6.1 Verdieping in de BKZ-deelsectoren

In deze verdiepingsbijlage wordt een overzicht gegeven van de ontwikkelingen van de uitgaven onder het Budgettair Kader Zorg. Deze verdiepingsbijlage is opgedeeld in de Zvw en de AWBZ en sluit hiermee aan bij de presentatie van het BKZ (zie Financieel Beeld Zorg). De mutaties zijn niet per artikel toegelicht maar per deelsector binnen de Zvw dan wel AWBZ. Dit geeft een overzichtelijk en gedetailleerd beeld van de budgettaire ontwikkelingen binnen de afzonderlijke onderdelen van de zorg. De mutaties zijn weergegeven ten opzichte van de ontwerpbegroting 2013 en zijn onderverdeeld in verschillende categorieën: nominaal, mee- en tegenvallers, intensiveringen, maatregelen en technisch.

Onder de nominale bijstelling wordt de loon- en prijsbijstelling verantwoord. De vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling wordt voor alle zorgsectoren in eerste instantie gereserveerd op de deelsectoren nominaal en onverdeeld. Daar staat de raming voor de jaren 2014 tot en met 2018.

De mee- en tegenvallers bevat onder meer de actualisatie van de zorguitgaven op basis van de meest recente cijfers van de NZa en het CVZ. Intensiveringen en maatregelen betreffen de mutaties die het gevolg zijn van politieke prioriteitstelling.

De technische mutaties betreffen voornamelijk herschikkingen en financieringsmutaties. Herschikkingen betreffen budgetneutrale verschuivingen tussen verschillende deelsectoren. Bij financieringsmutaties is sprake van een zeker tijdsverloop tussen het moment waarop de NZa de productieafspraken van partijen ontvangt en de verwerking daarvan in de budgetten en de bevoorschotting/declaraties van de instellingen. Als gevolg daarvan is het gebruikelijk dat de financiering binnen een jaargrens afwijkt van de uitgaven (budgetten) in dat jaar. Zo ontstaan zogeheten financieringsachterstanden of -voorsprongen. Deze verschillen worden in het daaropvolgende jaar verrekend. Tussen de jaren doen zich daardoor incidentele financieringsschuiven voor. Meerjarig gezien volgt de financiering echter altijd de uitgaven.

6.1.1 Zorgverzekeringswet (Zvw)

In deze bijlage wordt verder ingegaan op de financiële ontwikkelingen binnen de Zvw in het afgelopen jaar. In tabel 1A wordt de totale mutatie tussen ontwerpbegroting 2013 en ontwerpbegroting 2014 voor de Zvw-uitgaven weergegeven. Tabel 1B gaat in op de ontvangsten. In tabel 2 wordt de opbouw van de Zvw op deelsector niveau weergegeven. De sector nominaal en onverdeeld bevat de onverdeelde maatregelen, de nog niet uitgedeelde groeiruimte en loon- en prijsbijstellingen. In deze paragraaf wordt verder per deelsector ingegaan op alle mutaties tussen ontwerpbegroting 2013 en ontwerpbegroting 2014.

De mutatie eerste suppletoire begroting 2013 bestaat uit de maatregelen uit het regeerakkoord van het kabinet-Rutte-Asscher en de actualisering van de zorguitgaven. In de eerste suppletoire begroting is gemeld dat de actualisering van de zorguitgaven leidt tot een daling van de Zvw-uitgaven van € 460 miljoen structureel. De verlaging van de Zvw-uitgaven wordt grotendeels veroorzaakt door de beperking van de groeiruimte medisch-specialistische zorg, ggz en huisartsen uit het regeerakkoord. Verder worden de Zvw-uitgaven verlaagd door de korting op de incidentele looncomponent. De nieuwe mutaties betreffen het verwerken van de Hoofdlijnenakkoorden 2013 en de extrapolatie 2018 (€ 1,7 miljard).

De mutatie eerste suppletoire begroting 2013 bestaat uit de maatregelen uit het regeerakkoord Rutte-Asscher. In het regeerakkoord is afgesproken dat de eigen bijdrage ggz en de eigen bijdrage per verpleegdag niet worden ingevoerd. De nieuwe mutaties worden grotendeels veroorzaakt door de ramingsbijstelling van het eigen risico.

De deelsector huisartsen bevat de huisartsenzorg inclusief de verloskundige hulp verricht door huisartsen.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

Op basis van cijfers van het CVZ over 2012 zijn de verwachte uitgaven aan huisartsenzorg in 2013 en verder naar boven bijgesteld met € 11,5 miljoen.

Intensiveringen

groei huisartsenzorg

Nieuwe Hoofdlijnenakkoorden worden gesloten met ziekenhuizen, medisch specialisten, zelfstandige behandelcentra, curatieve ggz, eerstelijnszorgaanbieders (huisartsen, zorggroepen), zorgverzekeraars en patiëntenorganisaties. In deze akkoorden is vastgelegd dat de groei van de zorguitgaven wordt teruggebracht ten opzichte van het huisartsenconvenant 2012–2013 en ten opzichte van het groeipad uit het regeerakkoord Rutte-Asscher. Voor 2014 gaat het om een regulier groeipad van 1,5%-groei en voor de jaren 2015 en verder gaat het om 1%- reguliere groei per jaar. De groeiruimte wordt conform het akkoord meerjarig verwerkt.

substitutie huisartsenzorg

In het op 16 juli 2013 bereikte Hoofdlijnenakkoord voor de huisartsen is er voor 2014 een additionele groei van 1% voor gewenste substitutie overeengekomen. Voor de jaren 2015 en verder zal deze additionele groei voor substitutie 1,5% zijn. Omdat in de begrotingstand 2013 nog geen substitutieruimte voor verdere jaren was verwerkt wordt die thans conform de uitgangspunten van het onderhandelaarakkoord verwerkt.

Deze deelsector bevat de tandheelkundige zorg en de medisch-specialistische zorg mondziekten en kaakchirurgie (tandheelkundige specialistische zorg). Het betreft zorg voor verzekerden tot en met 17 jaar en bijzondere tandheelkunde op basis van indicatie voor volwassenen. Verder bevat deze deelsector orthodontie door een specialist en kaakchirurgie.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

De uitgaven aan zowel tandheelkunde als medisch-specialistische zorg mondziekten en kaakchirurgie zijn volgens de actuele gegevens van het CVZ in 2012 minder gestegen dan was verwacht. De daling bij de tandheelkundige zorg wordt in verband gebracht met het gestopte experiment met vrije prijzen (dure behandelingen zijn uitgesteld naar 2013) en daarom wordt verondersteld dat de daling geen invloed heeft op 2013 en verder. De daling van € 4,9 miljoen ten opzichte van de vorige raming wordt verwacht bij de tandheelkundige specialistische zorg.

Intensiveringen

groeiruimte tandheelkundige zorg

Dit betreft de uitdeling van de groeiruimte tranche 2013.

