Het voortgezet onderwijs heeft de taak om voor kwalitatief goed onderwijs te zorgen. Het voortgezet onderwijs zorgt dat leerlingen in deze fase van de doorlopende leerlijn hun talenten maximaal kunnen ontplooien en vervolgonderwijs kunnen volgen dat het beste past bij hun talenten. Het bereidt hen voor op volwaardige deelname aan de samenleving en een bij hun talenten passende (toekomstige) positie op de arbeidsmarkt.

De Minister is verantwoordelijk voor een voorgezet onderwijsstelsel dat zodanig functioneert, dat het onderwijs aansluit bij de talenten en de ambities van individuele leerlingen en bij de behoeftes van de maatschappij.

Financieren: De Minister draagt verantwoordelijkheid voor de kwaliteit en toegankelijkheid van het onderwijs. Dit borgt zij door aan de voortgezet onderwijsinstellingen bekostiging te verstrekken en door middel van wet- en regelgeving.

Stimuleren: De Minister stimuleert specifieke onderwerpen die bijdragen aan de kwaliteit en toegankelijkheid door middel van het Bestuursakkoord VO-raad – OCW 2012–2015, het beschikbaar stellen van aanvullende bekostiging en via wet- en regelgeving. Tevens maakt de Minister gebruik van de dialoog met scholen, ouders, leerlingen en belangenorganisaties.

Regisseren: De Minister is eveneens verantwoordelijk voor het borgen van de onderwijskwaliteit van scholen. Borging van de kwaliteit verloopt (primair) via het toezicht door de Inspectie van het Onderwijs. De eisen van kwaliteit zijn vastgelegd in wet- en regelgeving.

Indicatoren voor het stelsel voortgezet onderwijs worden beschreven in Trends in Beeld 2014 en in het Onderwijsverslag 2013–2014.

² De totale uitgaven uit tabel 3.3, exclusief de bijdragen aan baten-lasten diensten (DUO) en ontvangsten, gedeeld door het aantal ingeschreven leerlingen op 1 oktober van het voorgaand jaar, zoals opgenomen in tabel 3.2.

In het regeerakkoord 2012 was afgesproken «de complexiteit van de profielstructuur te verminderen». Hiervoor was een bezuiniging van € 50 miljoen ingeboekt. In het Bestuursakkoord VO is afgesproken die complexiteit niet te verminderen door het aantal profielen aan te passen, maar door minder vakken te verplichten. Het wetsvoorstel, waarin de verplichting een maatschappelijke stage en (in het vwo) het vak ANW aan te bieden werden geschrapt (incl. een technische wijziging met betrekking tot vakbenaming Latijn en Grieks), is hier een uitwerking van. Dit wetsvoorstel is op 20 februari 2014 door de Eerste Kamer aangenomen. Zowel de afgesproken beleidsmaatregel als ombuiging zijn hiermee een feit.

Toelichting:

De realisatie van de uitgaven van het voortgezet onderwijs is circa € 52,3 miljoen hoger dan oorspronkelijk geraamd. De realisatie van de ontvangsten is € 3,9 miljoen hoger dan geraamd. De verschillen worden bij de toelichting op de instrumenten verduidelijkt.

Hoofdbekostiging

Bekostiging Voortgezet Onderwijs

Het voortgezet onderwijs kent een lumpsumbekostiging voor de reguliere uitgaven. De schoolbesturen ontvangen van de rijksoverheid een bedrag voor de personele en materiële kosten. Hiermee worden de schoolbesturen in staat gesteld om (onderwijs)personeel aan te stellen en overige arbeidsvoorwaarden te vervullen en te voorzien in de kosten van de materiële instandhouding van scholen. De lumpsumbekostiging is voornamelijk gebaseerd op het aantal leerlingen en de schoolsoort.

Bekostiging lichte ondersteuning

Met de landelijke budgettering van lwoo/pro is vanaf 2014 het bedrag per leerling lwoo/pro gesplitst in een deel basisbekostiging en een deel bekostiging lichte ondersteuning. De zogenaamde bekostiging lichte ondersteuning is dan ook ingaande 2014 afzonderlijk zichtbaar gemaakt.

De verschillen in de realisatie van de uitgaven bekostiging voortgezet onderwijs ten opzichte van de raming zijn:

• – Een verlaging met € 5,1 miljoen, omdat er in dit jaar in totaal minder leerlingen in het voortgezet onderwijs waren dan in de oorspronkelijke raming. Daarnaast een verschuiving (€ 5,9 miljoen) van leerlingen «experimenten vmbo-mbo2 incl. borgingscohort vmbo-mbo2» naar «hoofdbekostiging».

