Uitgaven

Mee- en tegenvallers

Tegenvaller ETS-compensatie

De subsidieregeling indirecte emissiekosten ETS biedt specifieke bedrijven die gevoelig zijn voor carbon leakage een subsidie ter compensatie voor hogere elektriciteitskosten als gevolg van de EU-emissiehandel. Deze mutatie voegt het verwacht tekort voor de regeling in 2021 (179 miljoen euro) uit de algemene middelen aan de EZK-begroting toe.

Beleidsmatige mutaties

Bijdrage aan infra voor laboratoria TNO

Er wordt 18,3 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de versterking van de onderzoeksinfrastructuur van TNO voor onderzoek gericht op de energietransitie. De nieuwe faciliteiten bieden TNO Energietransitie nog beter de mogelijkheid onderzoek te doen naar een nieuwe generatie zonne-energietoepassingen, afvang en hergebruik van CO2, industriële elektrificatie en industriële droogtechniek. Ook zal een faciliteit worden ingezet voor onderzoek naar de ecologische impact die wind- en zonne-energie heeft. TNO gaat de nieuwe faciliteiten samen met partners uit het bedrijfsleven en kennisinstellingen in bestaande en nieuwe onderzoeksprogramma’s gebruiken. De inzet is om nieuwe technologieën een substantiële bijdrage te laten leveren aan versnelling van de energietransitie en nieuwe bedrijvigheid in Nederland te creëren

Bijdrage aan NPG voor BZK

De overgebleven middelen voor Nationaal Programma Groningen (NPG) uit 2019 worden bij BVM opgevraagd. Voor het dossier Groningen boekt het Ministerie van EZK de overgebleven budgetten uit 2019 vervolgens over naar het Ministerie van BZK voor de budgetten die bij Nota van Wijziging op de begroting van 2020 naar BZK zijn overgekomen.

Bijdrage EZK aan generale beeld

EZK levert 680 miljoen euro voor het generale beeld uit de eigen middelen (kasuitgaven SDE+) om bij te dragen aan Rijksbrede problematiek. In verband met de vele opgaven dit voorjaar is besloten om in brede context te zoeken naar oplossingen. Vanwege de budgettaire problematiek is ook Rijksbreed gezocht naar ontlasting van het uitgavenkader 2021. De bijdrage van EZK van 680 miljoen euro voor het generale beeld wordt om die reden volledig ten laste gebracht van de SDE+ uitgaven 2021. Voor zover dit leidt tot een tekort in de raming voor uitgaven SDE+ zal dit tekort aangevuld worden door een onttrekking uit de begrotingsreserve duurzame energie. Het geheel van de resterende meerjarig beschikbare middelen, inclusief de begrotingsreserve duurzame energie, is toereikend voor het bereiken van de klimaatdoelstellingen.

Budget verduurzaming voor BZK

De overgebleven middelen voor verduurzaming uit 2019 worden opgevraagd bij BVM. Voor het dossier Groningen boekt het Ministerie van EZK de overgebleven budgetten uit 2019 vervolgens over naar het Ministerie van BZK voor de budgetten die bij Nota van Wijziging op de begroting van 2020 naar BZK zijn overgekomen. Deze overboeking valt onder «Diversen» bij de technische mutaties.

Eindejaarsmarge Toekomstfonds

Conform afspraak wordt de onderuitputting van het Toekomstfonds in 2019 toegevoegd aan de begroting 2020.

Interne problematiek

De interne problematiek bestaat onder andere uit noodmaatregelen om de leveringszekerheid van energie op Bonaire zeker te stellen, overlopende (bestuurlijke) verplichtingen voor een windtunnel in de provincie Flevoland (hier zijn afspraken in 2019 over gemaakt in een Regiodeal, maar het budget is nog niet beschikbaar gesteld), verduurzaming van de industrie (hiervoor zijn in 2019 verplichtingen aangegaan, het kasbudget volgt met deze mutatie) en een aantal knelpunten op het apparaat.