Maatregelen

aanpassen tarieven kaakchirurgie

Uit het onderzoek van de NZa naar de honoraria van kaakchirurgen is gekomen dat met de korting van € 20 miljoen (per 2014) de honoraria nog steeds te hoog zijn ten opzichte van de honoraria bij de medisch specialisten (gemiddeld € 270.000). Om bij dit gemiddelde aan te sluiten wordt nog een extra korting van € 17,6 miljoen doorgevoerd. Gezien de beperkte voorbereidingstijd wordt de extra korting per 2015 doorgevoerd.

De paramedische hulp omvat fysiotherapie, oefentherapie Caesar, oefentherapie Mensendieck, logopedie en ergotherapie. In het Financieel Beeld Zorg 2012 was dyslexie nog onderdeel van deze deelsector. Vanaf de ontwerpbegroting 2013 is dyslexie een onderdeel van de deelsector geneeskundige ggz.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

Op basis van cijfers van het CVZ over 2012 is bij de fysiotherapie en oefentherapie sprake van een kleine meevaller van € 0,6 miljoen in 2012. Bij de ergotherapie en logopedie is in 2012 sprake van een overschrijding van € 4,1 miljoen. Beide mutaties worden structureel verondersteld.

Intensiveringen

groeiruimte paramedische zorg

Dit betreft de uitdeling van de groeiruimte tranche 2013.

tariefsaanpassing logopedie

De intensivering bij logopedie betreft een tariefsverhoging (totale meerkosten € 34,2 miljoen) die in 3 stappen (2012–2014) wordt doorgevoerd. De verhoging over 2014 betreft de laatste stap van € 34,2 miljoen. Uit het kostenonderzoek van NZa is naar voren gekomen dat de tarieven sinds 1984 niet meer zijn herijkt en dat de bestaande rekennorm te krap is voor de huidige logopedische praktijkvoering.

De uitgaven betreffen zowel dieetadvisering als voedingsvoorlichting.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Intensiveringen

groeiruimte dieetadvisering

Dit betreft de uitdeling van de groeiruimte tranche 2013.

Deze deelsector bevat de extramuraal verstrekte verloskundige zorg. De verloskundige zorg verricht door huisartsen is bij de deelsector huisartsen opgenomen.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

Op basis van cijfers van het CVZ over 2012 is bij de verloskundige zorg sprake van een onderschrijding van € 4,1 miljoen.

Intensiveringen

groeiruimte verloskundige zorg

Dit betreft de uitdeling van de groeiruimte tranche 2013.

Op deze sector worden de uitgaven voor kraamzorg geraamd en verantwoord. De kraamzorg is tweeledig. Allereerst houdt deze de partusassistentie in: de hulp aan de verloskundige bij de bevalling. Daarnaast levert de kraamverzorgende hulp gedurende de eerste dagen na de bevalling en geeft zij advies met betrekking tot de verzorging van de pasgeborene en de kraamvrouw.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

Op basis van cijfers van het CVZ over 2012 is bij de kraamzorg sprake van een onderschrijding van € 11,4 miljoen. De meevaller is ruim 3% ten opzichte van de vorige raming. Een belangrijke oorzaak is het lagere geboortecijfer dat in verband kan worden gezien de economische ontwikkeling.

Intensiveringen

groeiruimte kraamzorg

Dit betreft de uitdeling van de groeiruimte tranche 2013.

Mede naar aanleiding van het bestuurlijk akkoord met de ziekenhuissector is in de begroting vanaf 2012 een nieuw kader voor instellingen voor medisch-specialistische zorg opgenomen. Dit kader is samengesteld uit de voormalige onderdelen algemene en categorale ziekenhuizen, academische ziekenhuizen, ZBC’s en een groot deel van overige curatieve instellingen (bijvoorbeeld centra voor erfelijkheidsonderzoek en dialysecentra). Ook de medisch specialisten in loondienst maken onderdeel uit van deze nieuwe sector.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Intensiveringen

groeiruimte 2015 en 2016

Nieuwe akkoorden worden gesloten met ziekenhuizen, medisch specialisten, zelfstandige behandelcentra, curatieve ggz, eerstelijnszorgaanbieders (huisartsen, zorggroepen), zorgverzekeraars en patiëntenorganisaties. In deze akkoorden is vastgelegd dat de groei van de zorguitgaven wordt teruggebracht ten opzichte van de akkoorden die eerder gesloten zijn voor de periode 2012–2015 en ten opzichte van het groeipad uit het regeerakkoord Rutte-Asscher. Voor 2014 gaat het om een verlaging van het groeipad naar 1,5% en voor de jaren 2015 tot en met 2017 gaat het om een verlaging tot 1%-groei per jaar. Omdat in de begrotingstand 2013 nog geen groeiruimte voor de jaren 2016 en 2017 was verwerkt wordt die thans conform de uitgangspunten van de Hoofdlijnenakkoorden verwerkt.

Maatregelen

oploop besparing regeerakkoord Rutte-Verhagen

In het regeerakkoord van het kabinet-Rutte-Verhagen is een besparing opgenomen in verband met een pakket aan maatregelen dat samenhangt met de uitbreiding van concurrentie in de zorg (uitbreiden B-segment, invoering DOT, beperking ex-post verevening). Deze besparing bedroeg € 40 miljoen in 2014 en loopt uiteindelijk op tot € 330 miljoen. De oploop in de eerste jaren was reeds verwerkt binnen het budgettaire kader van het Hoofdlijnenakkoord 2011 en de begroting 2012. De oploop na 2016 wordt thans verwerkt.

groeiruimte 2014 en 2015

Nieuwe akkoorden worden gesloten met ziekenhuizen, medisch specialisten, zelfstandige behandelcentra, curatieve ggz, eerstelijnszorgaanbieders (huisartsen, zorggroepen), zorgverzekeraars en patiëntenorganisaties. In deze akkoorden is vastgelegd dat de groei van de zorguitgaven wordt teruggebracht ten opzichte van de akkoorden die eerder gesloten zijn voor de periode 2012–2015 en ten opzichte van het groeipad uit het regeerakkoord Rutte-Asscher. Voor 2014 gaat het om een verlaging van het groeipad naar 1,5% en voor de jaren 2015 tot en met 2017 gaat het om een verlaging tot 1%-groei per jaar. In de begroting 2013 was voor de jaren 2014 en 2015 een groei verwerkt van 2,5% per jaar. Thans vindt conform de Hoofdlijnenakkoorden een aanpassing van de groei plaats naar 1,5% in 2014 (-1%) en 1% in 2015 (-1,5%). Dit leidt tot een oplopende neerwaartse bijstelling van het beschikbare kader.

dekking wijkverpleegkundigen

In het regeerakkoord Rutte-Asscher is afgesproken op grotere schaal wijkverpleegkundigen in te zetten. Een deel van de budgettaire dekking voor deze intensivering wordt geleverd door de medisch-specialistische zorg.

