A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 en 2 (uitgaven/verplichtingen en ontvangsten)

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2007 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. Leeswijzer

2. Het beleid

2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangsten

2.2 Beleidsartikelen

2.3 Niet-beleidsartikelen

1. LEESWIJZER

Allereerst is de begrotingsstaat voor de verplichtingen, uitgaven en ontvangsten voor de begroting van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap opgenomen. Hierin wordt inzicht gegeven in de financiële wijzigingen die op beleidsartikelniveau worden voorgesteld in de begroting voor het jaar 2007.

Daarna is onder het onderdeel 2 «Het beleid» in de begrotingstoelichting eerst de aansluiting gemaakt met de Najaarsnota 2007. Vervolgens worden de belangrijkste begrotingsmutaties uit dit wetsvoorstel gespecificeerd en toegelicht.

Tenslotte wordt inzicht gegeven in de financiële mutaties die op beleidsartikelniveau zijn opgenomen via de verdiepingsbijlage.

2. HET BELEID

2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven en ontvangstenmutaties

In de 2e suppletore begroting van OCW wordt een verdere uitwerking gegeven van de effecten van de besluiten van het Kabinet over de Najaarsnota voor het begrotingshoofdstuk van OCW (VIII). Als gevolg hiervan wordt in de OCW-begroting in 2007 een uitgavenpeil van circa € 32 miljard geraamd. Het geraamde ontvangstenniveau is circa € 2 miljard.

In tabel 1 wordt de aansluiting getoond van de uitgaven en ontvangsten tussen de 1e suppletore begroting 2007 en de 2e suppletore begroting 2007. Een deel hiervan is al gepresenteerd in de Miljoenennota 2008 en de hiermee samenhangende OCW-begroting.

Tabel 1: Overzicht belangrijkste suppletore mutaties 2007 (x € 1 miljoen)

Toelichting

De belangrijkste beleidsmatige mutaties, die de begrotingsomvang beïnvloeden, zijn de volgende:

1) Ramingsbijstelling kinderopvang

De raming voor de Wet Kinderopvang wordt verhoogd als gevolg van meer gebruik dan oorspronkelijk was verondersteld. Het artikel kinderopvang wordt daarom verhoogd met € 355 miljoen in 2007.

2) Werkgeversbijdrage kinderopvang

Met de overheveling van kinderopvang naar OCW worden ook de inkomsten uit premies op de OCW-begroting geraamd. Voor 2007 wordt de ontvangstenraming verhoogd met € 477,0 miljoen.

3) FES

Een deel van de FES-gelden (w.o. huisvesting brede school, beelden voor de toekomst) komt niet in 2007 tot besteding. De uitgaven en ontvangstenraming voor 2007 wordt daarom verlaagd.

4) Diverse generale kasschuiven

De OCW-begroting wordt voor 2007 neerwaarts bijgesteld met € 52,9 miljoen.

• Door in 2007 diverse extensiveringen te plegen en deze vervolgens door te schuiven naar 2008, zijn onder andere in afwachting van de kabinetsreactie op het advies van de commissie-Rinnooy Kan reeds middelen gereserveerd.

• Daarnaast wordt het personeelsbudget voor het primair onderwijs in overeenstemming gebracht met de fasering van de in de CAO 2007–2009 afgesproken loonontwikkeling

• Tenslotte zij er minder uitgaven gedaan op o.a. het gebied van oorlogskunst en de begin- en tussentoets die worden pas in 2008 uitgegeven.

5) Ramingsbijstelling asielzoekers

Als gevolg van de generaal pardonregeling wordt de leerling- en studentenraming opwaarts bijgesteld. Voor 2007 wordt de OCW-begroting verhoogd met € 11,1 miljoen.

6) Minder rugzakleerlingen

Door een lager beroep op de regeling dan geraamd, zullen de kosten voor de rugzakleerlingen (inclusief ambulante begeleiding) in 2007 naar verwachting € 15 miljoen lager uitvallen.

7) PIA-taakstelling

Dit betreft het laatste deel van de taakstelling «professioneel Inkopen en aanbesteden» van het kabinet Balkenende II.

