Toelichting per instrument:

Bekostiging

Het budget voor de bekostiging van primair onderwijs wordt per saldo met € 60,6 miljoen verhoogd door:

• • de belangrijkste oorzaak hiervoor is dat in het kader van het Nationaal Onderwijsakkoord (NOA) incidenteel € 18,0 miljoen beschikbaar is gesteld voor de CAO primair onderwijs (zie voor een nadere toelichting paragraaf 2.1, nummer 5);

• • daarnaast zijn de uitgaven voor € 12,0 miljoen hoger uitgevallen, onder andere door een toename van het gebruik van de groeiregeling en de regeling eerste opvang vreemdelingen;

• • er zijn middelen toegevoegd vanuit de eindejaarsmarge voor de wettelijke prijsbijstelling tranche 2014 voor het jaar 2014 (€ 19,5 miljoen) en voor de loonbijstelling (€ 16,7 miljoen euro);

• • tevens zijn door een dalend aantal plaatsen in justitiële jeugdinrichtingen de kosten voor het onderwijs in deze inrichtingen gedaald. De teveel ontvangen bijdrage (€ 7,8 miljoen) wordt teruggestort naar DJI;

• • op artikel 1 is er een bijdrage van € 2,1 miljoen ontvangen van het Ministerie van VWS voor de kosten van onderwijs in de gesloten jeugdzorg;

• • tot slot is het budget voor aanvullende bekostiging met € 7,2 miljoen verhoogd door een interne herschikking vanuit de bekostiging in verband met de toegenomen uitgaven voor de compensatieregeling maatregelen AWBZ.

Toelichting per instrument:

Bekostiging

Het budget voor bekostiging wordt per saldo met € 21,0 miljoen verhoogd door:

• • de extra incidentele middelen uit het NOA in verband met het afsluiten van de CAO in het voortgezet onderwijs (€ 12,0 miljoen) (zie voor een nadere toelichting paragraaf 2.1, nummer 5);

• • de uitdeling van de loonbijstelling (werkgeverslasten tranche 2014, ad € 12,4 miljoen);

• • kasschuif naar 2015 in verband met de verwachte uitgaven in 2015 voor Caribisch Nederland (– € 2,0 miljoen);

• • overige diverse mutaties (– € 1,4 miljoen).

Toelichting per instrument

Bekostiging

Het budget voor de bekostiging wordt per saldo met € 31,9 miljoen verlaagd. Deze verlaging is met name het gevolg van de volgende mutaties:

• • De mutatie van € 15,3 miljoen in het kader van de bekostiging roc’s. Dit is grotendeels te verklaren door de eenmalige toevoeging van middelen vanuit het instrument versterken centrale uniforme toetsing, de uitgekeerde loon/prijsbijstelling 2014 de eenmalige NOA middelen. Deze NOA middelen worden doorgeschoven naar 2015 (zie voor een nadere toelichting paragraaf 2.1, nummer 5).

• • Een bedrag voor de bekostiging van Caribisch Nederland wordt doorgeschoven naar 2015 (– € 1,0 miljoen).

• • In het kader van het investeringsfonds mbo wordt een bedrag doorgeschoven naar 2015 (– € 3,3 miljoen). Daarnaast gaat het om een overboeking van investeringsfonds mbo naar het instrument subsidies. Het gaat hier om een subsidie in het kader van het investeringsfonds (– € 0,3 miljoen).

• • De mutatie van € -11,2 miljoen in het kader van versterken centrale en uniforme toetsing. Dit is grotendeels te verklaren door een eenmalige toevoeging vanuit dit budget aan de lumpsum. Daarnaast zijn er middelen overgeboekt naar het subsidiebudget.

• • Een overboeking van de middelen voor RMC’s naar het instrument bijdragen aan medeoverheden (– € 31,9 miljoen).

Het budget voor subsidies wordt per saldo met € 3,3 miljoen verhoogd. Deze verhoging is met name het gevolg van de volgende mutaties:

• • Een overboeking van middelen voor het investeringsfonds mbo naar het instrument subsidies. Het gaat hier om een subsidieverstrekking in het kader van het investeringsfonds (€ 0,3 miljoen).

• • Een overboeking van het instrument ZBO’s/RWT’s naar het instrument subsidies in het kader van ECBO (€ 1,2 miljoen).

• • Een overboeking van middelen voor het versterken centrale en uniforme toetsing van het instrument bekostiging naar het instrument subsidies in het kader van examinering (€ 2,1 miljoen).

