Uitgaven

Mee-en tegenvallers

Jeugd in coronatijd

Het kabinet geeft een extra impuls van 58,5 miljoen euro aan gemeenten om samen met jongeren, lokale organisaties en evenementensector kleinschalige activiteiten te programmeren op het gebied van cultuur, sport en andere zinvolle vrijetijdsbesteding. Er wordt 40 miljoen euro toegevoegd aan de algemene uitkering in het Gemeentefonds. Daarnaast is 3,5 miljoen euro beschikbaar binnen de VWS-begroting voor landelijke acties. VWS en SZW leveren hiervoor dekking aan.

Realisatie bijdr. aan agentschappen

Deze post bestaat uit diverse mee- en tegenvallers op het instrument bijdrage aan agentschappen. Per saldo is een overschrijding van 17,3 miljoen euro. Dit wordt o.a. veroorzaakt door hogere uigaven t.b.v. opdrachtverlening RIVM (4,3 miljoen euro) en hogere uitgaven t.b.v. CJIB onverzekerden en wanbetalers (3,1 miljoen euro).

Realisatie bijdr. aan ZBO/RWT

Deze post bestaat uit diverse mee- en tegenvallers op het instrument bijdrage aan ZBO/RWT. Per saldo valt 16,7 miljoen euro vrij. Waaronder 5,5 miljoen euro minder uitgaven t.b.v. inrichtingzorgstelsel ZiNL, 3,9 miljoen minder uitgaven aan Sociale Verzekeringsbank: Onverzekerden en 2,7 miljoen euro minder uitgaven aan ZonMw programma's.

Realisatie opdrachten

Deze post bestaat uit diverse mee- en tegenvallers op het instrument opdrachten, waaronder vrijval 4,2 miljoen euro bij opdrachten voor informatiebeleid en 3,8 miljoen euro vrijval bij opdrachten positie van de cliënt en transparantie van zorg.

Realisatie subsidies

Deze post bestaat uit diverse mee- en tegenvallers op het instrument subsidies, waaronder vrijval 110,1 miljoen euro op subsidies voor opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt. Deze vrijval is grotendeels ontstaan door het Stagefonds. De uitvoerder DUS-I heeft in 2020 zich bezig gehouden met de uitbetaling van de zorgbonus, waardoor de uitvoering van het Stagefonds door DUS-I doorgeschoven is naar 2021. Dit bedrag voor de uitvoeringskosten van de zorgbonus is abusievelijk gesaldeerd met de kasschuif van het budget voor het Stagefonds (112 miljoen euro is doorgeschoven naar 2021).

Diversen - Rijksbegroting

Dit betreft het saldo van diverse in omvang relatief geringe mee- en tegenvallers op alle instrumenten behalve bijdr. aan agentschappen, bijdrage aan ZBO/RWT, opdrachten en subsidies. Per saldo doet de grootste meevaller zich voor bij het instrument apparaat (14 miljoen euro) en een meevaller bij realisatie COVID voor de compensatie AHOY/MECC (14,1 miljoen euro).

Diversen - Zorg

Dit betreft het saldo van diverse in omvang relatief geringe mee- en tegenvallers bij de begrotingsgefinancierde zorguitgaven. De grootste post betreft een overschrijding op de realisatie subsidies medisch specialistische zorg (6,6 miljoen euro). Bij najaarsnota is deze subsidieregeling met 6,2 miljoen naar beneden bijgesteld, maar bij de Slotwet is op deze subsidieregeling toch 6,6 miljoen euro gerealiseerd. Hierdoor ontstaat bij de beleidsmatige mutaties een onderschrijding van 6,2 miljoen euro en bij de mee- en tegenvallers een overschrijding van 6,6 miljoen euro.