8) Overige mutaties

Daarnaast is er een uitgavensaldo van beleidsmatige en autonome uitgavenmutaties, die de begrotingsomvang beïnvloeden (totaal € – 3,2 miljoen) en technische bijstellingen (totaal € 6,5 miljoen). Deze categorieën tellen op tot € 3,3 miljoen. Tenslotte is er nog een ontvangstensaldo van autonome mutaties, die de begrotingsomvang beïnvloeden (totaal € 23,3 miljoen) en technische bijstellingen (totaal € 6,8 miljoen). Deze categorieën tellen op tot € 30,1 miljoen. Het ontvangstensaldo van autonome mutaties betreft voornamelijk een bijstelling op de autonome raming studiefinanciering.

2.1.1 Uitdeling van de loon- en prijsbijstelling

Loonbijstelling

De mutatie op de post loonbijstelling wordt veroorzaakt door de loonbijstelling tranche 2007. De verdeling van de loonbijstelling over de verschillende beleidsartikelen is in de onderstaande tabel weergegeven.

Tabel 2: Loonbijstelling (bedragen x € 1 000)

Prijsbijstelling

De mutatie op de post prijsbijstelling wordt veroorzaakt door de uitdeling van de prijsbijstelling van € 80,5 miljoen. Bij de uitdeling van de prijsbijstelling over de verschillende beleidsartikelen is rekening gehouden met het afwijkende (hogere) wettelijk verplichte bijstellingspercentage op het materiële budget van het primair onderwijs. De verdeling van de prijsbijstelling over de verschillende beleidsartikelen is in de onderstaande tabel weergegeven.

Tabel 3: Prijsbijstelling (bedragen x € 1 000) 2007

2.2 De beleidsartikelen

Artikel 1. Primair onderwijs

Budgettaire gevolgen artikel 1 (x € 1 000)

Toelichting

Voor het primair onderwijs is sprake van een stijging van de uitgaven en verplichtingen met € 257,3 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore begroting 2007. Voor € 263,7 miljoen betreft het technische mutaties, met name als gevolg van de loon- en prijsbijstellingen. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 6,4 miljoen gedaald.

De ontvangsten zijn met € 4,3 miljoen gestegen. Voor € 1,3 miljoen betreft dat technische mutaties. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 3,0 miljoen gestegen. Deze laatste mutatie betreft meerontvangsten met name vanwege niet bestede subsidies op het gebied van onderwijsachterstanden bij gemeenten.

Toelichting uitgaven mutaties

Het betreft een toelichting op de mutaties groter dan € 2,2 miljoen die tezamen grotendeels de daling van € 6,4 miljoen verklaren.

Afromen reserves vervangingsfonds (VF)

Bij het vaststellen van de gemiddelde personele last (GPL) voor 2007, is ten aanzien van de opslag VF rekening gehouden met de reservepositie van dat fonds. De opslag is daarbij zodanig vastgesteld dat eenmalig € 30 miljoen aan VF-middelen binnen de begroting vrijvalt. Deze mutatie doet zich voor op de doelstelling stelselonderhoud.

Begin & tussentoets

Van het voor 2007 beschikbare budget voor flankerend beleid bij de nieuwe gewichtenregeling, dat met name afkomstig is van middelen die eerder voor de begin- en tussentoets waren gereserveerd, wordt € 22,5 miljoen doorgeschoven naar 2009 en 2010. Verwacht wordt dat de kosten vooral in die jaren zullen optreden.

Bestuur en management

Deze mutatie van in totaal € 44,3 miljoen betreft een aanpassing van het betaalritme van de regeling Bestuur en Management. Per saldo kunnen de scholen hierdoor eerder over de middelen 2007/2008 beschikken.

Deze mutatie doet zich voor op de doelstelling stelselonderhoud.

Brede scholen

Ter stimulering van experimenten op het gebied van brede scholen was € 6 miljoen vrijgemaakt. Het opstellen van een regeling kost meer tijd dan verwacht, waardoor dit bedrag van € 6 miljoen dit jaar niet meer tot uitbetaling zal komen.

