Uitgaven

Intensiveringen

Intensivering Defensie Voorjaarsnota 2025

Het kabinet investeert structureel 737 miljoen euro extra in Defensie. Deze intensivering komt bovenop de structurele volumebijstelling van 420 miljoen euro die beschikbaar wordt gesteld aan de Defensiebegroting middels de koppeling tussen de defensie-uitgaven en 2% van het bbp.

Invulling bestedingsplannen 2% augustusbesluitvorming

In het HLA is een wettelijke koppeling afgesproken tussen de defensie-uitgaven en 2% van het bbp. In augustus 2024 zijn aanvullende middelen vrijgemaakt om tot 2% te komen. Deze middelen zijn middels een Nota van Wijziging op de Ontwerpbegroting 2025 overgeheveld naar de Defensiebegroting en het Defensiematerieelbegrotingsfonds. De middelen zijn bestemd voor de verdere versterking van Defensie in lijn met de Defensienota 2024 (DN24), zoals meer aanvullende investeringen in lucht- en raketverdediging, innovatie en versnelde inwerkingtreding van DN24 plannen.

Grensbewaking Koninklijke Marechaussee

Voor het intensiveren van de grensbewaking door de Koninklijke Marechaussee (KMar) is extra geld beschikbaar gesteld. Deze middelen worden nu overgeheveld naar de Defensiebegroting en het Defensiematerieelbegrotingsfonds.

Overboekingen met andere begrotingen

Overboeking aandeel loonontwikkeling Defensiebegroting

In het HLA is een wettelijke koppeling afgesproken tussen de defensie-uitgaven en 2% van het bbp. Hierdoor worden de defensie-uitgaven bijgesteld op basis van prijs- en volumeontwikkelingen van het bbp. Deze bijstellingen zijn geboekt op het DMF en het aandeel wat wordt besteed om de loonontwikkeling op de Defensiebegroting te ondervangen wordt daar naartoe overgeheveld.

Overboeking aandeel prijsontwikkeling Defensiebegroting

In het HLA is een wettelijke koppeling afgesproken tussen de defensie-uitgaven en 2% van het bbp. Hierdoor worden de defensie-uitgaven bijgesteld op basis van prijs- en volumeontwikkelingen van het bbp. Deze bijstellingen zijn geboekt op het DMF en het aandeel wat wordt besteed om de prijsontwikkeling op de Defensiebegroting te ondervangen wordt daar naartoe overgeheveld.

Overboekingen met Defensiebegroting

Er zijn diverse overboekingen gedaan tussen de Defensiebegroting en het Defensiematerieelbegrotingsfonds (DMF). Zo worden er exploitatiemiddelen van investeringsprojecten overgeheveld naar de Defensiebegroting omdat de projecten in een dermate gevorderd stadium zijn dat personele bezetting versterkt kan worden. Dit geldt bijvoorbeeld voor het Defensie Cyber Commando en voor vuursteun bij de Koninklijke Landmacht.

Security Fund

Defensie boekt 75 miljoen euro over naar het Ministerie van Economische Zaken voor de uitbreiding van het SecFund. Dit fonds focust op de financiering van innovatieve dual-use technologieën bij voor Defensie interessante start-ups en MKB om zo de Nederlandse defensie- en veiligheid gerelateerde technologische industriële basis (NLDTIB) te versterken. Het fondsvermogen wordt via Economische Zaken verschaft aan de Brabantse Ontwikkelmaatschappij (BOM), de fondsbeheerder.

Middelen HLA Nationale veiligheid versterken

De HLA-middelen voor het versterken van Nationale veiligheid worden overgeboekt naar de begroting van Defensie en Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties t.b.v. de veiligheidsdiensten. De verdeling hiervan is in overleg tussen de verschillende departementen tot stand gekomen.

Overige overboekingen met andere begrotingen

Deze post bestaat uit overboekingen met andere begrotingen. Dit betreft onder andere een bijdrage van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat van 10 miljoen euro voor uitvoering van beschermingstaken voor Noordzee infrastructuur en een bijdrage aan het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 14 miljoen euro voor bedrijfsvoeringskosten.

Kadercorrecties

Compensatie valutaschommelingen

In het HLA is een wettelijke koppeling afgesproken tussen de defensie-uitgaven en 2% van het bbp. In de vormgeving van de koppeling komt de compensatie-afspraak voor valutaschommelingen te vervallen vanaf 2026. Voor 2025 is Defensie incidenteel gecompenseerd voor de ontwikkelingen in de wisselkoersen van US Dollars en Zweedse Kronen gebaseerd op het CEP van het CPB. Defensie is gevoelig voor schommelingen in wisselkoersen bij met name de aanschaf en in mindere mate bij instandhouding van materieel. De vormgeving van de wettelijke 2%-koppeling wordt nader uitgelegd in bijlage 5.

Eindejaarsmarge

Dit betreft de toevoeging van de eindejaarsmarge 2024 van 196 miljoen euro aan de begroting van het Defensiematerieelbegrotingsfonds.

