Base description which applies to whole site

20 INTEGRAAL OVERZICHT KLIMAAT

In deze bijlage wordt een overzicht geboden van de gevolgen van het klimaatbeleid voor de Rijksfinanciën. In tabel 20.1 staan alle uitgaven van het Rijk ten behoeve van het klimaatbeleid en de verduurzaming van de energievoorziening. Deze tabel is overgenomen uit de begroting van het Ministerie van Klimaat en Groene Groei en bevat alle voorgenomen uitgaven op departementale begrotingen die onder de gestelde definitie van klimaatuitgaven vallen. De definitie, zoals expliciet gedefinieerd in de kabinetsreactie op het rapport ‘Inzicht in uitgaven klimaatbeleid’ van de Algemene Rekenkamer84, luidt:

«Kimaatuitgaven zijn alle uitgaven die als hoofddoel hebben om bij te dragen aan het nationale klimaatbeleid gericht op de reductie van broeikasgassen en de verduurzaming van de energievoorziening. Hierbij kan het gaan om uitgaven gericht op de productie en het gebruik van broeikasgasneutrale energie, op energiebesparing, op directe beperking van uitstoot van broeikasgassen of om vastlegging van broeikasgassen.»

De klimaatuitgaven worden op dezelfde manier gepresenteerd als in de budgettaire tabel van de begroting van het departement dat de beleidsinhoudelijke verantwoordelijkheid draagt. De uitgaven zijn gegroepeerd op basis van de sectorindeling van het Klimaatplan waaraan de uitgaven het meest direct bijdragen. Sommige uitgaven dragen echter ook bij aan de verduurzaming van andere sectoren. Het overzicht geeft weer in welke departementale begroting en welk beleidsartikel de uitgaven feitelijk staan. Hier is ook de toelichting van de uitgaven te vinden. In tabel 20.2 worden de relevante fiscale voordelen vermeld die onder bovenstaande definitie vallen, hoewel dit feitelijk gezien geen uitgaven zijn maar gederfde inkomsten.

In tabel 20.3 zijn de inkomsten uit klimaatgerelateerde belastingen en lasten opgenomen die onder de gestelde definitie vallen. De definitie, zoals toegelicht in de kabinetsreactie op het advies van de Raad van State bij de Miljoennota 2024 met betrekking tot klimaatinclusief begroten85, luidt:

«Klimaatgerelateerde belastingen zijn belastingen die, naast het zorgen van inkomsten voor de schatkist, als hoofddoel hebben om bij te dragen aan het nationale klimaatbeleid gericht op de reductie van broeikasgassen en de verduurzaming van de energievoorziening. Hierbij kan het gaan om belastingmaatregelen die ook zijn gericht op de productie en het gebruik van broeikasgasneutrale energie, op energiebesparing, op directe beperking van uitstoot van broeikasgassen of om vastlegging van broeikasgassen.»

Zoals aangekondigd in de kabinetsreactie op het advies van de RvS zal hier vanaf volgend jaar ook een overzicht van alle uitgaven voor het klimaatadaptatiebeleid worden opgenomen. Het voornemen is om het parlement in de aankomende Klimaatnota te informeren over de definitie voor dit uitgavenoverzicht.

Toelichting belangrijkste mutaties n.a.v. augustusbesluitvorming

In het voorjaar is via het ontwerp Meerjarenprogramma (MJP) 2025 voorgesteld € 9,8 mld. uit het Klimaatfonds toe te kennen. Hiervan is in het voorjaar € 4,4 mld. direct overgeheveld, omdat deze middelen reeds voldeden aan de voorwaarden. Na beoordeling en politieke besluitvorming is het voorstel om aanvullend € 295,7 mln. over te hevelen. Dit betreft o.a. middelen voor kernenergie, verduurzaming binnenvaart n.a.v. de opt-in ETS2 en middelen voor demonstratie energie-innovatie via de DEI+. Het restant wordt onderdeel van de toekenningen onder voorwaarden en reserveringen voor MJP 2026. Daarnaast is in de Klimaatfondsbegroting n.a.v. het Hoofdlijnenakkoord de bezuiniging van € 1,2 mld. op waterstof en batterijen verwerkt en is het perceel kernenergie met € 9,5 mld. verhoogd. Verder is besloten dat de verwachte opbrengsten van de CO2-heffing (€ 441 mln, waarvan € 150 mln van AVI’s en € 291 mln van overige industrie) worden toegevoegd aan het Klimaatfonds. Alle Klimaatfondsmutaties worden toegelicht in het definitieve Meerjarenprogramma Klimaatfonds 2025 en de Klimaatfondsbegroting. Bij 1e ISB 2024 op de begroting van Financiën is een leningsfaciliteit van in totaal 25 miljard euro opengesteld voor TenneT voor 2024 en 2025. Door het uitblijven van de volledige verkoop van TenneT Duitsland heeft TenneT een additionele leningsfaciliteit nodig om haar credit rating te behouden en te voldoen aan marktvereisten. De leningsfaciliteit is opgehoogd met € 2,3 miljard euro voor 2025 en uitgebreid met € 17,1 miljard euro voor 2026.

