3.5.1. Inleiding
Het Onderhoudsrapport Specifieke Uitkeringen (OSU) bevat een overzicht van de specifieke uitkeringen en van de daarmee gemoeide bedragen. Het OSU wordt op grond van artikel 20 van de Financiële-verhoudingswet (Fvw) jaarlijks aan de Tweede Kamer aangeboden en heeft als doel inzicht te geven in het stelsel van specifieke uitkeringen en in het onderhoud van het stelsel.
3.5.2. Aantal specifieke uitkeringen
In lijn met het beleid van de afgelopen jaren is het aantal specifieke uitkeringen verder afgenomen. Het OSU 2012 liet zien dat het Rijk 55 specifieke uitkeringen verstrekte in dat jaar. In 2013 zet de dalende trend zich door. Momenteel bevat het OSU 45 uitkeringen. Dat is een vermindering van 18% ten opzichte van 2012. Ook de komende jaren zal naar verwachting de daling zich verder voortzetten.
Tabel 3.5.1. geeft inzicht in het aantal specifieke uitkeringen. Het overzicht betreft de periode 2008–2013 en omvat niet alleen de specifieke uitkeringen aan gemeenten, maar ook die aan provincies en gemeenschappelijke regelingen.
| Ministerie | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 (oud)1 | 2011 (nieuw)1 | 2012 | 2013 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 6 | 6 | 3 | 3 | 7 | 5 | 3 |
| Economische Zaken, Landbouw en Innovatie | 15 | 9 | |||||
| Economische Zaken | 8 | 9 | 12 | 10 | 8 | ||
| Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 4 | 4 | 5 | 5 | |||
| Financiën | 1 | ||||||
| Infrastructuur en Milieu | 31 | 24 | 20 | ||||
| Verkeer en Waterstaat | 8 | 12 | 11 | 7 | |||
| Veiligheid en Justitie | 3 | 3 | 2 | ||||
| Justitie | 4 | 5 | 4 | 3 | |||
| Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 14 | 14 | 6 | 4 | 4 | 3 | 2 |
| Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 10 | 9 | 7 | 7 | 7 | 6 | 5 |
| Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 9 | 7 | 5 | 5 | 8 | 5 | 5 |
| Jeugd en Gezin | 6 | 5 | 4 | 3 | |||
| Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer | 19 | 27 | 25 | 24 | |||
| Wonen, Wijken en Integratie | 12 | 11 | 6 | 4 | |||
| Totaal | 101 | 109 | 88 | 75 | 75 | 55 | 45 |
Bron: Onderhoudsrapportage Specifieke Uitkeringen 2013
3.5.3. Omvang specifieke uitkeringen
Tabel 3.5.2. geeft per ministerie inzicht in het aandeel van specifieke uitkeringen in de totale begroting van departementen.
| Ministerie | Uitgaven | Specifieke uitkeringen | |
|---|---|---|---|
| totaal | bedrag | % | |
| Algemene Zaken | 62 | 0 | 0,0 |
| Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 5.068 | 3 | 0,1 |
| Buitenlandse Zaken | 11.778 | 0 | 0,0 |
| Defensie | 7.777 | 0 | 0,0 |
| Economische Zaken | 5.229 | 47 | 0,9 |
| Financiën | 10.927 | 0 | 0,0 |
| Infrastructuur en Milieu | 9.911 | 1.948 | 19,7 |
| Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 34.075 | 388 | 1,1 |
| Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 30.225 | 8.570 | 28,4 |
| Veiligheid en Justitie | 11.197 | 128 | 1,1 |
| Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 15.711 | 1.588 | 10,1 |
| Totaal | 141.960 | 12.672 | 8,9 |
Bron: Onderhoudsrapportage Specifieke Uitkeringen 2013 en Miljoenennota 2013
De tabel laat zien dat het totale bedrag dat op dit moment begroot is voor specifieke uitkeringen aan medeoverheden € 12,7 miljard bedraagt. Dat betekent een stijging van € 348 miljoen euro ten opzichte van 2012. De kwantitatieve afname van het aantal specifieke uitkeringen gaat dus niet gepaard met een afname in euro’s. Dat betekent dat het gemiddelde bedrag per specifieke uitkering hoger komt te liggen (stijging van 26%).
Het aandeel van specifieke uitkeringen verschilt van departement tot departement. Enkele departementen verstrekken in het geheel geen middelen aan de decentrale overheden. Bij de departementen I&M en SZW gaat respectievelijk 19,7 % en 28,4 % van de uitgaven in de vorm van specifieke uitkeringen naar de medeoverheden.
De verdeling over gemeenten, provincies en gemeenschappelijke regelingen (Wgr) is € 9.067 miljoen respectievelijk € 2.355 miljoen en € 1.220 miljoen (van € 30 miljoen is de verdeling nog onbekend).