsten ten gunste van de begroting

Onder de post ontvangsten ten gunste van de begroting worden de gerealiseerde ontvangsten van het betreffende begrotingsjaar opgenomen van alle ministeries en begrotingsfondsen en de renteontvangsten zoals opgenomen in tabel 1.5 van de rijksrekening.

Ad 13) Schulden buiten begrotingsverband

(intra-comptabele schulden)

Onder de post schulden buiten begrotingsverband worden de ontvangsten geboekt die in een later jaar met een ander onderdeel van het Rijk dan wel met een derde worden verrekend.

Ad 14) Saldi begrotingsfondsen

Onder de post saldi begrotingsfondsen worden saldi van het betreffende begrotingsjaar opgenomen. Het betreft hier alleen4 het saldo van het Diergezondheidsfonds.

Ad 15) Saldi begrotingsreserve

Onder de post saldi begrotingsreserve worden de interne reserves van de ministeries opgenomen. Het gaat hier om de volgende reserves:

  • Nationale Hypotheekgarantie en Woningcorporaties, Woningcorporaties (BZK);

  • FOM (BZ)

  • DGGF, DRIVE en DTIF (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking);

  • Borgstelling MKB-kredieten, Groeifaciliteit, Garantie Ondernemingsfinanciering, Garantie MKB-financiering, Maatregelen voor CO2 reductie, Duurzame energie, Geothermie, Garantieregeling ECN verstrekte leningen (EZK);

  • Export kredietverzekeringen, Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschades, garantie Tennet en DGS BES eilanden (Financiën);

  • Asiel (J&V);

  • Landbouw, Visserij, Stikstof, Risicovoorziening jonge boeren, Apurement, Borgstellingsfaciliteit (LNV);

  • Museaal Aankoopfonds en Risicopremie garantstelling onderwijsinstellingen (OCW);

  • WFZ, Stimuleringsregeling wonen en zorg, Pallas (VWS).

Licence