Deze mutatie doet zich voor op de doelstelling school en omgeving.

Groeiregeling cluster 4

Indien bij scholen binnen cluster 4 sprake is van uitzonderlijke groei, komen zij in aanmerking voor bijzondere bekostiging. Deze maatregel kost € 2,4 miljoen. Deze middelen zijn vrijgemaakt uit het vangnet lumpsum en door het uitstellen van de automatische indicatiestelling JJI naar 2008.

Deze mutatie doet zich voor op de doelstelling stelselonderhoud.

Zorgmiddelen

Door een lager beroep op de regeling dan geraamd, zullen de kosten voor rugzakleerlingen (inclusief ambulante begeleiding) in 2007 naar verwachting € 15 miljoen lager uitvallen. Deze mutatie doet zich voor op de doelstelling stelselonderhoud.

Onderwijsnummer

Na een jaar ervaring met het invoeringsproces van het onderwijsnummer in het primair onderwijs blijkt dat invoering in het primair onderwijs complexer is dan in andere sectoren. Dit leidt tot hogere kosten (€ 12,2 miljoen) voor de betrokken partijen.

Deze mutatie doet zich voor op de doelstelling stelselonderhoud.

Vangnet lumpsum

De middelen in het vangnet lumpsum worden verlaagd met € 2,4 miljoen. Deze middelen worden ingezet voor de kosten van de groeiregeling cluster 4 en voor een tegenvaller op de overlopende kosten lumpsum.

Deze mutatie doet zich voor op de doelstelling stelselonderhoud.

Loonbijstelling

In verband met de fasering van de in de CAO 2007–2009 afgesproken maatregelen, wordt een bedrag van € 6,1 miljoen via een kasschuif naar voren gehaald.

Daarnaast vindt een beperking plaats van de indexering van het budget voor Personeels- en Arbeidsmarktbeleid met € 6 miljoen en € 6 miljoen ten gevolge van het betaalritme lumpsum. Deze extensivering van in totaal € 12 miljoen wordt gereserveerd voor 2011 in afwachting van de kabinetsreactie op het advies van de commissie Rinnooy Kan.

Tenslotte is er een mutatie van € 5 miljoen opgenomen, in verband met de afrekening van de uit de declaratieperiode overlopende personele kosten via de Aanvraag Vaststelling Rijksvergoeding 2006, en in verband met de kosten van de overgangsregeling lumpsum.

Deze mutaties doen zich voor op de doelstelling stelselonderhoud.

Toelichting ontvangsten mutaties

Niet wettelijke ontvangsten

Deze mutatie betreft meerontvangsten vanwege niet bestede subsidies op het gebied van onderwijsachterstanden bij gemeenten en vanwege niet bestede subsidies voor onderwijskansen.

Artikel 3. Voortgezet onderwijs

Budgettaire gevolgen artikel 3 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor het voortgezet onderwijs is sprake van een stijging van de uitgaven met € 101,0 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007.

Voor € 133,6 miljoen betreft het technische mutaties, vooral als gevolg bij loon- en prijsbijstellingen. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 32,6 miljoen gedaald. De voornaamste mutatie betreft een voorgenomen kasschuif van 2007 naar 2008 ad. € 29,3 miljoen. De belangrijkste oorzaak van deze mutatie is dat de kwaliteitsagenda voortgezet onderwijs nog niet kan worden afgerond in 2007 waardoor de invulling van de innovatiebox vmbo en het LOB/VO is uitgesteld. Daarnaast zal een deel van deze middelen worden ingezet voor de dekking van de kosten van de maatregelen naar aanleiding van het eindrapport van de «Commissie Rinnooy Kan».

De ontvangsten zijn met € 21,9 miljoen gedaald. Voor € 25,5 miljoen betreft het technische mutaties. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties zijn de ontvangsten met € 3,6 miljoen gestegen. Dit betreft extra ontvangsten als gevolg van terugvorderingen risicoleerlingen VO/BVE.