Het budget voor medeoverheden wordt per saldo met € 24,8 miljoen verhoogd. Deze verhoging is met name het gevolg van de volgende mutaties:

• • Een bedrag voor Caribisch Nederland wordt doorgeschoven naar 2015 (– € 7,1 miljoen). Deze verlaging wordt grotendeels verklaard door een vertraging in het masterplan onderwijshuisvesting.

• • Een overboeking van de middelen voor RMC’s naar het instrument bijdragen aan medeoverheden (€ 32,2 miljoen).

Het budget voor bijdragen aan ZBO’s/RWT’s wordt per saldo met € 6,4 miljoen verlaagd. De belangrijkste oorzaken hiervoor zijn:

• • Een overboeking naar het artikel voorgezet onderwijs voor kosten van het werkprogramma 2014 van het College van Examens voor staatsexamens MBO en NT2 (– € 5,2 miljoen).

• • Een overboeking van het instrument ZBO’s/RWT’s naar het instrument subsidies in het kader van ECBO (– € 1,2 miljoen).

De verplichtingen worden met € 62,8 miljoen verhoogd. Het verschil tussen de verplichtingen- en uitgavenmutaties (€ 56,4 miljoen) wordt veroorzaakt door:

• • garantieverplichtingen aan onderwijsinstellingen die in 2014 zijn aangegaan waar OCW garant voor staat (€ 8,1 miljoen);

• • bijstelling van de verplichtingenraming als gevolg van een aanpassing van de bekostiging in 2015 (€ 36,7 miljoen), overeenkomstig de bekostigingsregeling wordt de kasmutatie 2015 verplicht in 2014;

• • bijstelling van de verplichtingenraming als gevolg van het in 2014 aangaan van diverse subsidieverplichtingen met kasgevolgen voor 2015 tot en met 2017 (€ 12,5 miljoen), waarvan in de begroting was geraamd dat deze na 2014 zouden worden aangegaan.

Toelichting per instrument:

Bekostiging

Het budget voor de hoofdbekostiging wordt per saldo met € 5,1 miljoen verhoogd in verband met:

• • de loonbijstelling 2014 (€ 3,6 miljoen);

• • een overboeking vanuit artikel 9 inzake een overheveling van middelen ten behoeve van het lerarenbeleid (€ 1,5 miljoen).

De verplichtingen worden met € 104,6 miljoen verhoogd. Het verschil tussen de verplichtingen- en uitgavenmutaties (€ 90,4 miljoen) wordt veroorzaakt door:

• • bijstelling van de verplichtingenraming als gevolg van een aanpassing van de bekostiging in 2014 (€ 29,1 miljoen) waarvan in de begroting was geraamd dat deze in 2013 zouden worden aangegaan (technologie en zwaartekracht);

• • bijstelling van de verplichtingenraming als gevolg van een aanpassing van de bekostiging in 2015 (€ 38,8 miljoen), overeenkomstig de bekostigingsregeling wordt de kasmutatie 2015 verplicht in 2014;

• • bijstelling van de verplichtingenraming als gevolg van het in 2014 aangaan van diverse subsidieverplichtingen met kasgevolgen voor 2014 (€ 22,5 miljoen), waarvan in de begroting was geraamd dat deze in 2013 zouden worden aangegaan.

Toelichting per instrument:

Bekostiging

Het budget voor de hoofdbekostiging wordt per saldo met € 17,6 miljoen verhoogd in verband met:

• • de loonbijstelling 2014 van € 12,6 miljoen, waarvan € 5,7 miljoen als gevolg van een overboeking van het Ministerie van VWS betreffende de sector academische ziekenhuizen en € 0,6 miljoen als gevolg van een overboeking van het Ministerie van BuZa betreffende de instellingen van internationaal onderwijs en onderzoek;

• • een overboeking van het Ministerie van EZ (€ 2,2 miljoen) betreffende het programma Zwaartekracht;

• • in het kader van Verantwoord Begroten vindt een herschikking van middelen (€ 1,6 miljoen) plaats over de instrumenten bekostiging en subsidies;

• • diverse overige geringe mutaties (interne overboekingen) die het budget verhogen (€ 1,2 miljoen).

Het budget voor Subsidies wordt per saldo met € 3,6 miljoen verlaagd in verband met:

• • een overboeking (€ 2,4 miljoen) naar artikel 16 voor door het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) uit te voeren activiteiten in het kader van de bestendiging en voortzetting van excellentietrajecten in het hoger onderwijs en onderzoek naar open en online hoger onderwijs;

• • in het kader van Verantwoord Begroten vindt een herschikking van middelen (€ 1,2 miljoen) plaats over de instrumenten bekostiging, subsidies en opdrachten.