Extrapolatie

Met de extrapolatie wordt de begrotingsstand in het extrapolatiejaar 2040 (t+15) toegevoegd aan het Defensiematerieelbegrotingsfonds.

Technisch

Volumebijstelling 2% bbp Voorjaar 2025

In het HLA is een wettelijke koppeling afgesproken tussen de defensie-uitgaven en 2% van het bbp. Deze geldt voor prijs- en volumeontwikkeling bbp. Vanwege de hogere volumeontwikkeling van het bbp dan eerder geraamd zijn aanvullende middelen vrijgemaakt om de defensie-uitgaven op 2% te houden. Bij de besteding van deze extra middelen wordt in principe eerst voldaan aan het mitigeren van valutaschommelingen en het reserveren van loonruimte. Daarna wordt gekeken naar het op sterkte brengen/houden van bestaande investeringsprojecten binnen de Defensie Lifecycle Plan (DLP) systematiek, alvorens extra budget wordt gebruikt om nieuwe investeringen te doen. De vormgeving van de wettelijke 2%-koppeling wordt nader uitgelegd in bijlage 5.

Prijstranche 2025 defensie-uitgaven

In het HLA is een wettelijke koppeling afgesproken tussen de defensie-uitgaven en 2% van het bbp. Deze geldt voor prijs- en volumeontwikkeling bbp. De prijsreservering is geplaatst op de Aanvullende Post en wordt in tranches uitgekeerd aan de Defensiebegroting. Dit betreft de overboeking van de tranche 2025.

Bijstelling programmering Defensie-investeringen

In deze begroting zijn de ramingen aangepast op de programmering die Defensie aanhoudt in de Defensie lifecycle periode van 2025-2040. Vanwege de verslechterde veiligheidssituatie worden investeringsprojecten waar mogelijk versneld. Er wordt gebruik gemaakt van het begrotingsinstrument overprogrammering met een limiet van 30% in ieder begrotingsjaar. Dit betekent dat er meer plannen in de eerste jaren staan dan past binnen het beschikbare budget die jaren. Door met deze overprogrammering te werken wordt zoveel als mogelijk getracht te voorkomen dat vertragingen bij individuele projecten leiden tot onderrealisatie van het totale beschikbare budget. De investeringsplannen die niet tot realisatie komen, worden doorgeschoven naar een later begrotingsjaar. Over de gehele planperiode van 15 jaar sluit de programmering aan op het totaal beschikbare budget. Middels het Defensieprojectenoverzicht (DPO) biedt Defensie de voortgang op investeringsprojecten.

Aanpassing over-/onderprogrammering

Met de actualisatie van de projecten en toevoegingen van additioneel budget in relatie tot de 2%-koppeling zijn de uitgaven aangepast aan de verwachte programmering. Door deze technische tegenboeking wordt het kaseffect van de overprogrammering gemitigeerd.

Overig technisch

Dit betreft meerdere technische mutaties gerelateerd aan ontvangstenmutaties. De grootste heeft betrekking op zorgverzekeraar Stichting ZiektekostenVerzekering Krijgsmacht (SZVK). Defensie declareert zorgkosten van militairen bij SZVK, waaraan militairen ziektekostenpremies afdragen. Bij het SZVK is in de loop der jaren een overschot aan uit te keren zorgomzet ontstaan. In overleg met het SZVK is afgesproken dit overschot af te bouwen waardoor zowel het ontvangstenbudget als het uitgavenbudget in 2025 is verhoogd met 40 miljoen euro.

Niet-kaderrelevant

Kasschuif Oekraïnesteun uit eigen voorraad

Dit betreft de toevoeging van 250 miljoen euro aan het Defensiematerieelbegrotingsfonds voor de vervanging van aan Oekraïne geleverde eigen voorraad. Het verwachte ritme van de vervanging vergt een kasschuif.

Oekraïnesteun uit eigen voorraad

Ter compensatie van geleverd materieel uit eigen voorraad aan Oekraïne is 250 miljoen euro overgeheveld naar het DMF. Door deze compensatie kan het geleverde materieel worden vervangen.

Oekraïne - overig

Dit betreft de verwachte vervanging van uit eigen voorraad geleverd materieel aan Oekraïne. De start van de vervanging van enkele leveringen (174 miljoen euro) is verschoven van 2024 naar 2025.

Ontvangsten

Extrapolatie

Met de extrapolatie wordt de begrotingsstand in het extrapolatiejaar 2040 (t+15) toegevoegd aan het Defensiematerieelbegrotingsfonds.

Technisch

Dit betreft meerdere technische mutaties gerelateerd aan ontvangstenmutaties. De grootste heeft betrekking op zorgverzekeraar Stichting ZiektekostenVerzekering Krijgsmacht (SZVK). Defensie declareert zorgkosten van militairen bij SZVK, waaraan militairen ziektekostenpremies afdragen. Bij het SZVK is in de loop der jaren een overschot aan uit te keren zorgomzet ontstaan. In overleg met het SZVK is afgesproken dit overschot af te bouwen waardoor zowel het ontvangstenbudget als het uitgavenbudget in 2025 is verhoogd met 40 miljoen euro.