Artikel 4. Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie

Budgettaire gevolgen artikel 4 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor het beroepsonderwijs en de volwasseneneducatie is sprake van een stijging van de uitgaven met € 77,8 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007.

Voor € 76,7 miljoen betreft het technische mutaties. Hiervan heeft € 69,3 miljoen betrekking heeft op een bijstelling uit de aanvullende post te weten de loon- en prijsbijstelling en is € 5,7 miljoen toegevoegd aan het educatiebudget. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 1,1 miljoen gestegen.

Als gevolg van technische mutaties zijn de ontvangsten met € 2 miljoen gestegen.

Toelichting per operationele doelstelling

Het betreft een toelichting op de autonome- beleidsmatige mutaties groter dan € 2,2 miljoen die tezamen grotendeels de stijging van € 1,1 miljoen verklaren.

Instandhouding van het stelsel

– Als gevolg van de Pardonregeling wordt aan meer mensen een verblijfsvergunning verstrekt waardoor een stijging van het aantal ingeschreven mbo deelnemers wordt verwacht. Dit heeft geleid tot een verhoging van het budget in de jaren 2007 en 2008 met respectievelijk € 3 miljoen en € 3,2 miljoen.

– Om de instellingen te ondersteunen bij het gebruik van het onderwijsnummer is het budget in 2007 en 2008 opgehoogd met € 3 miljoen. Deze middelen dragen tevens bij aan een goede inrichting van de bedrijfsvoering van de instellingen als randvoorwaarde voor een adequate invoering van competentiegericht beroepsonderwijs (CGO) in het mbo.

Meer innovatie en rendement door samenwerking tussen instellingen

– In 2006 is slechts € 17 miljoen van de in totaal € 20 miljoen die voor het innovatiearrangement beschikbaar was uitgeput. Als gevolg hiervan valt in 2007 € 3 miljoen vrij.

Meedoen in de samenleving

– Om de toename van het aantal gehandicapten mbo deelnemers in 2007 op te kunnen vangen is het beschikbare budget in 2007 verhoogd met € 3,5 miljoen.

Artikel 5. Technocentra

Budgettaire gevolgen artikel 5 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor de technocentra is sprake van een stijging van de uitgaven met € 81 000 ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007. Het betreft een technische mutatie.

De ontvangsten zijn ongewijzigd.

Artikel 6. Hoger beroepsonderwijs

Budgettaire gevolgen artikel 6 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor het hoger beroepsonderwijs is sprake van een stijging van de uitgaven met € 53,8 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007.

Voor € 49 miljoen betreft het technische mutaties (hiervan heeft € 47,5 miljoen betrekking op een bijstelling uit de aanvullende post t.w. de loon- en prijsbijstellingen; zie de toelichting in het algemene deel van deze suppletore begroting).

Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 4,8 miljoen gestegen.

De ontvangsten zijn ongewijzigd.

Toelichting per operationele doelstelling

et betreft een toelichting op de autonome en beleidsmatige mutaties groter dan € 2,2 miljoen die tezamen grotendeels de stijging van € 4,8 miljoen verklaren.

Toerusting van instellingen voor het verzorgen van hoger onderwijs en onderzoek/Getalenteerde studenten (binnen en buiten Nederland) aantrekken met uitdagend en excellent hoger onderwijs

Van de € 3,3 miljoen die in de begroting was geraamd voor het onderdeel «Toelatingsbeleid in het hoger onderwijs» (i.c. subsidies voor experimenten «Ruim baan voor talent») wordt in 2007 een bedrag gerealiseerd van € 0,5 miljoen. Omdat de geraamde € 3,3 miljoen volledig afkomstig is uit de lumpsum van de hogescholen wordt het verschil tussen raming en realisatie van € 2,8 miljoen weer toegevoegd aan de lumpsum. Het onderdeel «Toelatingsbeleid in het hoger onderwijs» is daarom verlaagd met € 2,8 miljoen en het onderdeel «Reguliere bekostiging» verhoogd met eenzelfde bedrag (de verhoging van € 2,8 miljoen maakt deel uit van de verhoging op dit onderdeel van € 52 miljoen).