De verplichtingen worden met € 204,3 miljoen verlaagd. Het verschil tussen de verplichtingen- en uitgavenmutaties (€ 172,2 miljoen) wordt veroorzaakt doordat:

• • in 2014 op artikel 9 voorziene verplichtingen met kasgevolgen 2015 inzake de diverse beloningsmaatregelen en professionaliseringsmiddelen (totaal € 142 miljoen) zijn overgeboekt naar de sectoren po (artikel 1), vo (artikel 3), mbo (artikel 4) en hbo (artikel 6). Op die artikelen worden in 2014 de verplichtingen voor hetzelfde bedrag verhoogd, zodat op totaal OCW-niveau sprake is van een neutrale mutatie;

• • in 2013 subsidieverplichtingen (bijvoorbeeld inzake de regeling versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen 2013–2016) zijn aangegaan, die tot kasuitgaven leiden in 2014 en verder en waarvan in de oorspronkelijke begroting was geraamd dat deze verplichtingen (deels) in 2014 zouden worden aangegaan (€ 30,0 miljoen).

Toelichting per instrument:

Bekostiging

• • Het budget voor «tegemoetkoming kosten opleidingsscholen» wordt met € 1,9 miljoen verlaagd omdat het aantal studenten (bepalend voor het niveau van de bekostiging) op de betreffende scholen nog niet het maximum heeft bereikt dat in de aanvullende bekostigingsregeling is opgenomen.

Toelichting per instrument:

Inkomensoverdrachten

Het budget voor de basisbeurs wordt per saldo met € 7,2 miljoen verhoogd. Dit komt door:

• • De relevante basisbeursuitgaven worden verlaagd met € 12,8 miljoen. Dit bedrag bestaat voor – € 20,0 miljoen uit minder omzettingen ten opzichte van de raming van prestatiebeurs naar gift, voornamelijk bij het ho. Daarnaast is een eerdere overboeking voor 2014 naar het Ministerie van SZW van € 7,2 miljoen in verband met het afschaffen van de partnertoeslag in de studiefinanciering teruggeboekt, vanwege de latere ingangsdatum van de maatregel Studievoorschot. De niet-relevante basisbeursuitgaven vallen € 20,0 miljoen hoger uit. Dit als gevolg van de hiervoor beschreven lagere omzettingen van prestatiebeurzen in gift.

Het budget voor de reisvoorziening valt per saldo € 20,0 miljoen lager uit.

• • Ten opzichte van de raming zijn er minder betalingen voor de reisvoorziening nodig met een totaal van € 8,0 miljoen. Daarnaast zijn er meer toekenningen aan studenten met recht op een Ov-kaart in het prestatieregime. Vanwege de boekhoudsystematiek leidt dit tot een relevante meevaller (– € 12,0 miljoen).

Het budget voor overige programma-uitgaven wordt met per saldo € 60,0 miljoen verhoogd.

• • Deze uitgavenmutatie is voor € 40,0 miljoen relevant en € 20,0 miljoen niet-relevant. Uit de realisatiegegevens van DUO blijkt dat relevante technische bijstellingen tussen de diverse begrotingsposten in 2014 hoger uitvallen. De technische bijstellingen bestaan voornamelijk uit kwijtscheldingen en aansluitingsposten tussen relevant en niet-relevant. De tegenvaller bij de technische bijstelling zit voornamelijk op het onderdeel «correctie t.g.v. aansluiting niet-relevant WSF» (o.a. kwijtscheldingen van actieve studenten).

  De niet-relevante mutatie wordt ook veroorzaakt door deze boekhoudkundige aansluitingsposten, waaronder ook de hiervoor genoemde tegenboeking van de meevaller van € 12,0 miljoen bij het onderdeel reisvoorziening.

Het ontvangstenbudget wordt met € 25,0 miljoen verlaagd. Dit is het saldo van de volgende mutaties:

• • Op basis van de uitvoeringsgegevens van DUO is de verwachting dat de rente ontvangsten bij de langlopende rentedragende leningen lager zullen uit vallen dan geraamd (– € 30,0 miljoen);

• • Meer ontvangsten (€ 5,0 miljoen) door meer aflossingen dan geraamd bij de kortlopende vorderingen.

Toelichting per instrument:

Inkomensoverdrachten

Het budget inkomensoverdrachten wordt met € 5,0 miljoen verlaagd.

• • Uit de realisatiegegevens tot en met augustus blijkt dat bij de regeling VO 18+ (ouderinkomensafhankelijke regeling voor meerderjarige scholieren in het voortgezet onderwijs) de uitgaven in 2014 lager uitkomen dan geraamd.

