2 De uitgaven en niet-belastingontvangsten

Uitvoering

Voorjaarsnota
1e suppletoire
September suppletoire

Nota, d13947e3166, 2011

Tabel 2.1 Uitgaven begrotingen (in miljoenen euro) 20092010201120122013201420151De Koning74039393939392AStaten-Generaal1351401371391341341342BOverige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten1101161161081081081083Algemene Zaken717969626161614Koninkrijksrelaties6081 0421341258989895Bu

Ministerie van Financiën

Tabel 2.1 Uitgaven begrotingen (in miljoenen euro)
		2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015
1	De Koning	7	40	39	39	39	39	39
2A	Staten-Generaal	135	140	137	139	134	134	134
2B	Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten	110	116	116	108	108	108	108
3	Algemene Zaken	71	79	69	62	61	61	61
4	Koninkrijksrelaties	608	1 042	134	125	89	89	89
5	Buitenlandse Zaken	11 136	11 144	11 792	12 585	12 759	14 392	14 733
6	Justitie	6 240	6 050	5 991	5 961	5 945	5 913	5 915
7	Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties	6 012	6 013	6 126	6 253	5 868	5 751	5 751
8	Onderwijs, Cultuur en Wetenschap	36 286	37 043	36 780	36 833	36 894	37 035	37 185
9A	Nationale Schuld (Transactiebasis)	28 130	22 828	15 570	18 068	22 669	24 922	26 425
9B	Financiën	13 963	12 488	9 525	7 480	6 267	5 733	5 609
10	Defensie	8 733	8 514	8 459	8 224	8 217	8 254	8 236
11	Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer	1 487	1 643	1 068	906	783	713	897
12	Verkeer en Waterstaat	9 075	9 326	9 085	9 316	8 653	8 747	8 926
13	Economische Zaken	2 806	3 229	3 055	2 967	2 808	2 807	2 823
14	Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit	2 550	2 656	2 627	2 369	2 331	2 201	2 144
15	Sociale Zaken en Werkgelegenheid	26 901	29 234	25 881	26 944	27 905	28 610	29 132
16	Volksgezondheid, Welzijn en Sport	15 267	15 440	16 302	16 602	16 806	17 611	18 577
17	Jeugd en Gezin	6 499	6 684	6 780	6 756	6 748	6 714	6 711
18	Wonen, Wijken en Integratie	5 062	3 756	3 148	3 038	2 934	2 851	3 098
40	Sociale Verzekeringen1	103	119	220	40	0	0	0
41	Premiegefinancierde uitgaven Zorg1	0	320	0	0	0	0	0
50	Gemeentefonds	17 683	18 465	18 111	17 820	17 862	17 798	17 641
51	Provinciefonds	1 329	1 458	1 143	1 086	1 090	1 072	927
55	Infrastructuurfonds	7 352	9 069	8 322	8 204	7 996	8 542	7 599
56	Fonds Economische Structuurversterking	1 724	3 337	2 723	2 174	2 310	2 479	1 445
58	Diergezondheidsfonds	15	64	9	9	9	9	9
59	BTW-compensatiefonds	2 577	2 788	2 844	2 895	2 896	2 896	2 896
63	Waddenfonds	14	34	81	41	38	39	41
64	BES-fonds	0	0	21	21	21	21	21
AP	Aanvullende posten	0	– 947	1 344	4 660	7 554	11 132	14 895
90	Consolidatie	– 9 249	– 9 609	– 9 132	– 8 758	– 8 235	– 8 452	– 7 309
HGIS	Internationale Samenwerking2	(5 984)	(5 643)	(6 029)	(6 201)	(6 141)	(6 358)	(6 566)
Totaal		202 623	202 559	188 369	192 965	199 558	208 220	214 758

De uitgaven van hoofdstuk 40 en 41 betreffen de maatregelen uit het stimuleringspakket. Deze zijn buiten het kader SZA respectievelijk BKZ geplaatst en worden daarom in bovenstaande tabel opgenomen en niet in tabellen 2.4 en 2.5.

In deze tabel zijn de uitgaven voor Internationale Samenwerking toegerekend aan de begrotingen waarop deze worden verantwoord. De totale uitgaven voor Internationale Samenwerking zijn tussen haakjes vermeld en lopen niet mee in de totaaltelling.