Netbeheerders

Voor het integrale overzicht zijn naast de directe uitgaven en inkomsten van het Rijk ook de uitgaven van de netbeheerders van belang. Leningen en kapitaalstortingen zien op de financiering van deze uitgaven en de bedragen van financiering en uitgaven kennen dus een bepaalde mate van overlap. Het gaat om de uitgaven van de landelijke netwerkbedrijven TenneT en Gasunie en van de drie grootste regionale netwerkbedrijven Alliander, Enexis en Stedin. Het volledige overzicht van deze uitgaven is te vinden in de financiële rapportages van deze organisaties zelf. Deze uitgaven lopen namelijk niet via de Rijksbegroting maar worden primair gefinancierd door tarieven in rekening te brengen bij de afnemers. Om de elektriciteitsvraag van de energietransitie te kunnen faciliteren, bedragen de cumulatieve investeringen van TenneT en de drie grote regionale netbeheerders op basis van voorlopige cijfers € 7 miljard euro in 2024, € 8 miljard euro in 2025, € 9 miljard euro in 2026 en € 10 miljard euro in 2027. Deze investeringen bestaan voor een deel ook uit vervangingsinvesteringen. Gasunie verwacht daarnaast als ontwikkelaar en toekomstig beheerder van het landelijke waterstofnetwerk tot 2035 ca. € 7-8 miljard euro in het waterstofnetwerk te investeren. Hieronder vallen infrastructuur voor land en op zee, uitbreidingen en waterstofopslag. 

Tabel 20.4 geeft een overzicht van de bijdragen van het Rijk aan de netbeheerders. Deze bijdragen staan op de Rijksbegroting en vallen onder de definitie van klimaatuitgaven, maar zijn van een andere aard dan de rest van de uitgaven in het overzicht klimaatuitgaven. Voor 2024 en verder gaat het om een overbruggingslening aan TenneT. Leningen worden op termijn terugbetaald en het Rijk ontvangt een marktconforme rente en vergoeding, hierdoor is de lening aan TenneT gekwalificeerd als een financiële transactie door het CBS en daarmee niet EMU-saldorelevant maar wel relevant voor de EMU-schuld. Daarnaast is de kapitaalstorting van 500 miljoen euro oor regionale netwerkbeheerder Stedin in 2023 opgenomen in de tabel. Deze kapitaalstorting is ook gekwalificeerd als een financiële transactie en daarmee niet relevant voor het EMU-saldo maar wel EMU-schuldrelevant.

Tabel 20.1 Uitgavenoverzicht Klimaat (bedragen in duizenden euro)
 

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

TOTALE UITGAVEN IN HET KADER VAN KLIMAATBELEID

4.589.496

5.618.299

6.104.660

6.202.646

6.165.608

6.318.379

5.864.931

        

ELEKTRICITEIT

2.408.396

2.276.421

1.792.125

2.206.726

2.218.669

2.604.216

3.080.048

[KGG, art 31, subsidie] SDE

701

269.500

46.773

340.000

366.000

373.000

384.000

[KGG, art 31, subsidie] SDE+ (incl. flankerend beleid en Net op Zee)

397.600

666.946

593.573

644.325

749.642

931.175

1.309.806

[KGG, art 31, subsidie] SDE++ (incl. kolenmaatregelen en statistische overdracht)

102.375

532.965

89.576

207.974

462.592

720.512

859.512

[KGG, art 31, subsidie] Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE)