Versterken innovatief vermogen van Nederland door optimale benutting hoger onderwijs

Om de doelstelling van 15% meer instroom te halen, vindt er in 2007 een versnelling plaats ad € 3 miljoen van het mbo-programma. (Omdat de middelen voor bèta/techniek voor de gehele onderwijskolom op begrotingsartikel 6 staan, is de versnelling voor het mbo-programma op dit artikel verwerkt.)

Artikel 7. Wetenschappelijk onderwijs

Budgettaire gevolgen artikel 7 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor het wetenschappelijk onderwijs is sprake van een stijging van de uitgaven met € 76,8 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007.

Voor € 76,0 miljoen betreft het technische mutaties (hierin is verwerkt een verhoging van € 78,6 miljoen als gevolg van een bijstelling uit de aanvullende post, te weten de loon- en prijsbijstelling 2007; zie de toelichting in het algemene deel van deze suppletore begroting).

Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 0,8 miljoen gestegen.

De ontvangsten zijn met € 5,0 miljoen gedaald. Deze mutatie is volledig technische van aard en heeft betrekking op het onderdeel «FES-project: Rendement en excellentie» (zie hieronder).

Toelichting per operationele doelstelling

Het betreft een toelichting op de autonome en beleidsmatige mutaties groter dan € 2,2 miljoen die tezamen grotendeels de stijging van € 0,8 miljoen verklaren.

Getalenteerde studenten (binnen en buiten Nederland) aantrekken met uitdagend en excellent hoger onderwijs

In 2007 zullen prestatieafspraken voor het onderdeel «FES-project: Rendement en excellentie» worden opgesteld. De voor 2007 begrote uitgaven ad € 5,0 miljoen zullen niet eerder dan in 2008 worden gedaan.

Meer onderzoekers van meer kwaliteit door verbeteren en aantrekkelijker maken van onderzoekersopleidingen/

Toerusting van instellingen voor het verzorgen van hoger onderwijs en onderzoek

Conform de brief aan de Tweede Kamer van 2 februari 2007 (Tweede Kamer, vergaderjaar 2006–2007, 30 832, nr. 16) wordt voor de uitvoering van Studielink aan de Stichting SURF een subsidie verleend van € 5,0 miljoen (maakt deel uit van onderdeel «Reguliere bekostiging»). Een bedrag van € 3,9 miljoen is gedekt binnen artikel 7; het resterende bedrag van € 1,1 miljoen is ten laste gebracht van artikel 6.

Artikel 8. Internationaal beleid

Budgettaire gevolgen artikel 8 (x € 1 000)

Artikel 9. Arbeidsmarkt en personeelsbeleid

Budgettaire gevolgen artikel 9 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor het arbeidsmarkt- en personeelsbeleid is sprake van een daling van de uitgaven met € 44,5 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007.

Voor € 33,6 miljoen betreft het technische mutaties. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 10,9 miljoen gedaald.

Op de ontvangsten is nu een bedrag van € 1,2 miljoen opgenomen, het betreft een autonome mutatie.

Toelichting uitgavenmutaties

In afwachting van het advies van de Commissie Rinnooy Kan en de beleidsreactie (actieplan) hierop zijn voorgenomen maatregelen voor het Lerarenbeleid opgeschort. Hierdoor kan de raming van de «oude» enveloppemiddelen voor 2007 neerwaarts worden bijgesteld met € 16,6 miljoen.

Hiervan is € 1,6 miljoen toegevoegd aan de uitvoeringsregeling op het amendement De Vries (kamerstuk II, 2005/2006, 30 800 VIII, nr. 22), het aantal aanvragen leraren zij-instroom van primair onderwijs naar voortgezet onderwijs viel hoger uit dan geraamd.

De overige € 15 miljoen wordt toegevoegd aan de benodigde ruimte voor de CAO’s primair en voortgezet onderwijs. Om die ruimte voor het voortgezet onderwijs meerjarig te laten aansluiten met de begrote bedragen is een kasschuif van € 11,9 miljoen nodig van 2007 naar 2008.

