Uitgaven

Mee- en tegenvallers

Rijksbegroting

Bijstelling tweede voortgangsrapportage

In de tweede voortgangsrapportage van het kerndepartement SZW is een onderuitputting gemeld op de apparaatsbudgetten en de beleidsondersteunende budgetten (subsidies en opdrachten). De oorzaak van deze onderuitputting is voor een belangrijk deel corona-gerelateerd. Deze onderuitputting wordt deels ingezet voor invulling van de taakstelling op de SZW-begroting. Het restant leidt tot een meevaller op de rijksbegroting.

Diversen

Deze post bevat diverse bijstellingen en realisatie bijstellingen onder uitgavenplafond Rijksbegroting. SZW heeft middelen gekregen voor de kabinetsreactie op het rapport «Ongekend Onrecht» en informatiehuishouding. Deze worden in de opstartfase niet volledig benut in 2021.

Sociale zekerheid

Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO)

Uit realisatiecijfers van de SVB blijkt dat de uitgaven aan de AIO lager zijn uitgevallen dan oorspronkelijk geraamd. De neerwaartse bijstelling wordt veroorzaakt doordat het aantal AIO-gerechtigden in 2021 minder hard is gestegen dan verwacht. Met name de instroom was lager dan verwacht, daarnaast was ook de uitstroom iets hoger.

Besluit Bijstand Zelfstandigen (Bbz); Bbz: tozo-doorstroom; Bbz: uitboeken tozo-doorstroom

Op basis van de bijgestelde Tozo-raming is de doorstroom van Tozo-gebruikers naar het Bbz na afloop van de Tozo bijgesteld. Er werd ervan uitgegaan dat de Tozo per 1 juli zou aflopen. De Tozo liep echter per 1 oktober 2021 af. Waarna een deel van de Tozo-gebruikers doorstroomde naar het (verruimde) Bbz. De Bbz-raming van 2021 en 2022 is hiervoor opgehoogd. In het Bbz is eerder een effect ingeboekt voor doorstroom vanuit de Tozo na afloop per 1 juli. Daarna is de Tozo tot 1 oktober verlengd. Dit zorgde voor meerdere bijstellingen in 2021 onder meerdere titels.

Budgetneutrale schuif premie-begroting

Als gevolg van de jaarlijkse aanpassing van het ramingsmodel van de uitvoeringskosten UWV volgt er een mutatie, die geen invloed heeft op het totale budget, tussen premie- en begrotingsgefinancierd budget.

Compensatie verdeelmodel

De Centrale Raad van Beroep (CRvB) heeft eerder geoordeeld dat verschillende gemeenten zijn benadeeld in de verdeling van het macrobudget Participatiewetuitkeringen. Enkele gemeenten hebben daarom in 2021 een compensatie ontvangen met betrekking tot het verdeelmodel 2015 en 2016. De compensatie voor één gemeente valt onder de post diversen, omdat het compensatiebedrag voor deze gemeente pas later is vastgesteld.

Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (Ioaw)

De neerwaartse bijstelling van de IOAW-raming bestaat uit een neerwaartse bijstelling vanwege de verwachte lagere doorstroom vanuit de WW naar de IOAW (-10 miljoen euro) en een neerwaartse bijstelling vanwege de verwerking van de voorlopige realisatiecijfers over 2020 (-12 miljoen euro).

Kinderopvangtoeslag (KOT)

De uitgaven aan kinderopvangtoeslag (KOT) in 2021 kwamen hoger uit dan bij het opstellen van de Miljoenennota 2021 was geraamd. De ramingsbijstelling hangt vooral samen met een hoger gebruik van kinderopvang, doordat kinderen gemiddeld meer uren naar de opvang gaan.

Re-integratie

In verband met corona zijn er minder re-integratietrajecten en voorzieningen verstrekt dan verwacht. Daarnaast heeft het UWV middelen uit het Europees Sociaal Fonds (ESF) ontvangen voor oude projecten, waardoor de bevoorschotting van 2021 naar beneden is bijgesteld. Dit heeft geen gevolgen voor het feitelijke re-integratiebudget bij het UWV.

Toeslagenwet (TW)

De raming van de Toeslagenwet is op basis van uitvoeringsinformatie van het UWV en werkloosheidsverwachtingen van het CPB naar beneden bijgesteld in 2021. Dit komt grotendeels door een lager aantal TW-aanvullingen dan verwacht, hoofdzakelijk omdat de verwachte toename van de werkloosheid uitbleef. Hierdoor zijn er veel minder TW-aanvullingen voor de WW dan begroot. De gemiddelde uitkeringshoogte binnen de TW is wel hoger uitgevallen dan begroot.

Uitvoeringskosten UWV

In 2021 heeft er een nabetaling plaatsgevonden na afrekening van de uitvoeringskosten Wajong, die 24,8 miljoen euro bedroeg.