Het ontvangstenbudget wordt met € 10,0 miljoen verhoogd.

• • Uit de realisatiegegevens tot en met augustus blijkt dat de lesgeldontvangsten in 2014 hoger uitkomen dan geraamd.

De verplichtingen worden met € 33,2 miljoen verlaagd. Het verschil tussen de verplichtingen- en uitgavenmutaties (– 18,3 miljoen) wordt met name veroorzaakt door:

• • bijstelling van de verplichtingenraming als gevolg van minder verplichtingen voor de monumentenzorg (– € 48 miljoen);

• • bijstelling van de verplichtingenraming als gevolg van het aangaan van een meerjarige verplichting voor de cultuurkaart (€ 24,5 miljoen);

• • bijstelling van de verplichtingraming als gevolg van verhoging van de toegekende huisvestingssubsidie voor de subsidieperiode 2013–2016 aan het Rijksmuseum Amsterdam na afronding van de verbouwing (€ 14,4 miljoen).

Toelichting per instrument:

Bekostiging

Het budget voor investeringen huisvesting rijksmusea wordt per saldo met € 4,6 miljoen verlaagd.

• • de belangrijkste reden is dat in de aanloop naar decentralisatie van het huisvestingsstelsel (met ingang van 2017) terughoudend wordt omgegaan met het investeringsbudget, wat dit jaar tot lagere uitgaven leidt (– € 4,5 miljoen);

• • de ontvangsten die voortvloeien uit de afronding van het project Het Nieuwe Rijksmuseum (zie onder kopje ontvangsten), zijn toegevoegd aan het budget investeringen huisvesting rijksmusea, maar in verband met de decentralisatie van het huisvestingsstelsel doorgeschoven naar een later begrotingsjaar.

Toelichting per instrument:

Bekostiging

Het budget voor Dotatie Algemene Mediareserve wordt per saldo met € 0,9 miljoen verlaagd. Dit budget is overgeboekt naar het instrument Bijdragen aan ZBO/RWT’s ten behoeve van een extra vergoeding aan het Commissariaat voor de Media voor aanvullende taken en frictiekosten in 2014.

De verplichtingen worden met € 137,7 miljoen verhoogd. Het verschil tussen de verplichtingen- en uitgavenmutaties (€ 129,4 miljoen) wordt met name veroorzaakt door:

• • bijstelling van de verplichtingenraming als gevolg van de 2^de tranche ten behoeve van de intensivering onderwijs en onderzoek (€ 43,0 miljoen);

• • bijstelling van de in de Begrotingsafspraken 2014 opgenomen middelen ten behoeve van matching (€ 50,0 miljoen);

• • bijstelling van de in de Begrotingsafspraken 2014 opgenomen middelen ten behoeve van vrije competitie (€ 25,0 miljoen);

• • bijstelling in verband met de vrijval van middelen ten behoeve van cofinanciering (€ 8,6 miljoen).

Toelichting per instrument:

Bekostiging

Het budget voor bekostiging wordt per saldo met € 8,5 miljoen verhoogd. Dit wordt met name veroorzaakt door interne overboekingen van de directies primair onderwijs, voortgezet onderwijs, wetenschappelijk onderwijs en kennis ten behoeve van projecten die uitgevoerd worden door het Nationale Regieorgaan Onderwijsonderzoek (totaal € 6,7 miljoen).

Toelichting per instrument:

Subsidies

Het budget voor 2014 wordt verhoogd met € 0,1 miljoen. Dit komt door:

• • een kasschuif € 0,8 miljoen (van 2014 naar 2015). Voor betalingen, die doorgeschoven zijn naar 2015;

• • verhoging van het budget met € 0,9 miljoen. (door aanpassing raming instrumenten). Zie ook bijdrage aan medeoverheden.

Het budget voor 2014 wordt met € 2,3 miljoen verlaagd. De verlaging is met name het gevolg van de volgende mutaties:

• • € 0,9 miljoen is van het instrument bijdragen aan medeoverheden overgeheveld naar subsidies;

• • € 0,6 is naar het instrument opdrachten overgeheveld in verband met aanpassing van de raming;

• • € 0,3 miljoen is overgeboekt naar het gemeentefonds voor het uitvoeren van het «Regenboogbeleid» (lokaal LHBT beleid) voor gemeenten;

• • € 0,3 miljoen is overgeboekt naar het gemeentefonds voor het uitvoeren van het programma «Eigen Kracht» in gemeenten.