Kasschuif middelen amendement Mulder

Bij amendement (Mulder c.s.) is 100 miljoen euro uit de begrotingsreserve duurzame energie toegevoegd aan het ISDE-budget in de begroting voor 2020 voor investeringssubsidies op het gebied van duurzame energie voor het mkb. Conform het amendement wordt 60 van deze 100 miljoen euro met deze kasschuif overgeheveld naar de jaren 2021 en 2022.

Kasschuif PPS-toeslag

Dit betreft het schuiven van de kas in het meerjarige ritme dat nodig is voor de uitfinanciering van de PPS-verplichtingen. 

Kasschuif TTT-regeling

Dit betreft het schuiven van de kas in het meerjarige ritme dat nodig is voor de uitfinanciering van de TTT-verplichtingen.

Onttrekking begrotingsreserve duurzame energie bij Voorjaarsnota

Met deze onttrekking komen de middelen beschikbaar voor de Urgenda-maatregelen waarvan financiering bij Voorjaarsnota wordt verwerkt. In verband met de technische verwerking van deze onttrekking komt deze mutatie terug bij technische mutaties bij zowel de ontvangsten als de uitgaven.

Onttrekkingen reserve CO2-maatregelen voor industrie 2020

De Urgenda-middelen die niet tot uitputting kwamen in 2019 zijn in de begrotingsreserve CO2-maatregelen gebleven en niet onttrokken of teruggeboekt bij Najaarsnota 2019. Met deze mutatie worden deze middelen in 2020 onttrokken aan de reserve waardoor ze beschikbaar zijn voor de uitvoering van de aangekondigde maatregelen in 2020.

Overheveling B&I niet benutte middelen voor Urgenda-maatregelen industrie 2019

Dit betreft de overheveling van de onttrokken middelen uit de reserve CO2-maatregelen voor industrie 2020 (zie voor meer informatie de toelichting bij Onttrekkingen reserve CO2-maatregelen voor industrie 2020) naar het juiste artikel.

Overh: art. 2 infrastructuur labs TNO

De middelen voor de infrastructuur labs van TNO worden overgeheveld naar het juiste artikel.

Porthos EBN

De drie staatsdeelnemingen EBN, Gasunie en Havenbedrijf Rotterdam ontwikkelen het CCS (carbon capture and storage, CO2-afvang en –opslag) project Porthos in het Rotterdamse havengebied. CO2 van de Rotterdamse industrie wordt hiermee onder de Noordzee opgeslagen. Hiervoor verleent EZK vanuit de SDE kasmiddelen, een markt­ conforme lening aan EBN van 53,4 miljoen euro (met terugbetalingsverplichting).

Porthos EBN dekking kasreeks SDE

De marktconforme lening met terugbetalingsverplichting aan EBN van 53,4 miljoen euro wordt gefinancierd uit de ruimte in de kasreeks van de SDE.

Verplichtingenschuif Kapitaalstortingen ROM'S

Verplichting- en kasschuif in verband met de voorgenomen kapitaalstortingen ROM Utrecht en ROM Flevoland in 2022 en 2023.

Voortzetting HER t/m 2023

De regeling is nu gericht op kostprijsreductie van hernieuwbare energie door innovatie. Het voornemen is om de subsidie Hernieuwbare Energie+ (HER+) vanaf de openstelling van 1 september 2020 in lijn met de SDE++ te verbreden tot kostprijsreductie van CO2-reducerende technologieën door innovatie en te verlengen tot en met 2023 conform wat hierover in het Klimaatakkoord is opgenomen. De jaren 2024 en 2025 betreffen de uitfinanciering.

Voortzetting HER t/m 2023 dekking kasreeks SDE

De voortzetting en verbreding van de HER t/m 2023 wordt gefinancierd uit de ruimte in de kasreeks van de SDE.

Diversen

Deze post bestaat uit mutaties die onder de ondergrens van het toe te lichten bedrag vallen.

Technische mutaties

Aanpassing raming kosten immateriële schades

De bedragen voor de schadevergoedingen immateriële schade zijn naar beneden bijgesteld omdat het IMG de aanvragen die het IMG in november en december verwacht niet allemaal in 2020 tot uitbetaling zullen komen.