Wajong

Uit de gegevens van het UWV is gebleken dat de uitgaven aan de Wajong hoger zijn uitgevallen dan eerder verwacht. Dit wordt vooral veroorzaakt doordat personen met een Wajong-uitkering die werken in hogere mate gebruik maken van inkomensondersteuning.

Wet Kindgebonden Budget (Wkb)

De uitgaven aan het kindgebonden budget (WKB) komen lager uit dan bij het opstellen van de Miljoenennota 2021 was geraamd. Dit komt met name doordat het effect van corona op de inkomens van huishoudens lager uitvalt dan eerder verwacht.

Wet tegemoetkoming loondomein (Wtl)

De realisatiecijfers van de Wtl over 2020 (uitbetaling in 2021) laten een meevaller zien op de loonkostenvoordelen (LKV), een meevaller op het lage-inkomensvoordeel (LIV) en een tegenvaller op het jeugd-LIV. De uitgaven aan de LKV's waren in 2020 lager dan begroot, doordat het gebruik van de LKV’s achterbleef bij de verwachting.

Diversen

Deze post bevat diverse kleinere mee- en tegenvallers onder uitgavenplafond Sociale Zekerheid. Daarnaast zijn er onder andere meevallers op de Algemene Kinderbijslagwet (AKW) van 11,4 mln. en op de middelen scholingsexperiment wga van 9,4 miljoen.

Beleidsmatige mutaties

Rijksbegroting

Kasschuif mdi&eu; kasschuif mdieu

Voor de maatwerkregeling Duurzame Inzetbaarheid en Eerder Uittreden (MDI&EU) is meerjarig in totaal 1 miljard euro beschikbaar. Gezien de looptijd van de activiteitenplannen die gesubsidieerd worden en de regels rond bevoorschotting, liggen de kasuitgaven grotendeels in latere jaren dan oorspronkelijk verwacht. Om aan te sluiten bij het verwachte kasritme zijn er in 2021 diverse kasschuiven gedaan.

Kasschuif slim

Om beter bij het verwachte kasritme van de subsidieregeling Stimuleringsregeling Leren en ontwikkelen In MKB-ondernemingen (SLIM) aan te sluiten, is een kasschuif gedaan van 2021 naar 2022 en 2026.

Veranderopgave inburgering (voi)

Deze mutatie bestaat voor het grootste deel uit budget voor VOI dat is overgeheveld van het plafond Sociale Zekerheid naar het plafond Rijksbegroting. Daarnaast gaat het om hoger dan voorziene kosten die verband houden met de nieuwe inburgeringswet (zoals o.a. implementatie- en uitvoeringskosten). Het overige deel staat op plafond Sociale Zekerheid.

Diversen

Bevat diverse kleine beleidsmatige mutaties onder uitgavenplafond Rijksbegroting die grotendeels samenhangen met het pakket aan flankerend sociaal beleid, zoals mutaties voor van werk naar werk begeleiding (VWNW).

Sociale zekerheid

Algemene Kinderbijslagwet (Akw) verdelen nominaal

Dit betreft de mutaties als gevolg van de toegekende loon- en prijsindexatie. Hiermee wordt de AKW op het prijspeil van 2021 gebracht.

Hardheden inburgering overboeking; Kasschuif hardheden inburgering

Op basis van de verkenning verbeterplan Wet inburgering 2013 zijn twaalf voorstellen geformuleerd om hardheden uit de Wi2013 weg te nemen. Voor de periode 2022 t/m 2026 bedragen de kosten voor de uitvoering €15,7 miljoen euro, waarvan een deel betrekking heeft op gemeenten en een deel op DUO. Middels een kasschuif zijn deze middelen in het juiste kasritme gezet.

Kot verdelen nominaal

Dit betreft de mutaties als gevolg van de toegekende loon- en prijsindexatie. Hiermee wordt de KOT op het prijspeil van 2021 gebracht.

Overig

Bevat verschillende beleidsmatige mutaties uit de voorjaarsbesluitvorming 2021. Dit is bijvoorbeeld vrijval van middelen op het dossier Loondoorbetaling bij Ziekte en vrijval door uitstel van de wetsbehandeling Breed Offensief.

Participatiewet verdelen nominaal

Dit betreft de mutaties als gevolg van de toegekende loon- en prijsindexatie. Hiermee wordt de Participatiewet op het prijspeil van 2021 gebracht.

