Het Deltaprogramma heeft als doel ons land nu en in de toekomst te beschermen tegen hoog water en de zoetwatervoorziening op orde te houden. Het financieel fundament onder het Deltaprogramma is het Deltafonds.
Werken aan waterveiligheid en zoetwatervoorziening vraagt continu inspanningen en investeringen. Het aantal mensen en de waarde van het te beschermen goed veranderen onder invloed van economische en demografische ontwikkelingen. Ook water en bodem veranderen in de loop van de tijd: de zeespiegel stijgt en de bodem daalt. Daarbij verandert het klimaat, waardoor het warmer wordt en rivierafvoeren en regenval grotere extremen zullen vertonen. Het Deltaprogramma is het nationale programma waarin Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen samenwerken om Nederland veilig en aantrekkelijk te houden.
Op het gebied van zoetwatervoorziening is het beleid erop gericht om – onder normale omstandigheden – zoveel mogelijk aan de behoeften van gebruikers te voldoen. In periodes van watertekort (in droge zomers) wordt water verdeeld op basis van de verdringingsreeks, waarmee de verschillende belangen worden afgewogen.
In het Deltafonds worden projecten verantwoord die bijdragen aan waterveiligheid en zoetwatervoorziening. Het doel van het waterveiligheidsbeleid is te komen tot een duurzame beheersing van overstromingsrisico’s op een maatschappelijk aanvaardbaar niveau. Ingezet wordt op een meerlaagsveiligheid, opgebouwd uit 3 lagen:
-
• Preventie als primaire pijler van het beleid
-
• Ingrepen in de duurzame ruimtelijke inrichting om de gevolgen van overstroming te beperken
-
• Rampenbeheersing op orde krijgen en houden
De lijn die in het Nationaal Waterplan is uitgezet, is de huidige veiligheid op orde krijgen en voorbereiden op de toekomst. Dit gebeurt via de lopende uitvoeringsprogramma’s die onderdeel zijn van het Deltaprogramma. Dit zijn de grote projecten HWBP-2 (waaronder Zwakke Schakels Kust), Ruimte voor de Rivier, Maaswerken alsmede de deelprogramma’s waarin de deltabeslissingen worden voorbereid. Een nadere toelichting op deze programma’s is te vinden in het MIRT-projectenboek 2013 alsmede het Deltaprogramma 2013 waarin wordt ingegaan op het voorbereiden van maatregelen en voorzieningen op het gebied van waterveiligheid en zoetwatervoorziening.
Mijlpalen en resultaten 2013
Aanleg
In 2013 wordt voortvarend gewerkt aan het verbeteren van de waterveiligheid, onder andere aan de grote projecten HWBP-2, Ruimte voor de Rivier en Maaswerken. Voor het HWBP-2 is de verwachting dat er zes projecten (waaronder de Lekdijk en de Zwakke Schakels Noord-Holland) in realisatie gaan. Voor het programma Maaswerken zijn ondertussen 20 projecten afgerond en de overige in realisatie met het doel om de hoogwaterdoelstellingen van de deelprogramma’s Zandmaas en de Grensmaas in 2015 respectievelijk 2017 te realiseren. De prioritaire kaden in kader van de sluitstukkaden van het programma Maaswerken worden voor eind 2020 gerealiseerd.
Ook het programma Ruimte voor de Rivier blijft in 2013 volop in uitvoering. Verwachting is dat voor de uiterwaardvergravingen langs de Rijn, dijkverleggingen bij Zutphen en de Hoogwatergeul Veessen-Wapenveld in 2013 de feitelijke uitvoering van het werk (spade in de grond) van start gaat.
Voor een nadere toelichting over de stand van zaken voor het lopende programma wordt verwezen naar de toelichting op de productartikelen en naar het MIRT Projectenboek 2013.