Technisch

overheveling beschikbaarheidbijdrage kapitaallasten academische zorg

In de begroting 2013 was de beschikbaarheidbijdrage kapitaallasten academische zorg onderdeel van de sector instellingen voor medisch-specialistische zorg en de daarvoor in de begroting opgenomen reeks. Deze beschikbaarheidbijdrage is bedoeld voor de kapitaallasten van de academische zorg. In de begroting 2014 is er voor gekozen om deze beschikbaarheidbijdrage apart op te nemen en geen onderdeel meer te laten zijn van het kader instellingen medisch-specialistische zorg waarop ook de uitgangspunten van de in juli 2013 overeengekomen Hoofdlijnenakkoorden van toepassing zijn.

overheveling fertiliteitshormonen

Met ingang van 1 januari 2014 worden de fertiliteitshormonen integraal en exclusief onder de bekostiging van instellingen voor medisch-specialistische zorg gebracht. Deze specialistische geneesmiddelen vallen voortaan uitsluitend onder de Zvw-aanspraak geneeskundige zorg en niet langer onder de aanspraak farmaceutische zorg en verdwijnen daarmee uit het geneesmiddelen vergoedingen systeem (GVS). Kort gezegd beoogt de overheveling te komen tot een eenduidige aanspraak op zorg met deze specialistische geneesmiddelen.

overheveling injectiemateriaal groei- en fertiliteitshormonen

Met ingang van 1 januari 2013 zijn de groeihormonen integraal en exclusief onder de bekostiging van instellingen voor medisch-specialistische zorg gebracht. Per 1 januari 2014 geldt dit ook voor de fertiliteitshormonen. Voorheen werden de hulpmiddelen, die benodigd zijn voor de toediening van deze geneesmiddelen, bekostigd vanuit het extramurale hulpmiddelenkader. Met de overheveling van deze geneesmiddelen naar de aanspraak op geneeskundige zorg dienen ook de hulpmiddelen, die daarbij horen, te worden overgeheveld. In afwijking van de overheveling van de fertiliteitshormonen is deze reeks geen onderdeel van de bedragen die zijn opgenomen in het Hoofdlijnenakkoord dat gesloten gaat worden.

overheveling vacuümpompen

Met ingang van 1 januari 2014 worden de toebehoren bij de vacuümpomp voor wondverzorging onder de bekostiging van instellingen voor medisch-specialistische zorg gebracht. Deze overheveling volgt uit het standpunt van het CVZ over duiding van de aanspraak en bekostiging van deze zorg (CVZ rapport 22 november 2012). Reden voor de overheveling is dat praktijkervaringen met de vacuümpomp leren dat een gescheiden aanspraak en bekostiging van hoofdunit en noodzakelijke toebehoren tot problemen leidt. In afwijking van de overheveling van de fertiliteitshormonen is deze reeks geen onderdeel van de bedragen die zijn opgenomen in de nieuwe Hoofdlijnenakkoorden.

overheveling trombosediensten

Trombosediensten waren onderdeel van het kader instellingen medisch-specialistische zorg dat ontleend is aan het Bestuurlijk Hoofdlijnenakkoord 2011. De trombosediensten hebben evenwel later aangegeven geen onderdeel te willen uitmaken van het kader instellingen medisch-specialistische zorg. De meerjarenreeks wordt hiervoor gecorrigeerd en overgeheveld naar de sector overig curatief. Hierbij is uitgegaan van de reeks die destijds ook in de grondslag van het Bestuurlijk Hoofdlijnenakkoord 2011 was opgenomen.

Mede naar aanleiding van het bestuurlijk akkoord met de medisch specialisten is in de ontwerpbegroting 2012 een nieuw kader voor vrijgevestigde medisch specialisten opgenomen. In de ontwerpbegroting 2012 is hierover een nadere toelichting opgenomen. Het honorariumdeel van de ZBC's is onderdeel van dit kader.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Intensiveringen

groeiruimte 2015 en 2016

Met ziekenhuizen, medisch specialisten, zelfstandige behandelcentra, curatieve ggz, eerstelijnszorgaanbieders (huisartsen, zorggroepen), zorgverzekeraars en patiëntenorganisaties zijn afspraken gemaakt over nieuwe Hoofdlijnenakkoorden. In deze akkoorden is vastgelegd dat de groei van de zorguitgaven wordt teruggebracht ten opzichte van de akkoorden die eerder gesloten zijn voor de periode 2012–2015 en ten opzichte van het groeipad uit het regeerakkoord Rutte-Asscher. Voor 2014 gaat het om een verlaging van het groeipad naar 1,5% en voor de jaren 2015 tot en met 2017 gaat het om een verlaging tot 1%-groei per jaar. Omdat in de begrotingstand 2013 nog geen groeiruimte voor de jaren 2016 en 2017 was verwerkt wordt die thans conform de uitgangspunten van de Hoofdlijnenakkoorden verwerkt.

transitie integrale tarieven

Met de in juli 2013 overengekomen Hoofdlijnenakkoorden is bekrachtigd dat de invoering van integrale tarieven per 2015 onverkort wordt doorgezet. Door het integreren van het macrobudget voor de medisch specialisten met dat van de ziekenhuizen, kunnen deze partijen de interne organisatie van de te leveren zorg beter afstemmen op de behoeften en wensen van patiënten. Dat komt de kwaliteit en doelmatigheid van de geleverde zorg ten goede. De invoering van integrale tarieven zal er aan bijdragen dat de (financiële) belangen van ziekenhuizen en medisch specialisten meer gelijkgericht worden. Afgesproken is dat er (tot en met 2024) middelen beschikbaar worden gesteld om de transitie naar integrale bekostiging te faciliteren.

Maatregelen

governance ziekenhuizen

In het regeerakkoord van het kabinet-Rutte-Verhagen een besparing opgenomen van € 10 miljoen in 2012 en structureel € 110 miljoen in verband met verbetering van de governance. Achtergrond van deze besparing is dat de verantwoordelijkheid voor kwaliteit en de positie van de Raad van Bestuur van het ziekenhuis ten opzichte van de medisch specialisten versterkt wordt. Dit is gerealiseerd door het wetsvoorstel Wmg door te zetten, inclusief de implementatie van het beheersmodel medisch specialisten (ook met betrekking tot hen die werkzaam zijn in Zelfstandige Behandelcentra). Over goed bestuur in de zorg en de wettelijke verankering ervan zal de Tweede Kamer in het najaar van 2013 een brief ontvangen. Daarnaast wordt de inzet van physician assistants (PA) en verpleegkundig specialisten (VS) in het kader van taakherschikking geoptimaliseerd. Ook was de insteek van deze maatregel dat het beloningsbeleid van zorginstellingen zou veranderen wanneer de wet normering topinkomens (WNT) zou worden aangenomen. De hiermee samenhangende besparing van € 10 miljoen vanaf 2012 is reeds verwerkt in het kader Hoofdlijnenakkoord 2011. Dat geldt niet voor de besparing die als gevolg van governance en taakherschikking zou moeten optreden bij de honoraria medisch specialisten. Deze besparing begon pas op te lopen vanaf 2016. Dit lag buiten de termijn van de eerdere bestuurlijke akkoorden en ook van de meerjarenreeks zoals opgenomen in de begroting 2012. De verwerking van de oploop vindt daarom thans plaats.