Veranderopgave inburgering (voi)

De inwerkingtreding van het nieuwe inburgeringsstelsel is met een half jaar uitgesteld, naar 1 januari 2022. Dit leidt enerzijds tot een besparing op de uitvoeringskosten voor gemeenten in 2021, maar tegelijkertijd leidt dit voor gemeenten ook tot aanvullende kosten. Ook is de groep die nog onder het huidige inburgeringsstelsel valt (de zogenaamde ondertussen-groep) daardoor groter. Gemeenten ontvangen een financiële compensatie van 30 miljoen euro, verspreid over 2021 t/m 2026. Enerzijds voor de begeleiding van deze ondertussen-groep, anderzijds voor de kosten die gemoeid zijn met een, door het uitstel, verlengde implementatie. Daarnaast bestaat deze mutatie uit hoger dan voorziene kosten die verband houden met de nieuwe inburgeringswet (zoals o.a. uitvoeringskosten) en is voor VOI beschikbaar budget overgeheveld van plafond Sociale Zekerheid naar plafond Rijksbegroting.

Wajong verdelen nominaal

Dit betreft de mutaties als gevolg van de toegekende loon- en prijsindexatie. Hiermee wordt de Wajong op het prijspeil van 2021 gebracht.

Wet Kindgebonden Budget (Wkb) verdelen nominaal

Dit betreft de mutaties als gevolg van de toegekende loon- en prijsindexatie. Hiermee wordt de WKB op het prijspeil van 2021 gebracht.

Diversen

Bevat diverse kleine beleidsmatige mutaties onder uitgavenplafond Sociale Zekerheid, onder andere mutaties die samenhangen met het verdelen van het flankerend beleid uit het steun- en herstelpakket, bijvoorbeeld in het kader van crisisdienstverlening.

Technische mutaties

Rijksbegroting

Correctie r/s jeugdwerkloosheid

De middelen voor de Aanpak jeugdwerkloosheid voor 2021 zijn afgeboekt van het plafond Sociale Zekerheid, terwijl dit het plafond Rijksbegroting had moeten zijn. Deze mutatie corrigeert dit.

Diverse plafondcorrecties

Diverse reserveringen op artikel 99 zijn middels een plafondcorrectie overgeboekt van uitgavenplafond Rijksbegroting naar uitgavenplafond Sociale Zekerheid. Het gaat onder andere om de (resterende) reserveringen voor de crisisdienstverlening en de impuls banenafspraak. Reden voor deze plafondcorrectie is dat deze uitgaven voor het grootste deel onder uitgavenplafond Sociale Zekerheid vallen, waardoor het logisch is deze reserveringen onder datzelfde plafond te scharen.

Kasschuif nl leert door

De middelen voor NL leert door worden in een nieuw kasritme geplaatst om beter aan te sluiten bij het jaar waarin de subsidieregeling tot betalingen leidt. Dit heeft te maken met het feit dat er een voorschot bij de start van een subsidiebeschikking wordt gegeven en de eindafrekening plaatsvindt na afloop van de subsidieperiode. De mutatie is de som van de kasschuiven NL leert door met inzet van scholing en NL leert door met inzet van sectoraal maatwerk.

Naar bzk-gf: gemeentelijk schuldenbeleid

Als onderdeel van het steun- en herstelpakket stelt het kabinet in 2021 extra middelen beschikbaar voor het gemeentelijk schuldenbeleid, gelet op de voorziene toename van de schuldenproblematiek.

Naar bzk-gf: tonk

De Tijdelijke Ondersteuning voor Noodzakelijke Kosten (TONK) beoogt dat gemeenten huishoudens tegemoet kunnen komen die door de coronacrisis een sterke terugval in inkomsten hebben en daardoor hun noodzakelijke (woon)kosten niet meer kunnen betalen. Deze boeking betreft de overboeking naar het Gemeentefonds.

Naar bzk-gf: vwnw: du crisisdienstverlening

Uit het steun- en herstelpakket worden middelen aan de 35 arbeidsmarktregio’s beschikbaar gesteld. Hiervan wordt 48,46 miljoen in 2021 overgeboekt vanuit SZW naar BZK ten behoeve van de DU crisisdienstverlening. Omdat deze middelen worden overgemaakt naar de 35 centrumgemeenten is gekozen voor een decentralisatie-uitkering. De uitkering is samengesteld uit middelen voor crisisdienstverlening (10,1 miljoen euro) en de aanpak jeugdwerkloosheid (38,4 miljoen euro).

Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (Tonk)

De Tijdelijke Ondersteuning voor Noodzakelijke Kosten (TONK) beoogt dat gemeenten, huishoudens en ondernemers tegemoet kunnen komen die door de coronacrisis een sterke terugval in inkomsten hebben en daardoor hun noodzakelijke (woon)kosten niet meer kunnen betalen. Initieel was een bedrag van 130 miljoen euro gereserveerd voor het eerste halfjaar van 2021, later is het beschikbare bedrag verdubbeld naar 260 miljoen euro. Dit budget is eerst gereserveerd op de SZW-begroting en later overgeboekt naar het Gemeentefonds (zie mutatie Naar bzk-gf: tonk).