Artikel 10. Informatie- en communicatietechnologie

Budgettaire gevolgen artikel 10 (x € 1 000)

Toelichting mutatie

De toevoeging betreft een technische mutatie.

Met ingang van 2008 wordt artikel 10 toegevoegd aan artikel 3 (voortgezet onderwijs).

Artikel 11. Studiefinanciering

Budgettaire gevolgen artikel 11 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor het beleidsartikel «Studiefinanciering» is sprake van een stijging van de uitgaven met € 47,0 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007.

Voor € 11,9 miljoen betreft het technische mutaties. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 35,1miljoen gestegen.

De ontvangsten zijn met € 10,4 miljoen gestegen. Dit betreft autonome mutaties.

Toelichting per operationele doelstelling

Het betreft een toelichting op de autonome en beleidsmatige mutaties groter dan € 2,2 miljoen die tezamen grotendeels de stijging van € 35,1 miljoen verklaren.

Uitgaven:

Door het «generaal pardon» voor asielzoekers stijgt het WSF-budget voor 2007 met € 3,1 miljoen.

De raming van de relevante «basis- en aanvullende beursuitgaven» wordt verhoogd met € 25,0 miljoen, grotendeels toe te schrijven aan de normale betalingen bol-beurs. Na invoering van de prestatiebeurs in de bol voor niveau 3 en 4 met ingang van schooljaar 2005–2006 blijkt thans nog een hoger aantal deelnemers dan begroot de beurs als gift te ontvangen met als gevolg hogere relevante uitgaven.

Het budget voor studiefinanciering wordt in 2007 verhoogd met € 7,0 miljoen vanwege een vooruitbetaling van de kosten van het OV-studentenkaartcontract voor 2008 (de uitgaven voor 2008 zullen met € 7,0 miljoen verlaagd worden).

Ontvangsten:

De raming op de relevante ontvangsten studiefinanciering wordt in 2007 verhoogd met € 10,4 miljoen. Deze meerontvangsten doen zich hoofdzakelijk voor op het onderdeel kortlopende schulden, door meer verrekende en ontvangen schulden dan geraamd naar aanleiding van controles door de IB-Groep.

Artikel 12. Tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten

Budgettaire gevolgen artikel 12 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor het beleidsartikel «Tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten» is sprake van een daling van de uitgaven met € 15,1 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007.

Voor € 0,4 miljoen betreft het technische mutaties. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 15,5 miljoen gedaald.

De ontvangsten zijn met € 5,0 miljoen gestegen als gevolg van autonome mutaties.

Toelichting per operationele doelstelling

Het betreft een toelichting op de autonome en beleidsmatige mutaties groter dan € 2,2 miljoen die tezamen grotendeels de daling van € 15,5 miljoen verklaren.

Uitgaven:

Door het «generaal pardon» voor asielzoekers is het WTOS-budget voor scholieren tot 18 jaar verhoogd met € 1,5 miljoen. Het totaal aantal gerechtigden dat gebruik maakt van de WTOS-regeling voor scholieren tot 18 jaar (WTOS 17-) blijft voor zowel schooljaar 2006–2007 als schooljaar 2007–2008 echter achter bij de raming. Hierdoor dalen de totale uitgaven op dit onderdeel in 2007 naar verwachting met € 13,0 miljoen.

Per saldo ontstaat op dit artikelonderdeel een mutatie van € 11,5 miljoen;

Het aantal gerechtigden dat gebruik maakt van de WTOS-regeling voor leraren alsmede leerlingen in deeltijd voortgezet onderwijs van 18 jaar en ouder en voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (WTOS 18+) blijft in 2007 achter bij de raming. Hierdoor dalen de uitgaven in 2007 naar verwachting met € 4,0 miljoen.

Ontvangsten:

De relevante ontvangsten op de onderdelen WTOS 17- en WTOS 18+ stijgen in 2007 naar verwachting met € 4,0 miljoen. Op het onderdeel ontvangsten VO 18+ stijgen de relevante ontvangsten in 2007 naar verwachting met € 1,0 miljoen.

