Inleiding
In de bedrijfsvoeringsparagraaf wordt verslag gedaan van relevante aandachtspunten in de bedrijfsvoering van begrotingshoofdstuk XVIII (WWI). De bedrijfsvoeringsparagraaf heeft in overeenstemming met de Comptabiliteitswet het karakter van een uitzonderingsrapportage. Conform de Rijksbegrotingsvoorschriften wordt in deze paragraaf verantwoording afgelegd over achtereenvolgens de totstandkoming beleidsinformatie en de rechtmatigheid van de begrotingsuitvoering. Op het gebied van de bedrijfsvoering, managementinformatie en het financieel- en materieel beheer zijn in 2010 veel verbeteringen doorgevoerd, zoals de invoering van dashboards met managementinformatie als sturingsinstrument. De opmerkelijke zaken zijn opgenomen in de bedrijfsvoeringsparagraaf van begrotingshoofdstuk XI (VROM).
In het verslagjaar is besloten tot een departementale herindeling. In de bedrijfsvoeringsparagraaf van VROM zal hier op worden ingegaan.
De bedrijfsvoeringsparagraaf is opgesteld door WWI. Daarbij is onder meer gebruik gemaakt van de ontvangen controlebevindingen van de Rijksauditdienst. Een speciaal daartoe eenmalig ingericht Audit Committee heeft een advies uitgebracht aan de bewindspersoon om in overeenstemming met de regelgeving al dan niet ingebrachte bevindingen in deze paragraaf op te nemen. Bij de advisering is gebruikt gemaakt van de criteria zoals vastgesteld door het voormalige Audit Committee van VROM: financieel belang, belang voor de burger, (kans op) tolerantie-overschrijding en rechtmatigheid en imago/publicitair risico.
De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de huurtoeslag ligt bij de Belastingdienst. De minister van BZK is verantwoordelijk voor het beleid en het begrotingsbeheer. De minister van Financiën verantwoordt zich, als verantwoordelijk minister voor het beheer van de Belastingdienst, in zijn bedrijfsvoeringparagraaf over de rechtmatigheid van de begrotingsuitvoering van de toeslagregelingen door de Belastingdienst. De hoofdlijnen daaruit, voor zover deze betrekking hebben op de huurtoeslag, staan hieronder opgenomen.
Totstandkoming beleidsinformatie
De totstandkoming van de beleidsinformatie voldoet aan de eisen die daaraan worden gesteld in de Rijksbegrotingsvoorschriften van het ministerie van Financiën.
De Algemene Rekenkamer heeft over het boekjaar 2009 geoordeeld dat ten opzichte van het jaar ervoor, er een betere aansluiting gemaakt is tussen de doelen van het WWI-beleid, de geleverde prestaties en de ingezette middelen. De ingezette verslagleggingslijn is daarom gecontinueerd in 2010. Dat betekent dat in het begrotingshoofdstuk XVIII (WWI) – mede als gevolg van de deelname aan het experiment «Verbeteren verantwoording en begroting», alle kabinetsprioriteiten uit de begroting beleidsmatig worden toegelicht. Ook wordt de operationele doelstelling «Garanderen van de betaalbaarheid van het wonen voor lage inkomensgroepen (vraaggericht): huurtoeslag» beleidsmatig toegelicht. De huurtoeslag wordt toegelicht omdat deze doelstelling een relatief groot financieel belang heeft. De rapportagewijziging zoals bedoeld in het experiment is erop gericht om de politieke discussie meer op de hoofdlijnen (beleidsprioriteiten) te voeren.
Naar aanleiding van de opmerking van de Algemene Rekenkamer, dat niet altijd in de opgenomen beleidsconclusies in het Jaarverslag 2009 is aangegeven of er een reden is om het beleid voort te zetten dan wel aan te passen is daar extra aandacht aan besteed. Hierbij is er rekening mee gehouden dat er een nieuw kabinet is aangetreden, terwijl de doelstellingen in de begroting 2010 de doelstellingen van het vorige kabinet waren.
Rijksgebouwendienst
Over de totstandkoming van beleidsinformatie zijn er geen bijzonderheden te melden.
Dienst van de Huurcommissie
Over de totstandkoming van beleidsinformatie zijn er geen bijzonderheden te melden.
Rechtmatigheid
Onder rechtmatigheid wordt conform de Rijksbegrotingvoorschriften comptabele rechtmatigheid verstaan. Dit houdt in dat een financiële transactie waarvan de uitkomst in het departementale jaarverslag dient te worden verantwoord in overeenstemming is met de begrotingswetten en met de in internationale regelgeving, Nederlandse wetten, algemene maatregelen van bestuur en ministeriële regelingen opgenomen bepalingen die de uitkomst van die financiële transactie beïnvloeden.