• – Een verhoging met € 12 miljoen door extra incidentele middelen uit het NOA in verband met het afsluiten van de cao in het voortgezet onderwijs.

• – Een verhoging met € 12,4 miljoen in verband met de uitdeling van de loonbijstelling (werkgeverslasten tranche 2014).

• – Een verhoging met € 9,5 miljoen in verband met een overboeking van beleidsterrein 1 primair onderwijs van de middelen voor herstart en op de rails.

• – Overige diverse mutaties (– € 3,5 miljoen).

Prestatiebox

Regeling Prestatiebox Voortgezet Onderwijs

Via de prestatiebox hebben scholen aanvullende middelen ontvangen om de doelen uit het Bestuursakkoord VO-raad – OCW 2012–2015 te realiseren.

Aanvullende bekostiging

Regeling leerplusarrangement VO, nieuwkomers VO en eerste opvang vreemdelingen

Deze regeling bestaat uit 3 onderdelen:

• • Leerplusarrangement: scholen komen bij een bepaald percentage leerlingen uit achterstandswijken in aanmerking voor aanvullende bekostiging van het Leerplusarrangement.

• • Nieuwkomers: de aanvullende bekostiging is bestemd voor leerlingen die op enige teldatum korter dan een jaar, dan wel één tot twee jaar in Nederland zijn en die vreemdeling zijn volgens de Vreemdelingenwet 2000.

• • Eerste opvang vreemdelingen: de aanvullende bekostiging is bestemd voor vreemdelingen die op twee peildata als daadwerkelijk schoolgaand staan ingeschreven en die op beide peildata korter dan één jaar in Nederland verblijven.

Regeling regionaal zorgbudget, subsidie regionale verwijzingscommissies voortgezet onderwijs en reboundvoorzieningen en regeling regionaal zorgbudget en regionale verwijzingscommissies voortgezet onderwijs

Subsidies

Opdrachten

Onder deze post vallen middelen voor diverse beleidsgerichte activiteiten en onderzoeken. Het verschil van € 2,1 miljoen wordt verklaard doordat er meer onderzoeken zijn gerealiseerd dan was voorzien, waaronder extra monitors ten behoeve van vmbo.

Bijdragen aan agentschappen

Dienst Uitvoering Onderwijs

De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) is de uitvoeringsorganisatie van het Ministerie van OCW en levert producten en diensten op het terrein van bekostiging van instellingen, financiering van studenten en informatievoorziening. Het betreft het aandeel in de uitvoeringskosten van DUO voor dit begrotingsartikel. Het budget voor de Dienst Uitvoering Onderwijs is in 2014 per saldo met € 11,1 miljoen verhoogd door:

• • Het beschikbaar stellen van middelen voor de ontwikkeling en productie van Facet (centraal examen systeem) + € 5,3 miljoen.

• • Gelden voor invoering van SBR-XBRL (Standard Business Reporting Programma; standaard om financiële gegevens en bedrijfsinformatie elektronisch uit te wisselen) en SEPA (nieuwe bestandsformaat voor betalingen): + € 1,6 miljoen.

• – Diverse overboekingen (+ € 4,2 miljoen).

Bijdragen aan RWT’s en ZBO’s

ZBO: College voor Toetsen en Examens

SLOA: Onderwijs ondersteunende instellingen primair-, voortgezet- en beroepsonderwijs en volwasseneneducatie

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

Onder deze post vallen bijdragen aan de internationale organisaties European Centre for Modern Lanquages (ECML) en Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) ten behoeve van PISA. Het (ECML) is een mede door Nederland opgericht Europees expertisecentrum voor het talenonderwijs. Nederlandse sleutelfiguren op dit terrein nemen in workshops en via publicaties kennis van de ontwikkelingen daar. Met de deelname aan het PISA project houdt OCW bij hoe de prestaties van 15-jarigen zich ontwikkelen op het gebied van wiskunde lezen en «science». Als zodanig is PISA een toetssteen voor het succes van het onderwijsstelsel.

Ontvangsten

Het ontvangstenbudget wordt met € 3,9 miljoen verhoogd als gevolg van onder meer het terugvorderen van middelen naar aanleiding van de controle op aanvragen in het kader van de regeling Binnenmilieu en Energiezuinigheid.