Als dekking voor het rechtsherstel dat op grond van het arrest van 24 december 202142 over box 3 moet worden geboden, wordt voorgesteld de lasten in box 2 van de inkomstenbelasting te verhogen. Voorgesteld wordt om per 2024 twee schijven te introduceren in het box 2-tarief. In de huidige situatie is sprake van één vlaktarief dat geldt voor het gehele bedrag aan belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang in box 2 van de inkomstenbelasting. Dit tarief bedraagt 26,9% in 2022. Voorgesteld wordt om per 2024 twee schijven te introduceren in box 2 met een basistarief van 24,5% voor de eerste € 67.000 (bedrag 2024) aan inkomsten per belastingplichtige en een tarief van 31% voor het meerdere.
Doordat een dividenduitkering tot € 67.000 tegen het lage tarief van 24,5% wordt belast, wordt de belastingplichtige in box 2 gestimuleerd om jaarlijks (een deel van) de winst van de bv in de vorm van dividend uit te laten keren. Als de belastingplichtige in een jaar een hoger inkomen uit aanmerkelijk belang geniet dan € 67.000, bijvoorbeeld bij vervreemding van de aandelen of bij een hogere dividenduitkering, dan betaalt de belastingplichtige namelijk over het inkomen dat uitgaat boven € 67.000 het hoge tarief. In het geval van fiscaal partnerschap geldt dat inkomen uit aanmerkelijk belang een gemeenschappelijk inkomensbestanddeel is dat aan beide partners kan worden toegerekend. Dit houdt in dat een aanmerkelijkbelanghouder die inkomen uit aanmerkelijk belang geniet van € 134.000 en de partners kiezen het inkomen gelijk over hen te verdelen, het lage tarief van toepassing op het volledige inkomen uit aanmerkelijk belang van € 134.000. De nieuwe tariefschijven zullen jaarlijks worden aangepast aan de inflatie.
Doeltreffendheid, doelmatigheid en evaluatie
De introductie van de twee schijven in box 2 is primair bedoeld als dekkingsmaatregel voor het rechtsherstel dat moet worden geboden voor box 3. Daarnaast zorgt deze maatregel ervoor dat werkenden (werknemers, IB-ondernemers en directeur groot aandeelhouders (dga’s)) fiscaal meer gelijk behandeld worden. De invoering van het tweeschijventarief in box 2 betekent een lastenverhoging voor aanmerkelijkbelanghouders (waaronder veel dga’s) en is daarmee doeltreffend in het behalen van belastingopbrengsten. Daarnaast wordt het aantrekkelijker om jaarlijks dividend uit te keren tegen het lage tarief, waardoor belastinguitstel door winstinhouding wordt tegengegaan. Het vaker uitkeren van dividend heeft mogelijk meer administratiekosten, maar dit weegt niet op tegen het voordeel van minder belastinguitstel door winstinhouding.
Er is niet voorzien in een aparte evaluatie van de voorliggende maatregel, aangezien deze naar verwachting voldoet aan de gestelde doelen van het behalen van meer belastingopbrengst en een meer gelijke fiscale behandeling. Daarnaast is het onderwerp van de verschillende fiscale behandeling van werkenden, ook in relatie tot de fiscale behandeling van inkomen uit vermogen, voortdurend onderwerp van onderzoek, zie als voorbeelden het rapport van de Commissie Regulering van Werk43, de Bouwstenen voor een beter belastingstelsel,44 en ook het recente IBO-rapport over de vermogensverdeling.45