Tabel 2.2 Niet-belastingontvangsten (in miljoenen euro)
		2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015
2A	Staten-Generaal	8	3	3	3	3	3	3
2B	Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten	4	4	4	4	4	4	4
3	Algemene Zaken	3	6	6	6	6	6	6
4	Koninkrijksrelaties	128	210	9	8	8	8	8
5	Buitenlandse Zaken	2 936	754	728	731	746	761	773
6	Justitie	1 314	1 037	1 137	1 255	1 293	1 276	1 220
7	Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties	899	382	613	44	78	417	772
8	Onderwijs, Cultuur en Wetenschap	2 216	2 265	2 136	2 208	2 237	2 317	2 370
9A	Nationale Schuld (Transactiebasis)	8 090	3 161	1 604	1 634	2 010	3 933	3 059
9B	Financiën	18 017	9 151	6 280	6 289	6 365	6 940	6 719
10	Defensie	467	500	457	336	318	276	246
11	Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer	330	682	177	96	47	39	39
12	Verkeer en Waterstaat	98	101	100	95	88	86	93
13	Economische Zaken	9 834	5 453	8 048	8 200	7 932	7 301	7 977
14	Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit	514	600	547	527	495	426	383
15	Sociale Zaken en Werkgelegenheid	913	1 076	1 050	847	770	706	706
16	Volksgezondheid, Welzijn en Sport	569	182	151	104	88	69	45
17	Jeugd en Gezin	140	183	170	185	190	194	194
18	Wonen, Wijken en Integratie	997	475	449	455	444	430	430
55	Infrastructuurfonds	7 476	8 697	8 322	8 204	7 996	8 542	7 599
56	Fonds Economische Structuurversterking	1 724	3 337	2 723	2 174	2 310	2 479	1 445
57	AOW-spaarfonds	4 794	5 087	5 366	5 680	6 021	6 390	6 775
58	Diergezondheidsfonds	4	56	9	9	9	9	9
63	Waddenfonds	34	5	34	34	38	39	41
AP	Aanvullende posten	0	0	7	20	37	58	80
90	Consolidatie	– 9 249	– 9 609	– 9 132	– 8 758	– 8 235	– 8 452	– 7 309
HGIS	Internationale Samenwerking1	(183)	(144)	(140)	(132)	(133)	(133)	(122)
	Totaal	52 259	33 794	30 995	30 390	31 296	34 255	33 684

In deze tabel zijn de niet-belastingontvangsten voor Internationale Samenwerking toegerekend aan de begrotingen waarop deze worden verantwoord. De totale niet-belastingontvangsten voor Internationale Samenwerking zijn tussen haakjes vermeld en lopen niet mee in de totaaltelling.

In het Nederlandse begrotingsbeleid wordt bij de start van een kabinetsperiode een uitgavenkader vastgesteld. Het uitgavenkader bevat de maximale uitgaven die jaarlijks gedurende de kabinetsperiode worden gedaan. Het totaalkader is onderverdeeld in drie deelkaders: het kader Rijksbegroting in enge zin (RBG-eng), het kader Sociale Zekerheid en Arbeidsmarkt (SZA) en het Budgettair Kader Zorg (BKZ). De tabellen 2.3 tot en met 2.5 geven de opbouw van de actuele uitgavenramingen voor de drie verschillende deelkaders weer.

Tabel 2.3 Opbouw kader RBG-eng (in miljoenen euro)
	2008	2009	2010	2011	bron
Totale uitgaven Rijksbegroting	209 381	202 623	202 559	188 369	zie tabel 2.1
Niet-belastingontvangsten Rijksbegroting	28 475	52 259	33 794	30 995	zie tabel 2.2
Netto Rijksuitgaven	180 906	150 365	168 765	157 374
Af: Begrotingsgefinancierde uitgaven SZA	10 776	11 107	11 660	12 726	zie tabel 2.4
Af: Begrotingsgefinancierde uitgaven BKZ	2 219	2 294	2 859	2 801	zie tabel 2.5
Af: Niet-kaderrelevante uitgaven	64 412	30 278	40 318	30 704	zie tabel 2.10
Af: Stimuleringspakket (excl. lastenkant)	0	1 287	2 714	508
Netto uitgaven kader RBG-eng	103 499	105 400	111 215	110 635

Tabel 2.4 Netto uitgaven sociale zekerheid (in miljoenen euro)
		2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015
15	Sociale Zaken en Werkgelegenheid	11 107	11 715	12 499	12 710	12 812	12 888	13 032
AP	Aanvullende posten	0	– 54	227	512	824	1 216	1 649
	Netto begrotingsgefinancierde uitgaven	11 107	11 660	12 726	13 222	13 636	14 104	14 681