Diversen

Deze post bevat diverse kleine technische mutaties onder uitgavenplafond Rijksbegroting. Dit betreft vooral kleine mutaties in overboekingen naar andere departementen, bijvoorbeeld met het BTW-compensatiefonds van het Ministerie van Financiën. Daarnaast is er een kleine opwaartse bijstelling voor Caribisch Nederland, in verband met de crisismaatregelen.

Sociale zekerheid

Bijstand

De bijstelling op het macrobudget Participatiewetuitkeringen heeft betrekking op de bijstellingen van het deelbudget voor bijstand en loonkostensubsidie. De verbeterde conjunctuur en verwerking van de voorlopige realisaties uit 2020 leidt tot een lager beroep op bijstand en LKS en dus tot lagere uitgaven.

Compensatie eigen bijdrage Kinderopvang (ko) en buitenschoolseopvang (bso)

In 2021 is een tegemoetkoming verstrekt (via de TTKO) aan ouders met kinderopvangtoeslag die gedurende de sluitingsperiode van de kinderopvang hun eigen bijdrage hebben doorbetaald. Daarnaast hebben ook ouders die via een gemeentelijke regeling of geheel op eigen kosten kinderopvang hebben doorbetaald in de sluitingsperiode een tegemoetkoming ontvangen. De drie tegemoetkomingen hebben betrekking op de periode 16 december 2020 tot en met 7 februari 2021 voor de dagopvang. Voor de buitenschoolse opvang is dit 16 december 2020 tot en met 18 april 2021.

Coronaloket kasritme uwv

De verwachte uitgaven in 2021 worden met 662 miljoen euro verlaagd door het aansluiten van de raming op het kasritme van UWV. UWV verrekent het bedrag dat zij ontvangt voor het verrichten van betalingen aan werkgevers eerst met eventuele terugontvangsten van werkgevers. Hier was eerder geen rekening mee gehouden in de begroting SZW. Tot op heden rapporteerde SZW namelijk de verwachte uitbetalingen en terugontvangsten van NOW-subsidies als aparte geldstromen aan de uitgaven- en ontvangstenkant van de begroting. Door aan te sluiten bij de systematiek van UWV worden deze stromen gesaldeerd, en treden verschuivingen op die van technische aard zijn en geen gevolgen hebben voor de totaal geraamde NOW-gelden. Dat komt omdat de bijstellingen aan de uitgavenkant even groot zijn als de bijstellingen aan de ontvangstenkant van de begroting SZW.

Correctie r/s jeugdwerkloosheid

De middelen voor de Aanpak jeugdwerkloosheid voor 2021 zijn afgeboekt van het plafond Sociale Zekerheid, terwijl dit het plafond Rijksbegroting had moeten zijn. Deze mutatie corrigeert dit.

Crisisdienstverlening Slotwet

De gerealiseerde uitgaven aan crisisdienstverlening zijn lager dan verwacht. Dit heeft meerdere oorzaken gehad, waaronder de gefaseerde opstart van de Regionale Mobiliteitsteams gedurende het jaar 2021, de krapte op de arbeidsmarkt en het voortzetten van de steunpakketten in het najaar van 2021.

Diverse plafondcorrecties

Diverse reserveringen op artikel 99 zijn middels een plafondcorrectie overgeboekt van uitgavenplafond Rijksbegroting naar uitgavenplafond Sociale Zekerheid. Het gaat onder andere om de (resterende) reserveringen voor de aanvullende crisisdienstverlening en de impuls banenafspraak. Reden voor deze plafondcorrectie is dat deze uitgaven voor het grootste deel onder uitgavenplafond Sociale Zekerheid vallen, waardoor het logisch is deze reserveringen onder datzelfde plafond te scharen. Zie ook ‘diverse plafondcorrecties’ onder kopje Rijksbegroting.

Einddatum now 2

Door gewijzigde loketdata voor de vaststellingen van NOW 2 en NOW 3 hebben drie kasschuiven plaatsgevonden. Allereerst een verschuiving van 35 miljoen euro uit 2020 naar 2021 samenhangend met een latere opening van het NOW 2 vaststellingsloket. Daarnaast een schuif van 71 miljoen euro uit 2021 naar latere jaren vanwege een langere openstelling van het vaststellingsloket van NOW 2. Hierdoor duurt het langer voordat afrekeningen en nabetalingen plaatsvinden. Tot slot is bij de uitwerking van de NOW 3.1 besloten in drie maandelijkse termijnen uit te keren. Hierdoor vond het merendeel van de betalingen in 2021 plaats in plaats van 2020. Dit heeft geleid tot een kasschuif van 1.220 miljoen euro, dit is terug te zien in de tabel onder: '01. now kasschuif nvw’.