doelmatig voorschrijven medisch specialisten

Het niet gerealiseerde deel (€ 6,7 miljoen) van de afgesproken besparing doelmatig voorschrijven 2012 is op het kader vrijgevestigd medisch specialisten in 2013 en 2014 in mindering gebracht.

honoraria medisch specialisten

De onder het huidige convenant afgesproken route van de invoering van integrale tarieven per 2015 blijft van kracht, in lijn met de zienswijze van de commissie-Meurs. De commissie concludeert dat er onder het beheersmodel ruimte voor inkomensmatiging resteert. Derhalve is bij het regeerakkoord van het kabinet-Rutte-Asscher aanvullend op de akkoorden een besparing van € 100 miljoen doorgevoerd op het budgettair kader van medisch specialisten door deze na afloop van het lopende convenant taakstellend te verlagen in combinatie met de honorariumtarieven.

groeiruimte 2014 en 2015

Op 16 juli 2013 zijn Hoofdlijnenakkoorden gesloten met ziekenhuizen, medisch specialisten, zelfstandige behandelcentra, curatieve ggz, eerstelijnszorgaanbieders (huisartsen, zorggroepen), zorgverzekeraars en patiëntenorganisaties. In deze akkoorden is vastgelegd dat de groei van de zorguitgaven wordt teruggebracht ten opzichte van de akkoorden die eerder gesloten zijn voor de periode 2012–2015 en ten opzichte van het groeipad uit het regeerakkoord Rutte-Asscher. Voor 2014 gaat het om een verlaging van het groeipad naar 1,5% en voor de jaren 2015 tot en met 2017 gaat het om een verlaging tot 1%-groei per jaar. In de begroting 2013 was voor de jaren 2014 en 2015 een groei verwerkt van 2,5% per jaar. Thans vindt conform de Hoofdlijnenakkoorden een aanpassing van de groei plaats naar 1,5% in 2014 (– 1%) en 1% in 2015 (– 1,5%). Dit leidt tot een oplopende neerwaartse bijstelling van het beschikbare kader.

De Universitair Medische Centra krijgen in verband met hun publieke taken – het leveren van topreferente zorg en onderzoek en innovatie – een subsidie in de vorm van de beschikbaarheidbijdrage academische zorg. Deze beschikbaarheidbijdrage vervangt de academische component.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

De bijstelling op de beschikbaarheidbijdrage academische zorg is het gevolg van enkele nabetalingen uit 2010 en 2012 die in 2012 tot een kaseffect hebben geleid.

ramingsbijstelling

Om aan te sluiten bij de beschikbaarheidbijdrage academische zorg 2013, zoals vastgesteld door de NZa, wordt de raming bijgesteld. Meerjarig wordt uitgegaan van een groei van jaarlijks 1% per jaar conform de gebruikelijke systematiek.

Maatregelen

topreferente zorg

Op deze sector worden de uitgaven geraamd van de beschikbaarheidbijdragen ten behoeve van de spoedeisende hulp, Calamiteitenhospitaal, Traumahelikopters/Mobiel Medisch Team-voertuigen, Trauma- en brandwondenzorg, kenniscoördinatie, OTO (opleiden, trainen en oefenen) en acute verloskunde. De beschikbaarheidbijdrage academische zorg en beschikbaarheidbijdrage opleidingen worden apart gepresenteerd. De genoemde beschikbaarheidbijdragen maakten tot en met 2012 onderdeel uit van het kader instellingen voor medisch-specialistische zorg dat in de VWS-begroting 2012 is opgenomen en is ontleend aan het Bestuurlijk Hoofdlijnenakkoord 2011. Vanaf de ontwerpbegroting 2013 wordt de raming voor deze beschikbaarheidbijdragen gepresenteerd als aparte sector.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

De academische ziekenhuizen krijgen met de invoering van prestatiebekostiging de kapitaallasten die ze maken voor hun publieke functie niet meer vergoed. Per 2013 is een beschikbaarheidbijdrage in het leven geroepen ten behoeve van de kapitaallasten die samenhangen met de academische zorg.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

ramingsbijstelling

De acht UMC's krijgen met de invoering van prestatiebekostiging de kapitaallasten die ze maken voor hun publieke functie niet meer vergoed. Per 2013 is een beschikbaarheidbijdrage in het leven geroepen. Deze is gedekt binnen de begroting 2013 ten laste van het kader instellingen voor medisch-specialistische zorg. De raming voor deze bijdrage wordt bijgesteld.

Technisch

overheveling beschikbaarheidbijdrage kapitaallasten academische zorg

In de begroting 2013 was de beschikbaarheidbijdrage kapitaallasten academische zorg onderdeel van de sector instellingen voor medisch-specialistische zorg en de daarvoor in de begroting opgenomen reeks. Deze beschikbaarheidbijdrage is bedoeld voor de kapitaallasten van de academische zorg. In de begroting 2014 is er voor gekozen om deze beschikbaarheidbijdrage apart op te nemen en geen onderdeel meer te laten zijn van het kader instellingen medisch-specialistische zorg waarop ook de uitgangspunten van de Hoofdlijnenakkoorden van 16 juli 2013 van toepassing zijn.

Mede naar aanleiding van het bestuurlijk akkoord met de ziekenhuissector omvat het kader overig curatief vanaf 2012 voornamelijk de huisartsenlaboratoria. De uitgaven van andere soorten instellingen zijn vanaf 2012 opgenomen in het kader instellingen voor medisch-specialistische zorg.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

De afgelopen jaren was de groei in deze sector fors. De groeitrend lag boven de beschikbare groeiruimte waardoor regelmatig opwaartse bijstellingen nodig waren. Deze groeitrend lijkt vooralsnog niet te zijn afgevlakt waardoor zich per saldo een tegenvaller voordoet. Mogelijk hangt de groei van deze sector samen met substitutie vanuit de tweedelijn.

Technisch

schuif tussen financieringsbronnen

Betreft een schuif tussen de financieringsbronnen.

overheveling trombosediensten

Trombosediensten waren onderdeel van het kader instellingen medisch-specialistische zorg dat ontleend is aan het Bestuurlijk Hoofdlijnenakkoord 2011. De trombosediensten hebben evenwel later aangegeven geen onderdeel te willen uitmaken van het kader instellingen medisch-specialistische zorg. De meerjarenreeks wordt hiervoor gecorrigeerd en overgeheveld naar de sector overig curatief. Hierbij is uitgegaan van de reeks die destijds ook in de grondslag van het Bestuurlijk Hoofdlijnenakkoord 2011 was opgenomen.

Geriatrische revalidatiezorg richt zich op kwetsbare ouderen met meerdere aandoeningen, die in het ziekenhuis een medisch-specialistische behandeling hebben ondergaan. Deze oudere cliënten hebben behoefte aan een multidisciplinaire revalidatiebehandeling die aan hun individuele herstelmogelijkheden en trainingstempo is aangepast en rekening houdt met andere aandoeningen. Geriatrische revalidatie onderscheidt zich daarmee in zorginhoud en cliëntgroep van de medisch-specialistische revalidatie. Doel is hen te helpen terug te keren naar de oude woonsituatie en maatschappelijk te blijven participeren.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Intensiveringen

groeiruimte geriatrische revalidatiezorg

Dit betreft de uitdeling van de groeiruimte 2014 van de geriatrische revalidatiezorg. Hierbij wordt in lijn met de medisch-specialistische zorg en curatieve ggz uitgegaan van 1,5%.

