2024 BUDGET | 2025 BUDGET | 2026 BUDGET | 2027 BUDGET | 2028 BUDGET | |
---|---|---|---|---|---|
Totaal budget artikel 1 | 607 | 577 | 652 | 709 | 709 |
Totaal vrije ruimte artikel 1 | 0 | 15 | 7 | 7 | 6 |
1.1 Duurzame handelsystemen (IMH) | 37 | 34 | 38 | 41 | 41 |
wv. Juridisch verplicht | 31 | 17 | 17 | 17 | 17 |
wv. Bestuurlijk verplicht | 0 | 15 | 16 | 16 | 16 |
wv. Beleidsmatig gereserveerd | 6 | 2 | 5 | 6 | 7 |
Totaal vrije ruimte | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 |
1.2 Nederlandse handel (DIO) | 104 | 105 | 97 | 95 | 95 |
wv. Juridisch verplicht | 104 | 22 | 22 | 22 | 13 |
wv. Bestuurlijk verplicht | 0 | 68 | 68 | 68 | 68 |
wv. Beleidsmatig gereserveerd | 0 | 0 | 0 | 0 | 9 |
Totaal vrije ruimte | 0 | 15 | 7 | 5 | 5 |
1.3 PSD (DDE) | 466 | 438 | 517 | 573 | 573 |
wv. Juridisch verplicht | 407 | 295 | 219 | 219 | 219 |
wv. Bestuurlijk verplicht | 44 | 143 | 247 | 252 | 255 |
wv. Beleidsmatig gereserveerd | 15 | 0 | 51 | 102 | 99 |
Totaal vrije ruimte | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
2024 BUDGET | 2025 BUDGET | 2026 BUDGET | 2027 BUDGET | 2028 BUDGET | |
Totaal budget artikel 2 | 935 | 998 | 1.078 | 1.144 | 1.144 |
Totaal vrije ruimte artikel 2 | 0 | 0 | 17 | 138 | 350 |
2.1 Voedselzekerheid | 392 | 393 | 413 | 439 | 439 |
wv. Juridisch verplicht | 392 | 337 | 285 | 250 | 234 |
wv. Bestuurlijk verplicht | 50 | 50 | 50 | ||
wv. Beleidsmatig gereserveerd | 7 | 78 | 139 | 205 | |
Totaal vrije ruimte | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
2.2 Water | 192 | 187 | 209 | 232 | 232 |
wv. Juridisch verplicht | 192 | 149 | 83 | 62 | 51 |
wv. Bestuurlijk verplicht | 38 | 109 | 135 | 117 | |
wv. Beleidsmatig gereserveerd | |||||
Totaal vrije ruimte | 0 | 0 | 17 | 35 | 64 |
2.3 Klimaat | 350 | 417 | 456 | 473 | 473 |
wv. Juridisch verplicht | 305 | 236 | 147 | 68 | 14 |
wv. Bestuurlijk verplicht | 45 | 87 | 57 | 57 | 16 |
wv. Beleidsmatig gereserveerd | 94 | 252 | 245 | 157 | |
Totaal vrije ruimte | 0 | 0 | 0 | 103 | 286 |
2024 BUDGET | 2025 BUDGET | 2026 BUDGET | 2027 BUDGET | 2028 BUDGET | |
Totaal budget artikel 3 | 825 | 761 | 812 | 900 | 900 |
Totaal vrije ruimte artikel 3 | 0 | 3 | 14 | 23 | 23 |
3.1 Mondiale gezondheid en SRGR | 510 | 491 | 511 | 559 | 559 |
wv. Juridisch verplicht | 432 | 348 | 123 | 48 | 92 |
wv. Bestuurlijk verplicht | 8 | 8 | 75 | 75 | 75 |
wv. Beleidsmatig gereserveerd | 70 | 135 | 313 | 436 | 392 |
Totaal vrije ruimte | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
3.2 Vrouwenrechten en gender | 48 | 43 | 46 | 52 | 52 |
wv. Juridisch verplicht | 46 | 30 | 2 | 0 | 0 |
wv. Bestuurlijk verplicht | 2 | 2 | 6 | 6 | 6 |
wv. Beleidsmatig gereserveerd | 11 | 38 | 46 | 46 | |
Totaal vrije ruimte | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
3.3 Maatschappelijk middenveld | 203 | 169 | 193 | 219 | 219 |
wv. Juridisch verplicht | 203 | 164 | 21 | 0 | 0 |
wv. Bestuurlijk verplicht | |||||
wv. Beleidsmatig gereserveerd | 5 | 172 | 219 | 219 | |
Totaal vrije ruimte | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
3.4 Onderwijs | 64 | 57 | 61 | 70 | 70 |
wv. Juridisch verplicht | 23 | 7 | 1 | 0 | 0 |
wv. Bestuurlijk verplicht | |||||
wv. Beleidsmatig gereserveerd | 41 | 47 | 47 | 47 | 47 |
Totaal vrije ruimte | 0 | 3 | 13 | 23 | 23 |
2024 BUDGET | 2025 BUDGET | 2026 BUDGET | 2027 BUDGET | 2028 BUDGET | |
Totaal budget artikel 4 | 1.071 | 1.044 | 1.065 | 1.112 | 1.112 |