40	Sociale Verzekeringen	47 793	49 410	49 032	50 542	52 073	54 020	55 843
	Netto premie-uitgaven	47 793	49 410	49 032	50 542	52 073	54 020	55 843

	Netto uitgaven kader SZA	58 900	61 071	61 758	63 764	65 708	68 124	70 525

Tabel 2.5 Netto uitgaven zorg (in miljoenen euro)
		2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015
16	Volksgezondheid, Welzijn en Sport	761	1 314	1 386	1 448	1 473	1 506	1 521
50	Gemeentefonds (WMO)	1 533	1 545	1 383	1 383	1 383	1 429	1 383
AP	Aanvullende posten	0	0	32	69	107	150	194
	Netto begrotingsgefinancierde uitgaven	2 294	2 859	2 801	2 901	2 963	3 085	3 098

41	Premiegefinancierde uitgaven Zorg	54 084	55 340	56 630	59 561	63 380	67 621	72 540
	Netto premie-uitgaven	54 084	55 340	56 630	59 561	63 380	67 621	72 540

	Netto uitgaven kader Zorg	56 378	58 199	59 432	62 462	66 344	70 706	75 638

De tabellen 2.6 tot en met 2.9 tonen per budgetdisciplinesector eerst de bepaling van de reële uitgavenkaders. De reële uitgavenkaders worden bepaald door de ramingen ten tijde van het Coalitieakkoord te defleren met de raming voor de prijsontwikkeling van de Nationale Bestedingen (NB-deflator). Vervolgens wordt weergegeven hoe de actuele raming van de uitgaven zich verhoudt tot het uitgavenkader in lopende prijzen. Het uitgavenkader in lopende prijzen is te bepalen door het reële uitgavenkader te corrigeren voor de actuele raming van de deflator. Daarnaast wordt gecorrigeerd voor de overboekingen tussen de Rijksbegroting in enge zin enerzijds, en de sector Sociale Zekerheid en Arbeidsmarkt (SZA) en de sector Zorg anderzijds. Ook wordt gecorrigeerd voor statistische factoren. Zo is in het Aanvullend Beleidsakkoord besloten het kader te corrigeren voor de mutatie in de uitgaven aan werkloosheidsuitkeringen en de ruilvoet ten opzichte van de Miljoenennota 2009.

Tabel 2.6 Uitgaventoetsing Rijksbegroting in enge zin (in miljoenen euro, min betekent onderschrijding)
		2008	2009	2010	2011
1.	Raming uitgaven bij Coalitieakkoord 2007	103 284	106 449	111 247	113 583
2.	pNB ten tijde van MLT 2007	1,0225	1,0432	1,0601	1,0773
3.	Reële ijklijn	101 008	102 042	104 936	105 430
4.	NB-deflator	1,0245	1,0431	1,0558	1,0754
5.	Overboekingen	89	221	497	513
6.	Statistisch	50	– 408	1 248	– 852
	w.v. Ruilvoet	0	642	– 1 079	– 1 540
	w.v. Overig	50	– 1 050	2 327	688
7.	Uitgavenkader RBG-eng in lopende prijzen	103 624	106 249	112 537	113 037
8.	Actuele ramingen uitgaven	103 499	105 400	111 215	110 635
9.	Over/onderschrijding kader RBG-eng (9=8–7)	– 124	– 849	– 1 322	– 2 402

Tabel 2.7 Uitgaventoetsing Sociale Zekerheid en Arbeidsmarkt (in miljoenen euro, min betekent onderschrijding)
		2008	2009	2010	2011
1.	Raming uitgaven bij Coalitieakkoord 2007	54 834	56 353	57 635	59 614
2.	pNB ten tijde van MLT 2007	1,0225	1,0432	1,0601	1,0773
3.	Reële ijklijn	53 626	54 019	54 365	55 335
4.	NB-deflator	1,0245	1,0431	1,0558	1,0754
5.	Overboekingen	– 55	57	– 168	– 176
6.	Statistisch	0	2 967	3 640	2 738
	w.v. Ruilvoet	0	764	– 363	– 1 765
	w.v. Werkloosheidsuitgaven	0	1 566	3 296	3 450
	w.v. Overig	0	637	707	1 053
7.	Uitgavenkader SZA in lopende prijzen	54 886	59 370	60 871	62 068
8.	Actuele ramingen uitgaven	54 493	58 900	61 071	61 757
	wv begrotingsgefinancierd	10 776	11 107	11 661	12 726
	wv premiegefinancierd	43 716	47 793	49 410	49 032
9.	Over/onderschrijding kader SZA (9=8–7)	– 393	– 470	200	– 310

