Structuur
De opzet en structuur van de begroting voor Hoofdstuk XII zijn gebaseerd op de rijksbegrotingsvoorschriften van het Ministerie van Financiën. De begrotingstoelichting kent een opbouw waarbij afhankelijk van de informatievraag en -behoefte verder kan worden ingezoomd.
– Allereerst is de begrotings(wet)staat voor Hoofdstuk XII voor het jaar 2022 opgenomen. Deze dient ter autorisatie van de budgetten die op artikelniveau in de verplichtingen-, uitgaven- en ontvangstenramingen worden voorgesteld.
– In de Beleidsagenda is vervolgens een overzicht gegeven van de prioriteiten voor 2022 en de hoofdlijnen van het (budgettaire) beleid. Daarna is eerst op hoofdlijnen inzicht verstrekt in de belangrijkste budgettaire voorstellen die leiden tot wijziging van de begroting. Hiermee kan snel een indruk worden verkregen van de inhoud van dit wetsvoorstel.
– In de artikelsgewijze toelichting bij dit wetsvoorstel wordt per beleidsartikel beschreven wat per beleidsthema de algemene doelstelling is, wat de rollen en verantwoordelijkheden van de Minister hierbij zijn en welke budgetten er per financieel instrument voor het beleidsthema zijn begroot.
– In de verdiepingsbijlage (bijlage 2) worden per beleidsartikel de belangrijke mutaties toegelicht. In deze bijlage is door middel van een meerjarige mutatietabel op artikelonderdeelniveau de aansluiting gemaakt tussen de vorige stand van de begroting en de nu voorgestelde stand. Dit is een aanvulling op de standen die in de (niet-)beleidsartikelen zijn opgenomen.
– De overige bijlagen geven voor enkele specifieke onderwerpen inhoudelijk meer toelichting of betreffen overzichtsconstructies.
Mede naar aanleiding van overleg met de Tweede Kamer zijn in aanvulling op de rijksbegrotingsvoorschriften de onderstaande punten verwerkt:
– Het beleidsartikel 26 Bijdrage Investeringsfondsen kent de artikelonderdelen Bijdrage aan het Mobiliteitsfonds en Bijdrage aan het Deltafonds. Per artikelonderdeel is een overzicht opgenomen van de bijdrage per modaliteit aan het Mobiliteitsfonds en Deltafonds tot en met 2035.
– Op de beleidsartikelen van Hoofdstuk XII waarop de bijdragen aan het Mobiliteitsfonds/Deltafonds betrekking hebben wordt direct onder de desbetreffende tabel «budgettaire gevolgen van beleid» extracomp-tabel de betrokken bijdrage aan het Mobiliteitsfonds/Deltafonds gepresenteerd (zoals opgenomen in artikel 26 Bijdrage Investeringsfondsen). Hiermee worden de beleidsprestaties van de investeringen die worden verantwoord op de investeringsfondsen betrokken bij het formuleren van het integrale beleid van IenW. Daarnaast worden de beleidsindicatoren die hieraan gekoppeld zijn verantwoord in de Hoofdstuk XII-begroting.
Groeiparagraaf
In deze begroting zijn de volgende verbeteringen ten opzichte van het voorgaande jaar doorgevoerd:
Omvorming Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT)
De ILT wordt per 1 januari 2022 omgevormd van agentschap met batenlastenstelsel naar regulier dienstonderdeel met een geïntegreerde verplichtingenkasadministratie. In de begroting 2022 wordt derhalve geen agentschapsparagraaf meer opgenomen. Alle informatie is terug te vinden in het reeds bestaande artikel 24 Handhaving en Toezicht. Dit artikel kent een nieuwe budgettaire tabel (die van een grote uitvoerende dienst) waarin de personele uitgaven, materiële uitgaven en ontvangsten inzichtelijk worden gemaakt.
Indicatoren en kengetallen artikel 17
In de begeleidende Kamerbrief bij de rapportage van de beleidsdoorlichting artikel 17 Luchtvaart (Kamerstukken II 2017-2018, 32 861, nr. 28) werd als vervolgstap onder andere aangekondigd de aanscherping/aanpassing van de in artikel 17 opgenomen doelen, kengetalen en indicatoren. In de begroting 2021 is bij de beleidswijzigingen artikel 17 aangegeven dat de uitwerking van deze vervolgstap in de begroting van 2022 zichtbaar zal zijn. In de begroting 2022 zijn daarom de algemene doelstelling, de rollen en verantwoordelijkheden en indicatoren en kengetallen gewijzigd.