Technisch

correctie overheveling geriatrische revalidatiezorg van AWBZ naar Zvw

Op basis van realisatiecijfers 2012 met betrekking tot de geriatrische revalidatiezorg is gebleken dat er vanaf 2013 € 38 miljoen te veel is overgeheveld van de AWBZ naar de Zvw. Hiervoor vindt thans een correctie plaats.

overheveling ziekenvervoer

Er worden incidenteel middelen overgeheveld van de geriatrische revalidatiezorg naar het zittend ziekenvervoer (sector overig ziekenvervoer).

De ambulancezorg kent twee kerntaken: spoedvervoer en besteld vervoer. Daarnaast staan ambulances ook paraat voor geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen. Op deze sector worden tevens de uitgaven Centrale Posten Ambulancevervoer (CPA) verantwoord.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

De actualisering van de ambulance-uitgaven 2012 laat een beperkte meevaller zien.

Intensiveringen

groeiruimte ambulancevervoer

Dit betreft de uitdeling van de groeiruimte tranche 2013.

Technisch

financieringsmutatie

Er is sprake van een zeker tijdsverloop tussen het moment waarop de NZa de productieafspraken van partijen ontvangt en de verwerking daarvan in de budgetten en de bevoorschotting/declaraties van de instellingen. Als gevolg daarvan is het gebruikelijk dat de financiering binnen een jaargrens afwijkt van de uitgaven (budgetten) in dat jaar. Zo ontstaan zogeheten financieringsachterstanden of -voorsprongen. Deze verschillen worden in het daaropvolgende jaar verrekend. Tussen de jaren doen zich daardoor incidentele financieringsschuiven voor. Meerjarig gezien volgt de financiering echter altijd de uitgaven.

Het overig ziekenvervoer betreft het vervoer van patiënten van en naar zorgaanbieders. Hiervoor in aanmerking komen verzekerden die chemo- of radiotherapie ondergaan, nierdialyse ondergaan, zich uitsluitend in een rolstoel kunnen verplaatsen, zeer slechtziend zijn of van hun zorgverzekeraar hiervoor toestemming hebben gekregen. Het betreft zowel commercieel vervoer als vergoeding van de kosten van openbaar vervoer.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

De CVZ-gegevens laten voor het jaar 2012 een meevaller van € 5 miljoen zien. Deze meevaller wordt tevens voor jaren 2013 en verder verondersteld.

Intensiveringen

groeiruimte overig ziekenvervoer

Dit betreft de uitdeling van de groeiruimte tranche 2013.

Technisch

overheveling ziekenvervoer

Er worden incidenteel middelen overgeheveld van de geriatrische revalidatiezorg naar het zittend ziekenvervoer (sector overig ziekenvervoer).

Op deze sector worden de uitgaven voor extramurale geneesmiddelen geraamd en verantwoord.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

De onderschrijding over 2012 kan deels worden verklaard doordat verzekeraars lagere prijzen dan verwacht voor dienstverlening van de apothekers en geneesmiddelen die apothekers afleveren hebben afgesproken. Ook zijn de prijzen voor geneesmiddelen lager uitgevallen door intensivering en uitbreiding van het preferentiebeleid van zorgverzekeraars. Bij het opmaken van het VWS-jaarverslag 2012 en de eerste suppletoire begroting 2013 ging het om een structurele opbrengst van ruim € 600 miljoen. Op basis van actuele gegevens van het CVZ blijkt de opbrengst nog circa € 25 miljoen hoger uit te vallen.

ramingsbijstelling

In de afgelopen jaren zijn de uitgaven voor extramurale geneesmiddelen gestabiliseerd. De volumestijging en nieuwe instroom zijn opgevangen door prijsdalingen. De verwachting is dat de volumestijging de komende jaren zal doorzetten, maar op korte termijn nog zal kunnen worden gedempt door de ontwikkeling van de prijzen. In de huidige raming voor 2014 en 2015 wordt niettemin uitgegaan van een zodanige groei dat er aanleiding is voor een ramingsbijstelling. Het gaat om € 150 miljoen vanaf 2014 en € 320 miljoen vanaf 2015 (waarvan € 287,9 miljoen vanaf 2015 gereserveerde groeiruimte voor geneesmiddelen op nominaal en onverdeeld betreft).

Maatregelen

maagzuurremmers

Betreft structurele verwerking maatregel maagzuurremmers ter dekking van taakstelling lage ziektelast. Voor periode 2012–2014 is daarvoor eerder € 75 miljoen (voor 2012 en 2013) en € 58 miljoen (voor 2014) van het geneesmiddelenkader afgeboekt. Deze mutatie betreft de verwerking vanaf 2015.

Technisch

overheveling fertiliteitshormonen

Met ingang van 1 januari 2014 worden de fertiliteitshormonen integraal en exclusief onder de bekostiging van instellingen voor medisch-specialistische zorg gebracht. Deze specialistische geneesmiddelen vallen voortaan uitsluitend onder de Zvw-aanspraak geneeskundige zorg en niet langer onder de aanspraak farmaceutische zorg en verdwijnen daarmee uit het GVS. Kort gezegd beoogt de overheveling te komen tot een eenduidige aanspraak op zorg met deze specialistische geneesmiddelen.

Op deze sector worden de uitgaven voor extramurale hulpmiddelen die verstrekt worden krachtens de Regeling hulpmiddelen geraamd en verantwoord.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

Op basis van actuele cijfers van het CVZ over 2012 blijkt een onderschrijding bij de hulpmiddelen die met circa € 75 miljoen iets lager uitvalt dan het bedrag van circa € 90 miljoen waarmee bij het opmaken van het VWS-jaarverslag 2012 en de eerste suppletoire begroting 2013 rekening is gehouden. Deze onderschrijding wordt structureel verondersteld. De groei van de uitgaven was in de eerste helft van 2012 een stuk lager dan de gemiddelde jaarlijkse groei over de periode 2007 tot en met 2011. Deze lagere groei lijkt vooral te komen door een daling in het volume. De onderschrijding kan deels worden verklaard doordat zorgverzekeraars doelmatiger zijn gaan inkopen. Daarnaast hebben de zorgverzekeraars voor verbandmiddelen de regels voor vergoeding strenger gehandhaafd. Verder is incontinentiemateriaal doelmatiger ingekocht.