Tabel 2.8 Uitgaventoetsing Budgettair Kader Zorg (in miljoenen euro, min betekent onderschrijding)
		2008	2009	2010	2011
1.	Raming uitgaven bij Coalitieakkoord 2007	51 322	55 493	58 681	62 164
2.	pNB ten tijde van MLT 2007	1,0225	1,0432	1,0601	1,0773
3.	Reële ijklijn	50 191	53 196	55 352	57 701
4.	NB-deflator	1,0245	1,0431	1,0558	1,0754
5.	Overboekingen	– 34	– 278	– 329	– 338
6.	Statistisch	0	– 557	– 1 008	– 2 032
	w.v. Ruilvoet	0	388	– 762	– 1 680
	w.v. Overig	0	– 945	– 246	– 352
7.	Uitgavenkader BKZ in lopende prijzen	51 388	54 652	57 104	59 680
8.	Actuele ramingen uitgaven	51 798	56 378	58 199	59 432
	wv begrotingsgefinancierd	2 219	2 294	2 859	2 801
	wv premiegefinancierd	49 579	54 084	55 340	56 631
9.	Over/onderschrijding BKZ (9=8–7)	410	1 725	1 096	– 249

Tabel 2.9 Uitgaventoetsing totaal kader (in miljoenen euro, min betekent onderschrijding)
		2008	2009	2010	2011
1.	Reële ijklijnen	204 825	209 257	214 654	218 466
2.	NB-deflator	1,0245	1,0431	1,0558	1,0754
3.	Overboekingen	0	0	0	0
4.	Statistisch	50	2 002	3 880	– 147
	w.v. Ruilvoet	0	1 795	– 2 203	– 4 986
	w.v. Werkloosheidsuitgaven	0	1 566	3 296	3 450
	w.v. Overig	50	– 1 358	2 788	1 389
5.	Uitgaven in lopende prijzen	209 897	220 271	230 511	234 785
6.	Actuele raming uitgaven	209 790	220 678	230 485	231 824
7	Over/onderschrijding totaal uitgavenkader (7=6–5)	– 107	406	– 26	– 2 961

Tabel 2.10 Uitgaven en niet-belastingontvangsten niet relevant voor enig kader (in miljoenen euro)
	2008	2009	2010	2011
Rentelasten1	9 599	9 085	9 905	11 339
Rijksbijdrage aan de sociale fondsen	13 906	18 363	19 708	16 159
Zorgtoeslag	3 328	4 070	3 975	4 726
BTW-compensatiefonds	2 348	2 577	2 788	2 844
Studieleningen	1 730	1 587	1 556	1 623
Gasbaten	– 10 470	– 11 013	– 7 750	– 9 900
FES-uitgaven	2 383	1 467	2 702	2 572
Kasbeheer	4 283	9 719	8 360	983
Netto verkoop staatsbezit	38 326	– 5 211	1 650	1 705
Saldorelevante deel kapitaalverstrekking ABN/FBN	0	2 160	928	302
Netto opbrengsten interventies financiële sector2	0	– 1 271	– 696	– 506
Lening VUT-fonds	300	– 600	– 120	– 200
Landbouwheffingen	– 351	– 270	– 303	– 303
Werkgeversbijdrage kinderopvang	– 659	– 684	– 677	– 692
Overig	– 312	298	– 1 707	52
Totaal netto niet-relevante uitgaven	64 412	30 278	40 318	30 704

De rentelasten die hier zijn gepresenteerd zijn de totale rentelasten van het Rijk. Dit is niet gelijk aan tabel 3.2: daarin staan de rentelasten van de gehele collectieve sector opgenomen.

Dit is exclusief de hogere rentebetalingen over de schuld als gevolg van de interventies in de financiële sector en de renteontvangsten van het overbruggingskrediet aan FBN/ABN. Beide zitten in de post «rentelasten» opgenomen.