Beleidsmatige mutaties

Abonnementstarief wmo corona

Gezien de coronacrisis kan het voorkomen dat zorg en ondersteuning niet (volledig) kan worden geleverd. Indien de beoogde Wmo-ondersteuning feitelijk in enige maand niet wordt geboden, geldt de lijn dat de eigen bijdrage die maand niet wordt gefactureerd. De toepassing van deze beleidslijn tijdens de huidige crisis zou echter betekenen dat gemeenten zouden moeten bezien in welke individuele situaties de eigen bijdrage gestopt zou moeten worden. Dit zou betrokken partijen in deze fase een onevenredig grote uitvoeringslast bezorgen. Gelet op het voorgaande is besloten om alle Wmo-cliënten, exclusief cliënten met de voorzieningen beschermd wonen en opvang voor twee maanden (april en mei) vrij te stellen van een eigen bijdrage.

Hogere deelname griep- en pneumokokkenvaccinatie

De deelname aan de griep- en pneumokokkenvaccinatie is dit najaar hoger dan geraamd (24,6 miljoen euro). Dit hangt samen met de symptomen van zowel de griep en pneumokokken in relatie tot het coronavirus. Met deze extra middelen worden voor beide vaccinaties extra vaccins aangeschaft en kan de inenting van deelnemers plaatsvinden.

Inzet eindejaarsmarge

De eindejaarsmarge wordt ingezet voor overlopende verplichtingen op de VWS-begroting, onder meer om Regeerakkoordmiddelen beschikbaar te houden voor Onbedoelde zwangerschappen (8 miljoen euro) en acties voor het Nationaal preventieakkoord (2 miljoen euro).

Jeugd in coronatijd

Het kabinet geeft een extra impuls van 58,5 miljoen euro aan gemeenten om samen met jongeren, lokale organisaties en evenementensector kleinschalige activiteiten te programmeren op het gebied van cultuur, sport en andere zinvolle vrijetijdsbesteding. Er wordt 40 miljoen euro toegevoegd aan de algemene uitkering in het Gemeentefonds. Daarnaast wordt een deel via de subsidieronden van de maatschappelijke diensttijd (15 miljoen euro) in de eerste helft van 2021 besteed aan projecten waarbij gemeenten betrokken zijn. Tenslotte is 3,5 miljoen euro beschikbaar binnen de VWS-begroting voor landelijke acties. VWS en SZW leveren hiervoor dekking aan en daarnaast is er een generale bijdrage van 20 miljoen euro in 2021.

Jeugdautoriteit vangnet cruciale jeugdhulp

In de Voorjaarsnota 2019 is voor de periode 2019‒2021 20 miljoen euro gepositioneerd bij de Jeugdautoriteit om tijdelijke liquiditeitssteun toe te kunnen kennen als de zorgcontinuïteit in gevaar komt. In 2019 heeft de Jeugdautoriteit dit budget nog niet hoeven inzetten en daarom wordt deze 20 miljoen euro geheel doorgeschoven naar 2020.

Kasschuif middelen continuïteit cruciale jeugdzorg

In het voorjaar van 2019 is afgesproken om 20 miljoen euro bij de Jeugdautoriteit te positioneren voor de periode 2019-2021 om, als de zorgcontinuïteit in gevaar komt, de mogelijkheid te hebben om tijdelijke liquiditeitssteun aan jeugdzorgaanbieders toe te kennen. Deze afspraak was onderdeel van de totaaldeal die in het voorjaar van 2019 is gemaakt met de VNG. In 2019 en 2020 bleken deze middelen niet benodigd. Middels een kasschuif blijven deze middelen ook voor 2021 beschikbaar zoals is afgesproken.

Kasschuif programma thuis in het verpleeghuis

Voor het programma Thuis in het Verpleeghuis worden middelen naarlatere jaren geschoven om deze aan te laten sluiten bij de liquiditeitsbehoeften. Verpleeghuizen worden binnen dit programma gesteund in het verbeteren van de kwaliteit van zorg .

Kasschuif programma's ZonMw

Door de coronacrises treedt vertraging op in programma's die door ZonMw worden uitgevoerd. Dit wordt veroorzaakt doordat calls langer open staan of later opengaan. Ook komen eindafrekeningen later binnen en lopen projecten uit of worden ze later opgestart. De kaseffecten schuiven hierdoor door naar latere jaren.