Beheer en onderhoud
In 2012 zijn voor het Beheer en Onderhoud voor de periode 2013 en volgende jaren prestatieafspraken gemaakt voor het watermanagement, beheer en onderhoud waterveiligheid, waar onder kustlijnhandhaving met zandsuppleties, stormvloedkeringen en rijkswaterkeringen zoals dijken, dammen en duinen. Deze prestatieafspraken zijn nader toegelicht in artikel 3 Beheer, Onderhoud en Vervanging van deze Deltafondsbegroting. Hiervoor zijn nieuwe indicatoren opgesteld die beter aansluiten bij de doelstelling van het op orde krijgen en houden van een duurzaam watersysteem tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten, waardoor Nederland droge voeten houdt.
Technische verwerking Begrotingsakkoord
In de begroting van Hoofdstuk XII is aangegeven hoe de taakstelling Begrotingsakkoord is toegerekend. In onderstaande tabel is aangegeven hoe de taakstelling is doorvertaald naar de verschillende productartikelen.
In de Deltafondsbegroting is het aandeel in de taakstelling voor het jaar 2013 verwerkt. Dit kan onder andere gevolgen hebben voor het uitvoeringstempo van het programma Ruimte voor de Rivier.
Over de feitelijke invulling van de taakstelling voor 2014 en volgende jaren heeft nog geen besluitvorming plaatsgevonden. Dat is aan het nieuwe kabinet. In deze begroting zijn de taakstellingen cijfermatig verwerkt op artikel 1.02.01 Verkenningen en planuitwerkingsprogramma overige aanlegprojecten Waterveiligheid.
| 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Waterveiligheid | – 9 312 | – 59 638 | – 62 380 | – 42 370 | – 33 613 | – 25 022 | – 11 549 | – 14 436 |
| 2 | Zoetwatervoorz. | – 8 000 | 8 000 | ||||||
| 3 | Beheer, onderhoud & verv. | 0 | – 3 379 | – 3 710 | – 3 329 | – 3 406 | – 3 415 | – 3 406 | – 3 398 |
| 5 | Overige uitgaven | 0 | – 358 | – 402 | – 335 | – 357 | – 357 | – 357 | – 357 |
| Totaal Deltafonds | – 17 312 | – 55 375 | – 66 492 | – 46 034 | – 37 377 | – 28 793 | – 15 312 | – 18 191 | |
| 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | Som |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| – 36 316 | – 34 613 | – 34 857 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | – 364 106 |
| 0 | ||||||||
| – 3 398 | – 3 398 | – 3 398 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | – 34 238 |
| – 357 | – 357 | – 357 | – 40 115 | – 40 889 | – 40 600 | – 40 589 | – 40 600 | – 206 387 |
| – 40 071 | – 38 369 | – 38 612 | – 40 115 | – 40 889 | – 40 600 | – 40 589 | – 40 600 | – 604 731 |
Begroting op hoofdlijnen
Onderstaande tabel geeft de belangrijkste wijzigingen in de uitgaven en inkomsten aan ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2012.
| art | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerp-begroting 2012 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
| Mutaties 1e suppletoire wet 2012 | ||||||||
| Stand Voorjaarsnota 2012 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
| Belangrijkste mutaties Deltafonds | ||||||||
| 1 | Bijdrage uit hoofdstuk XII aan Deltafonds | Alle | 882 371 | 1 062 153 | 1 059 295 | 1 186 408 | 939 214 | |
| 2 | Bijdrage van derden aan Deltafonds | 1 en 2 | 90 189 | 142 239 | 198 561 | 181 000 | 181 000 | |
| Totale mutaties | 972 560 | 1 204 392 | 1 257 856 | 1 367 408 | 1 120 214 | |||
| Stand ontwerp-begroting 2012 | 972 560 | 1 204 392 | 1 257 856 | 1 367 408 | 1 120 214 | |||
Ad 1. Dit betreft de bijdrage uit hoofdstuk XII ten behoeve van het Deltafonds.
Ad 2. Dit betreft de bijdrage van derden, met name Waterschappen, ten behoeve van het Deltafonds.