Technisch

overheveling injectiemateriaal groei- en fertiliteitshormonen

Met ingang van 1 januari 2013 zijn de groeihormonen integraal en exclusief onder de bekostiging van instellingen voor medisch-specialistische zorg gebracht. Per 1 januari 2014 geldt dit ook voor de fertiliteitshormonen. Voorheen werden de hulpmiddelen, die benodigd zijn voor de toediening van deze geneesmiddelen, bekostigd vanuit het extramurale hulpmiddelenkader. Met de overheveling van deze geneesmiddelen naar de aanspraak op geneeskundige zorg dienen ook de hulpmiddelen, die daarbij horen, te worden overgeheveld.

overheveling vacuümpompen

Met ingang van 1 januari 2014 worden de toebehoren bij de vacuümpomp voor wondverzorging onder de bekostiging van instellingen voor medisch-specialistische zorg gebracht. Deze overheveling volgt uit het standpunt van het CVZ over duiding van de aanspraak en bekostiging van deze zorg (CVZ rapport 22 november 2012). Reden voor de overheveling is dat praktijkervaringen met de vacuümpomp leren dat een gescheiden aanspraak en bekostiging van hoofdunit en noodzakelijke toebehoren tot problemen leidt.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsbijstelling.

Intensiveringen

groeiruimte 2015–2017

Tegen de achtergrond van de verslechterde economische situatie en de negatieve impact daarvan op de overheidsfinanciën is in de Hoofdlijnenakkoorden van juli 2013 afgesproken dat in de jaren 2015 tot en met 2017 sprake mag zijn van 1% volumegroei. Deze volumegroei wordt nu meerjarig aan de sector toegevoegd.

Maatregelen

beperking groeiruimte 2014 tot 1,5%

In het Bestuurlijk Akkoord Toekomst ggz 2013–2014 was afgesproken dat de volumegroei in 2014 2,5% mocht bedragen. In de Hoofdlijnenakkoorden 2013 is echter afgesproken dat de toegestane groei in 2014 wordt beperkt tot 1,5%. De opgenomen reeks betreft de neerwaartse bijstelling van de volumegroei met 1%.

aandeel wijkverpleegkundigen

In het regeerakkoord Rutte-Asscher is afgesproken op grotere schaal wijkverpleegkundigen in te zetten. Een deel van de budgettaire dekking voor deze intensivering wordt geleverd door de curatieve ggz.

afschaffen eigen bijdrage eerstelijns ggz

In 2014 vervalt de eigen bijdrage in de eerstelijns ggz, de regering ziet af van het vervangen van deze eigen bijdrage door een procentuele eigen bijdrage. De hiermee gepaard gaande budgettaire derving zullen verzekeraars in hun onderhandelingen betrekken zodat dit per saldo wordt ingepast binnen de beschikbare uitgaven voor de curatieve ggz.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

In bovenstaande toedeling van de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsbijstelling was nog geen rekening gehouden met de toedeling van de loon- en prijsbijstelling voor de uitgaven voor dyslexie. Deze omissie wordt hierbij gecorrigeerd.

Technisch

schuif voormalige budgetcomponenten

In verband met de invoering van prestatiebekostiging zijn per 2013 de individuele budgetcomponenten «bestendig beleid» en «bijzonderheid organisatie» tijdelijk omgezet in een beschikbaarheidbijdrage, in afwachting van een definitief besluit. Besloten is om de raming en de verantwoording van deze toeslagen per 1 januari 2015 onder te brengen op de begrotingsgefinancierde uitgaven van artikel 7 Oorlogsgetroffenen en Herinnering Tweede Wereldoorlog.

overheveling AWBZ naar Zvw

In het kader van de beleidsregel Overheveling ggz-budget AWBZ-Zvw is het voor ggz-instellingen mogelijk te schuiven tussen AWBZ- en Zvw-budgetten voor de ggz. In 2012 zijn door enkele tientallen instellingen gezamenlijk met zorgkantoren en representerende verzekeraars verzoeken ingediend, die per saldo hebben geleid tot een verschuiving van € 10,5 miljoen van AWBZ naar Zvw in 2012. In de begroting was reeds rekening gehouden met € 8,7 miljoen zodat het resterende deel nu wordt verwerkt. Voor 2013 leidt dit tot een aanvullende aanpassing van structureel € 8,9 miljoen.

Daarnaast is in de begroting 2013 € 15 miljoen incidenteel overgeheveld tussen AWBZ en Zvw als gevolg van de gewijzigde systematiek van de berekening van de toe te rekenen kapitaallasten door de NZa. Op basis van de huidige cijfers, is de schuif vanaf 2014 structureel € 15 miljoen.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

Op basis van cijfers van het CVZ over 2012 blijkt een overschrijding van € 106,3 miljoen in 2013. De overschrijding wordt structureel verondersteld. De overschrijding doet zich zowel bij de uitgaven binnen als buiten het macroprestatiebedrag voor.

werelddekking

De invoering van de maatregel werelddekking zorg buiten de EU uit het basispakket uit het regeerakkoord van het kabinet-Rutte-Verhagen wordt niet gerealiseerd in 2014. In dit jaar is derhalve sprake van een besparingsverlies.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

Bij de multidisciplinaire zorg laten de cijfers over 2012 een overschrijding zien bij de beleidsregel geïntegreerde eerstelijnszorg en de ketens CVRM en COPD. De contractering van de keten Diabetes lijkt te stabiliseren.

Intensiveringen

groeiruimte multidisciplinaire zorgverlening 2013

Dit betreft de uitdeling van de groeiruimte tranche 2013.

groei multidisciplinaire zorgverlening 2014–2017

Op 16 juli 2013 zijn Hoofdlijnenakkoorden afgesproken met ziekenhuizen, medisch specialisten, zelfstandige behandelcentra, curatieve ggz, eerstelijnszorgaanbieders (huisartsen, zorggroepen), zorgverzekeraars en patiëntenorganisaties. In het akkoord met de huisartsen is vastgelegd dat de groei van de uitgaven wordt teruggebracht ten opzichte van het huisartsenconvenant 2012–2013 en ten opzichte van het groeipad uit het regeerakkoord Rutte-Asscher. Voor 2014 gaat het om een regulier groeipad van 1,5%-groei en voor de jaren 2015 tot en verder gaat het om 1% reguliere groei per jaar. Gezien de grote samenhang tussen huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg is in het nieuwe akkoord vastgelegd dat de groei-afspraken voor de huisartsenzorg ook gelden voor de multidisciplinaire zorg.

substitutie multidisciplinaire zorgverlening

In het op 16 juli 2013 bereikte Hoofdlijnenakkoord voor de huisartsen is er voor 2014 1% aan substitutieruimte overeengekomen. Voor de jaren 2015 en verder is voor substitutie 1,5% per jaar beschikbaar. Gezien de grote samenhang tussen huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg is in het nieuwe akkoord vastgelegd dat de groei-afspraken over substitutie ook gelden voor de multidisciplinaire zorg. Ook deze groeiruimte wordt conform het akkoord verwerkt.

Met ingang van 2013 worden de specialistische vervolgopleidingen uit het zogenaamde opleidingsfonds (inclusief de opleiding tot huisarts) en een aantal ggz-opleidingen via een beschikbaarheidbijdrage op grond van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) gefinancierd. De uitvoering geschiedt door de NZa. De betalingen lopen via het CVZ.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

gewijzigd kasritme

Teneinde de afspraken die met de sector in het kader van invulling van het regeerakkoord in april 2013 zijn gemaakt in budgettaire zin te verwerken, wordt het kasritme van de maatregelen in het kader van de medisch-specialistische vervolgopleidingen aangepast.