0

302

2.330

7.111

11.828

20.372

15.665

[KGG, art.31 ,storting] Storting in begrotingsreserve duurzame energie

1.198.024

0

0

0

0

0

0

[KGG, art 31, subsidie] ISDE-regeling

510.696

500.357

578.275

534.106

180.346

166.110

173.514

[KGG, art 31, subsidie] Missiegedreven Onderzoek Ontwikkeling en Innovatie (MOOI)

66.176

59.414

73.408

61.193

56.898

38.392

38.158

[KGG, art 31, subsidie] Demonstratieregeling Klimaat en Energie-innovatie (DEI+)

49.777

64.486

190.703

238.710

238.565

227.846

209.111

[KGG, art 31, subsidie] Hernieuwbare Energietransitie (HER+)

31.114

25.419

23.795

0

0

0

0

[KGG, art 31, subsidie] NGF-project Circulaire zonnepanelen

0

21.768

21.891

21.429

18.413

15.171

9.000

[KGG, art 31, subsidie] Batterijverplichting voor zonneparken

0

0

0

17.000

17.000

17.000

17.000

[KGG, art 31, subsidie] Efficiëntere benutting elektriciteitsnetten

0

21.880

27.112

24.462

24.462

24.462

22.493

[KGG, art 31, subsidie] Realisatie Zon op Zee

0

0

6.540

10.906

10.906

10.906

6.540

[KGG, art 31, subsidie] Ondersteuning energiehubs

0

0

22.483

18.436

4.047

0

0

[KGG, art 31, subsidie] Kwaliteitsbudget energieprojecten

0

14.700

10.300

0

0

0

0

[KGG, art 31, subsidie] Energiecoöperaties en burgerbetrokkenheid energietransitie (SE)

0

0

4.840

5.155

4.778

0

0

[KGG, art 31, subsidie] Correctieregeling duurzame warmte

28.870

31.130

0

0

0

0

0

[KGG, art 31, opdracht] Projecten Kernenergie

0

41.720

60.721

42.625

47.148

33.703

27.617

[KGG, art 31, opdracht] Programma Opwerk Energie op Rijksvastgoed (OER)

7

8.896

24.261

18.261

17.261

17.261

0

[KGG, art 31, opdracht] Onderzoek en opdrachten

23.056

16.938

15.544

15.033

8.783

8.306

7.632

        

INDUSTRIE

294.660

520.740

909.013

1.372.441

1.306.832

1.351.929

631.367

[KGG, art 31, subsidie] Verduurzaming industrie

57.217

82.338

112.208

157.001

84.939

136.390

86.750

[KGG, art 31, subsidie] Urgendamaatregelen Industrie

3.792

11.940

0

0

0

0

0

[KGG, art 31, subsidie] Infrastructuur duurzame industrie (PIDI)

1.192

100

5.148

0

0

0

0

[KGG, art 31, subsidie] NGF - project Groenvermogen van de Nederlandse economie

30.607

142.937

123.917

103.703

80.000

35.000

10.000

[KGG, art 31, subsidie] NGF - project Circulaire Plastics

7.279

92.207

41.910

17.685

4.575

0

0

[KGG, art 31, subsidie] Subsidieondersteuning verduurzaming MKB

655

0

0

0

0

0

0

[KGG, art 31, subsidie] Energie-efficiency

2.435

984

2.206

1.938

1.768

1.341

1.606

[KGG, art 31, subsidie] Investeringen Verduurzaming Industrie - Klimaatfonds

3.947

51.010

221.915

179.491

140.530

107.150

73.715

[KGG, art 31, subsidie] Subsidie project Djewels

0

26.000

26.000

17.000

5.000

6.000

0

[KGG, art 31, subsidie] Opslag waterstof

0

0

0

37.000

0

0

0

[KGG, art 31, subsidie] Carbon Capture Storage CCS

2.786

4.510

3.369

4.109

4.228

4.228

4.228

[KGG, art 31, subsidie] MIEK

5.821

5.284

5.325

818

0

0

0

[KGG, art 31, subsidie] Subsideregeling Duurzame Scheepsbouw (SDS)