Artikel 13. Lesgeld

Budgettaire gevolgen artikel 13 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor het beleidsartikel «Lesgeld» is sprake van een stijging van de uitgaven met € 0,1 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007. Dit betreft technische mutaties.

In de ontvangstenstand is geen wijziging gekomen.

Artikel 14. Cultuur

Budgettaire gevolgen artikel 14 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor het artikel Cultuur is sprake van een daling van de uitgaven met € 4,4 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007.

Voor € 0,1 miljoen betreft het een daling als gevolg van technische mutaties. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 4,3 miljoen gedaald.

De ontvangsten zijn met € 15,8 miljoen gedaald. Dit zijn volledig technische mutaties.

Toelichting per operationele doelstelling

Het betreft een toelichting op de autonome en beleidsmatige mutaties groter dan € 2,2 miljoen die tezamen grotendeels de daling van 4,3 miljoen verklaren.

Behoud en beheer Cultureel Erfgoed

Het gaat hier onder meer om een tweetal kasschuiven:

Voor de afhandeling van het restitutiedossier is in totaal € 10 miljoen beschikbaar.

Het ritme voor de uitgaven wordt hierbij aangepast . Er is voor de komende jaren nog geld nodig voor het voortbestaan van de restitutiecommissie, de afhandeling door ICN en het (nieuwe) museumonderzoek. Een bedrag van € 5,5 miljoen wordt doorgeschoven naar volgende jaren.

Ook de gelden voor het project beheer kunstvoorwerpen van ICN worden verdeeld over de jaren aan de hand van een realistische kasritme, € 2 miljoen wordt doorgeschoven naar volgende jaren.

Verbreden inzet Cultuur

Voor het project Beelden voor de Toekomst is vanuit de FES-middelen € 24,7 miljoen beschikbaar voor 2007. Omdat de onderliggende projecten met een halfjaar vertraging zijn gestart is in 2007 ook slechts de helft van dit budget uitgegeven. Een bedrag van € 12,4 miljoen wordt nu doorgeschoven naar 2008, omdat dit budget wel voor het totale project nodig is.

Apparaatsuitgaven

De belangrijkste mutatie op dit onderdeel hangt samen met de vertraging van de nieuwbouw voor de RACM waardoor de hiervoor gereserveerde middelen a € 2,9 mln. in 2007 pas in 2008 benodigd zullen zijn.

Artikel 15. Media

Budgettaire gevolgen artikel 15 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor Media is sprake van een stijging van de uitgaven met € 9,9 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007. Dit zijn allemaal technische mutaties (loon- en prijsbijstelling).

De ontvangsten zijn ongewijzigd.

Artikel 16. Onderzoeks- en wetenschapsbeleid

Budgettaire gevolgen artikel 16 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor het beleidsterrein Onderzoek en Wetenschapsbeleid is sprake van een stijging van de uitgaven met € 28,3 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007.

Voor € 19,3 miljoen betreft het technische mutaties. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 9,0 miljoen gestegen.

De ontvangsten zijn met € 1,0 miljoen gestegen. Het betreft hier een technische mutatie.

Toelichting per operationele doelstelling

Het betreft een toelichting op de autonome en beleidsmatige mutaties groter dan € 2,2 miljoen die tezamen grotendeels de stijging van € 9,0 miljoen verklaren.

Doelstelling 1: Zorgen voor een goede toerusting en bekostiging van het onderzoeksstelsel.

Er is een stijging van 15,7 miljoen ten opzichte van de 1ste suppletore wet. Het betreffen technische mutaties van € 18,0 miljoen en beleidsmatige mutaties van -/- 2,3 miljoen i.v.m. herprioritering van de middelen.

Doelstelling 2: Zorgen voor specifieke stimulering voor kennisopbouw voor de toekomst.

Er is een stijging van 10,4 miljoen ten opzichte van de 1ste suppletore wet. Het betreffen beleidsmatige mutaties in verband met aanvullende financiering Genomics en herprioritering van de middelen.