Tabel 2.11 Kas-transverschillen (ktv) en financiële transacties (in miljoenen euro)
	2008	2009	2010	2011
Ktv aardgas	1 870	– 2 500	600	– 200
Ktv belastingen	37	5 395	425	358
Kasbeheer	– 634	– 6 455	– 2 389	– 1 076
Verkoop staatsbezit	0	– 7 506	– 150	0
Studieleningen	– 227	– 276	– 337	– 329
Agentschaprekening en overige centrale overheid	– 221	– 21	1 400	0
Ktv's en financiële transacties inkomsten	825	– 11 363	– 450	– 1 246

Overige ktv's	344	2 551	879	9
Kasbeheer	– 4 917	– 16 175	– 10 748	– 2 059
Aankoop staatsbezit	– 38 326	– 2 295	– 1 800	– 1 705
Lening VUT-fonds	– 300	600	120	200
Studieleningen	– 1 960	– 1 865	– 1 903	– 1 954
Aansluiting NR 2009	266	– 393	0	0
Overig	177	– 11	641	– 112
Ktv's en financiële transacties uitgaven	– 44 716	– 17 587	– 12 812	– 5 621

Totaal ktv's en financiële transacties	45 541	6 224	12 361	4 375

De aardgasbaten worden met name beïnvloed door de productie van aardgas, de hoogte van de olieprijs en de euro/dollarkoers. De olieprijs is van belang, omdat de prijs van aardgas is gerelateerd aan de prijs van olie in dollars.

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de aardgasbaten. De tabel laat zien dat de aardgasbaten niet alleen op kasbasis, maar ook op transactiebasis worden geregistreerd. Dit wordt gedaan omdat het EMU-saldo – volgens Europese methodiek – wordt berekend op transactiebasis, terwijl de rijksbegroting op kasbasis wordt opgesteld.1

Tabel 2.12 Aardgasbaten (in miljoenen euro)1
	2008	2009	2010	2011
Olieprijs (in dollars)	96,99	61,47	76,20	75,17
Euro/dollarkoers (in dollars)	1,47	1,39	1,29	1,25
Productie (in miljard kubieke meter)	78	75	78	74

Kas
Niet-belastingontvangsten	10 480	11 000	7 750	9 900
Vennootschapsbelasting	2 200	1 850	1 450	1 650
Totaal	12 680	12 850	9 200	11 550

Kas-transverschil (ktv)
Niet-belastingontvangsten	– 1 870	2 500	– 600	200
Vennootschapsbelasting	– 150	200	50	– 100
Totaal	– 2 020	2 700	– 550	100

Trans
Niet-belastingontvangsten	12 350	8 500	8 350	9 700
Vennootschapsbelasting	2 350	1 650	1 400	1 750
Totaal	14 700	10 150	9 750	11 450

Voor gegevens over het gasvermogen: zie Financieel Jaarverslag Rijk 2008 (TK 2008–2009, 31 924, nr. 1)

Conform het trendmatig begrotingsbeleid hebben mee- of tegenvallende aardgasbaten geen effect op uitgaven of lasten, maar leiden ertoe dat het begrotingssaldo (EMU-saldo en EMU-schuld) verbetert dan wel verslechtert.