Aanpassing raming schadebetalingen

Naar aanleiding van nieuwe prognoses van TCMG/IMG is de raming van schadebetalingen aangepast.

Aanpassing raming schades waardedaling

De bedragen voor de schadevergoedingen voor waardedaling beneden bijgesteld omdat het IMG de aanvragen die het IMG in november en december verwacht grotendeels nietin 2020 tot uitbetaling zullen komen.

Aanpassing raming uitvoeringskosten afhandeling schades

In verband met bijgestelde uitgaven voor schadevergoedingen voor waardedaling en immateriële schade worden de uitgaven van RVO bijgesteld.

Aanpassing uitvoeringskosten schadebetalingen

Op basis van de offerte van RVO voor 2020 wordt de raming van de uitvoeringskosten voor schadebetalingen Groningen naar boven bijgesteld. Deze toename wordt veroorzaakt door de stijging van de schadebetalingen die door TCMG/IMG verwacht wordt.

Amendement Mulder ophoging ISDE mkb

Bij amendement (Mulder c.s.) is 100 miljoen euro uit de reserve duurzame energie toegevoegd aan het ISDE-budget ten behoeve van investeringssubsidies op het gebied van duurzame energie voor het mkb.

Bijstelling raming schadebetalingen Groningen

Dit betreft een bijstelling van de raming voor schadebetalingen in Groningen door het IMG van 90 miljoen euro in 2020 en 150 miljoen euro in 2021. Deze uitgaven worden door de NAM vergoed.

BMKB

Samenhangend met de verhoging van het garantiebudget van de BMKB naar 1,5 miljard euro en inclusief de gevolgen van de premieverlaging wordt aanvullend in totaal 180 miljoen euro ter beschikking gesteld voor het opvangen van de verwachte verliesdeclaraties als gevolg van de coronacrisis.

ROM's

Er wordt 150 miljoen vanuit het Rijk beschikbaar gesteld voor versterking van het fondsvermogen van de ROMs, die in de COL en mkb-bedrijven kunnen investeren. Met de COL heeft het kabinet straks ca. 800 mkb ondernemingen met een overbruggingskrediet geholpen. De continuïteit van deze en andere ondernemingen vraagt echter ook om het verstrekken van eigen vermogen waardoor de solvabiliteit van het MKB kan worden vergroot.

Correctie kader COL

Dit betreft de mutatie waarbij het budget voor de ROM's van het kader R (plafondrelevant) naar het kader N (niet-plafondrelevant) wordt overgeboekt.

Dekking bijdrage maatregelen Scheepvaartveiligheid van EZK

Bij de aanleg van windparken voor de uitrol van Windenergie op Zee zoals vastgelegd in de routekaarten 2023 en 2030 zijn voor de scheepvaartveiligheid extra investeringen benodigd in personeel en materieel. Als onderdeel van de afspraken tussen IenW en EZK over scheepvaartveiligheid op de Noordzee maakt EZK hiervoor in de periode 2020 t/m 2029 in totaal 241 miljoen euro over naar de begroting van IenW.

Garantieregeling voor kredieten tot €50.000 (Klein Krediet Corona)

Om in het kader van de coronaproblematiek ook ondernemers te helpen die geen bestaande kredietrelatie hebben met een bank of maar een kleine kredietbehoefte hebben, wordt in samenwerking met de banken een garantieregeling in uitvoering genomen voor kredieten tot 50.000 euro

GO Corona

Er wordt een minimale kasbuffer van 1 miljard euro beschikbaar gesteld voor het opvangen van verliesdeclaraties. Als gevolg van de verruiming van het garantiebudget van de Garantie Ondernemingsfinanciering naar 10 miljard euro ten behoeve van de Coronamodule en de aanname van een jaarlijks schadepercentage van 4% is een minimale kasbuffer van 1 miljard euro ingesteld.

Immateriële schade Groningen

Dit betreft de verwachte uitgave voor de vergoeding van immateriële schade in Groningen.

Kasschuif GO-C

Sinds 29 april jl. heeft de GO-regeling een corona-module (GO-C) met ruimere mogelijkheden voor in de kern gezonde ondernemingen die liquiditeitsproblemen ondervinden als gevolg van de Coronacrisis. Deze kasschuif heeft de middelen in het juiste kasrtime geplaatst.