Kasschuif SET

Naast de Stimuleringsregeling E-Health (SET) is er vanwege Covid-19 een tijdelijke SET opengesteld, waardoor technologieën die het gedurende de Covid-19 crisis mogelijk maken om zorg op afstand te verlenen kunnen worden gesubsidieerd. Om hiervoor middelen beschikbaar te stellen is het budget in 2020 verhoogd met 19 miljoen euro.

Kasschuif VIPP MSZ

Dit is de kasschuif op het versnellingsprogramma voor informatie-uitwisseling tussen patiënt en professional (VIPP) in de medisch specialistische zorg (MSZ). De deadline en de inschrijfperiode is gewijzigd omdat de de ziekenhuizen vanwege de coronacrisis, geen prioriteit konden geven aan de subsidieaanvragen. Hierdoor wordt dit jaar minder aanspraak gemaakt op de regeling en verschuift het budget naar latere jaren.

Korting op beleidsartikelen

Ter dekking van problematiek op de VWS-begroting wordt, vooruitlopend op de jaarlijkse onderuitputting, reeds een korting verwerkt op diverse beleidsartikelen. Daarmee wordt beoogd om gedurende het jaar minder onderuitputting op te laten treden.

Middelen transitieautoriteit jeugd

De regeling van de Transitieautoriteit Jeugd (TAJ) voorzag van 2014 tot en met 2018 in een tegemoetkoming in frictiekosten door transformatie van het zorglandschap en in eventuele tijdelijke liquiditeitssteun bij het in gevaar komen van de zorgcontinuïteit. In de Voorjaarsnota zijn extra middelen (43,6 miljoen euro) beschikbaar gesteld om de instellingen die op grond van voorwaarden van de TAJ-regeling in aanmerking kwamen voor een subsidie te kunnen financieren (aangezien het meerjarig subsidieplafond nog niet was bereikt). Van de regeling wordt 33,5 miljoen euro in 2019 niet beschikt. Middels een kasschuif worden deze middelen meegenomen naar 2020.

Onderzoeksprogramma's zorginstituut

Naar verwachting wordt een deel van de nog niet-bestemde onderzoeksprogramma’s van het Zorginstituut niet in 2020 uitgegeven.

Personeel en materieel vws

Binnen verschillende directies van het kerndepartement is personele en materiële uitbreiding nodig om doelstellingen van het ministerie van VWS te realiseren. Het betreft hier onder meer VWS-brede kosten, maar ook kosten voor IV-governance, juridische en communicatie taken. Daarnaast is voor de uitvoering van de banenafspraak en voor het programma privacy budget toegevoegd.

Stimuleringsmaatregel e-health thuis (SET)

Het subsidieplafond is verhoogd om te voldoen aan de behoefte voor e-health toepassingen, onder meer bij zorg en begeleiding van cliënten thuis zoals bij de wijkverpleging. Voor de Set-COVID subisidieregeling zijn in korte tijd veel meer aanvragen ontvangen dan beschikbaar is voor de regeling.

Stimuleringsregeling e-health thuis COVID-19

Op basis van het huidige aantal aanvragen is de verwachting dat een aanzienlijk deel (38 miljoen euro) van de beschikbare middelen voor de Stimuleringsregeling E-Health Thuis (SET) COVID-19 niet tot besteding zal komen. De subsidieregeling was bedoeld om bij te dragen aan de noodzakelijke omslag naar digitalisering en zorg op afstand in tijden van corona.

Tegenvaller subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerde personen

Het doel van de Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden is het bevorderen van de toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg door het vergoeden van de door zorgaanbieders geleverde zorg aan onverzekerde personen. Uit gegevens van het Centraal Administratie Kantoor (CAK) blijkt dat meer zorgaanbieders een beroep doen op de subsidieregeling.

Diversen - Rijksbegroting

Dit betreft het saldo van diverse in omgevang relatief geringe mee- en tegenvallers bij het onderdeel rijksbegroting. Dit is o.a. opgebouwd uit de overschrijding zorgkosten onverzekerbare vreemdelingen ovv (9,8 miljoen euro) en een overschrijding op CAK (9,3 miljoen euro). Ook is hier de versnelde afbouw van het laboratorium biosafety level 3 (bsl iii-lab) opgenomen (13,5 miljoen euro).