Totaal vrije ruimte artikel | 0 | 0 | 35 | 138 | 365 |
4.1 Humanitaire Hulp | 579 | 520 | 520 | 520 | 520 |
wv. Juridisch verplicht | 439 | 415 | 115 | 17 | 5 |
wv. Bestuurlijk verplicht | 105 | 0 | 0 | 0 | |
wv. Beleidsmatig gereserveerd | 35 | 105 | 370 | 400 | 400 |
Totaal vrije ruimte | 0 | 0 | 35 | 103 | 115 |
4.2 Opvang in de regio | 291 | 326 | 338 | 357 | 357 |
wv. Juridisch verplicht | 269 | 252 | 250 | 250 | 125 |
wv. Bestuurlijk verplicht | 22 | 50 | 50 | 50 | 32 |
wv. Beleidsmatig gereserveerd | 0 | 24 | 38 | 57 | 0 |
Totaal vrije ruimte | 0 | 0 | 0 | 0 | 200 |
4.3 Veiligheid en rechtsorde | 201 | 198 | 207 | 235 | 235 |
wv. Juridisch verplicht | 192 | 148 | 95 | 52 | 35 |
wv. Bestuurlijk verplicht | 9 | 50 | 50 | 50 | 50 |
wv. Beleidsmatig gereserveerd | 0 | 0 | 62 | 98 | 100 |
Totaal vrije ruimte | 0 | 0 | 0 | 35 | 50 |
2024 BUDGET | 2025 BUDGET | 2026 BUDGET | 2027 BUDGET | 2028 BUDGET | |
Totaal budget artikel 5 | 547 | 536 | 303 | 351 | 350 |
Totaal vrije ruimte artikel 5 | 0 | 0 | 23 | 44 | 40 |
5.1 Multilaterale samenw | 289 | 201 | 217 | 238 | 238 |
wv. Juridisch verplicht | 202 | 182 | 88 | 82 | 55 |
wv. Bestuurlijk verplicht | 67 | 5 | 17 | 23 | 55 |
wv. Beleidsmatig gereserveerd | 20 | 14 | 89 | 89 | 88 |
Totaal vrije ruimte artikel 5.1 | 0 | 0 | 23 | 44 | 40 |
5.2 Overig armoedebeleid | 90 | 83 | 82 | 113 | 112 |
wv. Juridisch verplicht | 77 | 75 | 74 | 89 | 89 |
wv. Bestuurlijk verplicht | 0 | 6 | 6 | 4 | 4 |
wv. Beleidsmatig gereserveerd | 13 | 2 | 2 | 20 | 19 |
Totaal vrije ruimte | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Conform de toezegging tijdens de begrotingsbehandeling d.d. 31 januari 20241 bevat dit onderdeel een meerjarige uitwerking van de juridisch verplichte budgetten inclusief een toelichting. Daarnaast zijn de bedragen weergegeven die bestuurlijk gebonden zijn op grond van bestuursovereenkomsten, convenanten met koepels en/of decentrale overheden, politieke toezeggingen e.d., de bedragen die beleidsmatig gerserveerd zijn en de bedragen die vrij te besteden zijn.
Deze tabel is exclusief overprogrammering. Ook de ombuiging in 2026 is logischerwijs nog niet verwerkt.
Artikel 1: Duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringenDe programmering van artikel 1 bestaat uit meerjarige juridische overeenkomsten waaruit een verdeling van de uitgaven over de jaren plaatsvindt waarvoor de overeenkomst is aangegaan. Voor subartikel 1.1 duurzame handelsystemen, zijn er diverse programma's ter bestrijding van kinderarbeid en ter bevordering van IMVO. Voor subartikel 1.2 versterkte Nederlandse handels- en investeringspositie, gaat het om programma's met uitvoeringspartners RVO (o.a. Starters International Business, handelsmissies) en Invest International (o.a. Dutch Trade and Investment Fund). Ook zijn verplichtingen aangegaan voor de Wereldtentoonstelling in Osaka. De programma's met RVO zijn in het lopende jaar juridisch verplicht en in de jaren erna bestuurlijk verplicht. Voor subartikel 1.3 private sectorontwikkeling, zijn er meerjarige verplichtingen aangegaan op het gebied van infrastructuur (o.a. DRIVE, D2B, ORIO) die in latere jaren tot uitbetaling komen, maar ook op het gebied van jeugdwerkgelegenheid (Challenge Fund). Deze programma's zijn juridisch verplicht. Ruimte voor beleidsmatige verplichtingen (realiseren van intensiveringen op het gebied van vergroening handelsinstrumentarium, combinatieaanpak) ontstaat vanaf 2026.