Jaaraansluiting now

Er is door SZW in 2021 voor ruim 444 miljoen euro minder voorschot aan het UWV uitgekeerd dan verwacht voor de NOW tranches 1 t/m 4. Dit betreft geen aanpassing van de raming van de NOW, maar een administratieve aansluiting van de begroting van SZW op de bevoorschotting die heeft plaatsgevonden zodat het UWV de NOW kan uitbetalen aan werkgevers.

Naar bzk-gemeentefonds: algemene uitkering re-integratie gemeenten

Het re-integratiebudget van gemeenten is in het kader van het aanvullend sociaal pakket tijdelijk verhoogd in lijn met de eerder verwachte hogere instroom in de bijstand in 2021 (ruim 88 miljoen euro). Tevens is er sprake van een additionele verhoging van de middelen voor re-integratie (ruim 48 miljoen euro), deze stelt gemeenten in 2021 in staat om de dienstverlening aan mensen die als gevolg van de coronacrisis de bijstand in zijn gestroomd, te intensiveren. Gemeenten gebruiken dit budget om bijstandsgerechtigden te helpen bij het vinden van een nieuwe baan. De middelen zijn, na afdracht aan het BTW-compensatiefonds (3,3 miljoen euro), toegevoegd aan het gemeentefonds.

Naar bzk-gf: sw bedrijven covid 19

Omdat SW-bedrijven geen aanspraak kunnen maken op NOW-steun, is in 2020 besloten tot een tegemoetkoming aan gemeenten voor de loonkosten van SW-personeel. Ook in 2021 is er naar verwachting nog sprake van omzetverlies bij SW-bedrijven als gevolg van de coronamaatregelen. Het kabinet heeft daarom besloten om 35 miljoen euro beschikbaar te stellen voor de periode 1 januari tot 1 juli 2021. Het bedrag wordt met deze boeking toegevoegd aan de integratie-uitkering Participatie van het Gemeente Fonds (GF) via een verhoging van de Rijksbijdrage Wsw in 2021.

Now 5

De NOW is voor de periode 1 november tot en met 31 december heropend (NOW 5). Voor de NOW 5 is in 2021 1,5 miljard euro (inclusief uitvoeringskosten) beschikbaar gesteld.

Realisaties now 4

Het kabinet heeft besloten de NOW te verlengen tot 1 oktober 2021 (NOW 4). De verwachte uitgaven van de verlenging van 1 juli tot en met 30 september bedroegen oorspronkelijk 1,6 miljard euro in 2021. Nadien zijn op basis van de kMEV en realisatiecijfers de uitgaven aan deze NOW 4 in 2021 met respectievelijk 600 miljoen euro en 92 miljoen euro verlaagd, dit is terug te zien in de tabel onder: ‘07. now 4 en 09. now 4 kmev’.

Tozo bijstelling 1e isb en vjn

Het beroep op de Tozo viel hoger uit dan oorspronkelijk geraamd als gevolg van het uitbreken van de tweede golf. Op basis van voorlopige realisatiegegevens van gemeenten over 2020 is de raming van de Tozo-uitgaven in 2021 daarna naar beneden bijgesteld (-30 miljoen euro). In 2021 vindt een voorlopige verrekening met gemeenten plaats over de Tozo-uitgaven in 2020. In totaal wordt er 225 miljoen euro aan gemeenten nabetaald. De terugvorderingen zijn onder ontvangsten opgenomen.

Tozo-3 levensonderhoud: uitstel vermogenstoets

De invoering van de vermogenstoets in de Tozo is van 1 oktober 2020 uitgesteld tot 1 april 2021. Door het uitstel zal het beroep op de Tozo in de laatste maanden van 2020 hoger uitvallen dan eerder geraamd.

Tozo-3/4 terugwerkende kracht

Doordat zelfstandigen de mogelijkheid krijgen om Tozo met terugwerkende kracht aan te vragen, zullen zelfstandigen langer een uitkering krijgen. De raming van de Tozo-uitgaven is daarom met 60 miljoen euro opwaarts bijgesteld.

Tozo-4: afstel vermogenstoets

Als gevolg van afstel van invoering van de vermogenstoets in Tozo-4, vallen de Tozo-uitgaven hoger uit. De raming is daarom met 110 miljoen euro opwaarts bijgesteld.

Tozo-5 levensonderhoud

De Tozo is verlengd tot 1 oktober 2021. Zelfstandigen konden tot 1 oktober 2021 een uitkering voor levensonderhoud ontvangen en een lening voor bedrijfskapitaal aanvragen. De extra uitgaven aan de leningen bedrijfskapitaal, uitvoeringskosten van gemeenten en de extra toekomstige ontvangsten door terugbetalingen van de leningen bedrijfskapitaal vallen onder verschillende diversenkopjes.