Tabel 2.13 Garantieoverzicht uitstaand risico (in duizenden euro); regelingen groter dan 100 miljoen euro
			Risico Ultimo	Verwacht te verlenen	Verwacht te vervallen	Risico Ultimo	Verwacht te verlenen	Verwacht te vervallen	Risico Ultimo
Hoofdstuk		Omschrijving	2009	2010	2010	2010	2011	2011	2011
Garantie op kredieten
V	4	Garanties IS-NIO	315 834	0	42 279	273 555	0	35 832	237 723
VII	2	Politiegaranties	1 170 975	329 025	0	1 500 000	700 000	0	2 200 000
VIII	4	St. ROC van Amsterdam	41 396	63 924	0	105 320	0	0	105 320
VIII	6	Hogeschool van Amsterdam	138 000	52 000	0	190 000	0	0	190 000
VIII	7	Rijksuniversiteit Utrecht	50 000	154 250	0	204 250	0	0	204 250
VIII	7	Universiteit Twente	0	150 000	0	150 000	0	0	150 000
VIII	14	Achterborgovereenkomst	141 171	12 166	11 000	142 337	20 000	12 000	150 337
IXB	4	Stabiliteitsmechanisme EU (EFSM)	0	2 946 000	0	2 946 000	0	0	2 946 000
IXB	4	Stabiliteitsmechanisme SPV (EFSF)	0	25 872 000	0	25 872 000	0	0	25 872 000
IXB	4	Kredieten EU-betalingsbalanssteun aan lidstaten	1 225 000	1 232 500	0	2 457 500	0	0	2 457 500
IXB	7	Vorderingen plafond RVOB	0	207 000	0	207 000	0	0	207 000
XIII	3	Groeifinancieringsfaciliteit	286 792	1 678 607	0	1 965 399	170 000	0	2 135 399
XIII	3	Borgstelling scheepsbouw	0	1 000 000	0	1 000 000	1 000 000	0	2 000 000
XIII	3	BBMKB	1 957 171	765 000	400 000	2 322 171	765 000	400 000	2 687 171
XIII	4	COVA	1 001 000	324 000	0	1 325 000	0	0	1 325 000
XIV	21	Regeling garantstelling landbouw en werkkapitaal	540 175	50 000	80 000	510 175	45 000	75 000	480 175
XIV	23	Garantie voor natuurgebieden en landschappen	412 887	52 323	12 792	452 418	34 497	13 776	473 139
XVI	42	Inrichtingen voor de gezondheidszorg	752 279	0	58 601	693 678	0	57 550	636 128
XVI	42	Voorzieningen voor gehandicapten	221 704	0	15 524	206 180	0	14 445	191 735
XVI	42	Achterborgstelling Stichting Waarborgfonds	8 071 200	0	0	8 071 200	0	0	8 071 200
Infrafonds	13	Prorail	1 104 753	0	724 384	380 369	0	0	380 369
		Overig	1 179 129	458 580	233 398	1 404 311	113 445	119 399	1 398 357
		Totaal	18 609 466	35 347 375	1 577 978	52 378 863	2 847 942	728 002	54 498 803

Garantie op deelnemingen
V	4	Garanties IS-Raad van Europa	119 338	0	0	119 338	0	0	119 338
V	4	Garanties Regionale Ontwikkelingsbanken	774 265	1 174 589	0	1 948 854	0	0	1 948 854
IXB	3	Garantie en vrijwaring inzake verkoop van deelnemingen	1 197 733	0	0	1 197 733	0	0	1 197 733
IXB	4	EIB	9 895 547	0	0	9 895 547	0	0	9 895 547
IXB	4	Wereldbank	2 789 192	0	0	2 789 192	0	0	2 789 192
IXB	4	EBRD	365 800	0	0	365 800	225 600	0	591 400
		Overig	24 403	0	0	24 403	0	0	24 403
		Totaal	15 166 278	1 174 589	0	16 340 867	225 600	0	16 566 467

Garantie op moeilijk/niet te verzekeren risico's
VIII	14	Indemniteitsregeling	249 000	51 000	0	300 000	0	0	300 000
IXB	2	WAKO (kernongevallen)	14 023 000	0	0	14 023 000	0	0	14 023 000
IXB	3	Deelneming Fortis/ABN AMRO (CRI)	32 611 091	0	0	32 611 091	0	0	32 611 091
IXB	3	Deelneming Fortis/ABN AMRO (Counter Indemnity)	0	950 000	0	950 000	0	0	950 000
IXB	5	Atradius – Exportkredietverzekering	12 316 461	11 332 276	11 332 276	12 316 461	11 332 276	11 332 276	12 316 461
IXB	5	Atradius – Regeling Herverz. Invest.	263 000	453 780	453 780	263 000	453 780	453 780	263 000
		Overig	142 222	1 637 514	1 650 659	129 077	153 647	150 983	131 741
		Totaal	59 604 774	14 424 570	13 436 715	60 592 629	11 939 703	11 937 039	60 595 293

Overige garanties (o.a. liquiditeits- of exploitatiegarantie)
VIII	7	Bouwleningen academische ziekenhuizen	310 546	0	14 797	295 749	0	14 411	281 338
IXB	2	Garantie interbancaire leningen NIBC	6 403 740	0	0	6 403 740	0	0	6 403 740
IXB	2	Garantie interbancaire leningen Leaseplan	6 485 116	0	0	6 485 116	0	0	6 485 116
IXB	2	Garantie interbancaire leningen ING	10 904 714	0	0	10 904 714	0	0	10 904 714
IXB	2	Garantie interbancaire leningen FBN (holding)	15 602 903	0	0	15 602 903	0	0	15 602 903
IXB	2	Garantie interbancaire leningen Achmea	2 165 512	0	0	2 165 512	0	0	2 165 512
IXB	2	Garantie interbancaire leningen SNS Bank	5 538 884	0	0	5 538 884	0	0	5 538 884
IXB	4	DNB – deelneming in kapitaal IMF	23 376 263	4 422 558	0	27 798 821	2 460 000	0	30 258 821
		Overig	142 528	200	33 071	109 657	200	2 330	107 527
		Totaal	70 930 206	4 422 758	47 868	75 305 096	2 460 200	16 741	77 748 555