Loonbijstelling

De tranche 2020 van de loonbijstelling wordt toegevoegd aan de departementale begroting.

Noodloket (TOGS) 1e ISB

Dit betreft een tegemoetkoming in de vorm van een gift voor de eerste nood bij ondernemers die direct zijn getroffen door overheidsmaatregelen ter bestrijding van de coronacrisis en die hun omzet daardoor geheel of grotendeels zien verdwijnen.

Noodloket (TOGS) 2e ISB

De uitbreiding van de lijst van sectoren waarin ondernemingen voor tegemoetkoming in aanmerking komen zorgt naar verwachting voor een toename van het benodigde budget met circa 1 miljard euro ten opzichte van de oorspronkelijke beleidsregel (d.d. 27 maart 2020); de toevoeging van non-food retail (d.d. 28 maart 2020) zorgt daarnaast voor een toename van 170 miljoen euro.

Nota van Wijziging overgang taken Groningen naar BZK

Omdat de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de versterkingsoperatie en het Nationaal Programma Groningen vanaf 16 oktober 2019 bij de minister van BZK ligt, zijn bij Nota van Wijziging de bijbehorende budgetten van EZK per 1 januari 2020 overgeheveld naar BZK.

Omscholing naar tekortsectoren

In 2021 wordt 37,5 miljoen beschikbaar gesteld voor intersectorale scholing naar tekortberoepen in het mkb. Hiermee kunnen 10.000 trajecten met een gemiddeld subsidiebedrag van 3.750 euro per stuk worden gesubsidieerd.

Onttrekking teruggehevelde Urgenda-middelen 2019 aan reserve

De Urgenda-middelen op de begrotingen van BZK en LNV die niet tot uitputting kwamen in 2019 zijn in de begrotingsreserve CO2-maatregelen gebleven en niet onttrokken bij Najaarsnota 2019. Deze mutatie onttrekt deze middelen waardoor ze beschikbaar blijven voor de uitvoering van de aangekondigde maatregelen in 2020. Deze onttrekkingen worden toegevoegd aan de begrotingen van BZK en LNV.

Ophoging garantie ondernemersfinanciering

Dit betreft een financiële buffer ter dekking van de verruimingen van de Garantie Ondernemingsfinanciering in het kader van de Coronacrisis. Het garantieplafond is verhoogd met 1,1 miljard euro naar 1,5 miljard euro en de maximale GO-faciliteit per onderneming is substantieel verhoogd van 50 miljoen euro naar 150 miljoen euro.

Overboeking middelen industrie ihkv urgenda 2.0

In het kader van het aanvullend maatregelenpakket om aan het Urgenda-vonnis te voldoen, worden met deze mutatie de middelen overgeboekt van de Aanvullende Post (FIN) naar de begroting van EZK voor stimulering specifieke maatregelen industrie.

Overboeking niet benutte middelen 2019 NPG naar BZK

De overgebleven middelen voor NPG uit 2019 worden bij BVM opgevraagd. Voor het dossier Groningen boekt EZK de overgebleven budgetten uit 2019 vervolgens over aan BZK voor de budgetten die bij Nota van Wijziging op de begroting van 2020 naar BZK zijn overgekomen.

Qredits

In de Kamerbrief over het noodpakket voor banen en de economie van 17 maart jl. heeft het kabinet aangekondigd Qredits financieel te ondersteunen, zodat Qredits uitstel van aflossing kan verstrekken met rente­ korting aan kleine ondernemers die door de coronacrisis zijn geraakt. Qredits wil haar doelgroep ook voorzien van een overbruggingskrediet tegen een lagere rente. Hiervoor wordt aan Qredits een aanvullende bijdrage van 31 miljoen euro beschikbaar gesteld.

ROM’s

Het kabinet zal overbruggingskredieten toegankelijk maken voor non-bancair gefinancierde bedrijven die door de coronacrisis zijn getroffen. De Regionale ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) zullen op verzoek van het kabinet deze kredieten verstrekken. Het kabinet stelt hiervoor tranchegewijs in totaal 300 miljoen euro ter beschikking.

