A. Algemene doelstelling:
Beleid maken voor een stabiele werking van financiële markten, met betrouwbare dienstverlening van financiële instellingen aan burgers en bedrijven.
B. Rol en verantwoordelijkheid minister
Financiële markten en -instellingen vormen een onmisbare bouwsteen in het maatschappelijk verkeer. Een stabiel en adequaat financieel stelsel is nodig om de Nederlandse economie te laten functioneren, en daarmee onze welvaart en de economische vooruitgang te bevorderen. De kredietcrisis heeft laten zien hoe groot de systeemrisico’s op de financiële markten kunnen zijn en welke impact dit kan hebben op de Nederlandse economie.
De minister van Financiën bevordert het goed functioneren van het financiële stelsel en heeft een regisserende rol. De minister is verantwoordelijk voor de Nederlandse wetten en regels ten aanzien van de financiële markten, de institutionele structuur van het toezicht, en de besluitvorming over de besteding van publieke middelen bij een crisis. Het daadwerkelijke toezicht op de financiële markten wordt uitgevoerd door De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM).
De randvoorwaarden die de minister stelt voor een integer en stabiel systeem hebben hun basis in de Wet op het financieel toezicht (Wft). Hierin is de regelgeving en het toezicht geregeld die financiële instellingen stimuleert en verplicht om acceptabele en transparante risico’s te nemen. Deze regelgeving en dit toezicht dragen er aan bij dat consumenten met voldoende informatie en vertrouwen financiële producten kunnen afnemen.
Een van de lessen uit de crisis van de afgelopen jaren is dat sterk toezicht zowel op instellings- als ook op systeemniveau noodzakelijk is. Daarbij is het streven om de risico’s voor de belastingbetaler zoveel mogelijk te beperken. Ingeval problemen niet meer op andere wijze kunnen worden opgelost, dient de toezichthouder en uiteindelijk de minister tijdig en effectief in te grijpen bij financiële instellingen. Hiervoor is een passend instrumentarium beschikbaar.
De minister bevordert de educatie van de burger op financieel gebied, streeft naar een integer financieel stelsel met passende regelgeving in de Wet ter voorkoming van witwassen en het financieren van terrorisme (Wwft) en is verantwoordelijk voor de ongestoorde voorziening van voldoende munten in circulatie.
Kengetallen
Prestatie-indicator | Basiswaarde (2012)1 | Streefwaarde 2013 | Streefwaarde 2014 |
---|---|---|---|
Implementatie Europese richtlijnen1 | 100% | 100% | 100% |
Gebaseerd op het halfjaarlijkse scorebord van de interne markt van de Europese Commissie. Het percentage geeft aan welk deel van de Europese richtlijnen uit het Actieplan Financiële Diensten (FSAP), die op dat moment van kracht zijn, zijn omgezet in nationale wetgeving. Bij bepaling van het percentage is, waar relevant, alleen rekening gehouden met dat deel van de richtlijn dat door Financiën moet worden geïmplementeerd.
C. Beleidswijzigingen
Breed gedragen is het besef dat de financiële crisis heeft kunnen ontstaan door een veelvoud aan factoren die elkaar beïnvloedden en versterkten. De financiële crisis heeft duidelijk gemaakt dat een hervorming van de wet- en regelgeving in de financiële sector noodzakelijk is. In de G20, het Bazels Comité voor bankentoezicht en in Europa zijn hiertoe een grote hoeveelheid voorstellen gedaan, die grotendeels door middel van richtlijnen in nationale regelgeving zijn en worden geïmplementeerd.
De hervormingen van de financiële sector moeten leiden tot een robuuste financiële sector die solide, verantwoordelijk en transparant is. De minister stuurt jaarlijks een brief aan de Tweede Kamer waarin hij ingaat op de wensen van de toezichthouders (wetgevingsbrieven). Deze brief van de minister aan de Tweede Kamer geeft aan hoe ver de hervormingen zijn. In deze brief wordt daarnaast aangegeven welke wet- en regelgeving op het programma staat, wat het meest urgent is en wordt een reactie gegeven op de wensen van de toezichthouders. De minister is voornemens om de voortgangsrapportage rond de opvolging van de aanbevelingen van de Commissie De Wit te integreren in deze jaarlijkse brief aan de Tweede Kamer. Er is tevens een indicator die de tijdige omzetting van richtlijnen meet.
Macroprudentieel comité
In 2013 zal er een macroprudentieel comité zijn opgericht. Met de komst van het comité zullen partijen die in Nederland betrokken zijn bij financiële stabiliteit gezamenlijk de belangrijke ontwikkelingen op het gebied van de financiële stabiliteit inventariseren en aanbevelingen op dit vlak doen.
Nieuwe FATF standaarden
In navolging van de aanbevelingen die Nederland van de Financial Action Task Force (FATF) heeft gekregen, zal in 2013 onder andere de aangepaste Wwft in werking treden, de financiering van terrorisme separaat strafbaar gesteld worden en de werkwijze van Financial Intelligence Unit Nederland (FIU-NL) worden aangepast. Nederland rapporteert in februari 2013 aan de FATF terug over de geboekte vooruitgang.