		Totaal Garanties	164 310 724	55 369 292	15 062 561	204 617 455	17 473 445	12 681 782	209 409 118
		Bruto Binnenlands Product (bbp, in miljarden euro)	572			593			615
		Totaal Garanties in percentage bbp	28,7			34,5			34,1

Definitie garanties

Een garantie wordt omschreven als een voorwaardelijke financiële verplichting van het Rijk aan een derde buiten het Rijk, die pas tot uitbetaling komt als zich bij de wederpartij een bepaalde omstandigheid (realisatie van een risico) voordoet.

Garantiebeleid

In de begrotingregels is vastgelegd dat ten aanzien van nieuwe garanties een «Nee, tenzij beleid» van kracht is. Reden hiervoor is dat het afgeven van garanties risico’s met zich meebrengt voor de beheersbaarheid van de overheidsuitgaven (zie tevens box 3.2 in hoofdstuk 3). Garanties worden alleen verstrekt als het Rijk vanuit een publiek belang bereidt is risico’s te dragen die niet door de markt gedragen kunnen worden. Een andere reden voor het verstrekken van garanties is het vergroten van doelmatigheid door garantieverstrekking. Wanneer zich schades voordoen bij garanties, zijn deze voor de rekening van het departement war de garantstelling onder valt. Ook is in de begrotingsregels vastgelegd dat wanneer op voorhand de inschatting is dat zich regelmatig schades zullen voordoen – en de omvang daarvan redelijk is in te schatten – het in de rede ligt dat het betreffende departement een reservering treft in de vorm van een jaarlijks te betalen premie.

Soorten garanties

Kredietgarantie: garantie op rente- en aflossingsverplichtingen(risico gemaximeerd voor totaalbedrag). (Her-)verzekering: garantie op moeilijk/ niet te verzekeren risico’s (risico gemaximeerd per gebeurtenis).

Garantie voor deelnemingen: garantie op vol- of bijstorten aandelenkapitaal (risico gemaximeerd voor totaalbedrag).

Overig, exploitatiegarantie: garantie op minimum van exploitatieniveau (risico gemaximeerd per jaar). Overig, liquiditeitsgarantie: garantie minimum van liquiditeitsniveau (risico gemaximeerd voor totaalbedrag).

Tabel 2.14 Uitgaven en ontvangsten op de door de staat verstrekte garanties (x 1 000 euro)
		Uitgaven	Ontvangsten	Uitgaven	Ontvangsten	Saldo	Uitgaven	Ontvangsten	Saldo
Hoofdstuk	Departement	2009	2009	2010	2010	2010	2011	2011	2011

IV	Koninkrijksrelaties			0	0	0	0	0	0
V	Buitenlandse Zaken			6 000	0	– 6 000	6 000	0	– 6 000
VII	Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties			0	0	0	0	0	0
VIII	Onderwijs, Cultuur en Wetenschap			0	0	0	0	0	0
IXB	Financien			162 750	710 413	547 663	122 250	498 421	376 171
XI	Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer			0	0	0	0	0	0
XVIII	Wonen, Wijken en Integratie			0	0	0	0	0	0
XII	Verkeer en Waterstaat			0	0	0	0	0	0
XIII	Economische Zaken			165 988	144 866	– 21 122	108 377	103 230	– 5 147
XIV	Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit			10 000	2 300	– 7 700	10 000	1 400	– 8 600
XV	Sociale Zaken en Werkgelegenheid			450	120	– 330	400	0	– 400
A	Infrastructuurfonds			0	0	0	0	0	0

	Totaal generaal			345 188	857 699	512 511	247 027	603 051	356 024

Uitgaven

Betreffen schade-uitkeringen op afgegeven garanties

Ontvangsten

Betreffen zowel ontvangen premies of provisies e.d. als op derden verhaalde ( schade) uitkeringen.