2.939

2.672

1.696

1.696

1.266

0

0

[KGG, art 31, subsidie] Opschalingsinstrument waterstof

2.150

52.400

166.471

476.686

468.823

316.302

273.463

[KGG, art 31, subsidie] Investeringen waterstofbackbone

36.700

33.751

52.461

117.461

154.961

276.361

70.000

[KGG, art 31, subsidie] IPCEI Waterstof

124.282

177

134.759

245.558

344.003

452.418

96.564

[KGG, art 31, opdracht] Verduurzaming industrie

0

820

1.330

1.330

1.321

1.321

1.623

[KGG, art 31, garantie] Garantie CCS/Porthos

0

0

0

0

0

0

0

[KGG, art 31, bijdrage mede-overheden] Regeling toezicht energiebesparingsplicht

12.858

13.610

10.298

10.965

15.418

15.418

13.418

        

GEBOUWDE OMGEVING

1.099.585

1.519.016

1.536.859

1.010.438

999.783

822.528

722.724

[VRO, art 2, subsidie] Subsidie verduurzaming en onderhoud huurwoningen

10.716

7.670

17.203

20.521

45.396

41.091

17.761

[VRO, art 2, subsidie] Nationaal isolatie Programma

0

227

26.227

980

980

980

980

[VRO, art 2, subsidie] Energiebeparing Koopsector

15.618

22.050

22.100

20.000

38.300

35.000

40.000

[VRO, art 2, subsidie] Energiebesparing Huursector

369

0

0

0

0

0

0

[VRO, art 2, subsidie] Verduurzaming Maatschappelijk Vastgoed

126.830

310.636

374.274

375.813

418.405

316.631

288.155

[VRO, art 2, subsidie] Energietransitie en duurzaamheid

29.227

26.077

21.189

10.788

12.057

8.576

8.630

[VRO, art 2, subsidie] Renovatieversneller

7.739

24.198

33.290

26.073

11.250

9.000

0

[VRO, art 2, subsidie] SAH

11.700

12.800

30.000

22.000

39.500

29.500

5.000

[VRO, art 2, subsidie] Warmtefonds

155.390

93.000

112.300

112.300

138.300

112.300

112.300

[VRO, art 2, subsidie] Nationaal Groeifonds

11.925

27.646

26.977

11.879

6.442

0

0

[VRO, art 2, subsidie] Biobased Bouwen

2.000

8.958

13.212

10.738

1.101

0

0

[VRO, art 2, subsidie] Ontzorgen Vereiniging van Eigenaren

0

1.373

6.258

7.259

5.730

5.303

3.072

[VRO, art 2, subsidie] Maatschappelijk Vastgoed Fonds

0

0

49.910

0

0

0

0

[VRO, art 2, opdracht] Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie

1.500

3.118

1.468

0

0

0

0

[VRO, art 2, opdracht] Energietransitie en duurzaamheid

3.250

4.499

2.600

1.400

0

3.200

3.200

[VRO, art 2, bijdrage aan medeoverheden] Nationaal Isolatie Programma (Lokale aanpak woningisolatie)

376.579

722.922

472.733

0

0

0

0

[VRO, art 2, bijdrage aan medeoverheden] Ondersteuning aanpak energiearmoede

186.173

0

0

0

0

0

0

[VRO, art 2, bijdrage aan medeoverheden] Verduurzaming Maatschappelijk Vastgoed

0

60.062

1.015

500

14.011

9.849

515

[VRO, art 2, bijdrage aan medeoverheden] Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie

16.500

11.800

9.000

0

0

0

0

[VRO, art 2, bijdrage aan medeoverheden] Nationaal Isolatie Programma (Soortenmanagement)

44.000

58.000

9.434

281

186

0

0

[VRO, art 2, bijdrage aan medeoverheden] Verduurzaming Groningen en Noord-Drenthe

0

4.500

131.154

12.027

0

0

0

[VRO, art 2, bijdrage aan medeoverheden] Nationaal Groeifonds

0

975

0

0

0

0

0

[VRO, art 2, bijdrage aan agentschappen] RVO (Uitvoering Energieakkoord)

1.789

2.084

9.341

12.555

10.059

10.471

9.942

[VRO, art 2, bijdrage aan agentschappen] Dienst Publiek en Communicatie

113

2.100

1.803

1.760

1.760

1.760

1.760

[VRO, art 2, bijdrage aan agentschappen] RVO (Energiestransitie en Duurzaamheid)

