Het pakket Belastingplan 2021 bestaat uit acht verschillende wetsvoorstellen. Een volledig overzicht van het lastenbeeld is opgenomen in de Miljoenennota 2021. In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van de budgettaire effecten van het pakket Belastingplan 2021 en een uitsplitsing van de maatregelen in het wetsvoorstel Belastingplan 2021. De budgettaire effecten per maatregel van de andere zeven wetsvoorstellen uit het pakket Belastingplan 2021 worden toegelicht in de desbetreffende memories van toelichting.
Verder worden de ramingen per maatregel nader toegelicht in de bijlage Ramingstoelichtingen47. Het CPB heeft de ramingen van de budgettaire effecten van de fiscale maatregelen uit het pakket Belastingplan 2021 gecertificeerd48. Met deze certificering wordt de kwaliteit en objectiviteit van de ramingen van fiscale maatregelen zo veel mogelijk geborgd, in navolging van het advies van de studiegroep Begrotingsruimte.49 Het CPB heeft het resultaat van de certificering op zijn website geplaatst. De publicatie van de ramingstoelichtingen en de certificering draagt bij aan het vergroten van de transparantie en validiteit.
Tabel 3 geeft een overzicht van de budgettaire effecten van het pakket Belastingplan 2021.
| Pakket Belastingplan 2021 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | Structureel |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Wetsvoorstel Belastingplan 2021 | – 50 | 2597 | 2207 | 2215 | 2175 | 2580 |
| Wetsvoorstel Overige fiscale maatregelen 2021 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Wetsvoorstel Wet aanpassing box 3 (incl. effect op de toeslagen) | 0 | – 107 | – 116 | – 124 | – 124 | – 124 |
| Wetsvoorstel Wet differentiatie overdrachtsbelasting | 0 | 460 | 475 | 490 | 504 | 628 |
| Wetsvoorstel Wet verbetering uitvoerbaarheid toeslagen1 | 0 | – 41 | – 41 | – 41 | – 41 | – 41 |
| Wetsvoorstel Wet CO2-heffing industrie | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Wetsvoorstel Wet ODE-tarieven 2021 en 2022 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Wetsvoorstel Wet eenmalige huurverlaging huurders met lager inkomen | 0 | – 138 | – 138 | – 138 | – 138 | – 138 |
Tabel 4 geeft de budgettaire gevolgen van het wetsvoorstel Belastingplan 2021 per maatregel. Onder de tabel is een korte toelichting opgenomen.
| 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | Structureel | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Tarief eerste schijf inkomstenbelasting verlagen | 0 | – 116 | – 190 | – 265 | – 265 | |
| Algemene heffingskorting verhogen | – 189 | – 189 | – 189 | – 189 | – 189 | |
| Arbeidskorting verlagen | 182 | 182 | 182 | 182 | 182 | |
| Arbeidskorting verhoging 2022 naar voren halen | – 520 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Verlaging inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) | 33 | 11 | 11 | 11 | 11 | |
| Ouderenkorting verhogen | – 99 | – 99 | – 99 | – 99 | – 99 | |
| Lagere bijtelling voor elektrische auto met zonnepanelen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Verlagen zelfstandigenaftrek | 33 | 66 | 99 | 132 | 526 | |
| Invoeren van een vrijstelling voor de TOGS en de subsidie vaste lasten (Covid-19) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Fiscale behandeling Subsidieregeling bonus zorgprofessionals COVID-19 voor niet werknemers | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Tijdelijke overbruggingsregeling voor flexibele arbeidskrachten (Covid-19) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Verruimen gerichte vrijstelling scholingskosten | – 16 | – 16 | – 16 | – 16 | – 16 | |
| Beperking vrije ruimte werkkostenregeling vanaf € 400.000 | 21 | 21 | 21 | 21 | 21 | |
| Tijdelijke verruiming vrije ruimte werkkostenregeling (COVID-19) | – 50 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Invoeren van een fiscale coronareserve (COVID-19)1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Voorkomen van vrijstelling door specifieke renteaftrekbeperking2 | 42 | 83 | 125 | 125 | 125 | |
| Verhoging hoog tarief vennootschapsbelasting van 21,7% naar 25% | 2.858 | 2.858 | 2.858 | 2.858 | 2.858 | |
| Verhoging schijfgrens naar € 245.000 per 2021 en € 395.000 per 2022 | – 266 | – 873 | – 873 | – 873 | – 873 | |
| Verhogen van het effectieve tarief van de innovatiebox naar negen procent | 146 | 146 | 146 | 146 | 146 | |
| Incidentele verhoging bankenbelasting | 225 | |||||
| Aanpassen minimumkapitaalregel | 148 | 130 | 130 | 130 | 130 | |
| Wijzigen van het belastbaar feit voor de belasting van personenauto's en motorrijwielen | 2 | 4 | 4 | 4 | 4 | |
| Aanscherpen van de CO2-schijfgrenzen en de schijftarieven en van de CO2-grens en het tarief voor de dieseltoeslag | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Vervangen postcoderoosregeling | 2 | 5 | 7 | 9 | 20 | |
| Verlengen verlaagd tarief openbare laadpalen | – 4 | – 5 | 0 | 0 | 0 | |
| Verlaagd tarief voor walstroominstallaties | – 1 | – 1 | – 1 | – 1 | – 1 | |
| Totaal | – 50 | 2597 | 2207 | 2215 | 2175 | 2580 |
dit betreft de reeks op transactiebasis. Op kasbasis is er een verschuiving van de lasten van € 3 miljard van 2020 naar 2021. Zie de ramingstoelichting.
deze opbrengst is het gevolg van aanvullende wetgeving van een specifieke antimisbruikmaatregel. In de uitvoering bleek, mede als gevolg van de Wet spoedreparatie fiscale eenheid, in toenemende mate ongewenst gebruik te worden gemaakt van deze antimisbruikmaatregel. Met deze wetgeving wordt voorkomen dat de toepassing van deze antimisbruikmaatregel kan leiden tot een ongewenste vrijstelling.