Kasschuif SectorplanPlus

VWS ondersteunt door middel van subsidies initiatieven gericht op nieuwe personeelsinstroom in de zorg middels SectorplanPlus. Met deze kasschuif wordt het budget aangepast aan het juiste kasritme.

Diversen - Zorg

Dit betreft het saldo van diverse in omvang relatief geringe mee- en tegenvallers bij de begrotingsgefinancierde zorguitgaven. Ditmaal bestaat de post uit de onderschrijding op de transitieregeling medisch specialisten (6,2 miljoen euro). Bij najaarsnota is deze subsidieregeling met 6,2 miljoen naar beneden bijgesteld, maar bij de Slotwet is op deze subsidieregeling toch 6,6 miljoen euro gerealiseerd. Hierdoor ontstaat bij de beleidsmatige mutaties een onderschrijding van 6,2 miljoen euro en bij de mee-en tegenvallers een overschrijding van 6,6 miljoen euro.

Technische mutaties

Aanschaf en distributie medische hulpmiddelen (COVID-19)

Voor de inkoop van medische hulpmiddelen door het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH) is een additioneel budget benodigd voor de inkoop van persoonlijke beschermingsmiddelen (175 miljoen euro in 2020). Dit budget wordt deels meteen ingezet voor de inkoop van onderzoekshandschoenen en deels gereserveerd om snel op dreigende tekorten te kunnen reageren.

Aanschaf en distributie sneltests (COVID-19)

Voor de inkoop van testmaterialen is een additioneel budget benodigd van 225 miljoen euro in 2020. Dit budget wordt vooral ingezet voor de inkoop van antigeen-sneltesten en lamp-sneltesten.

Aanschaf remdesivir (COVID-19)

Voor de aanschaf van het IC-geneesmiddel Remdesivir is 34 miljoen euro in 2020 beschikbaar gesteld. Het middel remt de aanmaak van nieuwe virusdeeltjes in het lichaam. Het is het eerste medicijn dat is goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelen Agentschap als behandeling van COVID-19. Het RIVM schaft het middel aan en ziekenhuizen kunnen het afnemen.

Bijdrage vaccinonderzoek (CEPI) Covid-19

Voor een bijdrage aan internationaal onderzoek naar een vaccin voor Covid-19 wordt 50 miljoen euro beschikbaar gesteld aan de Coalition for Epidemic Preparedness Innovations (CEPI).

Bonus zorgpersoneel (Covid-19)

Naar aanleiding van de motie Van Kooten-Arissen heeft het kabinet een bonusregeling voor zorgprofessionals uitgewerkt, van 1.000 euro (netto) per betrokken zorgprofessional. De verwachte uitgaven voor de bonus bedragen 1.440 miljoen euro, waardoor ca. 800.000 zorgprofessionals een bonus kunnen ontvangen en het bedrag wordt aangevuld met de eindheffing loonbelasting.

Buurtsportcoaches

Dit betreft een overboeking naar het gemeentefonds voor de buurtsportcoaches. Hiermee wordt invulling gegeven aan de bestuurlijke afspraken Brede Regeling Combinatiefuncties. Door gebruik te maken van de Brede Regeling Combinatiefuncties geven gemeenten uitvoering aan lokaal sporten beweegbeleid.

Ggd ghor

Dit betreft meerkosten voor de GGD Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR). Deze maakt kosten voor onder andere het opzetten van een app, een nieuw digitaal registratiesysteem voor de testen, het klantencontactcentrum en bron- en contactonderzoek.

Ggd's

Dit betreft meerkosten voor de GGD's. Deze maken kosten voor bron- en contactonderzoek en bemonstering en uitgestelde dienstverlening.

Ic-bedden en klinische bedden

Op basis van het Opschalingplan Covid-19 van het Landelijk Netwerk Acute Zorg worden voor de opschaling naar 1.350 IC-bedden en de flexibele verdere opschaling naar 1.700 IC-bedden en de daarmee corresponderende uitbreiding van het aantal klinische bedden middelen gereserveerd voor het beschikbaar maken en houden van deze extra capaciteit in 2020 en 2021.