24.478

28.529

13.815

10.732

6.841

6.823

6.823

[VRO, art 2, bijdrage aan agentschappen] Nationaal Groeifonds

1.775

1

0

0

0

0

0

[VRO, art 2, bijdrage aan agentschappen] Verduurzaming Maatschppelijk Vastgoed

0

2.952

13.800

0

0

0

0

[VRO, art 2, bijdrage aan agentschappen] RVB (circulaire rijksinkopen)

0

0

2.418

2.316

2.303

2.303

2.303

[VRO, art 2, bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken] Verduurzaming Maatschappelijk Vastgoed

0

0

25.339

129.073

73.690

42.880

45.608

[VRO, art 2, bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken] EGO (innovatie)

4.287

1.595

5.519

20.614

25.059

17.644

19.294

[VRO, art 2, bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken] Handhaving Energielabel C

425

0

0

1.600

1.600

1.600

1.600

[VRO, art 2, bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken] Uitfaseren slechte labels

0

1.000

1.000

0

0

0

0

[KGG, art 31, subsidie] Warmtenetten investeringssubsidie (WIS)

78

6.100

26.041

58.144

89.231

117.915

153.812

[KGG, art 31, subsidie] Uitbreiding ontwikkelfonds energiecoöperaties warmteprojecten

26.971

0

0

0

0

0

0

[KGG, art 31, subsidie] NGF-project NieuweWarmteNu!

10.153

35.551

54.652

46.078

28.518

24.412

0

[KGG, art 31, subsidie] Aardwarmte

30.000

38.593

12.828

12.828

0

0

0

[KGG, art 31, subsidie] Geothermie (Klimaatfonds)

0

0

9.959

82.179

29.064

25.290

1.969

        