Artikel 24. Kinderopvang

Budgettaire gevolgen artikel 24 (x € 1 000)

Toelichting

Voor kinderopvang is sprake van een stijging van de uitgaven en verplichtingen met € 380,4 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007. Voor € 33 miljoen betreft het technische mutaties. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 347,4 miljoen gestegen.

De ontvangsten zijn met € 477 miljoen gestegen, dat betreft een beleidsmatige mutatie.

Toelichting autonome en beleidsmatige mutaties groter dan € 2,2 miljoen

Ramingsbijstelling Wet kinderopvang

De raming voor de Wet kinderopvang is opwaarts bijgesteld met € 355 miljoen als gevolg van meer gebruik dan oorspronkelijk was verondersteld.

Wet inburgering

Op basis van de Wet inburgering krijgen de gemeenten middelen voor kinderopvang. Hiervoor is € 7,7 miljoen opgenomen in 2007, maar dit bedrag zal eerst in 2008 naar het gemeentefonds overgemaakt worden. Het budget voor 2007 is derhalve met dit bedrag verlaagd.

Toelichting ontvangsten mutaties

Met ingang van de najaarsnota 2007 wordt de werkgeversbijdrage kinderopvang geraamd en verantwoord op de OCW-begroting. Voor 2007 worden de ontvangen premie inkomsten van de werkgeversbijdrage voor kinderopvang geraamd op € 477 miljoen.

Artikel 25. Emancipatie

Budgettaire gevolgen artikel 25 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor het artikel Emancipatie is sprake van een stijging van de uitgaven met € 3,2 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007.

Voor € 1,2 miljoen betreft het technische mutaties. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 2,0 miljoen gestegen.

2.3 Niet-beleidsartikelen

Artikel 17. Nominaal en onvoorzien

Budgettaire gevolgen artikel 17 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor het artikel nominaal en onvoorzien is sprake van een daling van de uitgaven en verplichtingen met € 726,7 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007.

Voor € 682,5 miljoen betreft het technische mutaties. Als gevolg van beleidsmatige mutaties is de begroting met € 44,2 miljoen gedaald.

Loonbijstelling

De mutatie op de post loonbijstelling wordt veroorzaakt door de loonbijstelling tranche 2007. De verdeling naar de verschillende beleidsartikelen is opgenomen in het algemene deel.

Prijsbijstelling

De mutatie op de post prijsbijstelling wordt veroorzaakt door de uitdeling van de prijsbijstelling van € 80,5 miljoen. Bij de uitdeling van de prijsbijstelling over de verschillende beleidsartikelen is rekening gehouden met het afwijkende (hogere) wettelijk verplichte bijstellingspercentage op het materiële budget van het primair onderwijs. De verdeling naar de verschillende beleidsartikelen is opgenomen in het algemene deel.

Nader te verdelen

De mutatie van € 41,9 miljoen op dit onderdeel wordt verklaard door de restant uitdeling van de eindejaarsmarge 2006/2007 naar de verschillende beleidsartikelen.

Artikel 18. Ministerie algemeen

Budgettaire gevolgen artikel 18 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor het artikel 18 Ministerie algemeen is sprake van een stijging van de uitgaven met € 5,4 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007.

Voor – € 3,0 miljoen betreft het technische mutaties. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 8,4 miljoen gestegen.

Artikel 19. Inspecties

Budgettaire gevolgen artikel 19 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor de inspecties is sprake van een stijging van de uitgaven met € 1,8 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007.

Voor € 1,2 miljoen betreft het technische mutaties. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 0,6 miljoen gestegen.

De ontvangsten zijn met € 0,2 miljoen als gevolg van een technische mutatie gestegen.

Artikel 20. Adviesraden

Budgettaire gevolgen artikel 20 (x € 1 000)

Toelichting mutaties

Voor de adviesraden is sprake van een daling van de uitgaven met € 0,5 miljoen ten opzichte van de 1e suppletore wet 2007.

Voor – € 0,7 miljoen betreft het technische mutaties. Als gevolg van autonome en beleidsmatige mutaties is de begroting met € 0,2 miljoen gestegen.