De raming van de belasting- en premieontvangsten 2017 is ten opzichte van de stand Miljoenennota 2017 per saldo met 7,8 miljard euro opwaarts bijgesteld.

Tabel 8 geeft een uitsplitsing van de oorsprong van de bijgestelde raming ten opzichte van de stand bij Miljoenennota 2017.

De endogene ontwikkeling, dat is de ontwikkeling van de inkomsten gerelateerd aan de economische ontwikkeling, zorgt voor 7,0 miljard euro hogere ontvangsten. Deze bijstelling volgt uit de doorwerking van de in 2016 gerealiseerde kasontvangsten, het economisch beeld op basis van het CEP2017 en de gerealiseerde kasontvangsten tot en met de maand april. Het grootste deel van deze meevaller van 7,0 miljard euro volgt uit positieve ramingsbijstellingen van de vennootschapsbelasting (2,3 miljard euro), de ontvangsten uit btw (2,4 miljard euro), de loon- en inkomensheffing (1,2 miljard euro).

Deze meevallers volgen voor een groot deel uit de doorwerking van de gerealiseerde ontvangsten over 2016. De gerealiseerde ontvangsten over 2016 kwamen in totaal uiteindelijk nog flink hoger uit dan bij Miljoenennota 2017 werd verwacht. Dat had voor een deel een incidentele achtergrond. Zo waren de hogere ontvangsten uit de vennootschapsbelasting niet volledig structureel van aard: een actueler aanslagniveau zorgt in 2016 voor hogere ontvangsten, ten koste van 2017. Daarnaast zorgde de incidentele verlaging van het tarief van box 2 in 2014 voor een tijdelijke meevaller in de kas van 2016 bij de inkomensheffing.

Het over de hele linie positievere economisch beeld uit het CEP 2017, vergeleken met de MEV 2017 (bijlage bij Kamerstuk 34 550, nr. 2) bij Prinsjesdag, vertaalt zich – bovenop de doorwerking van de ontvangsten 2016 – voor 2017 in een sterkere groei van de belasting- en premieontvangsten. Hogere lonen, een hogere consumptie en meer werkgelegenheid dragen daar bijvoorbeeld aan bij. De gerealiseerde ontvangsten over het eerste kwartaal 2017 liggen voor de meeste belastingsoorten – waaronder de loon- en inkomensheffing en de btw in lijn met dit beeld. De raming van de vennootschapsbelasting (vpb) is vooral op basis van de reeds gerealiseerde kasontvangsten in 2017 (verder) opwaarts bijgesteld. In het Financieel Jaarverslag 2016 (Kamerstuk 34 725, nr. 1) is de volatiliteit van de vpb toegelicht.

Beleidsmaatregelen na de Miljoenennota 2017 ten slotte zorgen per saldo voor 0,7 miljard euro hogere ontvangsten. Dat komt grotendeels door een hogere gemiddelde nominale zorgpremie in 2017 dan bij Miljoenennota 2017 nog werd verwacht. Dit zorgt voor afgerond 0,7 miljard euro hogere ontvangsten uit de zorgpremies. De behandeling van het Belastingplan 2017 heeft geleid tot een opwaartse bijstelling van de belastingontvangsten van afgerond 0,1 miljard euro, als gevolg van verschillende amendementen en een novelle.