Van de totale Europese uitgaven wordt ongeveer 80 procent uitgegeven door fondsen in gedeeld beheer. Bij de fondsen in gedeeld beheer zijn de lidstaten medeverantwoordelijk voor goed functionerende beheers- en controlesystemen en een juiste besteding van de EU-middelen. Jaarlijks legt het kabinet hierover verantwoording af in de Nationale Verklaring (zie bijlage 3). Onderdelen van de Nationale Verklaring zijn de verantwoording over de subsidiabele kosten en daarmee totale uitgaven, en de werking van de beheers- en controle systemen. Door alle fondsen samen is er voor 1,2 miljard euro aan kosten gedeclareerd. Het totaalbedrag van subsidiabele kosten is hoger dan het voorgaande jaar. Dit komt voornamelijk doordat de declaraties voor de structuurfondsen EFRO en ESF zijn gestegen.
Figuur 3.4.2 Ontwikkeling totale subsidiabele kosten (fonds+ cofinanciering) zoals verantwoord in Nationale Verklaringen1.
Landbouwfondsen
Het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) kent twee fondsen: het Europees Landbouwgarantiefonds (ELGF) het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO). Het ELGF richt zich op stabielere landbouwinkomens. Het ELFPO heeft het doel de kwaliteit van alle plattelandsgebieden in de EU te verbeteren.38 Het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) is beleidsverantwoordelijk voor de uitvoering van de fondsen. In het gebroken boekjaar 2017-2018 heeft Nederland zo’n 850 miljoen euro gedeclareerd voor beide landbouwfondsen.
Structuur- en investeringsfondsen
De structuurfondsen hebben als doel het regionaal beleid van de EU uit te voeren. Het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en het Europees Sociaal Fonds (ESF) zijn bedoeld om de economische en sociale cohesie in de EU versterken door te zorgen voor evenwicht tussen de regio's. Het Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij (EFMZV) (voorheen het Europees Visserijfonds (EVF) genoemd) is gericht op de ontwikkeling van een verantwoorde visserijketen. Ook maakt dit fonds afspraken die de stabiliteit van de vismarkt bevorderen. Het Europees Fonds voor Meest Behoeftigen (EFMB) versterkt de sociale samenhang door te trachten armoede onder de meest behoeftigen terug te dringen.39 Het Ministerie van SZW is verantwoordelijk voor het ESF en het EFMB. Het Ministerie van EZK is verantwoordelijk voor het EFRO en het Ministerie van LNV is verantwoordelijk voor het EFMZV. In het gebroken boekjaar 2017-2018 declareerde Nederland in totaal 328 miljoen euro aan structuur- en investeringsfondsen.
Migratie- en veiligheidsfondsen
De Europese migratie- en veiligheidsfondsen bestaan uit het Asiel, Migratie en Integratiefonds (AMIF) en het Fonds voor Interne Veiligheid (ISF). Het Ministerie van JenV is beleidsverantwoordelijk voor de uitvoering van beide fondsen. Vanuit deze fondsen stimuleert het ministerie het efficiënt beheer van migratiebewegingen. Ook zijn de fondsen erop gericht het gezamenlijk beleid voor asiel en immigratie te versterken, te ontwikkelen en uit te voeren. Bovendien stimuleren de fondsen de uitvoering van de EU Internal Security Strategy en samenwerking rond rechtshandhaving. Tot slot beheert het ministerie vanuit de fondsen de buitengrenzen van de EU. In het gebroken boekjaar 2017-2018 declareerde Nederland in totaal 25 miljoen euro voor de migratie- en veiligheidsfondsen.