Intensiveringen

groeiruimte opleidingsfonds Zvw

Dit betreft de uitdeling van de groeiruimte tranche 2016 en 2017.

verzachten maatregel Begrotingsakkoord 2013

In het Begrotingsakkoord 2013 is afgesproken te komen tot een gelijkschakeling van de vergoedingsbedragen bij de medisch-specialistische vervolgopleidingen. Deze korting loopt in 2016 op tot € 90 miljoen structureel. In de afgelopen voorjaar afgesloten Zorgafspraken is onder meer afgesproken dat deze maatregel wordt verzacht. Feitelijk wordt een deel van ingeleverde incidentele loonontwikkeling aangewend om de korting te verlagen.

Maatregelen

harmoniseren duur vervolgopleiding medisch specialisten

Voor de invulling van de taakstelling uit het regeerakkoord van het kabinet-Rutte-Asscher is met betrokken partijen overeengekomen de opleidingsduur van medisch-specialistische vervolgopleidingen te verkorten en de instroom in de medisch-specialistische vervolgopleidingen structureel met 100 plaatsen te verminderen ten opzichte van het niveau in 2013. Dit levert vanaf 2022 structureel € 128 miljoen op.

In het regeerakkoord van het kabinet-Rutte-Asscher is aangekondigd dat het aantal jaren van publieke bekostiging voor medisch-specialistische vervolgopleiding wordt geharmoniseerd tot de opleidingsduur zoals geformuleerd in de EU-richtlijn voor erkenning van beroepskwalificaties (2005/36/EU). Structureel levert deze maatregel vanaf 2020 een besparing op van € 180 miljoen.

overheveling in verband met experimenten topreferente zorg

Als er besloten wordt tot het instellen van experimenten rond de bekostiging van topreferente zorg door algemene ziekenhuizen, zoals verwoord in de IBO-rapportage Universitair Medische Centra van maart 2012, dan zullen de middelen hiervoor aan de desbetreffende ziekenhuizen ter beschikking worden gesteld en niet ten koste gaan van de beschikbaarheidbijdrage academische zorg en het kader medisch-specialistische zorg. Eventuele experimenten vinden plaats in inhoudelijke samenhang met de werkzaamheden van de UMC’s en/of NKI-AVL (Nederlands Kanker Instituut-Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis). Hiervoor worden financiële middelen gereserveerd.

Technisch

overheveling FZO (Fonds Ziekenhuisopleidingen)

Een aantal zorgopleidingen worden met ingang van 2013 op basis van de Wmg gefinancierd via de beschikbaarheidbijdrage. Per 1 januari 2014 worden ook de tot het kalenderjaar 2014 via de subsidieregeling Ziekenhuisopleidingen gefinancierde opleidingen via de beschikbaarheidbijdrage gefinancierd. Daartoe wordt het bijbehorende budget, met uitzondering van een bedrag van € 20 miljoen dat in 2014 voor de afrekeningen over 2013 nodig is, overgeheveld van het begrotingsgefinancierde deel van het BKZ naar het premiegefinancierde deel.

overheveling opleidingen

Betreft een correctie op de overheveling van de middelen voor opleidingen.

inzet ten behoeve van harmoniseren opleiding medisch specialisten

In het regeerakkoord van het kabinet-Rutte-Asscher zijn middelen gereserveerd ten behoeve van de kosten die gemaakt worden bij het aanpassen van de curricula van de medisch-specialistische vervolgopleidingen. De opleidingsduur wordt beperkt en de betrokken partijen worden zo in de gelegenheid gesteld zich hierop voor te bereiden.

Deze deelsector omvat onder andere het eigen risico en de eigen bijdragen binnen de Zvw.

Mee- en tegenvallers

eigen risico

Betreft een aanpassing van de opbrengst van het eigen risico als gevolg van de herijking van het model voor het eigen risico, de verwerking van de regeerakkoordmaatregelen van het kabinet-Rutte-Asscher en de alternatieve invulling van de lage ziektelastmaatregel.

Intensiveringen

extrapolatie

Dit betreft de geraamde groei van de ontvangsten Zvw tussen 2017 en 2018.

eigen bijdrage ggz/verpleegdag

De eigen bijdrage in de tweedelijns ggz komt per 2013 geheel te vervallen; daarnaast wordt de invoering van de eigen bijdrage van € 7,50 per verpleegdag in instellingen voor medisch-specialistische zorg teruggedraaid. Dit leidt in totaal tot een neerwaartse bijstelling van de ontvangsten met € 145 miljoen. Deze € 145 miljoen is het saldo van het vervallen van eigen bijdragen van € 200 miljoen en het vervallen van de beoogde compensatieregeling die € 55 miljoen zou kosten.

Maatregelen

afschaffen inkomensondersteunende regelingen

In het regeerakkoord van het kabinet-Rutte-Asscher is aangekondigd dat de Compensatie Eigen Risico (CER) wordt afgeschaft. Voor de CER geldt, net als voor de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg), dat de regeling ongericht en ondoelmatig is. Van de besparing van € 200 miljoen wordt de helft aan gemeenten beschikbaar gesteld voor het gerichter ondersteunen van chronisch zieken en gehandicapten die door meerkosten in de problemen komen.

6.1.2 Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ)

In deze bijlage wordt verder ingegaan op de financiële ontwikkelingen binnen de AWBZ in het afgelopen jaar. In tabel 1A wordt de totale mutatie tussen ontwerpbegroting 2013 en ontwerpbegroting 2014 voor de AWBZ-uitgaven weergegeven. Tabel 1B gaat in op de AWBZ-ontvangsten. In tabel 2 wordt de opbouw van de AWBZ op deelsector niveau weergegeven. De sector nominaal en onverdeeld bevat de onverdeelde maatregelen en de nog niet uitgedeelde groeiruimte en loon- en prijsbijstellingen. In deze paragraaf wordt verder per deelsector ingegaan op alle mutaties tussen ontwerpbegroting 2013 en ontwerpbegroting 2014.

De mutatie eerste suppletoire begroting 2013 bestaat uit de maatregelen uit het regeerakkoord van het kabinet-Rutte-Asscher en de actualisering van de zorguitgaven. In de eerste suppletoire begroting is gemeld dat de actualisering van de zorguitgaven leidt tot een stijging van de AWBZ-uitgaven van € 286 miljoen structureel. De verlaging van de AWBZ-uitgaven wordt grotendeels veroorzaakt door de maatregelen rond persoonlijke verzorging en begeleiding en de invoering van de kern-AWBZ. Daarnaast wordt de AWBZ verlaagd door de overhevelingen van de AWBZ-functie extramurale verpleging en de langdurige ggz die in het regeerakkoord Rutte-Asscher zijn afgesproken.

Omdat de wetsvoorstellen met betrekking tot de AWBZ en de Wmo nog niet zijn behandeld door het parlement is er in deze ontwerpbegroting voor gekozen de uitgaven van de langdurige zorg vanaf 2015 nog in één AWBZ-uitgaventabel te presenteren.