MOBILITEIT

188.898

326.448

522.735

387.504

412.985

370.582

296.827

[IenW, art 14, opdracht] KF: Laadinfra wegvervoer

0

666

807

1.484

8.309

6.409

8.967

[IenW, art 14, opdracht] KF: Laadinfra bouw

0

0

66.483

82.845

88.045

71.985

10.362

[IenW, art 14, opdracht] Reservering Klimaatakkoord

0

0

5.720

10.819

26.612

32.198

30.281

[IenW, art 14, opdracht] Programma Vergroening Reisgedrag

1.187

6.701

9.334

6.111

17.304

35.787

45.870

[IenW, art 14, opdracht] Verduurzaming logistiek

11.346

7.646

9.019

0

0

0

0

[IenW, art 14, opdracht] KF: Zero-emissie zones

0

0

0

1.332

1.332

2.664

1.332

[IenW, art 14, subsidie] Elektrisch vervoer

138.396

142.659

74.444

40.335

23.228

4.622

0

[IenW, art 14, subsidie] Duurzame mobiliteit

12.146

18.699

35.641

18.660

250

250

0

[IenW, art 14, subsidie] KF: Laadinfra wegvervoer

0

11.805

23.355

70.060

92.537

75.987

40.120

[IenW, art 14, subsidie] KF: Laadinfra bouw

0

1.600

11.330

0

0

0

0

[IenW, art 14, subsidie] KF: SWIM

0

0

28.000

47.000

43.000

37.000

24.000

[IenW, art 14, subsidie] Laad en AanZET

0

66.750

90.967

0

0

0

0

[IenW, art 14, bijdrage aan medeoverheden] Duurzame mobiliteit

8.440

21.450

35.500

15.940

4.320

720

0

[IenW, art 14, bijdrage aan medeoverheden] KF: Laadinfra

4.608

14.016

10.000

9.000

5.800

0

0

[IenW, art 17, opdracht] KF: Luchtvaartverkeer energie

0

125

165

0

0

0

0

[IenW, art 17, opdracht] KF: Alcohol-to-jet

0

0

100

100

100

100

100

[IenW, art 17, subsidie] Klimaatbeleid

2.875

25

0

0

0

0

0

[IenW, art 17, subsidie] KF: Alcohol-to-jet

0

0

0

1.000

5.000

11.500

18.591

[IenW, art 17, subsidie] KF: Duurzame luchtvaartbrandstoffen

0

0

0

1.000

4.500

8.500

11.975

[IenW, art 18, opdracht] KF: Verduurzaming Zeevaart

0

0

300

300

300

300

700

[IenW, art 18, opdracht] KF: Waterstof Binnenvaart

0

0

800

800

800

800

800

[IenW, art 18, opdracht] NGF: Maritiem Masterplan

0

87

1.406

2.180

7.180

6.210

4.370

[IenW, art 18, subsidie] NGF: Maritiem Masterplan

0

3.216

67.664

33.660

23.700

16.200

36.725

[IenW, art 18, subsidie] NGF: Zero-emissie binnenvaart batterij-elektrisch

9.900

30.800

0

0

0

0

0

[IenW, art 18, subsidie] KF: Walstroom

0

0

10.500

10.250

10.000

8.250

2.396

[IenW, art 18, subsidie] KF: Verduurzaming Zeevaartschepen

0

0

0

8.800

15.040

23.440

35.796

[IenW, art 18, subsidie] KF: Waterstof Binnenvaart

0

0

41.000

25.128

35.128

27.160

23.832

[IenW, art 18, bijdrage aan agentschappen] NGF-project Maritiem Masterplan RVO

0

203

200

700

500

500

610

        

LANDBOUW EN LANDGEBRUIK

54.395

139.201

185.126

197.393

190.437

151.175

128.164

[LVVN, art 22, opdracht] Klimaatimpuls Natuur en Biodiversiteit

5.182

4.911

3.506

3.706

3.306

3.306

3.306

[LVVN, art 22, subsidie] Natuur en Biodiversiteit Grote Wateren

3.900

3.900

2.100

0

0

0

0

[LVVN, art 22, opdracht] Natuur en Biodiversiteit Grote Wateren

240

5.503

25.479

28.937

23.981

24.040

20.040

[LVVN, art 22, opdracht] Duurzame visserij

2.261

43.922

24.820

25.225

25.040

26.959

23.928

[LVVN, art 22, subsidie] Noordzeeakkoord (RVO)

0

80

1.996

0

0

0

0

[LVVN, art 21, subsidie] Glastuinbouw en weerbare planten en teeltsystemen

42.812

80.885

127.225

139.525

138.110

96.870

80.890

        

SECTOROVERSTIJGENDE EN OVERIGE MAATREGELEN

543.562

836.473

1.158.802

1.028.144

1.036.902

1.017.949

1.005.801

[IenW, art 21, opdracht] KF: Circulair doen en gedrag

0

1.101

1.883

2.506

2.506

2.742

2.792

[IenW, art 21, opdracht] KF: Plastics norm

0

347

12.694

21.485

20.243

8.778

5.778

[IenW, art 21, opdracht] KF: Biobased bouwen

0

164

4.064

3.593

0

0

0

[IenW, art 21, opdracht] Uitvoering duurzame productieketens

7.923

10.142

12.484

6.460

8.454

7.571

7.550

[IenW, art 21, subsidie] Subsidies duurzame productketens

15.564

13.680

20.849

14.086

17.430

9.891

5.908

[IenW, art 21, subsidie] KF: DEI+CE

0

240

7.033

13.738

14.768

9.825

3.025

[IenW, art 21, subsidie] KF: Circulair doen en gedrag

0

900

1.380

2.610

2.610

3.300

3.250

[IenW, art 21, subsidie] KF: Plastics norm

0

6.307

23.020

16.035

6.654

0

0

[KGG, art 31, subsidie] Projecten Klimaat en Energieakkoord

706

2.740

13.042

2.825

3.552

2.799

3.266

[KGG, art 31, subsidie] Green Deals

2.284

56

444

0

0

0

0

[KGG, art 31, subsidie] Overige subsidies1

20.264

32.639

18.501

40.993

47.911

19.842

17.842

[KGG, art 31, lening] Lening EBN

19.000

24.000

17.000

0

0

0

0

[KGG, art 31, bijdrage aan agentschappen] Bijdrage RVO

113.398

146.180

109.191

106.278

104.729

104.070

103.616

[KGG, art 31, bijdrage aan agentschappen] Bijdrage Nea

12.843

16.104

21.211

21.122

20.049

13.238

13.173

[KGG, art 31, bijdrage aan mede-overheden] Uitvoeringskosten klimaat medeoverheden

351.580

581.873

896.006

776.413

787.996

835.893

839.601

1

Hieronder vallen de subsidies voor WarmtelinQ, Randvoorwaarden technische arbeidsmarkt.