Uvk now kasschuif

Vanuit een reservering op artikel 99 worden middelen doorgeschoven voor voorziene uitvoeringskosten NOW in 2022 en 2023.

Vrijval now middelen

De uitvoeringskosten NOW bij UWV vallen in 2021 lager uit dan begroot op artikel 11. Deze middelen vallen vrij.

01. now kasschuif nvw

Zie eerdere toelichting bij ‘Einddatum NOW 2’.

02. now 3 bijstelling 1e isb

Op basis van uitvoeringsinformatie hebben in het voorjaar van 2021 diverse ramingsbijstellingen plaatsgevonden. Op basis van de vaststellingen voor de NOW 1 en 2 bleek dat werkgevers achteraf minder omzetverlies hadden geleden dan van tevoren was ingeschat. De uitgaven voor de NOW 1 zijn per saldo met (-400 + 275) 124 miljoen euro verlaagd. De uitgaven voor de NOW 2 zijn met (-298 + ‒ 371) 668 miljoen euro verlaagd. De uitgaven aan de NOW 3.1 zijn juist per saldo met (1.458 + 500 + ‒ 758) 1.200 miljoen euro verhoogd in 2021, vanwege de impact van de tweede golf coronabesmettingen in het najaar van 2020. Het aantal subsidieaanvragen voor de NOW 3.3. is achteraf lager uitgevallen dan begroot. Hierdoor zijn de uitgaven in 2021 met 659 miljoen euro verlaagd.

03. now 3.2 niet afbouwen

Om ondernemers en werkenden te helpen, is besloten om de steun- en herstelpakketten in het eerste en tweede kwartaal van 2021 niet af te bouwen. Het vergoedingspercentage van 80% en de omzetdrempel van 20% zijn niet afgebouwd zoals aanvankelijk beoogd. De meerkosten hiervoor bedroegen in totaal 1.814 miljoen euro, waarvan 814 miljoen euro betrekking heeft op de NOW 3.2 en 1.000 miljoen euro op de NOW 3.3. Nadien zijn de vergoedingspercentages in de NOW 3.2 en 3.3. verder verhoogd van 80% naar 85%, wat tot 350 miljoen euro aan meerkosten heeft geleid.

04. now 3.1 langer openstellen loket

Zie eerdere toelichting bij ’02. NOW 3 bijstelling 1e ISB’.

05. now 3.3 niet afbouwen & now 3.2 en now 3.3 naar 85%

Zie eerdere toelichting bij ’03. NOW 3.2 niet afbouwen’.

06. now bijstelling vjn

Zie eerdere toelichting bij ’02. NOW 3 bijstelling 1e ISB’.

07. now 4

Zie eerdere toelichting bij ‘Realisaties NOW 4’.

08. uitzonderen tvl in de now

Het kabinet heeft besloten om de TVL-subsidie uit te zonderen van het omzetbegrip binnen de NOW-regeling (dit geldt vanaf de NOW 3). Werkgevers ontvangen hierdoor een hogere subsidie. Als gevolg van deze intensivering zijn de uitgaven in 2021 met 360 miljoen euro opwaarts bijgesteld.

09. now 4 kmev

Zie eerdere toelichting bij ‘Realisaties NOW 4’.

10. now bijstelling vaststellingen o.b.v. realisaties

Zie eerdere toelichting bij ’02. NOW 3 bijstelling 1e ISB’.

3e isb: tegemoetkoming sw-bedrijven

Omdat SW-bedrijven geen aanspraak kunnen maken op NOW-steun, is in 2020 besloten tot een tegemoetkoming aan gemeenten voor de loonkosten van SW-personeel. Ook in 2021 is er naar verwachting nog sprake van omzetverlies bij SW-bedrijven als gevolg van de coronamaatregelen. Het kabinet heeft daarom besloten om 35 miljoen beschikbaar te stellen voor de periode 1 januari tot 1 juli 2021. Het bedrag is bij de decembercirculaire 2021 toegevoegd aan de integratie-uitkering Participatie van het Gemeente Fonds via een verhoging van de Rijksbijdrage Wsw in 2021.

Diversen

Bevat diverse technische mutaties onder uitgavenplafond Sociale Zekerheid. Hieronder vallen onder andere een kleine opwaartse bijstelling op de Tijdelijke Overbruggingsregeling voor Flexibele Arbeidskrachten (TOFA), een neerwaartse bijstelling op de uitvoeringskosten van de NOW 1 van ruim 13 miljoen euro, en een neerwaartse bijstelling op de Tijdelijke Tegemoetkoming Kinderopvang (TTKO) van bijna 20 miljoen euro.

Niet relevant voor het uitgavenplafond

Bikk aow

De Rijksbijdrage in de kosten van kortingen (BIKK) wordt gedurende het jaar aangepast aan de geraamde omvang van de heffingskortingen. In 2021 is de omvang van de heffingskortingen hoger uitgekomen dan ten tijde het opstellen van de begroting werd verwacht. Gedurende het jaar is daarom de raming van de BIKK licht naar boven bijgesteld. 