Tegemoetkoming vaste lasten

MKB-sectoren die het hardst geraakt worden door de crisis doordat ze de effecten voelen van de overheidsmaatregelen kunnen een tegemoetkoming krijgen voor hun vaste lasten.

Tegemoetkoming vaste lasten bijstelling kostenraming

Het budget voor de TVL 1.0 in het Noodpakket banen en economie 2.0 wordt met 500 miljoen euro verlaagd, om aan te sluiten op de actuele kostenraming.

Tegemoetkoming vaste lasten in noodpakket

In het kader van het Steun- en herstelpakket wordt de TVL verlengd voor de periode 1 oktober 2020 t/m 30 juni 2021. De kosten van de eerste periode van de TVL 2.0 (1 oktober ‒ 31 december 2020) worden geraamd op 653,5 miljoen euro. Aangezien de betalingen voor de eerste periode deels nog begin 2021 zullen plaatsvinden, wordt van deze kosten 453,5 miljoen euro geraamd in 2020 en 200 miljoen euro in 2021. Ingeschat wordt dat de kosten dalen naar 594 miljoen euro voor de tweede periode (1 januari- 31 maart 2021) en 563 miljoen euro voor de derde periode (1 april ‒ 30 juni 2021).

Verlaging budget TOGS

Het budget wordt verlaagd in verband met neerwaartse bijstelling van de geraamde uitgaven, deze verlaging vloeit terug naar het generale beeld. Na de laatste uitbetalingen wordt de eindbalans opgemaakt, waarna een tekort generaal wordt aangevuld en een overschot terugvloeit naar het generale beeld.

Waardedaling Groningen

Dit betreffen de door het IMG verwachte uitgaven voor de vergoeding van waardedaling van woningen in Groningen en de verwachte ontvangsten van de NAM voor de vergoeding daarvan. Met deze wordt het budget hiervoor met 90 miljoen euro verlaagd naar 410 miljoen euro als gevolg van een nieuwe raming.

Waardedaling Groningen

Aanpassing raming waardedaling door het IMG. Eerder werd er uitgegaan dat er 500 miljoen euro nodig is in 2020 voor vergoedingen van waardedaling. Deze raming is door het IMG met 90 miljoen euro verlaagd naar 410 miljoen euro.

Diversen - Rijksbegroting

Deze post bestaat uit mutaties die onder de ondergrens van het toe te lichten bedrag vallen.

Bedrijfssteun

Als steunmaatregel wordt een lening van 150 miljoen euro verstrekt aan Stichting Garantiefonds Reisgelden (SGR). Door deze lening kan SGR consumenten schadeloos blijven stellen bij faillissement van aangesloten reisorganisaties. Tevens kan door deze steun het vouchersysteem voor pakketreizen na 1 juni 2020 in stand blijven. Het vouchersysteem voorkomt dat consumenten massaal hun reisgelden terugvragen bij geannuleerde pakketreizen, met mogelijke faillissementen van reisorganisaties tot gevolg. Voor 2020 is 100 miljoen euro aan kasuitgaven geraamd en voor 2021 50 miljoen euro.

Correctie kader COL

Dit betreft de ontvangstenmutatie van de eerder toegelichte mutatie correctie kader COL op kader N (niet-plafondrelevant).

Kasschuif SGR

Op basis van nieuwe inzichten wordt SGR budget naar 2021 geschoven.

Overbruggingsfaciliteit IHC

De Staat heeft een bijdrage geleverd aan de interventie ten behoeve van de continuïteit van Royal IHC. Als onderdeel van deze interventie heeft het ministerie van EZK een overbruggingskrediet verstrekt van 40 miljoen euro.

Diversen - niet relevant voor het uitgavenplafond

Deze post bestaat uit mutaties die onder de ondergrens van het toe te lichten bedrag vallen.

Niet-belastingontvangsten

Beleidsmatige mutaties

Aanpassing volume aardgasbaten

De MR heeft op 21 februari besloten tot de versnelde afbouw van de gaswinning. Dit volume-effect wordt nu conform Regeerakkoord in de aardgasbaten verwerkt.