Tabel 20.2 Overzicht fiscale groene subsidies (in duizenden euro)1
 

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

TOTALE FISCALE GROENE SUBSIDIES

1.708.093

1.827.199

1.777.902

1.514.010

845.724

834.450

864.910

        

Energie-investeringsaftrek (EIA)

249.000

259.000

431.000

460.000

454.000

443.000

464.000

BPM vrijstelling nulemissievoertuigen

56.000

76.000

0

0

0

0

0

IB/LB korting op de bijtelling voor nulemissieauto's

352.000

263.000

229.000

207.000

161.000

98.000

32.000

MRB halftarief plug-in hybride auto's (3/4-tarief in 2025)

56.000

64.000

34.000

0

0

0

0

MRB Vrijstelling (t/m 2024) & Tariefkorting (2025) nulemissievoertuigen

278.000

415.000

395.000

0

0

0

0

MRB Tariefkorting emissievrije personenauto's vanaf 2026

0

0

0

174.000

227.000

290.000

366.000

EB-salderingsregeling

672.536

687.935

684.136

668.919

0

0

0

EB-verlaagd tarief laadpalen EV

37.586

56.797

0

0

0

0

0

EB-verlaagd tarief lokaal opgewekte duurzame energie

6.970

5.467

4.766

4.091

3.724

3.450

2.910

1

Deze tabel is gewijzigd ten opzichte van voorgaande jaren omdat het criterium is toegepast dat alleen regelingen worden opgenomen die als doel hebben om bij te dragen aan het nationale klimaatbeleid gericht op de reductie van broeikasgassen en de verduurzaming van de energievoorziening.

Tabel 20.3 Opbrengsten milieu gerelateerde lastenmaatregelen (in duizenden euro)1
 

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

TOTAAL OPBRENGSTEN

20.184.112

21.389.628

21.452.221

24.555.491

29.714.796

28.918.179

28.356.595

        

BELASTINGMAATREGELEN

       

CO2-heffing industrie

0

0

17.000

63.298

126.371

181.843

196.607

CO2-heffing glastuinbouw

0

0

52.134

60.969

67.373

72.388

73.310

        

Energiebelasting aardgas

4.514.091

5.946.000

5.815.000

5.758.000

5.678.000

5.591.000

5.553.000

Energiebelasting elektriciteit (inclueif belastingvermindering)

196.002

‒ 660.000

‒ 882.000

‒ 951.000

‒ 529.000

‒ 432.000

‒ 314.000

Opslag duurzame energie en klimaattransitie (ODE)

0

      
        

Kolenbelasting

0

0

0

0

93.225

83.758

76.993

        

Motorrijtuigenbelasting

4.566.000

4.983.000

5.049.000

5.569.000

5.711.000

5.792.000

5.900.000

Brandstofaccijnzen

7.359.307

7.899.486

7.753.074

9.427.465

9.449.213

9.495.096

9.535.496

Belasting op personenauto's en motorrijwielen (bpm)

1.425.160

1.384.785

1.805.742

2.092.077

2.055.305

1.914.346

1.756.247

Belasting op zware motorrijtuigen (bzm)

203.528

206.632

208.406

    

Vrachtwagenheffing

   

539.000

1.084.000

1.087.000

1.082.000

        

Vliegbelasting

638.671

729.725

783.866

846.684

1.079.309

1.182.749

1.196.942

        

OVERIGE LASTEN

       

Europees emissiehandelssysteem (ETS1)

1.281.353

900.000

850.000

1.150.000

1.300.000

1.300.000

1.100.000

Europees emissiehandelssysteem (ETS2)

0

0

0

0

3.600.000

2.650.000

2.200.000

1

Vrachtwagenheffing: de korting voor elektrische vrachtwagen is hierin niet meegenomen.

Tabel 20.4 Bijdragen netbeheerders (in duizenden euro)
 

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

TOTALE BIJDRAGES NETBEHEERDERS

500.000

13.100.000

14.200.000

17.100.000

0

0

0

        

[FIN, art 3, lening] Lening TenneT

0

13.100.000

14.200.000

17.100.000

0

0

0

[FIN, art 3, vermogensverschaffing ] Kapitaalinjectie regionale netbeheerders

500.000

0

0

0

0

0

0

84

Kamerstuk 32813-1235

85

Kamerstuk 32813-1401

Licence