Rijksbijdrage ouderdomsfonds

De Rijksbijdrage aan het ouderdomsfonds is bedoeld om het geraamde tekort in dat fonds aan te vullen. De inkomsten van het fonds (voornamelijk AOW-premies) zijn namelijk niet hoog genoeg om de uitgaven (Aow-uitkeringen, en de inkomensondersteuning AOW) te betalen. De rijksbijdrage wordt in het voorjaar bijgewerkt aan de hand van de CEP-raming van het CPB en het gerealiseerde fondstekort of -overschot in het voorgaande jaar zoals opgenomen in het jaarverslag van de SVB. Per saldo heeft dat in 2021 gezorgd voor een hogere rijksbijdrage dan waar in de begroting van uit was gegaan.

Diversen

Bevat twee kleine mutaties die niet relevant zijn voor het uitgavenplafond, zijnde een kleine opwaartse bijstelling van 2,8 miljoen euro bij de rijksbijdrage tegemoetkoming arbeidsongeschikten (AO) en een kleine opwaartse bijstelling van 0,5 miljoen euro bij de rijksbijdrage voor de Zelfstandige en Zwanger-regeling (ZEZ).

Niet-belastingontvangsten

Mee- en tegenvallers

Rijksbegroting

Diversen

Deze post bevat diverse kleine mee- en tegenvallers onder het plafond Rijksbegroting, die samenhangen met de tweede voortgangsrapportage van het kerndepartement SZW.

Sociale zekerheid

Terugontvangst svb

In totaal ontvangt SZW in 2021 € 39,3 mln. terug van de SVB. Deze € 39,3 mln. bestaat uit € 20,7 mln. terugontvangsten jaarlijkse afrekening rijksgefinancierde uitvoeringskosten en € 18,6 mln. terugontvangsten van het exploitatieresultaat. Eerder is hier al op basis van prognose € 18 mln. voor geboekt. Het verschil tussen prognose en resultaat is € 21,3 mln.

Terugontvangsten kot

De terugontvangsten met betrekking tot de kinderopvangtoeslag vallen lager uit dan verwacht. Enerzijds zorgt het langer pauzeren van de dwanginvorderingen in 2021 i.v.m. de coronacrisis voor een afname in ontvangsten. Anderzijds komt de bijstelling voort uit lagere ontvangsten verspreid over de jaren 2015 t/m 2021. Mogelijke verklaring hiervoor is een groter effect van de hersteloperatie Toeslagen dan aanvankelijk geraamd.

Terugontvangsten wkb

De terugontvangsten met betrekking tot het kindgebonden budget vallen lager uit dan verwacht. Dit wordt deels verklaard door het langer pauzeren van de invorderingen van toeslagen in 2021, tijdens de coronacrisis.

Toeslagenwet (TW)

De daadwerkelijke uitgaven zijn in 2020 20,9 miljoen lager uitgevallen dan aan het UWV is bevoorschot. Dit komt doordat de definitieve uitgaven aan de toeslagenwet lager zijn dan ten tijde van de najaarsnota 2020 door het UWV was geraamd. Het te veel bevoorschotte bedrag heeft SZW in 2021 van het UWV ontvangen.

Uitvoeringskosten uwv

Betreft de terugontvangsten jaarlijkse afrekening Rijksgefinancierde uitvoeringskosten van UWV à €34,3 miljoen. 

Wajong

In 2020 heeft het UWV meer uitkeringslasten voor de Wajong bevoorschot gekregen dan daadwerkelijk is uitgegeven. In 2021 heeft SZW dit bedrag terugontvangen van het UWV.

Diversen

De ontvangsten zijn voor meerdere regelingen aangepast aan de hand van de gerealiseerde ontvangsten. Er is een opwaartse bijstelling van 4,6 miljoen euro. Daarnaast bevat deze post een kleine neerwaartse bijstelling van de boeteontvangsten naar aanleiding van de meest recente realisatiecijfers.

Beleidsmatige mutaties

Rijksbegroting

Diversen

Deze post bevat verschillende kleine ontvangsten.

Sociale zekerheid

Kasschuif kwijtschelden publieke schulden kot

Deze bijstelling treedt in samenhang op met de bijstelling Derving ontvangsten KOT ivm kwijtschelden publieke schulden en Diversen. Om de ontvangstenderving uit voornoemde bijstelling in het verwachte ritme over de jaren 2021-2025 te verdelen, is een kasschuif uitgevoerd.

