Budgetflexibiliteit

Het juridisch verplichte deel van het uitgavenbudget 2022 stijgt naar 88% door de ophoging van € 2,3 mld voor het vullen van Bergermeer.

Toelichting

In deze achtste incidentele suppletoire begroting wordt het parlement om autorisatie verzocht voor het aangaan van verplichtingen en doen van uitgaven voor het verder vullen van gasopslag Bergermeer, zoals voorgesteld in de Kamerbrief Verder vullen gasopslagen Bergermeer en Norg, en update LNG-installatie en gedoogsituatie van vrijdag 19 augustus 2022.

Verplichtingen en uitgaven

Subsidies

Vulmaatregelen gasopslag

Momenteel is er sprake van een ongebruikelijke situatie op de gasmarkt: de zomergasprijs is hoger dan wintergasprijs. Dit maakt opslag van gas met het oog op de winter voor marktpartijen onaantrekkelijk. Het zou immers neerkomen op het inkopen tegen een hogere prijs dan de verwachte verkoopprijs in de winter. Dit tast de leveringszekerheid aan.

Het kabinet heeft EBN reeds aangewezen als partij om gas op te slaan in Bergermeer. EBN is een beleidsdeelneming met de Staat als enige aandeelhouder. Die aanwijzing zal worden uitgebreid om verdere vulling mogelijk te maken. EBN zal hiervoor een vergoeding (subsidie) krijgen. Deze vergoeding ziet onder andere op het verschil tussen de zomer- en wintergasprijs en de kosten verbonden aan de opslag zelf. Hiervoor worden de op het instrument resterende middelen aangewend. In aanvulling daarop wordt het € 10 mln aan de begroting toegevoegd.

Leningen

Lening EBN voor vullen Bergermeer

Er wordt een lening verleend aan EBN ter hoogte van € 2,3 mld voor de inkoop van het gas dat nodig is om Bergermeer verder te vullen. Vanwege de hoge gasprijs is EBN niet zelf in staat de inkoop van het gas voor te financieren. Na levering van het gas ontvangt EBN inkomsten en betaalt EBN de lening terug.

Ontvangsten

Heffing gasleveringszekerheid

Gegeven het open en grensoverschrijdende karakter van de Europese gasmarkt dragen de Nederlandse gasopslagen en het vullen ervan bij aan de leveringszekerheid van de gehele Unie en met name de ons omringende landen. Uitgangspunt is dat de kosten die met hiervoor genoemde maatregelen gemoeid zijn worden gedragen door de gebruikers (ofwel: de gebruiker betaalt). Dit betreft zowel gebruikers in Nederland als daarbuiten.

Voor het verhalen van de uiteindelijke gemaakte kosten van EBN op gebruikers wordt, in samenhang met de uiteindelijke wijze waarop voor de langere termijn invulling wordt gegeven aan de vulverplichting, gewerkt aan een heffing op geboekte capaciteit voor transport via het landelijk gastransportnet van GTS (bovenop - maar niet in - de tarieven voor gastransport). Op die manier kan de rekening worden gelegd bij de gebruikers die profiteren van de vulling van de gasopslagen (leveringszekerheid), inclusief de gebruikers in het buitenland. Deze heffing zal zodanig worden uitgewerkt dat de financiering van voornoemde maatregelen een vorm van voorfinanciering is en de uiteindelijke kosten door de gebruikers van het gastransportnet worden opgebracht.

De ontvangsten zijn omhoog bijgesteld met € 2,5 mln per jaar in de periode 2024-2027, ter dekking van de verhoging van de subsidie met € 10 mln.

Terugbetaling lening EBN voor vullen Bergermeer

Er wordt een lening verleend aan EBN ter hoogte van € 2,3 mld voor de inkoop van het gas dat nodig is om Bergermeer verder te vullen. Na levering van het gas ontvangt EBN inkomsten en betaalt EBN de lening in 2023 volledig terug.