Artikel 2: Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid, water en klimaatDe programmering onder artikel 2 bestaat uit meerjarige juridische overeenkomsten waaruit een verdeling van de uitgaven over de jaren plaatsvindt waarvoor de overeenkomst is aangegaan. In 2024 zullen meerjarige verplichtingen worden aangegaan voor Voedselzekerheid, Water en Klimaat om uitvoering te gegeven aan toezeggingen op de VN-waterconferentie en COP28. Voor de subartikelen 2.1 voedselzekerheid en 2.2 water wordt een groot deel van de budgetten gealloceerd op basis van meerjarige landenstrategieën van posten, voor zover deze kaders nog niet juridisch zijn verplicht, valt het overige deel van dit financiële meerjarige kader onder beleidsmatige verplichtingen omdat Nederland daarover bilaterale afspraken maakt als een betrouwbare en voorspelbare partner in ontwikkelingssamenwerking. Het subartikel 2.3 bevat verplichtingen voor multilaterale klimaatfinanciering en klimaatafspraken zoals bijdragen aan de Global Environment Facility, Green Climate Fund, UNEP en verdragscontributies in het kader van het Kyoto en Montreal protocol.
Artikel 3: Sociale vooruitgangDe programmering onder artikel 3 bestaat uit meerjarige juridische overeenkomsten. Hieruit ontstaat een verdeling van uitgaven over de jaren waarvoor de overeenkomsten zijn aangegaan. Voor subartikel 3.1 zijn middelen bestuurlijk gereserveerd voor vaste bijdrages aan o.a. UNAIDS, UNFPA en de WHO. De beleidsmatig gereserveerde middelen hebben voornamelijk betrekking op de intensiveringsmiddelen uit het regeerakkoord en vloeien voort uit de Mondiale Gezondheidsstrategie. Voor subartikel 3.2 zijn middelen meerjarig vastgelegd voor de partnerschappen voor Power of Women, WPS en LFS. Bestuurlijk zijn middelen gereserveerd voor de vaste bijdrage aan UNWOMEN. De beleidsmatig gereserveerde middelen betreffen de beleidskaders voor de partnerschap programma's vanaf 2026. Voor subartikel 3.3 liggen de middelen meerjarig vast voor de partnerschappen voor VMM. De beleidsmatig gereserveerde middelen betreffen het beleidskader voor het partnerschap programma vanaf 2026. Voor subartikel 3.4 zijn meerjarige verplichtingen aangegaan voor de lopende onderwijsprogramma's. Vanaf 2024 zijn middelen beleidsmatig gereserveerd voor het nieuwe Beroeps- en Hogeronderwijs programma.
Artikel 4: Vrede, veiligheid en duurzame ontwikkelingDe programmering onder artikel 4 bestaat uit meerjarige juridische overeenkomsten waaruit een verdeling van de uitgaven over de jaren plaatsvindt waarvoor de overeenkomst is aangegaan. Voor subartikel 4.1 humanitaire hulp is het grootste deel van het budget t/m 2025 meerjarig juridisch verplicht. Dit betreft onder andere de bijdragen aan VN-organisaties (WFP, UNHCR, UNRWA), CERF en t/m 2026 de subsidies aan de Dutch Relief Alliance en het Rode Kruis. Ultimo 2023 is het subsidiebeleidskader «Versterking van de Humanitaire Sector 2024–2027» gepubliceerd met een subsidieplafond van EUR 60 miljoen. Voor subartikel 4.2 opvang en bescherming in de regio liggen de middelen ook meerjarig juridisch vast. Het betreft hier met name het PROSPECTS programma (2024-2027) en COMPASS. Ultimo 2023 is het subsidiebeleidskader «Migration and Displacement 2023-2028» gepubliceerd met een subsidieplafond van EUR 57 miljoen. Met betrekking tot subartikel 4.3 veiligheid en rechtstaatontwikkeling is een deel van het programma via gedelegeerde landenprogramma’s vastgelegd. Het deel wat ultimo 2023 van deze gedelegeerde middelen niet juridisch is vastgelegd is opgenomen onder bestuurlijk verplicht. De bijdrage aan het Peace Building Fund is verplicht t/m 2026. Ultimo 2023 is het subsidiebeleidskader «Contributing to Peaceful and Safe Societies 2024–2031» gepubliceerd met een subsidieplafond van EUR 200 miljoen.
Artikel 5: Multilaterale samenwerking en overige inzetBinnen subartikel 5.1 zijn de verplichtingen voor de middelen- en kapitaalaanvullingen die vanaf 2024 worden aangegaan met de regionale ontwikkelingsbanken als bestuurlijk verplicht aangegeven. De Algemene Vrijwillige Bijdragen aan UNDP en UNICEF zijn per 2026 opgenomen als beleidsmatig gereserveerd. De financiering van het Assistent-Deskundigenprogramma en overige (m.n. Technische Assistentie) programma’s is voor de komende jaren beleidsmatig gereserveerd. De bijdragen aan UNESCO in 2024 en verder zijn verplichte bijdragen die als juridisch verplicht zijn aangemerkt binnen subartikel 5.2 De uitgaven voor schuldverlichting liggen tot en met 2027 grotendeels juridisch vast, de nieuwe verplichtingen voor schuldverlichting zijn als bestuurlijk verplicht aangegeven. De voorgenomen overige programma’s zijn als beleidsmatig gereserveerd opgenomen.