Verwachte terugontvangsten svb

In totaal ontvangt SZW in 2021 € 39,3 mln. terug van de SVB. Deze € 39,3 mln. bestaat uit € 20,7 mln. terugontvangsten jaarlijkse afrekening rijksgefinancierde uitvoeringskosten en € 18,6 mln. terugontvangsten van het exploitatieresultaat. Eerder is hier al op basis van prognose € 18 mln. voor geboekt. Het verschil tussen prognose en resultaat is € 21,3 mln.

Diversen

Deze post bevat diverse kleinere beleidsmatige ontvangstenmutaties onder uitgavenplafond Sociale Zekerheid. Hieronder valt onder meer een mutatie voor het verwerken van het restant aan verwachte derving op ontvangsten uit openstaande terugvorderingen kinderopvangtoeslag in verband met het kwijtschelden van publieke schulden. Deze bijstelling treedt in samenhang op met de bijstellingen ‘Derving ontvangsten KOT ivm kwijtschelden publieke schulden’ en ‘Kasschuif kwijtschelden publieke schulden Kinderopvangtoeslag (KOT)’.

Technische mutaties

Rijksbegroting

Diversen

Deze post bevat diverse kleinere technische ontvangstenmutaties onder uitgavenplafond Rijksbegroting, waarvan de grootste een desaldering in verband met de begroting van de Rijksschoonmaakorganisatie (RSO) is. Per 2021 werkt de RSO volgens een gestandaardiseerde dienstverlening met uniforme tarieven voor opdrachtgevers. De gerealiseerde uitgaven en ontvangsten zijn hoger uitgevallen dan begroot naar aanleiding van een herijking van vierkante meters bij de opdrachtgevers. Tevens bleken een aantal nieuwe aansluitingen van departementen een groter effect te hebben dan voorzien. Deze factoren hebben geleid tot een toename van de dienstverlening.

Sociale zekerheid

Coronaloket kasritme uwv

De verwachte ontvangsten in 2021 worden met 662 miljoen euro verlaagd door het aansluiten van de raming op het kasritme van UWV. Deze verschuiving is technisch van aard en heeft geen gevolgen voor de totaal geraamde NOW-gelden, omdat de bijstellingen aan de ontvangstenkant even groot zijn als de bijstellingen aan de uitgavenkant van de begroting SZW.

Derving ontvangsten kot ivm kwijtschelden publieke schulden

In het kader van de hersteloperatie Toeslagen zijn de openstaande kinderopvangtoeslagschulden van KOT-gedupeerden en hun huidige partner kwijt gescholden.

Einddatum now 2

Door het langer openstellen van het vaststellingsloket voor de NOW 2 is een budgettaire verschuiving verwerkt van 181 miljoen euro van 2021 naar latere jaren. Dit is nadien gecorrigeerd door aan te sluiten bij het kasritme van UWV (zie toelichting bij ‘Coronaloket kasritme UWV’).

Tozo terugontvangsten

Op basis van voorlopige realisatiegegevens van gemeenten over de Tozo-uitgaven in 2020 vindt een voorlopige verrekening met gemeenten plaats. De terugvorderingen zijn onder ontvangsten opgenomen.

01. now vaststellingen

Vanwege de bevoorschottingssystematiek van de NOW vinden er afrekeningen plaats tussen SZW en UVW. Als het verstrekte voorschot aan UWV te hoog is geweest, bijvoorbeeld als uit de subsidievaststellingen blijkt dat het omzetverlies van werkgevers lager is uitgevallen dan verwacht, vloeit het te veel verstrekte bedrag terug naar de begroting van SZW. Vanwege de afrekening van subsidiegelden zijn de ontvangsten op de SZW-begroting in 2021 verhoogd met 1.042 miljoen euro voor de NOW 1, 2 en 3.1.

02. now juninota kasschuif

Op basis van uitvoeringsinformatie van UVW worden in 2021 meermaals de ramingen voor de ontvangsten van de NOW 1 t/m 4 omhoog bijgesteld. Dit leidt tot een bijstelling van 126 miljoen euro en van 658 miljoen euro.

03. now bijstelling vaststellingen o.b.v. realisaties

Zie eerdere toelichting bij ’02. NOW juninota kasschuif’.

Diversen

Bevat kleine mee- en tegenvallers onder het plafond Sociale Zekerheid. Dit betreft een kleine meevaller op de WKB en een kleine tegenvaller die samenhangt met de tweede voortgangsrapportage van het kerndepartement SZW.

Niet relevant voor het uitgavenplafond

Werkgeversbijdrage kinderopvang

De kinderopvangtoeslag kent ook een werkgeversbijdrage, dit betreft een vast percentage van de totale loonsom. Deze ontvangsten zijn hoger uitgekomen doordat de loonsom in 2021 hoger is uitgekomen dan was voorzien.

Diversen

Deze post bevat één kleine technische mutatie, namelijk een desaldering van het inkoopvoordeel.