Dekking interne problematiek

Door de inzet van een meevaller (verlate NAM-betaling van het vierde kwartaal van 2019) en enkele meevallers op het gebied van bedrijfsvoering, wordt de interne problematiek binnen de begroting van EZK gedekt.

NAM ontvangsten schadevergoedingen

De raming van de ontvangsten van NAM voor de schadevergoedingen is naar boven bijgesteld, omdat de TCMG heeft aangegeven in 2020 meer schades af te handelen. Dat betekent dat er in 2020 ook meer uitvoeringskosten worden gemaakt. Daarom zijn de ramingen voor de schadebetalingen en de bijbehorende uitvoeringskosten van de RVO naar boven bijgesteld. Deze worden per kwartaal achteraf aan NAM gedeclareerd.

Diversen

Deze post bestaat uit mutaties die onder de ondergrens van het toe te lichten bedrag vallen.

Technische mutaties

Nota van Wijziging overgang taken Groningen naar BZK

Omdat de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de versterkingsoperatie en het Nationaal Programma Groningen vanaf 16 oktober 2019 bij de minister van BZK ligt, zijn bij Nota van Wijziging de bijbehorende budgetten van EZK per 1 januari 2020 overgeheveld naar BZK.

Aanpassing raming prijs aardgasbaten

De raming van de aardgasbaten wordt naar beneden bijgesteld als gevolg van de neerwaarts bijgestelde raming van de gasprijs in de komende jaren.

Bijstelling ETS-raming

Op basis van nieuwe informatie worden de huidige ramingen in de begroting aangepast. Dit betreft zowel aanpassingen op de ramingen van de verwachte prijs van de ETS-rechten als aanpassingen op het verwacht aantal te veilen ETS-rechten.

Lening SGR

Dit betreft de boeking van de ontvangsten van de lening van 150 miljoen euro aan de Stichting Garantiefonds Reisgelden (SGR)

Ontvangst COL

Dit betreft de raming van de aflossingen van de aan de ROM’s verstrekte leningen voor het uitvoeren van de Coronaoverbruggingsleningen. Als meer duidelijkheid bestaat over de verliespercentages op deze leningen zal de raming daarop worden aangepast.

Opbrengst 5G veiling

De veilingen van de zogenoemde frequentiebanden voor 700, 1400 en 2100 Megahertz zijn in juli 2020 afgerond. De opbrengst van deze veiling bedraagt 1,23 miljard euro Dit bedrag zal in twee termijnen door de telecomproviders worden betaald. In 2020 zal naar verwachting 822,6 miljoen euro worden betaald.

Overbruggingsfaciliteit IHC

Dit betreffen de ontvangsten van de overbruggingsfaciliteit ten behoeve van de continuïteit van Royal IHC.

Overig effecten aardgas(o.a. nieuwe ramingsmethode)

De gasbaten worden naar beneden bijgesteld. Het cumulatieve verschil tussen de oude raming en nieuwe raming is ca. 1016 miljoen euro. Behalve de daling van gasprijs die ca. 779 miljoen euro van de derving van de aardgasbaten veroorzaakt, zijn er overige en niet van elkaar te isoleren elementen onderdeel van deze bijstelling. Deze overige oorzaken bestaan bijvoorbeeld uit mogelijke verschillen tussen oude en nieuwe wijze van ramen en lagere inkomsten uit EBN vanwege hogere voorzieningen voor aardbevingsschade. Doordat er in voor 2025 een bedrag van 199 miljoen euro is opgenomen, komen deze oorzaken in de nieuwe raming tot een derving van de aardgasbaten van ca. 237 miljoen euro.

Prijseffect aardgasbaten

De gasbaten worden naar beneden bijgesteld. Het cumulatieve verschil tussen de oude raming en nieuwe raming is ca. 1.016 miljoen euro. Onderdeel hiervan is een lagere raming van de gasprijs die cumulatief ca. 779 miljoen euro van de derving van de aardgasbaten veroorzaakt.