In de inkomstenbelasting daalt het tarief van de eerste schijf in de periode 2022 tot en met 2024 licht met in totaal 0,07%. De algemene heffingskorting stijgt met € 22 extra en de ouderenkorting met € 55 in 2021. De arbeidskorting wordt in 2021 over het gehele traject in eerste instantie verhoogd met € 73. Deze verhoging was voorzien voor 2022 en wordt dus een jaar naar voren gehaald. Tegelijkertijd gaat de arbeidskorting vanaf 2021 met € 30 omlaag vanaf het tweede knikpunt (per saldo resteert een verhoging van € 43 vanaf het tweede knikpunt). De inkomensafhankelijke combinatiekorting daalt met € 113 in 2021 en stijgt vervolgens weer met € 77 vanaf 2022. De zelfstandigenaftrek wordt in zestien stappen verder afgebouwd tot uiteindelijk € 3.240 in 2036. In totaal zorgen deze inkomensmaatregelen voor een daling van de opbrengsten met € 564 miljoen in 2021 en structureel voor een stijging van de opbrengsten met € 166 miljoen.
De gerichte vrijstelling scholingskosten wordt verruimd. Dit leidt tot een daling van de opbrengsten met € 16 miljoen. Hiertegenover staat een beperking van de vrije ruimte in de werkkostenregeling.
In de winstbelasting wordt het tarief van de innovatiebox van 7% naar 9% verhoogd conform de besluitvorming bij miljoenennota 2020. Hierdoor stijgen de opbrengsten met € 146 miljoen. Daarnaast wordt een antimisbruikmaatregel genomen in de Vpb. Dit leidt tot een structurele opbrengst van € 125 miljoen. Deze opbrengst is het gevolg van aanvullende wetgeving van een antimisbruikmaatregel. In de uitvoering bleek, mede als gevolg van de Wet spoedreparatie fiscale eenheid, in toenemende mate ongewenst gebruik te worden gemaakt van deze antimisbruikmaatregel. Met deze wetgeving wordt voorkomen dat de toepassing van deze antimisbruikmaatregel kan leiden tot een ongewenste vrijstelling.
Het hoge tarief in de Vpb wordt niet per 2021 verlaagd en zal 25% blijven. Wel zal de schijfgrens per 2021 verhoogd worden naar € 245.000 en per 2022 naar € 395.000. Het lage tarief zal, in lijn met eerdere besluitvorming, dalen naar 15%. Dit geeft tezamen een opbrengst van ongeveer € 2 miljard. Dit betreft het lastenrelevante effect. Dit is het structurele bedrag zonder het Corona-effect.
Als gevolg van de Coronacrisis is de opbrengst van de Vpb sterk teruggelopen Dit zou tot gevolg hebben dat de geraamde opbrengst van enkele maatregelen in de vennootschapsbelasting aanmerkelijk lager zal zijn dan ze (op termijn) zal doen. Daarom gebruiken we voor deze maatregelen in het inkomstenkader de bedragen die het effect op lange termijn beter benaderen. Hierdoor verschilt het lastenrelevante bedrag van de opbrengsten op kasbasis. In de opbrengsten op kasbasis wordt wel rekening gehouden met het Corona-effect. Deze reeks is hieronder weergegeven:
| 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | structureel | |
|---|---|---|---|---|---|
| Verhoging hoog tarief vennootschapsbelasting van 21,7% naar 25% | 1.783 | 2.098 | 2.449 | 2.662 | 2.858 |
| Verhoging schijfgrens naar € 245.000 per 2021 en € 395.000 per 2022 | – 161 | – 641 | – 748 | – 813 | – 873 |
| Verhogen van het effectieve tarief van de innovatiebox naar negen procent | 88 | 104 | 124 | 135 | 146 |
Als gevolg van een recent arrest van de Hoge Raad (HR) kwalificeert aanvullend tier 1 kapitaal (AT1 kapitaal) van banken en verzekeraars fiscaal als schuld. Hier kan de vergoeding over AT1 kapitaal in aftrek worden gebracht bij het bepalen van de fiscale winst. Ter dekking hiervan en ter consistentie wordt in het Belastingplan de minimumkapitaalregel zodanig aangepast dat vanaf 2021 AT1 niet langer meetelt als eigen vermogen voor de toepassing van deze maatregel en gaat de eigenvermogenratio van 8% naar 9%. Het AT1 arrest wordt binnen de financiële sector verder gedekt door middel van een eenmalige verhoging van de bankenbelasting in 2021. Op deze manier wordt de dekking opgehaald bij grootbanken, de groep die ook het meeste voordeel heeft bij de aftrekbaarheid van AT1 kapitaal.
In de energiebelasting wordt het verlaagde tarief voor openbare laadpalen verlengd en wordt een verlaagd tarief op walstroominstallaties opgenomen. De postcoderoosregeling wordt vervangen door een subsidieregeling, zoals in het regeerakkoord aangekondigd.
Tot slot worden een aantal maatregelen rondom Covid-19 in de wet opgenomen, zoals de invoering van de fiscale coronareserve en een tijdelijke verruiming van de werkkostenregeling.