Kasschuif t.b.v. uitvoering dus-i zorgbonus

Om de noodzakelijke inzet van mensen voor de uitvoering van de zorgbonus, die normaal voor de uitvoering van het stagefonds worden ingezet, mogelijk te maken moet het laatste deel uit het proces van de jaarlijkse uitvoering van het stagefonds naar begin 2021 worden verplaatst. De uitgaven voor het stagefonds vinden daarom pas plaats in 2021.

Loonbijstelling

Dit betreft tranche 2020 van de loonbijstelling.

Ondersteuning sport-sector (Covid-19)

Voor de sportsector (sportbonden, sportverenigingen en sportaanbieders) wordt 135 miljoen euro beschikbaar gesteld als aanvullende compensatie voor het waarborgen van de continuïteit van de sportinfrastructuur. Hiermee kunnen de voornaamste problemen als gevolg van COVID-19 maatregelen voor ruim 800 zwembaden, ruim 50 sportbedrijven en ruim 24.000 sportverenigingen worden weggenomen.

Realisatie COVID ‒ 19 budget

De middelen voor COVID-19 laten een onderschrijding zien. Dit komt met name door het aangaan van verplichtingen voor medische beschermingsmiddelen waarvoor geen uitgaven zijn gedaan voor 304 miljoen euro. Ook de extra kosten voor de veiligheidsregio’s vallen lager uit dan geraamd met 87 miljoen euro. Daarnaast vallen de meerkosten voor de GHOR / GGD en het programma voor dataverzameling 333 miljoen euro lager uit. Aan de andere kant zijn er hogere uitgaven aan het RIVM voor 63 miljoen euro en de zorgbonus voor 58 miljoen euro. In de Najaarsnota is melding gemaakt van een verhoging van het benodigde budget voor de uitvoering van de zorgbonus met 800 miljoen euro. Het totaal beschikbare budget kwam daarmee op een bedrag van 2.113 miljoen euro. Ten onrechte is een budget van 2.001 miljoen euro voor de zorgbonus opgenomen. Dit bedrag was abusievelijk gesaldeerd met de kasschuif van het budget voor het Stagefonds (112 miljoen euro werd doorgeschoven naar 2021). Ten opzichte van het beschikbare budget van 2.113 miljoen euro is aan uitgaven zorgbonus een bedrag van 2.054 miljoen euro gerealiseerd.

Stimuleringsmaatregel e-health thuis (SET)

Dit betreft de overheveling van 60 miljoen euro in 2020 uit de hoofdlijnenakkoordsector wijkverpleging naar de VWS-begroting voor de Stimuleringsregeling E-Health Thuis. De overheveling maakt onderdeel uit van de afspraken die het afgelopen voorjaar met veldpartijen zijn gemaakt.

Testcapaciteit (COVID-19)

Voor 2020 (250,4 miljoen euro) en de eerste maanden van 2021 (405,2 miljoen euro) worden aanvullende middelen beschikbaar gesteld om de laboratoriumcapaciteit voor PCR-testen te vergroten op basis van de verwachte testen in deze periode. Met deze aanvullende middelen kan het testen, traceren en analyseren verder vorm krijgen.

Uitbreiding testcapaciteit (COVID-19)

Dit betreft de uitbreiding van de testcapaciteit (150 miljoen euro extra in 2020). Met deze middelen wordt de stichting Nederland Onderneemt Maatschappelijk in staat gesteld om sneltesten aan te schaffen via het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH) en mensen snel te testen. Daarnaast valt 25,8 miljoen euro vrij in 2020 bij middelen die eerder beschikbaar zijn gesteld, gebaseerd op de meest recente raming van het RIVM.

Vaccinontwikkeling (COVID-19)

Het kasritme van het gereserveerde bedrag voor de ontwikkeling en inkoop van vaccins (400 miljoen in 2020 en 300 miljoen in 2021) wordt bijgesteld door 335 miljoen naar 2021 te schuiven.

Zorgkosten corona Caribisch Nederland

Om de zorgcapaciteit vanwege Covid-19 op Aruba, Sint-Maarten en Curaçao op te bouwen wordt 32 miljoen euro beschikbaar gesteld. Het betreft onder meer tijdelijke uitbreiding van de ic-capaciteit en bemensing van ic-units.