In dit onderdeel wordt gerapporteerd als de overeengekomen tolerantiegrenzen voor zowel fouten als onzekerheden die betrekking hebben op de rechtmatigheid en de getrouwheid uit de Rijksbegrotingvoorschriften worden overschreden.
Opmerkingen en aanbevelingen Algemene Rekenkamer
Artikel 4 Integratie niet-westerse migranten
In het kader van inburgering is in 2010 € 7,5 mln compensatie betaald aan de gemeente Amsterdam in het kader van de afrekening van de Wet Inburgering Nieuwkomers 2006. Daarnaast is er voor circa € 1 mln nadeelcompensatie nabetaald aan gemeenten voor exploitatieverliezen van taalaanbieders, geleden onder minister Vogelaar in 2008.
De in 2008 betaalde nadeelcompensatie werd door de Algemene Rekenkamer als onrechtmatig beschouwd. In reactie hierop heeft de Algemene Rekenkamer criteria opgesteld waaraan moet worden voldaan bij toekomstige betalingen van nadeelcompensatie. Hoewel bovenstaande twee verschillende kwesties betreft, zijn deze toetsingscriteria toegepast bij de betaling aan de gemeente Amsterdam. WWI concludeerde dat de betaling rechtmatig was conform de criteria. Ook de afdeling juridische zaken adviseerde positief.
Overige onderzoeksbevindingen
Artikel 2 Stimuleren van een duurzame kwaliteit van woningen, gebouwen en bouwwerken
Europese aanbestedingen
Het Audit Committee VROM van 6 maart 2009 heeft besloten dat afwijkingen van Europese Aanbestedingen door de Portefeuillehouders van het kerndepartement vooraf worden voorgelegd aan de Bestuursraad (BR). Alle afwijkingen van Europese aanbestedingen zijn in 2010 vooraf door de BR beoordeeld en goedgekeurd. Hierbij heeft het management bewust de keuze voor het niet Europees aanbesteden gemaakt.
Voor begrotingshoofdstuk XVIII (WWI) is er in 2010 in twee gevallen voor een totaal bedrag van € 220 519 niet Europees aanbesteed. Dit totaalbedrag is het bedrag dat verplicht is in het boekjaar 2010. (De totale verplichtingen kunnen door de jaargrensoverschrijding hoger zijn). De tolerantiegrenzen zijn hiermee niet overschreden.
Voor een advies over de concept AMvB Bouwbesluit is voor € 178 500 niet Europees aanbesteed.
Voor de technische ondersteuning in de Energy Management Committee is voor een bedrag van € 42 019 niet Europees aanbesteed.
Resterende onrechtmatigheden
Naast de voorgenoemde rechtmatigheidsfouten zijn op de uitgaven van artikel 2 nog voor een bedrag van area € 0,9 mln onrechtmatigheden geconstateerd bij het programma energiebudgetten.
Artikel 3 Garanderen van keuzemogelijkheden en betaalbaarheid op de woningmarkt: Huurtoeslag
De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de huurtoeslag ligt bij de belastingdienst. De Minister van BZK is verantwoordelijk voor het beleid en het begrotingsbeheer. De Minister van Financiën verantwoordt zich, als verantwoordelijk minister voor het beheer van de belastingdienst, in zijn bedrijfsvoeringparagraaf over de rechtmatigheid van de begrotingsuitvoering van de toeslagregelingen door de Belastingdienst.
De hoofdlijnen daaruit, voor zover deze betrekking hebben op de huurtoeslag, staan hieronder opgenomen.
De Comptabiliteitswet en onderliggende regelgeving schrijven voor dat, indien de tolerantiegrenzen op het begrotingshoofdstuk worden overschreden, in de bedrijfsvoeringparagraaf expliciet verantwoording wordt afgelegd over de naleving van wet- en regelgeving. Voor 2010 is de tolerantiegrens voor de voorschotten huurtoeslag vastgesteld op 1,37% in het geval van fouten.
De conclusie voor de uitbetaalde voorschotten huurtoeslag 2010 luidt dat deze tolerantiegrens met circa € 10 mln (circa 0,38 procent) is overschreden.
Het totaalbedrag van de onrechtmatigheden in de uitbetaalde voorschotten komt daarmee op circa € 45 mln. De afwijkingen worden vooral veroorzaakt door systeemtechnische beperkingen van het huidige toeslagensysteem. Voor de huurtoeslag is de vastgestelde afwijking bij het definitief toekennen 2008/2009 (circa € 21 mln) wel binnen de tolerantiegrenzen gebleven.
Rijksgebouwendienst
Over de comptabele rechtmatigheid zijn er geen bijzonderheden te melden.
Dienst van de Huurcommissie
Over de comptabele rechtmatigheid zijn er geen bijzonderheden te melden.