Mobiliteitsfonds
Bij ontwerpbegroting 2022 is het Infrastructuurfonds overgegaan in het Mobiliteitsfonds. Daarom wordt in deze begroting niet meer verwezen naar het Infrastructuurfonds maar naar het Mobiliteitsfonds.
Strategische Evaluatieagenda (SEA)
In deze begroting is de Strategische Evaluatieagenda (SEA) opgenomen, dit is vooralsnog een groeitraject. Doel hiervan is om voor de maatschappelijk en budgettair belangrijke beleidsthema’s zo relevant mogelijk inzicht te verstrekken in de doeltreffendheid en doelmatigheid van beleid.
Indicatoren artikel 14 Wegen en Verkeersveiligheid
Met het Strategisch Plan Verkeersveiligheid (SPV) is de risicogestuurde aanpak geïntroduceerd. De indicatoren hiervoor staan bekend als ‘Safety Performance Indicators’, kortweg SPI’s. Deze zijn op dit moment nog in ontwikkeling. De verwachting was dat de indicatoren voor ‘Snelheid’ en ‘Veilige wegen’ in deze ontwerpbegroting verwerkt zouden worden (Kamerstukken II, 2019-2020, 35300 nr. 94). De definities van deze SPI’s zijn weliswaar al uitgewerkt, alleen de benodigde op structurele wijze geschikte, uniforme en landsdekkende data hiervoor, moet nog nader worden bepaald en vervolgens ontsloten voor alle wegbeheerders. Deze uitwerking – in samenwerking met de medeoverheden- kost meer tijd. Streven is nu een eerste proef in de ontwerpbegroting 2023.
Verwerking Moties
Moties Schouw c.s.
In juni 2011 is de motie-Schouw (Kamerstukken II 2011–2012, 21 501-20, nr. 537) aangenomen. Deze motie verzoekt om de landspecifieke aanbevelingen van de Raad op grond van de nationale hervormingsprogramma's een eigenstandige plaats te geven in de departementale begrotingen.
Er zijn in 2021 geen nieuwe landspecifieke aanbevelingen (LSA) voor de lidstaten vanwege de coronacrisis en het Europese herstelfonds (het Recovery and Resilience Fonds /RRF). Het kabinet heeft de Europese Commissie geïnformeerd over het proces rond het Nederlands herstelplan, conform eerdere berichtgeving aan uw Kamer. Juist omdat het kabinet een stevig en ambitieus plan wil, is ervoor gekozen de indiening van het plan aan het nieuwe kabinet te laten. Zo behoudt een volgend kabinet de ruimte om te kiezen welke hervormingen en investeringen een plek krijgen in het nationale plan voor de komende jaren en vergroot dit het draagvlak voor de implementatie ervan. Het kabinet heeft opdracht gegeven tot een ambtelijke verkenning naar de mogelijke inhoud van een Nederlands herstelplan, waarin kansrijke maatregelen in kaart gebracht worden.
Motie-Hachchi c.s.
In oktober 2012 is de motie-Hachchi (Kamerstukken II 2011–2012, 33 000 IV, nr. 28) aangenomen. Een overzicht van alle rijksuitgaven Caribisch Nederland, inclusief die vanuit de IenW-begrotingen, is opgenomen bij de begroting van het BES-fonds.
Motie Leegte c.s.
In januari 2015 is de motie-Leegte (Kamerstukken II 2014–2015, 30 196, nr. 278) aangenomen. In de begroting van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat wordt daarom een totaaloverzicht gepresenteerd van de maatregelen van alle ministeries in het kader van het Energieakkoord. Inmiddels is dit overzicht uitgebreid met maatregelen ten behoeve van het klimaatakkoord en CO2-reducerende maatregelen. Hierin zijn ook de maatregelen die onder de verantwoording van IenW vallen opgenomen. Bij de desbetreffende beleidsartikelen 14 Wegen en Verkeersveiligheid, 19 Uitvoering Milieubeleid en Internationaal en 21 Duurzaamheid worden de maatregelen genoemd.
Overzichtscontructie
Bijlage 7 (de overzichtsconstructie milieu) bevat een overzicht van (onderdelen van) beleidsartikelen van verschillende begrotingen met een milieudoelstelling.