Diversen - Rijksbegroting

Deze post is o.a. opgebouwd uit Zonmw onderzoek (COVID-19) van 6,6 miljoen euro, testen voor 21,1 mijoen euro (gereedmaken labs, testapparatuur en materialen), Sanquin onderzoeken covascelent voor 12,7 miljoen euro en programma realisatie digitale ondersteuning COVID-19 voor 10 miljoen euro.

Diversen - Zorg

Dit betreft o.a. een correctieboeking in verband met gebruik verkeerd kader (18,3 miljoen euro).

Niet relevant voor het uitgavenplafond

Rijksbijdrage Wlz

Dit is de bijstelling van de Rijksbijdrage Wlz naar aanleiding van raming van het Centraal Planbureau. Rijksbijdrage 18- Dit is de bijstelling van de Rijksbijdrage 18- naar aanleiding van de raming van het Centraal Planbureau.

Salderen zorgtoeslag

De zorgtoeslag is gesaldeerd voor 460 miljoen euro aan de uitgaven- en ontvangstenkant. In de VWS-begroting worden de netto uitgaven aan zorgtoeslag weergegeven (dat wil zeggen de uitgaven aan zorgtoeslag verminderd met de terugvorderingen van zorgtoeslag). Bij Slotwet worden de uitgaven en ontvangsten zorgtoeslag bruto gepresenteerd.

Zorgtoeslag

Dit is de bijstelling van de uitgavenraming zorgtoeslag naar aanleiding van de raming van het Centraal Planbureau.

Diversen - Niet relevant voor het uitgavenplafond

Dit betreft een verhoging van het budget voor de Tegemoetkoming Specifieke Zorgkosten (TSZ). Uit actuele realisatiecijfers van de Belastingdienst blijkt dat het aantal ontvangers is gestegen.

Niet-belastingontvangsten

Mee- en tegenvallers

Diversen - Rijksbegroting

Betreft de realisatie op de ontvangen. Er zijn hogere ontvangsten dan geraamd en dit komt met name door het afrekenen van subsidies waarna er middelen worden teruggevorderd. Dit speelt bij de SPUK en BOSA-regeling voor 19 miljoen euro, maar ook bij de transitie autoriteit jeugd voor 3,6 miljoen euro. Bij de zorgverzekering vallen de ontvangsten vanuit onverzekerden 8 miljoen euro hoger uit.

Beleidsmatige mutaties

Tegenvaller ontvangsten transitieautoriteit

Dit betreft een correctie op het ontvangstenbudget van de Transitieautoriteit jeugd (22 miljoen euro). Deze ontvangsten worden niet gerealiseerd, omdat de middelen niet volledig zijn beschikt.

Diversen - Rijksbegroting

Dit betreft onder andere meerontvangsten artikel 1 (7, 4 miljoen euro), meerkosten artikel 4 (3 miljoen euro), teruggave overschot bestemmingsreserves screeningorganisaties en meerontvangsten ZonMW (11, 9 miljoen euro)

Technische mutaties

Diversen - Rijksbegroting

Dit zijn verschillende desalderingen, waaronder bijdrage RIVM en CIBG inzake SSC-ICT (6,2 miljoen euro) en bijdrage EMA RBV (5, 2 miljoen euro). Ook is het afromen eigen vermogen CIBG van 6,4 miljoen euro opgenomen.

Niet relevant voor het uitgaven plafond

Realisatie ontvangsten

Dit betreft de realisatie op de regeling tegemoetkoming specifieke posten.

Salderen zorgtoeslag

De zorgtoeslag is gesaldeerd voor 460 miljoen euro aan de uitgaven- en ontvangstenkant. In de VWS-begroting worden de netto uitgaven aan zorgtoeslag weergegeven (dat wil zeggen de uitgaven aan zorgtoeslag verminderd met de terugvorderingen van zorgtoeslag). Bij Slotwet worden de uitgaven en ontvangsten zorgtoeslag bruto gepresenteerd.