De mutatie eerste suppletoire begroting 2013 bestaat uit de maatregelen uit het regeerakkoord Rutte-Asscher (onder andere afschaffen Wtcg-korting op de eigen bijdrage) en de actualisering van de eigen bijdrage AWBZ.

Zorg in natura

In de AWBZ wordt bij zorg in natura gewerkt met een contracteerruimte als financieel kader voor de zorgkantoren. Naast de contracteerruimte is er een beperkt aantal geoormerkte middelen beschikbaar.

Jaarlijks worden in het voorjaar de mutaties van de contracteerruimte vermeld in een brief aan de NZa over de voorlopige contracteerruimte voor het komende jaar. Na Prinsjesdag wordt de definitieve aanwijzing contracteerruimte voor het komende jaar aan de NZa gestuurd, na voorhang bij het parlement. De NZa verdeelt de beschikbare middelen binnen de contracteerruimte over de regionale zorgkantoren. Bij de verdeling van de middelen door de zorgkantoren wordt geen onderscheid gemaakt tussen de verschillende deelsectoren binnen de zorg in natura. De verdeling van de middelen over de verschillende deelsectoren binnen de contracteerruimte vindt plaats op basis van het inkoopbeleid van de zorgkantoren. Dit inkoopbeleid houdt nadrukkelijk rekening met de geïndiceerde zorg. De verdeling tussen de verschillende deelsectoren zoals aangegeven in de tabel 2 is dus gebaseerd op de historische gegevens over de uitgaven.

De gehanteerde werkwijze ten aanzien van de contracteerruimte betekent, dat op voorhand niet alle extra middelen aan deelsectoren kunnen worden toegewezen. Dit betreft met name de beschikbare groeiruimte die in het FBZ is opgenomen onder de post «onverdeeld». Deze post wordt alsnog aan de deelsectoren toegevoegd op basis van de realisatiegegevens.

Het persoonsgebonden budget valt niet onder de zorg in natura en niet onder de contracteerruimte. Dit betreft een subsidieregeling waarvan het subsidieplafond jaarlijks door VWS wordt vastgesteld. Het CVZ voert de subsidieregeling uit.

De kapitaallasten worden geleidelijk in de contracteerruimte opgenomen door de gefaseerde invoering van integrale tarieven. De deelsector voor de kapitaallasten wordt hierdoor geleidelijk verlaagd en de sectoren voor intramurale zorg worden geleidelijk verhoogd.

Op basis van gegevens van de NZa en het CVZ zijn de uitgaven van de deelsectoren zorg in natura over 2013 (en verder) geactualiseerd. De totale overschrijding bij de zorg in natura bedraagt € 286 miljoen 26. De achtergrond hiervan is een stijging van verleende zorg, toegenomen kapitaallasten vanwege eerder in gebruik genomen nieuwe capaciteit en versnelde afschrijving van immateriële vaste activa in verband met de invoering van de normatieve huisvestingscomponent. Daarnaast is er sprake van een meevaller van ruim € 39 miljoen bij de AWBZ-ontvangsten.

Op deze deelsector staat de uitgavenontwikkeling van de intramurale zorgzwaartepakketten in de langdurige geestelijke gezondheidszorg. De extramurale en intramurale geneeskundige geestelijke gezondheidszorg korter dan een jaar valt onder de Zorgverzekeringswet.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

Op basis van gegevens van de NZa en het CVZ zijn de uitgaven van deze deelsector geactualiseerd. Deze mutatie betreft het aandeel van deze deelsector in de totale (structurele) overschrijding bij de zorg in natura van € 286 miljoen.

Intensiveringen

groeiruimte tranche 2012

Dit betreft de uitdeling van de groeiruimte tranche 2012.

Maatregelen

extramuraliseren

Gemeenten ontvangen (zoals aangekondigd in de decembercirculaire 2012 van het gemeentefonds) compensatie voor hogere kosten in de Wmo als gevolg van het extramuraliseren van lichte zorgzwaartepakketten in de AWBZ voor nieuwe cliënten. Daarnaast worden de extra uitgaven aan de huurtoeslag structureel gecompenseerd.

Technisch

overheveling AWBZ naar Zvw

In het kader van de beleidsregel «Overheveling ggz-budget AWBZ-Zvw» is het voor ggz-instellingen mogelijk te schuiven tussen AWBZ- en Zvw-budgetten voor de ggz.

overig

Dit betreft het overhevelen van middelen van nominaal en onverdeeld AWBZ naar de beleidssectoren.

Op deze deelsector staat de uitgavenontwikkeling van de zorgzwaartepakketten in de intramurale gehandicaptenzorg beschreven. Onder deze sector valt de zorg in instellingen voor verstandelijk en lichamelijk gehandicapten en voor visueel en/of auditief gehandicapten.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

Op basis van gegevens van de NZa en het CVZ zijn de uitgaven van deze deelsector geactualiseerd. Deze mutatie betreft het aandeel van deze deelsector in de totale (structurele) overschrijding bij de zorg in natura van € 286 miljoen.

Intensiveringen

groeiruimte tranche 2012

Dit betreft de uitdeling van de groeiruimte tranche 2012.

Maatregelen

extramuraliseren

Gemeenten ontvangen (zoals aangekondigd in de decembercirculaire 2012 van het gemeentefonds) compensatie voor hogere kosten in de Wmo als gevolg van het extramuraliseren van lichte zorgzwaartepakketten in de AWBZ voor nieuwe cliënten. Daarnaast worden de extra uitgaven aan de huurtoeslag structureel gecompenseerd.

Technisch

overig

Dit betreft het overhevelen van middelen van nominaal en onverdeeld AWBZ naar de beleidssectoren.

Op deze deelsector staat de uitgavenontwikkeling van de zorgzwaartepakketten in de verpleging en verzorging. Onder deze sector valt de zorg in verpleeg- en verzorgingshuizen.

Nominaal

loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de tranche 2013 van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling.

Mee- en tegenvallers

actualisering

Op basis van gegevens van de NZa en het CVZ zijn de uitgaven van deze deelsector geactualiseerd. Deze mutatie betreft het aandeel van deze deelsector in de totale (structurele) overschrijding bij de zorg in natura van € 286 miljoen.

Intensiveringen

groeiruimte tranche 2012

Dit betreft de uitdeling van de groeiruimte tranche 2012.

Maatregelen

extramuraliseren

Gemeenten ontvangen (zoals aangekondigd in de decembercirculaire 2012 van het gemeentefonds) compensatie voor hogere kosten in de Wmo als gevolg van het extramuraliseren van lichte zorgzwaartepakketten in de AWBZ voor nieuwe cliënten. Daarnaast worden de extra uitgaven aan de huurtoeslag structureel gecompenseerd.

Technisch

overheveling Zvw naar AWBZ

Op basis van realisatiecijfers 2012 met betrekking tot de geriatrische revalidatiezorg is gebleken dat er vanaf 2013 € 38 miljoen te veel is overgeheveld van de AWBZ naar de Zvw. Hiervoor vindt thans een correctie plaats.

overig

Dit betreft het overhevelen van middelen van nominaal en onverdeeld AWBZ naar de beleidssectoren.