Daarnaast heeft de FATF in februari 2012 de internationale standaard aangepast en dit zal moeten leiden tot aanpassingen in de Europese richtlijn. De onderhandelingen over de 4e witwasrichtlijn worden naar verwachting in de eerste helft van 2013 afgerond en vervolgens in de Nederlandse wet- en regelgeving geïmplementeerd.
D1. Budgettaire gevolgen van beleid
2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | – 5 707 805 | – 14 846 767 | 59 938 | 58 712 | 58 067 | 57 957 | 55 098 |
waarvan garantieverpichtingen | – 5 841 147 | – 14 925 379 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Garantie kredietfaciliteit AFM | – 18 000 | ||||||
Garantieregeling bancaire leningen | – 5 823 147 | – 14 925 379 | |||||
Garantie en waarborg NWB | 0 | ||||||
Uitgaven | 128 238 | 78 612 | 59 938 | 58 712 | 58 067 | 57 957 | 55 098 |
waarvan juridisch verplicht |
|
| 100% |
|
|
|
|
Subsidies | 1 783 | 1 519 | 1 353 | 964 | 965 | 966 | 966 |
Geldmuseum | 1 013 | 685 | 530 | 530 | 530 | 530 | 530 |
CDFD | 770 | 834 | 823 | 434 | 435 | 436 | 436 |
Bekostiging | 61 665 | 15 728 | 14 800 | 14 625 | 14 625 | 14 625 | 14 625 |
Rechtspraak Financiële Markten | 1 245 | 1 100 | 1 100 | 1 100 | 1 100 | 1 100 | 1 100 |
Muntcirculatie | 8 380 | 13 985 | 13 385 | 13 385 | 13 385 | 13 385 | 13 385 |
Afname munten in circulatie | 52 040 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Overig | 643 | 315 | 140 | 140 | 140 | 140 | |
Garanties | 4 481 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Terugbet.fee gar.banc.leningen | 4 481 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Leningen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Voorfinanciering DNB (DGS) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Opdrachten | 3 602 | 1 611 | 255 | 270 | 270 | 270 | 270 |
Wijzer in geldzaken | 3 602 | 1 611 | 255 | 270 | 270 | 270 | 270 |
Bijdrage aan ZBO’s en RWT’s | 56 305 | 59 342 | 43 130 | 42 453 | 41 807 | 41 696 | 38 837 |
Bijdrage toezicht AFM | 30 505 | 31 216 | 25 749 | 25 471 | 25 208 | 25 165 | 24 023 |
Bijdrage toezicht DNB | 25 800 | 28 126 | 17 381 | 16 982 | 16 599 | 16 531 | 14 814 |
Bijdrage aan (inter)nationale organisaties | 402 | 412 | 400 | 400 | 400 | 400 | 400 |
Caribbean Financial Action Taskforce | 22 | 32 | 20 | 20 | 20 | 20 | 20 |
IASB | 380 | 380 | 380 | 380 | 380 | 380 | 380 |
Ontvangsten | 906 597 | 461 475 | 176 748 | 176 086 | 7 377 | 7 377 | 7 108 |
Garanties | 365 893 | 229 631 | 169 371 | 168 709 | 0 | 0 | 0 |
feeopbrengsten gar. banc. leningen | 365 893 | 229 631 | 169 371 | 168 709 | |||
Leningen | 534 007 | 199 467 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
terugontv. voorfinanciering DNB (DGS) | 91 059 | 2 160 | |||||
ontvangsten ijsland | 442 948 | 197 307 | |||||
Bekostiging | 2 840 | 5 184 | 5 184 | 5 184 | 5 184 | 5 184 | 5 184 |
ontvangsten muntwezen | 2 840 | 5 184 | 5 184 | 5 184 | 5 184 | 5 184 | 5 184 |
Overig | 3 857 | 27 193 | 2 193 | 2 193 | 2 193 | 2 193 | 1 924 |
D2: Budgetflexibiliteit
De budgetflexibiliteit van de uitgaven is beperkt. Het overgrote deel van de gebudgetteerde uitgaven is juridisch verplicht en hebben een wettelijke basis. Zo is de bijdrage van het ministerie van Financiën aan de toezichthouders AFM en DNB voor de kosten van toezicht tot en met 2012 onder meer geregeld in de Wet op het financieel toezicht (Wft). Vanaf 2013 zal dit de Wet bekostiging financieel toezicht (Wbft) zijn.
De muntcirculatie bestaat uit uitgaven die betrekking hebben op de productie van munten en een vergoeding van de kosten gemaakt door het Nationaal Analysecentrum voor Munten. Deze uitgaven zijn juridisch verplicht. De overige uitgaven zijn beleidsmatig gereserveerd en zijn nodig voor de aankoop van metaal voor reguliere circulatiemunten en bijzondere munten, alsmede het ontwerp.
E: Toelichting op de instrumenten
Subsidies Geldmuseum en CDFD
Subsidies aan Stichting Geld- en Bankmuseum en aan Stichting Centrum voor Arbeidsverhoudingen COAP Overheidspersoneel ten behoeve van het College Deskundigheid Financiële Dienstverlening (CDFD).
Rechtspraak Financiële Markten (accountantskamer)
De Accountantskamer beoordeelt klachten over gedragingen van accountants bij hun beroepsmatig handelen. Het gaat dan om gedragingen van de accountant in strijd met de wet of de gedrags- en beroepsregels en om gedragingen van de accountant in strijd met het belang van een goede uitoefening van het accountantsberoep. In een tuchtprocedure staat het belang van een goede beroepsuitoefening voorop. Een tuchtprocedure beoogt bij te dragen aan het (herstel van) vertrouwen van het publiek in de beroepsuitoefening van accountants.
Muntcirculatie
Muntcirculatie bestaat uit uitgaven die betrekking hebben op de muntproductie en de vergoeding van de kosten van het Nationaal Analysecentrum voor Munten. De muntproductie in de jaren 2013 en verder is afhankelijk van de ontwikkelingen in de muntvraag.
Afname munten in circulatie
Het in omloop brengen van reguliere euromunten leidt tot ontvangsten voor de Staat en tegelijkertijd tot een schuld aan het publiek. Wanneer er meer munten in omloop worden gebracht dan dat er uit omloop terugkomen, neemt het aantal munten in circulatie toe. Deze toename leidt tot een netto ontvangst omdat de nominale waarde van de munten wordt ontvangen door de Staat. Wanneer er minder munten in omloop worden gebracht dan dat er uit omloop terugkomen, leidt dit tot een afname van munten in circulatie en tot een netto uitgave, omdat de nominale waarde wordt terugbetaald. Met de invoering van de euro deed ook de migratie van deze munten haar intrede. De realisaties van voorgaande jaren laten een wisselend beeld zien met zowel positieve als negatieve resultaten. Om deze reden wordt een stelpost van nul opgenomen voor zowel de ontvangst als de uitgave aan munten in circulatie.
Wijzer in geldzaken
Het platform Wijzer in geldzaken heeft het vergroten van financiële kennis en vaardigheden in Nederland de afgelopen jaren met succes op de kaart gezet. Uitgangspunt voor de begroting van Wijzer in geldzaken is dat het ministerie van Financiën samen met een aantal partijen uit de sector het platform financiert. Het ministerie van Financiën heeft als initiatiefnemer de eerste jaren relatief gezien meer bijgedragen, maar de komende jaren neemt de bijdrage af.
Bijdrage toezicht AFM en DNB
De hoogte van de overheidsbijdrage aan de toezichthouders AFM en DNB is met ingang van 1 januari 2013 geregeld in artikel 10 van de Wet bekostiging financieel toezicht.
Bijdrage internationale organisaties
Hieronder vallen de jaarlijkse contributie aan de International Accounting Standards Board, alsmede de bijdrage in de kosten van de Caribean Financial Action Taskforce (CFAT). De CFAT is een regionale organisatie in het Caribische gebied die witwassen en het financieren van terrorisme bestrijd
Overig
Deze post is een verzameling van kleine instrumenten: de monitoring commissies Code Banken, Verzekeraars en Corporate Governance. De uitgave aan de drie monitoring commissies is gericht op naleving van respectievelijk de Code Banken, Verzekeraars en de Corporate Governance.
Ontvangsten
Feeopbrengsten
Als onderdeel van de exit-strategie wordt sinds 1 januari 2011 aan banken die onder de garantieregeling leningen hadden uitgegeven de mogelijkheid geboden gegarandeerde leningen terug te kopen. ABN AMRO, Achmea en NIBC hebben gebruik gemaakt van deze mogelijkheid.
Aflossing voorfinanciering DGS door DNB
In 2010 heeft Financiën de DGS-uitkering aan voormalig DSB-rekeninghouders voorgefinancierd. Bij de verstrekking van deze lening is overeengekomen dat deze uiterlijk in 2012 volledig zal zijn afgelost. De lening is in 2012 conform afspraken volledig afgelost
Ontvangsten muntwezen
De ontvangsten muntwezen hebben betrekking op de uitgifte van bijzondere euromunten, de afdracht van de Koninklijke Nederlandse Munt (KNM) aan de Staat van de totale nominale waarde van uitgegeven muntsets, de bijzondere euromunten en van royalty's. Royalty's zijn vergoedingen die de Staat ontvangt voor dukaten die KNM produceert en verkoopt. De ontvangsten muntwezen hebben tevens betrekking op verkocht metaalschroot: dit betreft metaal van vernietigde euromunten die als gevolg van beschadiging niet meer bruikbaar zijn voor de circulatie.